argyro
¥
Διάβαζα (ξανά) το thread για τη σχέση μεταφραστών και επιμελητών. Η αλήθεια είναι ότι μέχρι πρόσφατα δεν ήταν κάτι που με είχε απασχολήσει ιδιαίτερα - πού νά' ξερα.
Αφενός, δημοσιεύθηκε ένα ένθετο ιστορικό (από τα ιταλικά) που έκανα. Σε μια λεζάντα ανέφερε ένα τάγμα του Μεσαίωνα με τη λατινική ονομασία. Αποφάσισα να το αφήσω έτσι. Στο δημοσιευμένο κείμενο, η επιμελήτρια -που δε γνωρίζει ιταλικά- έβαλε επεξήγηση. Καλά έκανε, δεν έχω πρόβλημα με αυτό. Μόνο που έγραψε το τάγμα με λάθος όνομα, ενώ το αναφέρω ήδη αρκετές φορές στο κυρίως κείμενο.
Το άλλο, μεγαλύτερο πρόβλημα είναι με κάτι ταξιδιωτικούς οδηγούς που κάνω τώρα. Εκτός από το γεγονός ότι καταράστηκα την ωρα και τη στιγμή που πήρα αυτή τη δουλειά (ο πρώτος ειδικά είχε μια γλώσσα που, εγώ προσωπικά, δεν έχω ξαναδεί πουθενά), ήρθε και η ώρα της επιμέλειας. Η επιμελήτρια δε γνωρίζει αγγλικά, το πρωτότυπο είναι έτσι κι αλλιώς "περίεργο" (πολύ μοντέρνο, πολύ παιχνιδιάρικο, πολύ Athens Voice σε 20 χρόνια από τώρα), έχει πολλές πληροφορίες που δεν επεξηγεί γιατί θεωρεί ότι αναφέρεται σε γνώστες (αυτό δεν το κατακρίνω βέβαια). Έλα μου όμως που η επιμελήτρια λέει ότι δεν καταλαβαίνει τίποτα. Ότι πρέπει να ψάξει για να βρει τι είναι το κλίτος του ναού. Ότι δεν ξέρει τι είναι οι Νύχτες Αγωνίας του Νταλί και πρέπει να βεβαιωθεί. ΟΚ, δουλειά του επιμελητή είναι να τα ελέγχει όλα αυτά. Πώς, όμως, θα συνεννοηθώ με έναν άνθρωπο που δε γνωρίζει αγγλικά, ώστε να του εξηγήσω ότι αυτό λέει το κείμενο; Να σημειώσω ότι τέτοιες δουλειές τις στέλνω πάντα σε ανθρώπους που δεν έχουν σχέση με τη μετάφραση ή την επιμέλεια, πριν τις στείλω για επιμέλεια, για να ξέρω αν αυτό που γράφω είναι κατανοητό στον αναγνώστη. Υπερβολή, το ξέρω, αλλά μόνο έτσι "ησυχάζω".
Κι επανέρχομαι στην αρχική ερώτηση. Επειδή άκουσα τη φράση "ο επιμελητής δεν είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει αγγλικά", αναρωτιέμαι... είναι αλήθεια αυτό τελικά; Αν δεν καταλαβαίνει κάτι στο μεταφρασμένο, πώς θα μπορέσει να το επιμεληθεί (να το αλλάξει, να το διορθώσει) χωρίς να καταλαβαίνει τι λέει το πρωτότυπο; Μήπως είμαι υπερβολική τελικά;
Αφενός, δημοσιεύθηκε ένα ένθετο ιστορικό (από τα ιταλικά) που έκανα. Σε μια λεζάντα ανέφερε ένα τάγμα του Μεσαίωνα με τη λατινική ονομασία. Αποφάσισα να το αφήσω έτσι. Στο δημοσιευμένο κείμενο, η επιμελήτρια -που δε γνωρίζει ιταλικά- έβαλε επεξήγηση. Καλά έκανε, δεν έχω πρόβλημα με αυτό. Μόνο που έγραψε το τάγμα με λάθος όνομα, ενώ το αναφέρω ήδη αρκετές φορές στο κυρίως κείμενο.
Το άλλο, μεγαλύτερο πρόβλημα είναι με κάτι ταξιδιωτικούς οδηγούς που κάνω τώρα. Εκτός από το γεγονός ότι καταράστηκα την ωρα και τη στιγμή που πήρα αυτή τη δουλειά (ο πρώτος ειδικά είχε μια γλώσσα που, εγώ προσωπικά, δεν έχω ξαναδεί πουθενά), ήρθε και η ώρα της επιμέλειας. Η επιμελήτρια δε γνωρίζει αγγλικά, το πρωτότυπο είναι έτσι κι αλλιώς "περίεργο" (πολύ μοντέρνο, πολύ παιχνιδιάρικο, πολύ Athens Voice σε 20 χρόνια από τώρα), έχει πολλές πληροφορίες που δεν επεξηγεί γιατί θεωρεί ότι αναφέρεται σε γνώστες (αυτό δεν το κατακρίνω βέβαια). Έλα μου όμως που η επιμελήτρια λέει ότι δεν καταλαβαίνει τίποτα. Ότι πρέπει να ψάξει για να βρει τι είναι το κλίτος του ναού. Ότι δεν ξέρει τι είναι οι Νύχτες Αγωνίας του Νταλί και πρέπει να βεβαιωθεί. ΟΚ, δουλειά του επιμελητή είναι να τα ελέγχει όλα αυτά. Πώς, όμως, θα συνεννοηθώ με έναν άνθρωπο που δε γνωρίζει αγγλικά, ώστε να του εξηγήσω ότι αυτό λέει το κείμενο; Να σημειώσω ότι τέτοιες δουλειές τις στέλνω πάντα σε ανθρώπους που δεν έχουν σχέση με τη μετάφραση ή την επιμέλεια, πριν τις στείλω για επιμέλεια, για να ξέρω αν αυτό που γράφω είναι κατανοητό στον αναγνώστη. Υπερβολή, το ξέρω, αλλά μόνο έτσι "ησυχάζω".
Κι επανέρχομαι στην αρχική ερώτηση. Επειδή άκουσα τη φράση "ο επιμελητής δεν είναι υποχρεωμένος να γνωρίζει αγγλικά", αναρωτιέμαι... είναι αλήθεια αυτό τελικά; Αν δεν καταλαβαίνει κάτι στο μεταφρασμένο, πώς θα μπορέσει να το επιμεληθεί (να το αλλάξει, να το διορθώσει) χωρίς να καταλαβαίνει τι λέει το πρωτότυπο; Μήπως είμαι υπερβολική τελικά;
