The more you sweat in peace, the less you bleed in war. Εδώ αποδίδεται στον στρατηγό Σβάρτσκοπφ. Αλλού στο διαδίκτυο αποδίδεται γενικώς «στους Σπαρτιάτες».
Η έρευνα μόλις ξεκίνησε.
Η έρευνα μόλις ξεκίνησε.
Αποφθέγματα - Αποφεύγματα: Το είπε... Δεν το είπε...
- Thread starter LostVerse
- Start date
-
- Tags
- quotations
Η πιο αξιόπιστη πηγή που βρήκα, που όμως ταυτόχρονα μας στέλνει σε 4 άλλες κατευθύνσεις, είναι η παρακάτω. Και δεν έχει ούτε τον πιο πρόσφατο Σβάρτσκοπφ ούτε τους πιο παλιούς Σπαρτιάτες!
https://books.google.gr/books?id=F7... in peace, the less you bleed in war"&f=false
https://books.google.gr/books?id=F7... in peace, the less you bleed in war"&f=false
Συνήθως αποδίδεται στον Μαρκ Τουέιν, αλλά και στους Σάμιουελ Τζόνσον, Βενιαμίν Φραγκλίνο, Λίνκολν κ.ά., χωρίς καμιά γνήσια επιβεβαιωμένη πηγή για κανέναν.
(It is) better to keep your mouth shut and appear stupid than to open it and remove all doubt.
Καλύτερα να κρατάς το στόμα σου κλειστό και να σε περνούν για ηλίθιο παρά να το ανοίγεις και να διαλύεις κάθε αμφιβολία.
https://en.wikiquote.org/wiki/Mark_Twain#Misattributed
https://newengland.com/today/living/humor/mark-twain-didnt-say-that-incorrect-quotes/
(It is) better to keep your mouth shut and appear stupid than to open it and remove all doubt.
Καλύτερα να κρατάς το στόμα σου κλειστό και να σε περνούν για ηλίθιο παρά να το ανοίγεις και να διαλύεις κάθε αμφιβολία.
https://en.wikiquote.org/wiki/Mark_Twain#Misattributed
https://newengland.com/today/living/humor/mark-twain-didnt-say-that-incorrect-quotes/
Σε Γκρούτσο Μαρξ μου κάνει.
It's not the size of the dog in the fight, it's the size of the fight in the dog
Αποδίδεται (χωρίς τεκμηρίωση σύμφωνα με τα Wikiquotes) στον Μαρκ Τουέιν, έχει χρησιμοποιηθεί τεκμηριωμένα από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντ. Αϊζενχάουερ (ό.π.) και μια απόδοση που θα είχα να προτείνω είναι:
Σημασία δεν έχει το μέγεθος του σκύλου στον τσαμπουκά αλλά το μέγεθος του τσαμπουκά στον σκύλο
Αποδίδεται (χωρίς τεκμηρίωση σύμφωνα με τα Wikiquotes) στον Μαρκ Τουέιν, έχει χρησιμοποιηθεί τεκμηριωμένα από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντ. Αϊζενχάουερ (ό.π.) και μια απόδοση που θα είχα να προτείνω είναι:
Σημασία δεν έχει το μέγεθος του σκύλου στον τσαμπουκά αλλά το μέγεθος του τσαμπουκά στον σκύλο
Καλό είναι να καταγράψουμε ένα από τα πιο συνηθισμένα αποφεύγματα του Γκάντι (πρώτο και καλύτερο στα Misattributed του Wikiquote) που χρησιμοποίησε ο πρωθυπουργός στη Θεσσαλονίκη και επισημαίνουν τα Ellinika Hoaxes και, στα Μεζεδάκια του, ο Νίκος Σαραντάκος.
Η πιο συνηθισμένη αγγλική διατύπωση:
First they ignore you, then they laugh at you, then they fight you, then you win.
Ο πρωθυπουργός το είπε: «Πρώτα σε αγνοούν, μετά σε κοροϊδεύουν, μετά σε πολεμούν, μετά τους νικάς.»
Σχετικές πληροφορίες και στο snopes.com: https://www.snopes.com/fact-check/first-they-ignore-you/
Η πιο συνηθισμένη αγγλική διατύπωση:
First they ignore you, then they laugh at you, then they fight you, then you win.
Ο πρωθυπουργός το είπε: «Πρώτα σε αγνοούν, μετά σε κοροϊδεύουν, μετά σε πολεμούν, μετά τους νικάς.»
Σχετικές πληροφορίες και στο snopes.com: https://www.snopes.com/fact-check/first-they-ignore-you/
Παρά τα πολλά του ευρήματα (βλ. σχετικές γκουγκλεύσεις) το «They certainly give very strange names to diseases» που αποδίδεται στον Πλάτωνα μου φαίνεται σχεδόν σίγουρο απόφευγμα (δεν εμφανίζεται λ.χ. στο wikiquote), αλλά ας κάμω μιαν επίκληση στη συλλογική λεξιλογική σοφία για επιβεβαίωση. :)
Yes, he said, they do certainly give very strange and newfangled names to diseases.
The Republic: Book III. | SparkNotes
Read the full text of The Republic: Book III..
www.sparknotes.com
Καὶ μάλ᾽, ἔφη· ὡς ἀληθῶς καινὰ ταῦτα καὶ ἄτοπα νοσημάτων ὀνόματα. Πολιτεία Γ [405d]
ΠΛΑΤΩΝ: Πολιτεία
Last edited:
| Τὸ δὲ ἰατρικῆς, ἦν δ’ ἐγώ, δεῖσθαι ὅτι μὴ τραυμάτων ἕνεκα ἤ τινων ἐπετείων νοσημάτων ἐπιπεσόντων, ἀλλὰ δι’ ἀργίαν τε καὶ δίαιταν οἵαν διήλθομεν, ῥευμάτων τε καὶ πνευμάτων ὥσπερ λίμνας ἐμπιμπλαμένους φύσας τε καὶ κατάρρους νοσήμασιν ὀνόματα τίθεσθαι ἀναγκάζειν τοὺς κομψοὺς ᾿Ασκληπιάδας, οὐκ αἰσχρὸν δοκεῖ; Καὶ μάλ’, ἔφη· ὡς ἀληθῶς καινὰ ταῦτα καὶ ἄτοπα νοσημάτων ὀνόματα. Οἷα, ἦν δ’ ἐγώ, ὡς οἶμαι, οὐκ ἦν ἐπ’ ᾿Ασκληπιοῦ. | Well, I said, and to require the help of medicine, not when a wound has to be cured, or on occasion of an epidemic, but just because, by indolence and a habit of life such as we have been describing, men fill themselves with waters and winds, as if their bodies were a marsh, compelling the ingenious sons of Asclepius to find more names for diseases, such as flatulence and catarrh; is not this, too, a disgrace? Yes, he said, they do certainly give very strange and newfangled names to diseases. Yes, I said, and I do not believe that there were any such diseases in the days of Asclepius. |
Πριν από λίγα χρόνια μετέφρασα από τα αγγλικά ένα βιβλιαράκι με αποφθέγματα, και έπεσα πάνω σε τρία "αποφεύγματα" (ωραία λέξη). Οπότε, προσθέτω τα δύο από αυτά σε αυτή τη συλλογή - θα προσθέσω και το τρίτο κάποια άλλη στιγμή:
1) One word frees us of all the weight and pain of life: that word is love
Αποδίδεται στον Σοφοκλή, και απ' ό,τι είδα τότε η πηγή της έμπνευσης είναι όντως ο Σοφοκλής, Οἰδίπους ἐπὶ Κολωνῷ, στ. 1616, αλλά ποτέ ο Οιδίποδας δεν είπε κάτι τόσο γενικό περί αγάπης στις κόρες του τις τελευταίες του στιγμές. Στην πραγματικότητα, όπως μεταφέρει ο αγγελιαφόρος, τους είπε:
… κοὐκέτι/ τὴν δυσπόνητον ἕξετ᾽ ἀμφ᾽ ἐμοὶ τροφήν·/ σκληρὰν μέν, οἶδα, παῖδες· ἀλλ᾽ ἓν γὰρ μόνον/ τὰ πάντα λύει ταῦτ᾽ ἔπος μοχθήματα./ τὸ γὰρ φιλεῖν οὐκ ἔστιν ἐξ ὅτου πλέον/ ἢ τοῦδε τἀνδρὸς ἔσχεθ᾽, οὗ τητώμεναι/ τὸ λοιπὸν ἤδη τὸν βίον διάξετον.
και σε μετάφραση Μαρωνίτη:
κι εδώ θα σταματήσει/ πολύμοχθη η φροντίδα σας για την τροφή μου./ Ήταν σκληρή, το ξέρω, κόρες μου, αλλά μια λέξη φτάνει/ να πληρώσει τον μεγάλο μόχθο σας·/ άλλος κανείς, όσο εγώ, δεν σας αγάπησε· τώρα θα στερηθείτε/ την αγάπη μου για την υπόλοιπη ζωή σας.
(στα αγγλικά: Yet just one word turns all those toils to nothing: you have been treated as friends by no one more than by this man; and now you will have me with you no longer, through all your days to come.)
2) If I had a flower for every time I thought of you… I would walk through my garden forever
Αυτό αποδίδεται στον ποιητή λόρδο Άλφρεντ Τέννυσον, και πριν ασχοληθώ εγώ με την έρευνα για τη γνησιότητα της πατρότητάς του είχαν ασχοληθεί άλλοι, οπότε έμαθα ότι ο στίχος μάλλον ανήκει σε μια σύγχρονη ποιήτρια ονόματι Claudia Grandi και ότι το 2005 μάλλον είναι η πρώτη φορά που αποδίδεται στον Τέννυσον, σε ένα βιβλίο χειροτεχνίας για την κατασκευή καρτών.
Πολύ επικίνδυνα πράγματα αυτά. Τότε προτείναμε στον ξένο εκδοτικό να κρατήσουμε τους ίδιους συγγραφείς αλλά να διαλέξουμε εμείς κάποιο στίχο ή κάποια φράση από το έργο τους που να έχει βγει όντως από την πένα τους, και αυτό έγινε.
1) One word frees us of all the weight and pain of life: that word is love
Αποδίδεται στον Σοφοκλή, και απ' ό,τι είδα τότε η πηγή της έμπνευσης είναι όντως ο Σοφοκλής, Οἰδίπους ἐπὶ Κολωνῷ, στ. 1616, αλλά ποτέ ο Οιδίποδας δεν είπε κάτι τόσο γενικό περί αγάπης στις κόρες του τις τελευταίες του στιγμές. Στην πραγματικότητα, όπως μεταφέρει ο αγγελιαφόρος, τους είπε:
… κοὐκέτι/ τὴν δυσπόνητον ἕξετ᾽ ἀμφ᾽ ἐμοὶ τροφήν·/ σκληρὰν μέν, οἶδα, παῖδες· ἀλλ᾽ ἓν γὰρ μόνον/ τὰ πάντα λύει ταῦτ᾽ ἔπος μοχθήματα./ τὸ γὰρ φιλεῖν οὐκ ἔστιν ἐξ ὅτου πλέον/ ἢ τοῦδε τἀνδρὸς ἔσχεθ᾽, οὗ τητώμεναι/ τὸ λοιπὸν ἤδη τὸν βίον διάξετον.
και σε μετάφραση Μαρωνίτη:
κι εδώ θα σταματήσει/ πολύμοχθη η φροντίδα σας για την τροφή μου./ Ήταν σκληρή, το ξέρω, κόρες μου, αλλά μια λέξη φτάνει/ να πληρώσει τον μεγάλο μόχθο σας·/ άλλος κανείς, όσο εγώ, δεν σας αγάπησε· τώρα θα στερηθείτε/ την αγάπη μου για την υπόλοιπη ζωή σας.
(στα αγγλικά: Yet just one word turns all those toils to nothing: you have been treated as friends by no one more than by this man; and now you will have me with you no longer, through all your days to come.)
2) If I had a flower for every time I thought of you… I would walk through my garden forever
Αυτό αποδίδεται στον ποιητή λόρδο Άλφρεντ Τέννυσον, και πριν ασχοληθώ εγώ με την έρευνα για τη γνησιότητα της πατρότητάς του είχαν ασχοληθεί άλλοι, οπότε έμαθα ότι ο στίχος μάλλον ανήκει σε μια σύγχρονη ποιήτρια ονόματι Claudia Grandi και ότι το 2005 μάλλον είναι η πρώτη φορά που αποδίδεται στον Τέννυσον, σε ένα βιβλίο χειροτεχνίας για την κατασκευή καρτών.
Πολύ επικίνδυνα πράγματα αυτά. Τότε προτείναμε στον ξένο εκδοτικό να κρατήσουμε τους ίδιους συγγραφείς αλλά να διαλέξουμε εμείς κάποιο στίχο ή κάποια φράση από το έργο τους που να έχει βγει όντως από την πένα τους, και αυτό έγινε.
Για κάποιο απόφθεγμα (δυστυχώς δεν συγκράτησα ποιο) η πηγή ήταν τελικά μια θεατρική μετάφραση-απόδοση μιας αρχαίας τραγωδίας (δηλαδή ούτε καν μια στάνταρ μετάφραση). Εντόπισα την αρχική δημοσίευση στο πρόγραμμα της συγκεκριμένης παράστασης...
Το τρίτο "απόφευγμα" εκείνης της μετάφρασης ήταν το "Every heart sings a song, incomplete, until another heart whispers back", που αποδίδεται στον Πλάτωνα, και που κυκλοφορεί σε διάφορες παραλλαγές και στα ελληνικά, αλλά όπως σημειώνει και ένας καθηγητής-αποφευγματοθήρας, η έρευνα σε μια βάση δεδομένων των έργων του Πλάτωνα δείχνει ότι αυτή η φράση δεν υπάρχει ούτε στο Συμπόσιο ούτε πουθενά αλλού. Έψαξα (δοκιμάζοντας πιθανές λέξεις-κλειδιά ή έστω θέματα-κλειδιά) το Συμπόσιο μήπως έβρισκα τουλάχιστον το σημείο που "ενέπνευσε" και αυτό το πιασάρικο απόφθεγμα, αλλά δεν μπόρεσα να βρω καμία φράση που έστω να μοιάζει. Αυτό που βρήκα (κάπως) ενδιαφέρον είναι ότι η συγκεκριμένη φράση νοηματικά έχει κάποια σχέση με τον αριστοφανικό μύθο του ανδρόγυνου και την αναζήτηση "του άλλου μισού", ο οποίος όντως περιέχεται στο Συμπόσιο.
Η σωστή εκδοχή του ορισμού που δίνει ο Φίλιπ Ντικ στην πραγματικότητα:
Reality is that which, when you stop believing in it, doesn't go away.
Από το "How to Build a Universe That Doesn't Fall Apart Two Days Later", εισαγωγή στο I Hope I Shall Arrive Soon.
Κυκλοφορεί, ακόμα και σε βιβλία, η εκδοχή «Reality is that which, when you stop believing in it, it doesn't go away», η οποία ενοχλεί εμάς που βλέπουμε δύο υποκείμενα (which... it) σε αυτήν.
Reality is that which, when you stop believing in it, doesn't go away.
Από το "How to Build a Universe That Doesn't Fall Apart Two Days Later", εισαγωγή στο I Hope I Shall Arrive Soon.
It was always my hope, in writing novels and stories which asked the question “What is reality?”, to some day get an answer. This was the hope of most of my readers, too. Years passed. I wrote over thirty novels and over a hundred stories, and still I could not find out what was real. One day a girl college student in Canada asked me to define reality for her, for a paper she was writing for her philosophy class. She wanted a one-sentence answer. I thought about it and finally said, “Reality is that which, when you stop believing in it, doesn't go away.” That's all I could come up with. That was back in 1972. Since then I haven't been able to define reality any more lucidly.
Κυκλοφορεί, ακόμα και σε βιβλία, η εκδοχή «Reality is that which, when you stop believing in it, it doesn't go away», η οποία ενοχλεί εμάς που βλέπουμε δύο υποκείμενα (which... it) σε αυτήν.
Έτσι ακριβώς στον έντυπο τόμο. Και συνεχίζει:
But the problem is a real one, not a mere intellectual game. Because today we live in a society in which spurious realities are manufactured by the media, by governments, by big corporations, by religious groups, political groups - and the electronic hardware exists by which to deliver these pseudo-worlds right into the heads of the reader, the viewer, the listener.
[...]
I ask in my writing, "What is real?" because unceasingly we are bombarded with pseudo-realities manufactured by very sophisticated people using very sophisticated electronic mechanisms. I do not distrust their motives; I distrust their power. They have a lot of it. And it is an astonishing power: that of creating whole universes, universes of the mind.
Κι αν ίσχυε μια πριν από 40 χρόνια που γράφτηκε αυτή η εισαγωγή, φαντάσου σήμερα.
Απόφευγμα όνομα και πράμα.
Το απόφθεγμα: "Never in the field of human conflict was so much owed by so many to so few." ~ Winston Churchill, August 21, 1940
Ε, ναι, αν έλεγε ο Μπόρις το ίδιο με του Τσόρτσιλ, θα νομίζαμε ότι αναφέρεται σε δανειολήπτες και τραπεζίτες...
(Πω πω, είχα καιρό να πω κάτι τόσο λαϊκιστικό!)
Κυκλοφορεί στο διαδίκτυο ένα ποίημα με τίτλο "Μαθαίνεις" ("Y uno aprende"), που υποτίθεται ότι είναι του Μπόρχες και η απόδοσή του στα ελληνικά αποδίδεται άλλοτε σε κάποιον Δημήτρη Καλομοίρη και άλλοτε στον μεταφραστή Δημήτρη Καλοκύρη. Οπωσδήποτε δεν είναι του Καλοκύρη, και μάλλον ούτε του Καλομοίρη (δεν ξέρουμε ποιος είναι), αφού συχνά αυτή η τελευταία αναφορά συνοδεύεται από παραπομπή στην έκδοση των ποιημάτων του Μπόρχες από τις εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα ή Πατάκη. Και στις δύο αυτές εκδόσεις μεταφραστής είναι ο Δημήτρης Καλοκύρης, ο οποίος δεν μετέφρασε ποτέ τέτοιο ποίημα.
Το ίδιο το ποίημα φαίνεται ότι είναι ψευδεπίγραφο, και κυρίαρχη άποψη είναι ότι γράφτηκε από μια 19χρονη Αμερικανίδα το 1971, τη Verónica Shoffstall. Ωστόσο, ακόμα και αυτό αμφισβητείται.
Edit:
Επείγουσα απορία: Αν κάποιος θέλει να βάλει κάποιους στίχους από αυτό το ποίημα ως μότο στο βιβλίο του, πώς γίνεται η παραπομπή; Γράφουμε "Αγνώστου";
Το ίδιο το ποίημα φαίνεται ότι είναι ψευδεπίγραφο, και κυρίαρχη άποψη είναι ότι γράφτηκε από μια 19χρονη Αμερικανίδα το 1971, τη Verónica Shoffstall. Ωστόσο, ακόμα και αυτό αμφισβητείται.
Edit:
Επείγουσα απορία: Αν κάποιος θέλει να βάλει κάποιους στίχους από αυτό το ποίημα ως μότο στο βιβλίο του, πώς γίνεται η παραπομπή; Γράφουμε "Αγνώστου";
Ναι, «Αγνώστου». Υποθέτω ότι, αν αφήσεις και τη μετάφραση του αγνώστου, θα πρέπει να γράψεις «Αγνώστου ποιητή και αγνώστου μεταφραστή». Οπότε καλύτερα να κάνεις δική σου μετάφραση.
:)Ναι, «Αγνώστου». Υποθέτω ότι, αν αφήσεις και τη μετάφραση του αγνώστου, θα πρέπει να γράψεις «Αγνώστου ποιητή και αγνώστου μεταφραστή». Οπότε καλύτερα να κάνεις δική σου μετάφραση.
Ναι, αυτό έκανα. Ευχαριστώ, Νίκελ.