Ο
Ραιμπώ ντε Βακέιρας συμμετείχε στην Τέταρτη Σταυροφορία και είναι σχεδόν βέβαιο ότι βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη. Το πιο γνωστό τραγούδι του είναι το
Καλέντα Μάγια, δημοφιλές σήμερα και με πάμπολλες εκτελέσεις.
Βάζω πρώτα μία με τον Άντζελο Μπραντουάρντι, γιατί είναι πιο κοντά στα ακούσματα ενός σύγχρονου ακροατή.
Angelo Branduardi - Calenda Maya (Live'96)
Κι έπειτα την αυθεντική εκτέλεση (δε ρίαλ θινγκ) από ένα ουγγρικό συγκρότημα παλιάς μουσικής (οι Ούγγροι έχουν παράδοση σ' αυτό το είδος μουσικής):
Raimbaut de Vaqueiras: Calenda maia
Ensemble Musica Historica, from the CD Amor ey (2003).
Άλλος που συμμετείχε στην Τέταρτη Σταυροφορία, ιππότης πρώτα κι έπειτα τροβαδούρος, ήταν ο Κονόν της Μπετύν (
Conon de Bethune)
Ακούστε σε σύγχρονη μεταφορά το
Ahi! Amors, com dure departie (παίζει ο πιανίστας Mark Howard).
Εδώ το κείμενο του τραγουδιού.
Ahi! Amors, com dure departie.
Ahi! Amors, com dure departie
Me convenra faire de la millor
Ki onques fust amee ne servie!
Dieus me ramaint a li par sa douçour,
Si voirement con j'en part a dolor!
Las! k’ai je dit? Ja ne m'en part je mie!
Se li cors va servir Nostre Signor,
Mes cuers remaint del tot en sa baillie.
Por li m'en vois sospirant en Surie,
Car je ne doi faillir mon Creator.
Ki li faura a cest besoig d'aïe,
Saiciés ke il li faura a grignor;
Et saicent bien li grant et li menor
Ke la doit on faire chevallerie
Ou on conquiert Paradis et honor
Et pris et los et l'amor de s'amie.
........................................
Ah, love! How hard it will be to part,
Ah, love! How hard it will be to part,
As I must, from the finest woman
Who was ever loved and served.
May God in his goodness bring me back to her
As surely as I part in sorrow.
But what have I said? This is no parting
Though my body goes off to serve our Lord,
My heart remains here, ruled by her.
I sigh for her as I leave for Syria,
Bound not to fail my creator
Whoever fails Him in his need for help
Will surely see Him fail him in greater need;
And let all know, both great and humble,
That knightly deeds should be performed
Where heaven and honour can be won,
And praise and renoun and the love of your lady.
........................................
Αγάπη! Τι σκληρός ο χωρισμός
Αγάπη! Αχ, τι σκληρό ν’ αποχωρίζεσαι,
(όπως εγώ πρέπει να κάνω) την πιο καλή κυρά
που αγαπήθηκε και υπηρετήθηκε ποτέ.
Κι είθε ο Θεός με τη γλυκύτητά Του πίσω σ’ Εκείνη να με φέρει,
το ίδιο σίγουρα όσο βαρύς είναι του χωρισμού ο πόνος.
Τι λέω; Αλίμονο! Διόλου δε φεύγω από κοντά Της.
Αν το κορμί μου φεύγει, τον Κύριό μας να υπηρετήσει,
εδώ η καρδιά μου μένει, ολόκληρη στη δούλεψη Της.
Για Κείνη αναστενάζω καθώς για τη Συρία αναχωρώ,
μια που δεν πρέπει ν’ απογοητεύσω τον Κύριό μας και Δημιουργό.
Γιατί όποιος δεν στέκεται πιστός όταν τον έχει ανάγκη ο Θεός
να ξέρετε πως σε ώρα μεγαλύτερης ανάγκης Εκείνος δε θα ’ρθει βοηθός.
Κι όλοι να ξέρουνε καλά, μεγάλοι και μικροί,
πως άθλους των αρμάτων πρέπει ο ιππότης εκεί να εκτελεί.
Εκεί του Παραδείσου η κατάκτηση και της τιμής
εκεί η φήμη κι ο έπαινος, κι ο έρωτας της κυράς του της καλής.
........................................
Ahi! Amours, από το δίσκο Music of the Crusades. Παίζει το Early Music Consort οf London και διευθύνει ο David Munrow (1970)
Και για πολύ πορωμένους, μια μονοφωνική απόδοση κατευθείαν από το χειρόγραφο:
http://www2.warwick.ac.uk/fac/arts/french/research/crusades/texts/occitan/rs1125_ahi_amorsecho.mp3