Τι λέει ο κόζμοθ τελικά;

nickel

Administrator
Staff member
sm - smile - ζμίλη.jpg


Διάβαζα τον Αρκά της ημέρας (όπως κάθε μέρα). «Ο Αρκάς είναι πολύ προσεκτικός στα γλωσσικά κανονικά» λέω στη φίλη που είναι δίπλα μου, «αλλά αυτή τη φορά έκανε ένα λάθος στα δύσκολα. Άκου τι γράφει στον Θανασάκη: ΜΗΝ ΑΡΧΙΘΕΙΘ ΤΩΡΑ ΤΑ ΝΑΔΙΑ! ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΟΝΙΘΜΕΝΟ!»

Η φίλη με κοιτάζει απορημένη. Της εξηγώ. «Στα ψευδά του Θανασάκη, όπως το άηχο συριστικό σ γίνεται θ, το ηχηρό συριστικό ζ γίνεται δ. Γι’ αυτό τα “νάζια” γίνονται “νάδια”. Όμως το ξεχνάει αυτό αμέσως μετά και το “κανονισμένο” δεν το κάνει “κανονιδμένο”».

Η φίλη εξακολουθεί να με κοιτάζει απορημένη. «Μα αφού είναι kanonisméno, δεν είναι kanonizméno».

Και άρχισε ολόκληρη συζήτηση, όπου αποκαλύφθηκε ότι η φίλη έχει μάθει από τη μαμά της και προφέρει /sm/ τα «σμ», όπως το smile στα αγγλικά. «Smáil αλλά zmíli» της λέω. «Θες να πεις ότι το “κόζμος” που γράφουν στα μίντια δεν είναι λάθος;» «Είναι λάθος ορθογραφίας, όχι λάθος προφοράς. Δείχνει πώς ο λαϊκός κόζμος γράφει όπως μιλάει».

Της έδειξα και μια σειρά από παραδείγματα στα λεξικά που περιλαμβάνουν και προφορές (ΛΚΝ και ΜΗΝΕΓ). Και ανακαλύψαμε ότι εδώ και πολλά χρόνια προφέρει λάθος μερικές χιλιάδες λέξεις.
 
Yπάρχει κόσμος που διαβάζει "κόσμος" και προφέρει kosmos. Το έχω προσέξει κι εγώ. Νεότεροι νομίζω.
 

SBE

¥
Υπάρχουν ΗΘΟΠΟΙΟΙ και ΕΚΦΩΝΗΤΕΣ που δεν έχουν καμιά σχέση με την ορθοφωνία, που προφανώς έχει παψει να διδάσκεται. Αλλά και πολλοί περισσότεροι που δεν ακούνε πώς μιλάνε οι γύρω τους, γιατί μη μου πειτε ότι χρειάστηκε κανένας να μας διδάξει στο σχολείο πώς προφέρεται ο κόσμος ή το πλυντήριο ή της Μαρίας και τον Κώστα.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Της έδειξα και μια σειρά από παραδείγματα στα λεξικά που περιλαμβάνουν και προφορές (ΛΚΝ και ΜΗΝΕΓ). Και ανακαλύψαμε ότι εδώ και πολλά χρόνια προφέρει λάθος μερικές χιλιάδες λέξεις.
Το ΛΚΝ το ίδιο λέει ότι καταγράφει την πιο κοινή προφορά, όχι κατ' ανάγκη όλες τις ποικιλίες που κυκλοφορούν: https://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/phonetic.html Το να πεις δε σ' έναν γλωσσολόγο ότι φυσικοί ομιλητές κάνουν λάθος στη γλώσσα τους, ε όπως και να το κάνουμε θα 'θελα να 'μουν από μια μεριά να 'βλεπα αντίδραση. :)
 

nickel

Administrator
Staff member
Αργείς, φίλτατε Ζαζ, κι ανησυχούσαμε. Όταν συζητούσαμε τα του #1 με τη φίλη, της είπα ότι θα δημοσιεύσω τα διαμειφθέντα. «Και πρόσεξε να δεις πώς θα αντιδράσει ο Ζάζουλας!» πρόσθεσα. Παραλίγο να με βγάλεις ψεύτη.

Λοιπόν, η αλήθεια είναι ότι δεν είπα στη φίλη ότι όλα αυτά τα χρόνια προφέρει λάθος τα σ της. Της είπα ότι τα προφέρει διαφορετικά από την κοινή προφορά όπως αυτή καταγράφεται από τα λεξικά. Διότι τον φόβο των γλωσσολόγων τον έχουμε ακόμα και στις ιδιωτικές μας συνομιλίες!
:-)
 

Zazula

Administrator
Staff member
Αργείς, φίλτατε Ζαζ, κι ανησυχούσαμε. Όταν συζητούσαμε τα του #1 με τη φίλη, της είπα ότι θα δημοσιεύσω τα διαμειφθέντα. «Και πρόσεξε να δεις πώς θα αντιδράσει ο Ζάζουλας!» πρόσθεσα. Παραλίγο να με βγάλεις ψεύτη.

Λοιπόν, η αλήθεια είναι ότι δεν είπα στη φίλη ότι όλα αυτά τα χρόνια προφέρει λάθος τα σ της. Της είπα ότι τα προφέρει διαφορετικά από την κοινή προφορά όπως αυτή καταγράφεται από τα λεξικά. Διότι τον φόβο των γλωσσολόγων τον έχουμε ακόμα και στις ιδιωτικές μας συνομιλίες!
:-)
Ε, να μην σε λαχταρήσω λίγο κι εγώ; 🤣
 
Top