Διαβάζω το τελευταίο βιβλίο του Amor Towles, The Lincoln Highway. Με έχουν κερδίσει, ήδη από τον Gentleman in Moscow, το αφηγηματικό του ύφος και τα ξεκάθαρα αγγλικά του. Επειδή, όταν διαβάζω ένα βιβλίο στα αγγλικά, συχνά μεταφράζω νοερά ή, για την ακρίβεια, κοντοστέκομαι στα σημεία που μοιάζουν με μεταφραστικές προκλήσεις, σκέφτηκα να φέρω σήμερα μία εδώ μέσα. Ας δούμε ολόκληρη την παράγραφο:
Έχει πλάκα που παρακάτω λέει: «he crossed one of the presidents». Θα τολμούσατε να πείτε «διέσχισε έναν από τους προέδρους» ή θα διευκολύνατε την ανάγνωση με ένα «διέσχισε έναν από τους δρόμους-προέδρους» ή ακόμα και «διέσχισε έναν από τους δρόμους με όνομα προέδρου»; Αλλά δεν είναι αυτή η απορία μου.
Η απορία μου αφορά μια παλιά, γνωστή δυσκολία: το «suits», που στη παραπάνω χρήση αναφέρεται προφανώς στις τέσσερις «φυλές» της τράπουλας: καρό, κούπες, μπαστούνια και σπαθιά. Πώς θα το λέγατε εδώ, όταν «τα χρώματα της τράπουλας» παραμένει ένας αμφίσημος όρος;
…θα μπορούσαν να έχουν βολευτεί με τις εποχές του έτους και τα χρώματα της τράπουλας… (κάποιοι θα σκεφτούν «δύο χρώματα: μαύρο και κόκκινο»)
…θα μπορούσαν να έχουν βολευτεί με τις εποχές του έτους και τις φυλές της τράπουλας… (κάποιοι θα αναρωτηθούν αν οι φυλές της τράπουλας έχουν σχέση με τις ανθρώπινες φυλές)
ή δεν θα σας περνούσε από το μυαλό η σκέψη να αντικαταστήσετε το επίμαχο με μια άλλη λιγότερο προβληματική τετράδα, π.χ.
…θα μπορούσαν να έχουν βολευτεί με τις εποχές του έτους και τους ευαγγελιστές (όχι τα σημεία του ορίζοντα, όχι τους Μπιτλς)
Εσείς θα κάνατε μια τέτοια ματσακουλιά;
The town was laid out in a geometric grid with the courthouse right in the middle. According to the mechanic who’d given me a lift in his tow truck, back in the 1880s the town elders spent a whole week deliberating how best to christen the streets before deciding—with an eye to the future—that the east-west streets would be named for presidents and the north-south streets for trees. As it turned out, they could have settled on seasons and suits because seventy-five years later the town was still only four blocks square.
Έχει πλάκα που παρακάτω λέει: «he crossed one of the presidents». Θα τολμούσατε να πείτε «διέσχισε έναν από τους προέδρους» ή θα διευκολύνατε την ανάγνωση με ένα «διέσχισε έναν από τους δρόμους-προέδρους» ή ακόμα και «διέσχισε έναν από τους δρόμους με όνομα προέδρου»; Αλλά δεν είναι αυτή η απορία μου.
Η απορία μου αφορά μια παλιά, γνωστή δυσκολία: το «suits», που στη παραπάνω χρήση αναφέρεται προφανώς στις τέσσερις «φυλές» της τράπουλας: καρό, κούπες, μπαστούνια και σπαθιά. Πώς θα το λέγατε εδώ, όταν «τα χρώματα της τράπουλας» παραμένει ένας αμφίσημος όρος;
…θα μπορούσαν να έχουν βολευτεί με τις εποχές του έτους και τα χρώματα της τράπουλας… (κάποιοι θα σκεφτούν «δύο χρώματα: μαύρο και κόκκινο»)
…θα μπορούσαν να έχουν βολευτεί με τις εποχές του έτους και τις φυλές της τράπουλας… (κάποιοι θα αναρωτηθούν αν οι φυλές της τράπουλας έχουν σχέση με τις ανθρώπινες φυλές)
ή δεν θα σας περνούσε από το μυαλό η σκέψη να αντικαταστήσετε το επίμαχο με μια άλλη λιγότερο προβληματική τετράδα, π.χ.
…θα μπορούσαν να έχουν βολευτεί με τις εποχές του έτους και τους ευαγγελιστές (όχι τα σημεία του ορίζοντα, όχι τους Μπιτλς)
Εσείς θα κάνατε μια τέτοια ματσακουλιά;