Εσείς ποιες λύσεις δίνετε στην απόδοση του legacy;

[Zazula]

Και αναφέρομαι στη σημασία “κάτι (συνήθ. αξιόλογο, σημαντικό κττ) που αφήνω πίσω μου” (τα λεξικά της αγγλικής με απογοήτευσαν κάπως στους ορισμούς τους, ακόμη και το συνήθως εύστοχο Collins). Η χρήση στα αμερικανικά αγγλικά είναι πολύ διαδεδομένη· η λέξη legacy έχει γίνει κάτι σαν καραμέλα (πρβλ. attitude) και, όπως είναι φυσικό, έχει δώσει σύμπλοκα και συνάψεις που δύσκολα αποδίδονται με εξίσου ευσύνοπτο τρόπο στην ελληνική, όπως λχ τα legacy-driven, legacy-minded κλπ.

Γνωρίζουμε τα προφανή κληρονομιά & κληροδότημα, από τα οποία η λ. κληρονομιά μπορεί να αποδώσει (με την κατάλληλη διατύπωση ή ακόμη και με τη βοήθεια της μεταφραστικής τεχνικής της ενίσχυσης) και τη μεταφορική σημασία τού legacy. Με παρόμοιο τρόπο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και η λ. παρακαταθήκη.

Τα ερωτήματά μου είναι λοιπόν τα ακόλουθα:

1. Μπορούν κτγσ τα παρακαταθήκη & κληρονομιά να χρησιμοποιηθούν χωρίς καμία ενίσχυση για να αποδώσουν το κλασικό «(leave/create a) legacy» ή για τα legacy(-driven/-minded) που είδαμε πιο πάνω;
2. Έχετε εσείς κάποια άλλη πρόταση μονολεκτικής απόδοσης;

 

[Hellegennes]

Κατά την ταπεινή μου άποψη, το "αφήνω παρακαταθήκη" είναι η ικανοποιητικότερη απόδοση του "leave/create a legacy". Πιστεύω δε ότι τα legacy-driven και legacy-minded μπορούν να αποδοθούν στρωτά μόνο με περίφραση.

 

[dharvatis]

Να μπερδέψω ακόμα περισσότερο το ερώτημα: σε θέματα τεχνολογίας, legacy ονομάζονται πολύ συχνά κάποια στοιχεία που κληρονομήθηκαν από παλιότερα συστήματα και παραμένουν σε χρήση, συνήθως περιπλέκοντας τη λειτουργία των νεότερων εκδόσεων. Έτσι ο όρος μπορεί να έχει και κακή έννοια οπότε θα μπορούσε να μεταφραστεί ακόμα και ως «παρωχημένος, ξεπερασμένος» ή κάτι αντίστοιχο.

Ακόμα και στη μετάφραση, legacy texts/TMs είναι οι μεταφράσεις παλαιότερων εκδόσεων κάποιου εγχειριδίου π.χ., συνήθως γεμάτες εκπλήξεις: από πολύ καλές έως εντελώς απαράδεκτες

 

[Zazula]

Κατά την ταπεινή μου άποψη, το "αφήνω παρακαταθήκη" είναι η ικανοποιητικότερη απόδοση του "leave/create a legacy". Πιστεύω δε ότι τα legacy-driven και legacy-minded μπορούν να αποδοθούν στρωτά μόνο με περίφραση.

Την παρακαταθήκη χρησιμοποιώ κυρίως κι εγώ (που δεν την βρίσκει κανείς πχ σε GWord ή Polylexicon), αλλά μ' ενδιαφέρει κι αν μπορούμε να θεωρήσουμε αποδεκτή τη σύναψή της με τα δημιουργώ/δημιουργία (παρακαταθήκη/-ης), καθώς επίσης και ποιο ουσιαστικό μπορούμε να ζευγαρώσουμε με το αφήνω (σε αντιστοιχία με το προαναφερθέν ζεύγος).

Να μπερδέψω ακόμα περισσότερο το ερώτημα: σε θέματα τεχνολογίας, legacy ονομάζονται πολύ συχνά κάποια στοιχεία που κληρονομήθηκαν από παλιότερα συστήματα και παραμένουν σε χρήση, συνήθως περιπλέκοντας τη λειτουργία των νεότερων εκδόσεων. Έτσι ο όρος μπορεί να έχει και κακή έννοια οπότε θα μπορούσε να μεταφραστεί ακόμα και ως «παρωχημένος, ξεπερασμένος» ή κάτι αντίστοιχο.

Ακόμα και στη μετάφραση, legacy texts/TMs είναι οι μεταφράσεις παλαιότερων εκδόσεων κάποιου εγχειριδίου π.χ., συνήθως γεμάτες εκπλήξεις: από πολύ καλές έως εντελώς απαράδεκτες

Ναι, αλλά εδώ έχουμε σαφή διαφορά στο μέρος του λόγου: αυτό το legacy που λες είναι επίθετο, ενώ εκείνο του αρχικού ερωτήματος είναι ουσιαστικό. H ΕΛΕΤΟ το λέει «κληροδοτημένος/-η/-ο (εφαρμογή. σύστημα κλπ)», με προφανείς αδυναμίες για χρήση στα τυπικά (και συνήθως εκλαϊκευτικά) τεχνολογικά κείμενα όπου απαντά ο όρος.

 

[Palavra]

Την παρακαταθήκη χρησιμοποιώ κυρίως κι εγώ (που δεν την βρίσκει κανείς πχ σε GWord ή Polylexicon), αλλά μ' ενδιαφέρει κι αν μπορούμε να θεωρήσουμε αποδεκτή τη σύναψή της με τα δημιουργώ/δημιουργία (παρακαταθήκη/-ης), καθώς επίσης και ποιο ουσιαστικό μπορούμε να ζευγαρώσουμε με το αφήνω (σε αντιστοιχία με το προαναφερθέν ζεύγος).

Ομολογουμένως θα προτιμούσα διαφορετική απόδοση, ανάλογα και με το κείμενο βέβαια. Να αφήσω όνομα/το σημάδι μου κλπ.

 

[Lexoplast]

Και αναφέρομαι στη σημασία “κάτι (συνήθ. αξιόλογο, σημαντικό κττ) που αφήνω πίσω μου” (τα λεξικά της αγγλικής με απογοήτευσαν κάπως στους ορισμούς τους,

1. Μπορούν κτγσ τα παρακαταθήκη & κληρονομιά να χρησιμοποιηθούν χωρίς καμία ενίσχυση για να αποδώσουν το κλασικό «(leave/create a) legacy» ή για τα legacy(-driven/-minded) που είδαμε πιο πάνω;

Ναι, κτγμ οι λέξεις κληρονομιά (πρωτίστως) και παρακαταθήκη (κατά περίπτωση) αρκούν χωρίς ενίσχυση.

Legacy είναι η κληρονομιά, τόσο απλά. Το «συνήθ. αξιόλογο, σημαντικό» είναι δική σου προσθήκη, ίσως επειδή για να ασχοληθούμε με μια κληρονομιά μάλλον θα ήταν αξιόλογη (άρα όταν δεν ήταν αξιόλογη, δεν τύχαινε να διαβάσεις για legacy). Δεν είναι εξ ορισμού αξιόλογο το legacy, και γι' αυτό σε απογοήτευσαν τα λεξικά. Όμως εμείς οι Έλληνες είμαστε τόσο τυχεροί που έχουμε και την παρακαταθήκη, ώστε το great legacy να το λέμε με μια λέξη. Προφανώς με τη μεταφορική έννοια της παρακαταθήκης, κι όχι με την έννοια του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων.

Ωστόσο (there's always an ostoso), δεν αποκλείεται σε κάποιες περιπτώσεις να χρησιμοποιούσα μια άλλη λέξη αντί για την κληρονομιά. Π.χ όταν μια κυβέρνηση κατηγορεί την προηγούμενη για τις δυσβάσταχτες υποχρεώσεις που άφησε πίσω της, θα μιλούσα για βάρη και όχι για κληρονομιά (ίσως γιατί ο κληρονόμος μπορεί να μην αποδεχτεί την κληρονομιά, η κυβέρνηση όχι).

 

[Zazula]

Lexoplast, έχεις δίκιο — ωστόσο (για να μην μείνω πίσω κι εγώ), έβαλα τη συγκεκριμένη σημασία (την θετικά φορτισμένη) επειδή αυτήν βρίσκω (και αυτή νοείται) σε πολλά βιβλία και άλλα κείμενων των συνήθων υπόπτων θεματικών (διάβαζε: leadership κλπ αμερικανικό μπίζνες νιουσπίκ).

 

[Hellegennes]

Η βούλα και η σφραγίδα (να αφήσει τη σφραγίδα του), θα έλεγα ότι μοιάζουν δόκιμες επιλογές σε διάφορες από τις περιπτώσεις που καταλαβαίνω ότι σε απασχολούν.

 

[Zazula]

Πάντως σας ευχαριστώ όλους για τις ιδέες!
Ο λόγος που ρώτησα για την κληρονομιά είναι διότι συχνά βρίσκω διατυπώσεις της μορφής: «Χ may be doing this and that etc [ΣτΖ: δυο-τρεις αράδες μέχρι εδώ], but he's looking for the next big challenge for him, something that he will have to stretch for beyond his comfort zone, a calling for him where he'll be able to effectively use all his talents and the skills he's been acquiring during all these years and hence build upon his past accomplishments in a plethora of meaningful and effective ways, in order to start creating not just this and that [άλλη μία αράδα ανάλυση] for other people, but a legacy.»
Υπέθεσα πως αν εκεί εγώ το έκλεινα με το «αλλά μια κληρονομιά», ο αναγνώστης θα σκεφτόταν την οικονομική αποκατάσταση των κληρονόμων του. :)

 

[nickel]

Για το legacy-driven θα έλεγες ότι ταιριάζει κάπου να πεις «αποβλέποντας στην υστεροφημία του», «με τη σκέψη του στην υστεροφημία του»;

 

[Zazula]

Νομίζω ότι ο legacy-driven (εύσημο χαρακτηριστικό του ηγέτη) δεν είναι αυτός που αποσκοπεί τόσο στην υστεροφημία του, όσο αυτός που κοιτάει να αφήσει σημαντικό κι ουσιώδες έργο πίσω του, μια παρακαταθήκη (λχ αρχών, νοοτροπιών κττ) για τους επόμενους, αυτός που δεν σκέφτεται κοντόφθαλμα και δεν φοβάται το πολιτικό κόστος (των εταιρικών internal politics).

 

[nickel]

Ωραία. Ξεκάθαρο. Αυτός που θέλει να αφήσει έργο.

 

[dominotheory]

Ίσως και αυτός που θέλει να δημιουργήσει παράδοση.