Μόλις τελείωσα την σειρά των 7 βιβλίων των “χρονικών της Νάρνια” του C.S. Lewis. Το έργο μου άρεσε τόσο πολύ, ώστε σκοπεύω πλέον να το διαβάσω και στο πρωτότυπο.
Πριν ξεκινήσω με την απορία μου, επειδή είναι σημαντικό, να διευκρινήσω σε όσους δεν το ξέρουν , πως στους κύκλους των φίλων της Νάρνια επικρατεί μια “διαμάχη” η οποία αφορά την σειρά ανάγνωσης των βιβλίων. Ο Lewis καθώς έγραφε τα βιβλία, δεν είχε προοπτικές για επόμενα βιβλία της σειράς. Κάθε ένα που έγραφε το έγραφε με τη σκέψη ότι και αυτό θα είναι το τελευταίο. Έτσι οι ιστορίες αν και αυτοτελείς είναι κάπως “ανακατωμένες” χρονικά. Μετά το θάνατο όμως του Lewis, ο εκδοτικός οίκος Harper Collins επανέκδοσε τα βιβλία σε χρονολογική σειρά. Έτσι έχουμε δύο σειρές: την σειρά έκδοσης (publication order) και την χρονολογική σειρά (chronological order).
Η κίνηση της ΗC προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι τα βιβλία (με τον τρόπο που έχουν δομηθεί) είναι λάθος να διαβαστούν χρονικά. Οι περισσότεροι τείνουν προς την σειρά έκδοσης παραθέτοντας και αρκετά επιχειρήματα.
Για να μη μακρυγορώ και κουράζω, εγώ θα παραθέσω ένα απο αυτά τα επιχειρήματα, στο οποίο έγκειται και η απορία μου.
Συγκεκριμένα το βιβλίο της σειράς που εκδόθηκε πρώτο (The Lion, the Witch and the Wardrobe), στην καινούργια σειρά τοποθετήθηκε δεύτερο, ενώ πρώτο τοποθετήθηκε ένα μεταγενέστερο (The Magician's Nephew). Οι υποστηρικτές της p.o. (publication order), αναφέρουν σαν επιχείρημα μια πρόταση απο το LWW η οποία λέει:
“None of the children knew who Aslan was any more than you do” Ο Aslan εμφανίζεται και στον MN (όπως και σε όλα της σειράς άλλωστε) και οι υποστηρικτές της p.o. λένε πως δεν έχει νόημα να διαβάσεις πρώτα το ΜΝ και μετά να διαβάσεις την συγκεκριμένη πρόταση γιατί δεν βγάζει νόημα. Ξέρεις ήδη ποιος είναι ο Ασλάν!
Η πρόταση αυτή χρησιμοποιείται σαν επιχείρημα και σε βιβλία αλλά την αναφέρουν και youtubers όπως αυτός εδώ:
Είχα διαβάσει ένα σχόλιο όμως που έλεγε το εξής:
“Even if you had read MN first, this is very specific. Any more than you do. So the children do not know more than you. It could be true that they know the same (nothing at all) or, it could be true that they know less than you do. It makes perfect sense”
Και το ερώτημά μου είναι το εξής: Το ότι ξέρουμε για τον Ασλάν από τον ΑΜ, δεν σημαίνει ότι η πρόταση αυτή δεν βγάζει νόημα. Το ότι τα παιδιά δεν ξέρουν τίποτα για τον Ασλάν αλλά και τίποτα περισσότερο από μας, αυτό δεν σημαίνει ότι και εμείς δεν ξέρουμε. Ή μήπως όχι;
Στα ελληνικά η πρόταση αυτή αποδόθηκε ως: "Κανένα απ' τα παιδιά δεν ήξερε ποιος είναι ο Ασλάν, όπως δεν ξέρετε και εσείς". Αλλά το “όπως δεν ξέρετε και εσείς” δεν νομίζω να αποδίδει σωστά το “any more than you do”.
Η ερώτησή μου μπορεί να φαίνεται χαζή αλλά ρωτάω μήπως τυχόν η φράση αυτή έχει κάποιο νόημα που δεν μου έγινε αντιληπτό.
Και μιας και άνοιξα θέμα, θα 'θελα να κάνω και δύο σχόλια για την μετάφραση. Με ξένισε αρκετά κυρίως λόγω του παρωχημένου λεξιλογίου που χρησιμοποιούσε. Το διάβαζα και λες και διάβαζα βιβλία του παππού μου. Ουκ ολίγες φορές έψαξα στο κινητό μου τη σημασία των λέξεων. Στην αρχή είχα σκεφτεί να συγκεντρώσω όλες τις λέξεις και μετά να τις παρουσιάσω εδώ. Αλλά μετά σκέφτηκα ότι θα συγκεντρωθείτε με τις τσουγκράνες και τους πυρσούς σας, και θα ψάχνετε να με φάτε εμένα τον “αμόρφωτο”! Lol. Σε γενικές γραμμές η απόδοση και των 7 βιβλίων μου φάνηκε αρκετά “ελεύθερη” και μου 'δωσε την εντύπωση πως δεν δόθηκε ιδιαίτερο βάρος. Ίσως επειδή θεωρείται παιδική σειρά.
Θα αναφερθώ όμως σε δύο λέξεις. Η πρώτη είναι η απόδοση του “nephew” ως “ανεψιός”. Αν θυμάμαι καλά, αυτή τη λέξη την έχω ακούσει μόνο στο χωριό μου. Όπως και άκουγα και αντίστοιχες “μετατροπές” όπως το “πληρώνω” σε “πλερώνω”. Η δεύτερη λέξη (και εκεί αγανάκτησα) ήταν η λέξη “τόμπολα”! Σήμαινε το αντίστοιχο “την κάτσαμε”. Ήταν θέμα εποχής; Έτσι μίλαγαν εκείνη την εποχή; Απ’όσο ξέρω το βιβλίο αυτό μεταφράστηκε αρχές 90’ς. Τότε εγώ ήμουν παιδί και τέτοια λέξη δεν υπήρχε. Τουλάχιστον εγώ δεν την είχα ακούσει απο κανέναν και απο πουθενά.
Πριν ξεκινήσω με την απορία μου, επειδή είναι σημαντικό, να διευκρινήσω σε όσους δεν το ξέρουν , πως στους κύκλους των φίλων της Νάρνια επικρατεί μια “διαμάχη” η οποία αφορά την σειρά ανάγνωσης των βιβλίων. Ο Lewis καθώς έγραφε τα βιβλία, δεν είχε προοπτικές για επόμενα βιβλία της σειράς. Κάθε ένα που έγραφε το έγραφε με τη σκέψη ότι και αυτό θα είναι το τελευταίο. Έτσι οι ιστορίες αν και αυτοτελείς είναι κάπως “ανακατωμένες” χρονικά. Μετά το θάνατο όμως του Lewis, ο εκδοτικός οίκος Harper Collins επανέκδοσε τα βιβλία σε χρονολογική σειρά. Έτσι έχουμε δύο σειρές: την σειρά έκδοσης (publication order) και την χρονολογική σειρά (chronological order).
Η κίνηση της ΗC προκάλεσε έντονες αντιδράσεις. Οι περισσότεροι συμφωνούν ότι τα βιβλία (με τον τρόπο που έχουν δομηθεί) είναι λάθος να διαβαστούν χρονικά. Οι περισσότεροι τείνουν προς την σειρά έκδοσης παραθέτοντας και αρκετά επιχειρήματα.
Για να μη μακρυγορώ και κουράζω, εγώ θα παραθέσω ένα απο αυτά τα επιχειρήματα, στο οποίο έγκειται και η απορία μου.
Συγκεκριμένα το βιβλίο της σειράς που εκδόθηκε πρώτο (The Lion, the Witch and the Wardrobe), στην καινούργια σειρά τοποθετήθηκε δεύτερο, ενώ πρώτο τοποθετήθηκε ένα μεταγενέστερο (The Magician's Nephew). Οι υποστηρικτές της p.o. (publication order), αναφέρουν σαν επιχείρημα μια πρόταση απο το LWW η οποία λέει:
“None of the children knew who Aslan was any more than you do” Ο Aslan εμφανίζεται και στον MN (όπως και σε όλα της σειράς άλλωστε) και οι υποστηρικτές της p.o. λένε πως δεν έχει νόημα να διαβάσεις πρώτα το ΜΝ και μετά να διαβάσεις την συγκεκριμένη πρόταση γιατί δεν βγάζει νόημα. Ξέρεις ήδη ποιος είναι ο Ασλάν!
Η πρόταση αυτή χρησιμοποιείται σαν επιχείρημα και σε βιβλία αλλά την αναφέρουν και youtubers όπως αυτός εδώ:
Είχα διαβάσει ένα σχόλιο όμως που έλεγε το εξής:
“Even if you had read MN first, this is very specific. Any more than you do. So the children do not know more than you. It could be true that they know the same (nothing at all) or, it could be true that they know less than you do. It makes perfect sense”
Και το ερώτημά μου είναι το εξής: Το ότι ξέρουμε για τον Ασλάν από τον ΑΜ, δεν σημαίνει ότι η πρόταση αυτή δεν βγάζει νόημα. Το ότι τα παιδιά δεν ξέρουν τίποτα για τον Ασλάν αλλά και τίποτα περισσότερο από μας, αυτό δεν σημαίνει ότι και εμείς δεν ξέρουμε. Ή μήπως όχι;
Στα ελληνικά η πρόταση αυτή αποδόθηκε ως: "Κανένα απ' τα παιδιά δεν ήξερε ποιος είναι ο Ασλάν, όπως δεν ξέρετε και εσείς". Αλλά το “όπως δεν ξέρετε και εσείς” δεν νομίζω να αποδίδει σωστά το “any more than you do”.
Η ερώτησή μου μπορεί να φαίνεται χαζή αλλά ρωτάω μήπως τυχόν η φράση αυτή έχει κάποιο νόημα που δεν μου έγινε αντιληπτό.
Και μιας και άνοιξα θέμα, θα 'θελα να κάνω και δύο σχόλια για την μετάφραση. Με ξένισε αρκετά κυρίως λόγω του παρωχημένου λεξιλογίου που χρησιμοποιούσε. Το διάβαζα και λες και διάβαζα βιβλία του παππού μου. Ουκ ολίγες φορές έψαξα στο κινητό μου τη σημασία των λέξεων. Στην αρχή είχα σκεφτεί να συγκεντρώσω όλες τις λέξεις και μετά να τις παρουσιάσω εδώ. Αλλά μετά σκέφτηκα ότι θα συγκεντρωθείτε με τις τσουγκράνες και τους πυρσούς σας, και θα ψάχνετε να με φάτε εμένα τον “αμόρφωτο”! Lol. Σε γενικές γραμμές η απόδοση και των 7 βιβλίων μου φάνηκε αρκετά “ελεύθερη” και μου 'δωσε την εντύπωση πως δεν δόθηκε ιδιαίτερο βάρος. Ίσως επειδή θεωρείται παιδική σειρά.
Θα αναφερθώ όμως σε δύο λέξεις. Η πρώτη είναι η απόδοση του “nephew” ως “ανεψιός”. Αν θυμάμαι καλά, αυτή τη λέξη την έχω ακούσει μόνο στο χωριό μου. Όπως και άκουγα και αντίστοιχες “μετατροπές” όπως το “πληρώνω” σε “πλερώνω”. Η δεύτερη λέξη (και εκεί αγανάκτησα) ήταν η λέξη “τόμπολα”! Σήμαινε το αντίστοιχο “την κάτσαμε”. Ήταν θέμα εποχής; Έτσι μίλαγαν εκείνη την εποχή; Απ’όσο ξέρω το βιβλίο αυτό μεταφράστηκε αρχές 90’ς. Τότε εγώ ήμουν παιδί και τέτοια λέξη δεν υπήρχε. Τουλάχιστον εγώ δεν την είχα ακούσει απο κανέναν και απο πουθενά.
).
