panadeli
¥
Οι εταίροι, δανειστές, θεσμοί, τροϊκανοί, θεσμοϊκανοί, βρυξελλομαδιστές, όπως θέλετε πείτε τους, συμφωνούν. Συμφωνούν ότι η ελληνική οικονομία νοσεί. Συμφωνούν ότι η Ελλάδα αποτελεί τη μοναδική χώρα της ευρωζώνης που αρνείται πεισματικά να εκσυγχρονίσει την οικονομία της, επιμένοντας σε έναν αναχρονιστικό, βαθιά αντιπαραγωγικό κρατισμό. Συμφωνούν ότι για να επιστρέψει η ελληνική οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης πρέπει να μεταρρυθμιστεί: να γίνουν ιδιωτικοποιήσεις, να απελευθερωθεί η αγορά εργασίας, να μειωθεί η γραφειοκρατία, να περιοριστεί η δυνατότητα κάποιων ευνοημένων ομάδων να ζουν παρασιτικά εις βάρος άλλων, να μειωθούν οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, να μειωθεί το μέγεθος του δημοσίου. Συμφωνούν ότι η οικονομική ανάπτυξη θα έρθει (αν έρθει) από την ιδιωτική πρωτοβουλία, όχι από τον δημόσιο τομέα.
Η ελληνική κυβέρνηση συμφωνεί. Συμφωνεί με τη φωνασκούσα πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας ότι για όλα τα κακά μας φταίνε κάποιοι άλλοι. Ποιοι; Πολλοί. Πρώτα απ’ όλα, οι ξένοι. Παλαιότερα οι Αμερικανοί, εσχάτως οι Γερμανοί, σύντομα ξανά οι Αμερικανοί. Μετά, οι ντόπιοι δοσίλογοι, τα όργανα των ξένων. Οι πλουτοκράτες, οι μιντιάρχες, οι κάθε κοπής ολιγάρχες. Φταίνε επίσης αφηρημένες έννοιες όπως ο καπιταλισμός, ο ιμπεριαλισμός, ο νεοφιλελευθερισμός και κάθε λογής άλλοι –ισμοί. Ακρωνύμια όπως το ΔΝΤ, η ΕΚΤ και το ΤΧΣ. Αλλά και ορισμένες νέες λέξεις που εσχάτως προστέθηκαν στο πολιτικό μας λεξιλόγιο, όπως το «μνημόνιο»: ένας μπαμπούλας που συνοψίζει την πηγή όλων των δεινών μας σε μόλις τέσσερις συλλαβές, μολονότι πρόκειται για μια ουδέτερη έννοια, κενή περιεχομένου. Δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία ποιοι ακριβώς είναι οι φταίχτες, αρκεί να μπορείς να τους δείξεις με το δάχτυλο —ή έστω να τους υποδείξεις ως αφηρημένες κατασκευές—, ώστε να χρεώσεις όλη την ευθύνη επάνω τους. Η ελληνική κυβέρνηση και η φωνασκούσα πλειοψηφία συμφωνούν επίσης ότι δεν χρειάζεται να αλλάξουμε τίποτα, μόνο να ξαναφυτέψουμε το λεφτόδεντρο που οι άκαρδοι ξένοι και οι γηγενείς υπηρέτες τους έκοψαν τον Μάρτιο του 2010. Συμφωνούν ότι οι κακοί ξένοι κατέστρωσαν και εκπόνησαν ένα μοχθηρό σχέδιο καθυπόταξης του ελληνικού λαού, σε αγαστή συνεργασία με τους δοσίλογους τροϊκανούς του εσωτερικού, τους οποίους οφείλουμε να κρεμάσουμε στο Σύνταγμα. Συμφωνούν επίσης ότι οι ίδιοι δεν ευθύνονται για τίποτα. Για ό,τι κακό έχει συμβεί φταίνε κάποιοι άλλοι. Και για ό,τι κακό συμβεί στο μέλλον πάλι θα φταίνε κάποιοι άλλοι.
Αυτοί οι δύο κόσμοι δεν τέμνονται. Ακόμη και αν αύριο υπογράψουμε συμφωνία με τους εταίρους-δανειστές-τοκογλύφους και πάρει παράταση το ψυχόδραμα των τελευταίων ετών, πραγματική συμφωνία δεν θα υπάρξει. Εκείνοι θα συνεχίσουν να συμφωνούν μεταξύ τους και εμείς μεταξύ μας. Μέχρι την επόμενη, χειρότερη σελίδα του δράματος.
Υ.Γ. Μια ανέκδοτη ιστορία από τον χώρο δουλειάς μου: Ένας συνάδελφος εμφανίστηκε σήμερα το πρωί με κέρασμα, επειδή συνταξιοδοτείται (δεν ξέρω την ηλικία του και από τακτ δεν ρώτησα, αλλά υπολογίζω ότι είναι λίγο κάτω από τα 60). «Τι λέμε σε τέτοιες περιπτώσεις;» ρώτησε μια συνάδελφος και η (αριστερή συνδικαλίστρια) υποδιευθύντρια απάντησε, με εύθυμο τόνο: «Να τους τα φας! Να τους τα φας όλα! Να ζήσεις εκατό χρόνια να παίρνεις σύνταξη!». Ακολούθησαν γέλια, χαρές και ευχές. Καλοφάγωτα.
Λοιπόν, νομίζω ότι η ιστορία αυτή απεικονίζει ανάγλυφα τη χαώδη απόσταση που χωρίζει τους δύο κόσμους. Όχι φυσικά οι ευχές στον συνάδελφο να τα εκατοστήσει. Καλά να είναι ο άνθρωπος, να ζήσει μέχρι τα βαθιά γεράματα. Αλλά η αντίληψη που συνοψίζεται στη φράση «Να τους τα φας»: η υπόρρητη ιδέα ότι τα χρήματα με τα οποία το κράτος πληρώνει τους συνταξιούχους δεν είναι δικά μας. Δεν τα πληρώνουμε. Είναι δωρεάν. Πέφτουν από τον ουρανό ή φυτρώνουν στο λεφτόδεντρο. Στο συλλογικό φαντασιακό μας, οι κοινωνικές παροχές και η φορολογία είναι έννοιες ασύνδετες. Το κράτος μπορεί να προσφέρει υπηρεσίες χωρίς να φορολογεί τους πολίτες του. Έτσι, έχουμε την παγκόσμια πρωτοτυπία να αξιώνουμε αύξηση των κοινωνικών παροχών και ταυτόχρονα μείωση της φορολογίας. Θεωρούμε φυσιολογικό η πρόεδρος της Βουλής να ψέγει τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΡΤ επειδή, επί των ημερών του, ανέθετε το κούρδισμα των πιάνων των μουσικών συνόλων της ΕΡΤ σε εξωτερικούς φορείς αντί να προσλάβει μόνιμο χορδιστή με σχέση πλήρους απασχόλησης, ώστε να κουρδίζει τα πιάνα της ΕΡΤ μία φορά τον χρόνο, άντε δύο.
Στον κόσμο των ξένων, αντίθετα, οι κοινωνικές παροχές δεν είναι δωρεάν, συναρτώνται άμεσα με τη φορολογία. Το κράτος οφείλει να είναι προσεκτικό στη διαχείριση των πόρων του, για τον απλούστατο λόγο ότι τα λεφτά που διαχειρίζεται δεν είναι δικά του, είναι των φορολογουμένων.
Το λεφτόδεντρο δεν φυτρώνει στην Εσπερία. Είναι μεσογειακό δέντρο.
Η ελληνική κυβέρνηση συμφωνεί. Συμφωνεί με τη φωνασκούσα πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας ότι για όλα τα κακά μας φταίνε κάποιοι άλλοι. Ποιοι; Πολλοί. Πρώτα απ’ όλα, οι ξένοι. Παλαιότερα οι Αμερικανοί, εσχάτως οι Γερμανοί, σύντομα ξανά οι Αμερικανοί. Μετά, οι ντόπιοι δοσίλογοι, τα όργανα των ξένων. Οι πλουτοκράτες, οι μιντιάρχες, οι κάθε κοπής ολιγάρχες. Φταίνε επίσης αφηρημένες έννοιες όπως ο καπιταλισμός, ο ιμπεριαλισμός, ο νεοφιλελευθερισμός και κάθε λογής άλλοι –ισμοί. Ακρωνύμια όπως το ΔΝΤ, η ΕΚΤ και το ΤΧΣ. Αλλά και ορισμένες νέες λέξεις που εσχάτως προστέθηκαν στο πολιτικό μας λεξιλόγιο, όπως το «μνημόνιο»: ένας μπαμπούλας που συνοψίζει την πηγή όλων των δεινών μας σε μόλις τέσσερις συλλαβές, μολονότι πρόκειται για μια ουδέτερη έννοια, κενή περιεχομένου. Δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία ποιοι ακριβώς είναι οι φταίχτες, αρκεί να μπορείς να τους δείξεις με το δάχτυλο —ή έστω να τους υποδείξεις ως αφηρημένες κατασκευές—, ώστε να χρεώσεις όλη την ευθύνη επάνω τους. Η ελληνική κυβέρνηση και η φωνασκούσα πλειοψηφία συμφωνούν επίσης ότι δεν χρειάζεται να αλλάξουμε τίποτα, μόνο να ξαναφυτέψουμε το λεφτόδεντρο που οι άκαρδοι ξένοι και οι γηγενείς υπηρέτες τους έκοψαν τον Μάρτιο του 2010. Συμφωνούν ότι οι κακοί ξένοι κατέστρωσαν και εκπόνησαν ένα μοχθηρό σχέδιο καθυπόταξης του ελληνικού λαού, σε αγαστή συνεργασία με τους δοσίλογους τροϊκανούς του εσωτερικού, τους οποίους οφείλουμε να κρεμάσουμε στο Σύνταγμα. Συμφωνούν επίσης ότι οι ίδιοι δεν ευθύνονται για τίποτα. Για ό,τι κακό έχει συμβεί φταίνε κάποιοι άλλοι. Και για ό,τι κακό συμβεί στο μέλλον πάλι θα φταίνε κάποιοι άλλοι.
Αυτοί οι δύο κόσμοι δεν τέμνονται. Ακόμη και αν αύριο υπογράψουμε συμφωνία με τους εταίρους-δανειστές-τοκογλύφους και πάρει παράταση το ψυχόδραμα των τελευταίων ετών, πραγματική συμφωνία δεν θα υπάρξει. Εκείνοι θα συνεχίσουν να συμφωνούν μεταξύ τους και εμείς μεταξύ μας. Μέχρι την επόμενη, χειρότερη σελίδα του δράματος.
Υ.Γ. Μια ανέκδοτη ιστορία από τον χώρο δουλειάς μου: Ένας συνάδελφος εμφανίστηκε σήμερα το πρωί με κέρασμα, επειδή συνταξιοδοτείται (δεν ξέρω την ηλικία του και από τακτ δεν ρώτησα, αλλά υπολογίζω ότι είναι λίγο κάτω από τα 60). «Τι λέμε σε τέτοιες περιπτώσεις;» ρώτησε μια συνάδελφος και η (αριστερή συνδικαλίστρια) υποδιευθύντρια απάντησε, με εύθυμο τόνο: «Να τους τα φας! Να τους τα φας όλα! Να ζήσεις εκατό χρόνια να παίρνεις σύνταξη!». Ακολούθησαν γέλια, χαρές και ευχές. Καλοφάγωτα.
Λοιπόν, νομίζω ότι η ιστορία αυτή απεικονίζει ανάγλυφα τη χαώδη απόσταση που χωρίζει τους δύο κόσμους. Όχι φυσικά οι ευχές στον συνάδελφο να τα εκατοστήσει. Καλά να είναι ο άνθρωπος, να ζήσει μέχρι τα βαθιά γεράματα. Αλλά η αντίληψη που συνοψίζεται στη φράση «Να τους τα φας»: η υπόρρητη ιδέα ότι τα χρήματα με τα οποία το κράτος πληρώνει τους συνταξιούχους δεν είναι δικά μας. Δεν τα πληρώνουμε. Είναι δωρεάν. Πέφτουν από τον ουρανό ή φυτρώνουν στο λεφτόδεντρο. Στο συλλογικό φαντασιακό μας, οι κοινωνικές παροχές και η φορολογία είναι έννοιες ασύνδετες. Το κράτος μπορεί να προσφέρει υπηρεσίες χωρίς να φορολογεί τους πολίτες του. Έτσι, έχουμε την παγκόσμια πρωτοτυπία να αξιώνουμε αύξηση των κοινωνικών παροχών και ταυτόχρονα μείωση της φορολογίας. Θεωρούμε φυσιολογικό η πρόεδρος της Βουλής να ψέγει τον πρώην διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΡΤ επειδή, επί των ημερών του, ανέθετε το κούρδισμα των πιάνων των μουσικών συνόλων της ΕΡΤ σε εξωτερικούς φορείς αντί να προσλάβει μόνιμο χορδιστή με σχέση πλήρους απασχόλησης, ώστε να κουρδίζει τα πιάνα της ΕΡΤ μία φορά τον χρόνο, άντε δύο.
Στον κόσμο των ξένων, αντίθετα, οι κοινωνικές παροχές δεν είναι δωρεάν, συναρτώνται άμεσα με τη φορολογία. Το κράτος οφείλει να είναι προσεκτικό στη διαχείριση των πόρων του, για τον απλούστατο λόγο ότι τα λεφτά που διαχειρίζεται δεν είναι δικά του, είναι των φορολογουμένων.
Το λεφτόδεντρο δεν φυτρώνει στην Εσπερία. Είναι μεσογειακό δέντρο.
