commonplace book

[kaydee]

Όπως εδώ, παραδείγματος χάριν:
http://en.wikipedia.org/wiki/Commonplace_book

Προσωπικό σημειωματάριο (κατά το personal journal... του λεξικού);
Υπάρχει κάποια δόκιμη μετάφραση;

Ευχαριστώ, και καλημέρα.

 

[Zazula]

H Magenta δίνει βιβλίο ενθυμημάτων και το Hyperlexicon σημειωματάριο || λεύκωμα || ανθολόγιο. Προσωπικά αγνοώ πώς έχει επικρατήσει να λέγεται δόκιμα.

 

[Tapioco]

"τεφτέρι" μήπως;

 

[kaydee]

Ευχαριστώ. Το "τεφτέρι" νομίζω δίνει το νόημα, μα δεν μου φαίνεται να ταιριάζει στα συμφραζόμενα της αναγεννησιακής Δύσης. Το "λεύκωμα" ίσως.

 

[nickel]

Η «δόκιμη» μετάφραση έχει να κάνει με την αρχική σημασία του βιβλίου, που ήταν «εγχειρίδιο κοινών τόπων», όπως οι Κοινοί τόποι του Μελάγχθονα. Ύστερα οι κοινοί τόποι έγιναν κακόσημοι και του Φλομπέρ το Λεξικό των κοινών τόπων μεταφράζει το Dictionnaire des idées reçues. Στο μεταξύ, το commonbook είχε γίνει τυφλοσούρτης και σημειωματάριο και λεύκωμα και... τεφτέρι. Ό,τι σε φωτίσει... το κείμενο λοιπόν.

 

[kaydee]

Σ' ευχαριστώ, Νίκο. Αν και "εγχειρίδιο κοινών τόπων" έρχεται κατά τι βαρύ για το κείμενο, έμαθα τουλάχιστον τον δόκιμο τύπο. Δεν είναι μικρό πράγμα.

 

[antongoun]

συμπίλημα
τετράδιο ερανισμάτων

Με μια προτίμηση στο δεύτερο.

 

[anepipsogos]

συμπίλημα
τετράδιο ερανισμάτων

Με μια προτίμηση στο δεύτερο.

Ωραίο το τετράδιο ερανισμάτων ("ερανισματάριο" σε δικά μου ελληνικά:lol:)

Να προσθέσουμε για την ιστορία και το σχετικό λήμμα από το "Μέγα αγγλοελληνικόν λεξικόν" (επιμ. Θ. Τσαβέα):
commonplace book: συλλογή κοινοτοπιών (αποφθεγμάτων, σημαντικών χρονολογιών κλπ)

 

[nickel]

Στην πέμπτη (την πιο πρόσφατη) έκδοση του ΛΝΕΓ έχουν προσθέσει καλή ετυμολογία στην κοινοτοπία:

από συγχώνευση της φρ. κοινός τόπος, μεταφρ. δάνειο από αγγλ. common-place, γαλλ. lieu commun. Οι φράσεις αυτές αποδίδουν τη λατ. locus communis, η οποία με τη σειρά της μεταφράζει τον ελληνιστικό όρο της ρητορικής κοινός τόπος, που δήλωνε τις συνήθεις πηγές επιχειρημάτων και συλλογισμών των ρητόρων.


Όσο οι κοινοί τόποι ήταν πηγές για τους ρήτορες, θα έστεκε η «συλλογή κοινών τόπων». Σήμερα είναι καλύτερο ακόμα και το Εγκόλπιον γνωμικών, που είναι η παλιότερη από τις συλλογές αυτού του είδους που έχω.