Ξερωγώ, δεν μου ακούγεται τόσο καλά· πόσο συχνά λέμε πχ «πέρασα κοντά στο σπίτι μου» και να εννοούμε διέλευση; Το «πέρασα κοντά στο σπίτι μου» αφορά μόνο εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. ;)
Έτσι ακριβώς είναι ξεκάθαρο.
Ποιο προτιμάτε από τα επόμενα:
(α) Το κυπαρισσόμηλο είναι περίπου μεγάλο σαν κάστανο.
(β) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο περίπου σαν κάστανο.
(γ) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο σαν κάστανο περίπου.
(δ) Δεν υπάρχει διαφορά.
(α) Το κυπαρισσόμηλο είναι περίπου μεγάλο σαν κάστανο.
(β) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο περίπου σαν κάστανο.
(γ) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο σαν κάστανο περίπου.
(δ) Δεν υπάρχει διαφορά.
Το α. δεν θα το δεχόμουν, επειδή το περίπου είναι σαν να προσδιορίζει το μεγάλο: «περίπου μεγάλο».
Το β. και το γ. θα προτιμούσα, αλλά μάλλον με κόμμα, που όμως διαφοροποιεί λίγο τη σύνταξη:
(β) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο, περίπου σαν κάστανο.
(γ) Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο σαν κάστανο, περίπου.
Ναι, αλλά περίπου μεγάλο σαν τι; Περίπου μεγάλο σαν κάστανο. Είναι ενιαία σύμφραση, δεν μένει ξεκρέμαστο το «περίπου μεγάλο». Είναι σαν να λέμε: «η ώρα ήταν περίπου πέντε και μισή». Όχι;
Όχι, επειδή το μεγάλο είναι επίθετο, και όταν το επίθετο έρχεται αμέσως μετά το επίρρημα (περίπου), θεωρώ ότι το επίρρημα αυτό προσδιορίζει το επίθετο, όχι οτιδήποτε άλλο ακολουθεί. Έτσι το διαβάζω, τουλάχιστον, και δεν θα έλεγα ποτέ το «περίπου μεγάλο σαν ΧΧΧ», ό,τι κι αν ακολουθεί, γιατί το περίπου εδώ αναφέρεται όχι στο μεγάλο, αλλά στο «σαν κάστανο», τη συγκριτική αναφορά:
Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο σαν κάστανο. > Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο, περίπου σαν κάστανο.
Αν αντικαταστήσω το «περίπου» με το «ακριβώς», νομίζω πως γίνεται πιο ξεκάθαρο:
α. Το κυπαρισσόμηλο είναι ακριβώς μεγάλο σαν κάστανο. Θα το έλεγε ποτέ κανείς;
β. Το κυπαρισσόμηλο είναι μεγάλο, ακριβώς σαν κάστανο.
Άλλωστε, και στο παράδειγμα «η ώρα ήταν περίπου πέντε και μισή», το περίπου προσδιορίζει το πέντε και μισή (εναλλακτικά: «η ώρα ήταν πέντε και μισή περίπου»), ενώ κανείς δεν θα έλεγε «η περίπου ώρα ήταν πέντε και μισή».
Νομίζω ότι εδώ έγινε ένα απαραίτητο σουλούπωμα στον τίτλο. Ο παλιός έλεγε:
Οι 62 πλουσιότεροι άνθρωποι έχουν πλούτο ισάξιο με το μισό πληθυσμό της Γης
Τώρα βλέπω ότι λέει:
62 κροίσοι έχουν περισσότερο πλούτο από τα 3,6 δισ. των φτωχότερων
http://www.kathimerini.gr/846122/ar...rissotero-ployto-apo-ta-36-dis-twn-ftwxoterwn
Οι 62 πλουσιότεροι άνθρωποι έχουν πλούτο ισάξιο με το μισό πληθυσμό της Γης
Τώρα βλέπω ότι λέει:
62 κροίσοι έχουν περισσότερο πλούτο από τα 3,6 δισ. των φτωχότερων
http://www.kathimerini.gr/846122/ar...rissotero-ployto-apo-ta-36-dis-twn-ftwxoterwn
Θα έγραφα το (γ), χωρίς κόμμα.
Κι εγώ αυτό έχω γράψει, αλλά μου έβαλε μισή ώρα προβληματισμό. Κυρίως επειδή το «μεγάλο σαν κάστανο» μού φαίνεται σαν ενιαίος προσδιορισμός. Τεσπα, ξαναείπα τι διάλεξα τελικά. :)
Το περίμενα ότι θα το έλεγες αυτό. Για την ακρίβεια ήμουν βέβαιος απολύτως
Δεν είναι ακριβώς λάθος, αλλά πανικοβλήθηκα χτες όταν, σε άρθρο με τίτλο «Κινδυνολόγοι και νεολαϊκιστές», όπου βρίσκω τις λέξεις «κινδυνολόγοι» και «κινδυνολογία» στο κυρίως κείμενο, συνάντησα και τη λέξη «αλαρμιστές».
Έψαξα και βρήκα στο διαδίκτυο, σε κείμενο μπλόγκερ, ένα ακόμα εύρημα: «αλλά ήταν τρομερά απαισιόδοξος και αλαρμιστής και καταστροφολόγος». Αρκούν αυτά τα δύο.
Αλαρμιστές είναι σε νησιά μας οι ελιές που διατηρούνται στην άλμη (αλάρμη).
Στο ίδιο κείμενο, στο Βήμα, διάβασα κι αυτό, που με έκανε να κοντοσταθώ:
Οσο λιγότερο σταθερός και ατακτοποίητος είναι ο κόσμος που ζούμε τόσο μεγαλύτερος ο φόβος του θανάτου και τα άγχη γύρω από αυτόν.
Η διατύπωση με «όσο ... τόσο» απαιτεί επίθετα σε συγκριτικό βαθμό. Το «ατακτοποίητος» δεν θα μπορούσε να νοηθεί σε θετικό βαθμό, οπότε αναπόφευκτα το συνδυάζουμε με το προηγούμενο «λιγότερο»... και το νόημα γίνεται σαλάτα. Καλύτερα: «Όσο πιο ασταθής και ατακτοποίητος...».
Έψαξα και βρήκα στο διαδίκτυο, σε κείμενο μπλόγκερ, ένα ακόμα εύρημα: «αλλά ήταν τρομερά απαισιόδοξος και αλαρμιστής και καταστροφολόγος». Αρκούν αυτά τα δύο.
Αλαρμιστές είναι σε νησιά μας οι ελιές που διατηρούνται στην άλμη (αλάρμη).
Στο ίδιο κείμενο, στο Βήμα, διάβασα κι αυτό, που με έκανε να κοντοσταθώ:
Οσο λιγότερο σταθερός και ατακτοποίητος είναι ο κόσμος που ζούμε τόσο μεγαλύτερος ο φόβος του θανάτου και τα άγχη γύρω από αυτόν.
Η διατύπωση με «όσο ... τόσο» απαιτεί επίθετα σε συγκριτικό βαθμό. Το «ατακτοποίητος» δεν θα μπορούσε να νοηθεί σε θετικό βαθμό, οπότε αναπόφευκτα το συνδυάζουμε με το προηγούμενο «λιγότερο»... και το νόημα γίνεται σαλάτα. Καλύτερα: «Όσο πιο ασταθής και ατακτοποίητος...».
Ή και: όσο λιγότερο σταθερός και περισσότερο ατακτοποίητος (χαλάλι...), τόσο...
Κτγμ, δεν είναι απαραίτητο να είναι ομόρροπα τα συγκριτικά.
Κτγμ, δεν είναι απαραίτητο να είναι ομόρροπα τα συγκριτικά.
...τόσο πιο εύκολα μας πιάνει ένας γλυκός ύπνος...
Εμένα με ενοχλεί. Προτιμώ να το ανεβοκατεβάζω και να το λέω υψηλό και χαμηλό, όχι αυξημένο και μειωμένο.