metafrasi banner

pea-picker

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Προφανώς οι pea-pickers δεν είναι pickers of peas και μόνο. Μπορεί να ξεκίνησαν από εκεί ή να χαρακτηρίστηκαν έτσι κάποια στιγμή και στη συνέχεια έμεινε η σύνδεση με τη μειωτική σημασία. Γι' αυτό πρότεινα το σταχομαζώχτης: επειδή περιέχει μια μειωτική αναφορά έσχατης φτώχιας, έστω και από εντελώς διαφορετική προέλευση, που μπορεί να ανάψει ένα λαμπάκι σε κάποιον Έλληνα αναγνώστη ή θεατή.

Ο μαζωχτής είναι, κτγμ, μια κάπως εξευγενισμένη απόδοση. Φυσικά, εξαρτάται πάντα από τη χρήση, τα συμφραζόμενα κλπ κλπ.
 

nickel

Administrator
Staff member
Ο μαζωχτής είναι, κτγμ, μια κάπως εξευγενισμένη απόδοση. Φυσικά, εξαρτάται πάντα από τη χρήση, τα συμφραζόμενα κλπ κλπ.

Συμφωνώ. Αλλά οι σταχομαζωχτές είναι αναγκασμένοι να συνδεθούν με μια εντελώς ελληνική λογοτεχνική προσωπικότητα και κατάσταση, και ταυτόχρονα δεν υπάρχει πραγματολογική ετυμολογική βάση. Δηλαδή, αφού δεν μπορούμε να τους πούμε μπιζελομαζωχτές και να δούμε μετά επέκταση της σημασίας σε φτωχούς εποχικούς εργάτες που κάνουν όποια χειρωνακτική δουλειά βρεθεί, ας ελπίσουμε ότι μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο για τους μαζωχτές. Είναι, δηλαδή, κατά τη γνώμη μου, ένας αρκετά ακίνδυνος συμβιβασμός.
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Καλημέρα.

Ντεζαβού, ε; Μετέφερα τα καινούργια, από το ποστ #13 και μετά, στο παλιό νήμα του 2010 (ποστ #1—12), της προηγούμενης τετραετίας. Σαν Ολυμπιάδα, ένα πράμα, με δυο χρόνια διαφορά. :-) Έχει ενδιαφέρον η σύγκριση.


Σαν είν' οι βέργες μαζωχτές, λυγίζουν μα δε σπούνε
σαν είναι όμως σκορπιστές, και σπούνε και θρουλούνε
 

nickel

Administrator
Staff member
Πω πω... Μα τέσσερα χρόνια για να κατασταλάξω! Βέβαια, το φαινόμενο δεν πρέπει να ονομάζεται «ντεζαβού». Ίσως «η μνήμη του ζαβού».
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Μυλωνάδες και μαζώχτρες - Κώστας Μουντάκης


Έφταξε ο καιρός, καλέ, που πέφτουν οι ελιές
και τα λιόφυτα θα πιάσουν πάλι οι κοπελιές
Μυλωνάδες και μαζώχτρες θα τα λέμε πότες-πότες
κι αφορμή θα 'ναι οι ελιές, να 'χουμε χρυσές δουλειές

Φύσηξε, βοριά καλέ, και ρίξε μια ψιλή βροχή
και για μας τους μυλωνάδες ήρθε τώρα εποχή
Να θωρούμε τις μαζώχτρες, να τα λέμε πότες-πότες
κι αφορμή θα 'ναι οι ελιές, να 'χομε χρυσές δουλειές


Όλες οι γειτονοπούλες τα καλάθια θα βαστούν
και στη φάμπρικα θα μπαίνουν κάθε τόσο να ρωτούν
Και θα μας παρακαλούνε για τσ' ελιές τους ν' αλεστούνε
κι αναλόγως κάθε μια θα πληρώνει αλεστικά

Πάρε το καλάθι κι έλα, όμορφή μου κοπελιά
κι εγώ θα βαστώ τη σκάλα ν' ανεβαίνεις στην ελιά
Σα γεμίσεις το καλάθι, θα πιαστούμε στα φιλιά
και θα βγάλουμε το λάδι από κάτω στην ελιά

:whistle:

Επίσης στα αρχαία ελληνικά και τα αγγλικά, από φίλα προσκείμενο ιστολόγιο:

ἤγγικε καιρὸς ὦ τᾶν καιρὸς ἐλαιοβόλος
κἀλαιόφυθ' αἱρήσουσ' αὖθις αἱ παρθένοι
μυλωθροὶ χαἱ δροπίδες διαλεξόμεθα ἔστιν ὅτε
καὶ διὰ τῶν ἐλαιῶν ἐλληψόμεθα χρυσὸν

πνεῦσον ὦ μέλε Βορέα καὶ ῥίψον λεπτόν τινα ὄμβρον
καὶ δι' ἡμᾶς τοὺς μυλωθροὺς ἤγγικε νῦν ἡ ὥρα
ὁρῶντες τὰς δροπίδας, διαλεξόμεθα ἔστιν ὅτε
καὶ διὰ τῶν ἐλαιῶν ἐλληψόμεθα χρυσὸν


ἅπασ' αἱ γείτονες κόραι μετὰ ταλάρων
ἐλαιτρίβιον ἐσβήσονται τοσάκις ἐρωτῶσαι
αἰτούμεναι καρπῶν σφετέρων ἄλεσιν
ἀναλόγως θ' ἑκατέρ' ἐκτίσει τ' ἄλεστρα

λαβὲ τὸν τάλαρον καὶ ἐλθὲ πρός με ἐμὸν καλὸν κοράσιον
κἀγὼ βαστάσω σοι τὴν κλίμακα βαινούσῃ ἐπ' ἐλαίας
Πλήσασα δὲ κάλαθον πλεξόμεθα φιλήμασιν
ἐκθλίβοντες τὸ ἔλαιον κάτωθι τῆς ἐλαίας



Time has come, dear, of olives falling
and the olive oil trees will be seized by the young girls
Millers and collectresses, we'll chat from time to time
and because of the olives we'll have a golden business

Blow, dear North wind, and cast a piece of light rain,
for us also, the millers, time is now
looking at the collectresses, we'll chat from time to time
and because of the olives we'll have a golden business


All the neighbor girls will keep their baskets
and get in the oil pressing plant asking every so often
They will ask for their olives to be ground
and accordingly every girl will pay the grinding fees

Take the basket and come, my beautiful lady
and I will hold the ladder for you to climb the tree
Having filled the basket, we 'll grab and kiss each other
extracting the oil of love below the olive tree
Εγώ καταλήγω στο σκέτο μαζωχτές.

Κι εγώ επίσης, γιατί το παραδέχομαι για τους σταχομαζώχτες, μάλλον κουβαλάει πολύ βαριά και χαρακτηριστικά τοπική κληρονομιά (και χρονική, του Θεριστή και τ' Αλωνάρη) η λέξη για τη χρήση αυτή.

μαζωκτής: a collector, gatherer
A Modern Greek and English Lexikon, to which is Prefixed an Epitome of Modern Greek Grammar, Rev. John Lowndes, Inspector General of Schools in the Ionian Islands, Corfu 1837
«Το δυσκολώτερον μέρος της σπουδής είναι, να ενοή και να προσδιορίζη τις την σημασίαν των λέξεων.»

Στα κτήματα οι άντρες μάζευαν τ’ αχλάδια χωρισμένοι σε ομάδες. Μια ομάδα ήταν αυτοί που σκαρφάλωναν -συνήθως οι νεότεροι- στα δέντρα, μια άλλη ομάδα έμπειρων μάζευε απ’ τα γύρω κλαδιά με τα «τρισκέλια» (=σκάλες με τρία πόδια για σίγουρη στήριξη και με διάφορα ύψη) και μια τελευταία κουβαλούσε τα γεμάτα, αρχικά κοφίνια-κούφες και μετέπειτα κουβάδες, ως τη θέση του «συνεργείου» συσκευασίας. Το κατέβασμα των γεμισμένων κοφινιών ή κουβάδων απ’ τα δέντρα γινόταν με τριχιές κι οι «κούφες» ήταν ντυμένες εσωτερικά με λινάτσα για να μην τραυματίζονται απ’ τα τοιχώματα και τα κοτσάνια οι καρποί, αφού έπρεπε να είναι ακέραιοι ώστε να μη σαπίσουν στα ψυγεία. Η εναπόθεση των αχλαδιών παλιότερα γινόταν σε σωρούς, αλλ' αργότερα σε ξύλινα καφάσια και κλούβες.

Οι παραγωγοί συμφωνούσαν με τους «αργάτες μαζωχτές» και έψαχναν για τέτοιους έμπειρους ανάμεσα στους πολλούς. Κι αυτό γιατί το μάζεμα έπρεπε να είναι αποδοτικό και σωστό, αλλά και επειδή η απειρία ισοδυναμούσε με πτώση από τα δέντρα, με τραγικές πολλές φορές επιπτώσεις.

anolehonia.blogspot.gr/2013/08/blog-post_9864.html
 
Top