'Change

[wanderer]

Η λέξη αυτή απαντάται στην αρχή του έργου του Ντίκενς "A Christmas Carol" και με παραξένεψε μια συγκεκριμένη απόδοση που πέτυχα σε μια μετάφραση έναντι άλλων. Γι' αυτό και θα ήθελα να ρωτήσω τη γνώμη σας.

Κατ'αρχάς το πρωτότυπο:

"..Scrooge signed it. And Scrooge’s name was good upon ’Change, for anything he chose to put his hand to. "


Και κάποιες μεταφράσεις:

-Το υπέγραψε ο Σκρουτζ. Και τ' όνομα του Σκρουτζ ήταν εγγύηση στην αγορά, όπως κι οτιδήποτε έφερε την υπογραφή του.
(Μαρία Μπλάνα)

-Την καταχώρη στα κατάστιχα του νεκροταφείου την είχε υπογράψει..κι ο ίδιος ο Σκρούτζ (μάλλον εδώ έγινε μια πιο ελεύθερη μετάφραση γι'αυτό και δεν παραθέτω ολόκληρη την πρόταση)..Και τ' όνομα του Σκρουτζ ήταν εγγύηση - όποιο χαρτί κι αν διάλεγε ο γέρος για να βάλει την υπογραφή του απο κάτω.
(Μαρία Αγγελίδου)

-Την είχε υπογράψει και ο ίδιος ο Σκρουτζ. Και η υπογραφή του Σκρουτζ μετρούσε πολύ στο Βασιλικό Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων - όπου κι αν την έβαζε.
(Μάρθα Αβενήρ)


Όπως είναι φανερό η τρίτη μετάφραση διαφέρει αρκετά απο τις προηγούμενες όπου το " ’Change" αποδόθηκε απο την Αβενήρ ως "Βασιλικό Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων". Η ίδια η μεταφράστρια κάνει λόγο για το " ’Change" και σε υποσημείωση του βιβλίου. Την παραθέτω εδώ:

"Το ΒΑΣΙΛΙΚΟ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ (Royal Exchange ή απλώς 'Change) βρισκόταν στο Cornhill, και ήταν άλλο απο το Χρηματιστήριο (Stock Exchange) του Capel Court, που αποκαλούνταν και "τράπεζα της οικουμένης". Στο Χρηματιστήριο Εμπορευμάτων σύχναζαν κυρίως έμποροι σαν τον Σκρουτζ, κι ακόμη πλοιοκτήτες, χρηματιστές και ναυτοασφαλιστές, που ενημερώνονταν για τις αφίξεις και τις αναχωρήσεις των πλοίων, για τα φορτία και για τις κατά θάλασσαν απώλειες."


Με παραξένεψε λοιπόν όπου κανείς άλλος δεν έχει προβεί σε τέτοια απόδοση, αλλά η Μ. Αβενήρ φαίνεται να είναι σίγουρη για την απόδοση του όρου εξηγώντας το κιόλας με υποσημείωση. Να πω πως κοίταξα και άλλες αποδόσεις στα βιβλιοπωλεία, αλλά καμία δεν κάνει λόγο για κάποιο χρηματιστήριο.

Εσείς τι πιστεύετε; Η Μ. Αβενήρ έκανε λάθος, ή όλοι αστόχησαν σε έναν όρο όπου μόνο η ίδια φαίνεται ότι τελικά γνώριζε;

 

[Inachus]

Όχι, σωστό είναι.
Λεπτομέρειες υπάρχουν εδώ: https://english.stackexchange.com/q...nge-mean-in-charles-dickens-a-christmas-carol

 

[nickel]

Σωστό είναι ως προς τη διάκριση. Πρόκειται για το χρηματιστήριο εμπορευμάτων και όχι για το χρηματιστήριο μετοχών (London Stock Exchange). Το ενδιαφέρον «λάθος» του πρωτοτύπου (και όχι μόνο), σύμφωνα με το OED, είναι ότι το χρηματιστήριο το έλεγαν change ήδη από τα χρόνια του Σέξπιρ, αλλά κάπου στο 1800 το θεώρησαν σύντμηση του exchange και του κότσαραν την απόστροφο μπροστά.

Τώρα, ως προς την ουσία της απόδοσης: Εμένα μου αρέσει η επιλογή που κάνουν οι πρώτες δύο μεταφράσεις: «εγγύηση στην αγορά» ή, έστω, σκέτο «εγγύηση». Αν ήθελα να φέρω το χρηματιστήριο μέσα στο κείμενο, θα έλεγα σκέτο «εγγύηση στο χρηματιστήριο». Η φλύαρη απόδοση δεν είναι απλώς κακή επιλογή — είναι λάθος και περιττή φλυαρία. Και μάλλον θα ήταν περιττή φλυαρία ακόμα και σε υποσημείωση.

 

[wanderer]

Σας ευχαριστώ πολύ για τις απαντήσεις και πληροφορίες σας! Είναι άκρως ενδιαφέρουσες!

..είναι λάθος και περιττή φλυαρία..

Δεν είσαι λίγο αυστηρός με την μεταφράστρια επειδή χρησιμοποίησε δύο λεξούλες παραπάνω αντί για μόνη τη λέξη "χρηματιστήριο";

 

[nickel]

Δεν είσαι λίγο αυστηρός με την μεταφράστρια επειδή χρησιμοποίησε δύο λεξούλες παραπάνω αντί για μόνη τη λέξη "χρηματιστήριο";

Για τα δικά μου τα γούστα, είναι λάθος του είδους «too much information», αφού δίνει στον αναγνώστη που δεν γνωρίζει το πρωτότυπο λανθασμένη αντίληψη σχετικά με τις τάσεις του Ντίκενς για πραγματολογική υποστήριξη.

 

[wanderer]

Να κάνω και μια ψείρα ερώτηση που μου διέφυγε πριν:

Πώς προέκυψε το change να το θεωρήσουν σύντμηση του exchange γνωρίζουμε;

 

[Duke_of_Waltham]

Θα υπέθετα ότι αρκεί η απόστροφος στην αρχή της λέξης.

Μου ξέφυγε μισό σχόλιο, ε; Καλά πάμε.

 

[nickel]

Πώς προέκυψε το change να το θεωρήσουν σύντμηση του exchange γνωρίζουμε;

Να κάνω μια υπόθεση, μια και όλα αρχίζουν από έναν: Κάποιος αγνοούσε ότι change σημαίνει και exchange. Το άκουσε και θεώρησε ότι είναι τζάργκον (ζαργκόν που λένε οι γαλλόφωνοι). Όταν το έγραψε κάποια στιγμή, του κότσαρε την απόστροφο μπροστά. Λίγο αργότερα το είδε γραμμένο έτσι ένας άλλος και σκέφτηκε ότι έτσι είναι πιο σωστό και το έγραψε κι αυτός με απόστροφο. Ε, δεν θέλει πολύ, καταλαβαίνεις.

 

[wanderer]

..αλλά κάπου στο 1800 το θεώρησαν σύντμηση του exchange και του κότσαραν την απόστροφο μπροστά.

..Κάποιος αγνοούσε ότι change σημαίνει και exchange. .. Όταν το έγραψε κάποια στιγμή, του κότσαρε την απόστροφο μπροστά....

Νickel συγνώμη ξανά για τις χαζοαπορίες αλλά κάτι δεν έπιασα: Στο πρώτο παράθεμα λες ότι ουσιαστικά δεν ήταν σύντμηση ενώ στο δεύτερο παράθεμα λες ότι οι δύο λέξεις ήταν ταυτόσημες. Άρα αν κατάλαβα καλά θα μπορούσε κάλλιστα το change να αποτελεί σύντμηση του exchange. Oπότε γιατί είναι "λάθος" η απόστροφος μπροστά;

 

[nickel]

Και τις δύο φορές λέω ότι το change, έτσι σκέτο, σήμαινε χρηματιστήριο από τα παλιά — «συναλλακτήριο» αν θες, χώρο οικονομικών συναλλαγών. Ήταν μια ακόμα σημασία του change «αλλαγή» > «συναλλαγή, ανταλλαγή» (σημασία που χάθηκε κάπου τον 17ο αιώνα), «εμπορική συναλλαγή» (επίσης παρωχημένη σημασία). Δεν ήταν exchange που έγινε change. Στο OED έχουμε παραδείγματα χρήσης το 1400, το 1614 ή αυτό εδώ από το 1676:
https://books.google.gr/books?id=Ae..."She saw you yesterday at the change"&f=false

 

[wanderer]

Ευχαριστώ Nickel!