Στα σημερινά μεζεδάκια του ο Σαραντάκος καταπιάνεται μεταξύ άλλων και με ένα ενδιαφέρον ζήτημα σύνταξης. Αντιγράφω τη σχετική παράγραφο:
Πώς σας φαίνεται ο τίτλος ενός συναφούς άρθρου του Βήματος: “Πώς ο ευρωπαϊκός τύπος αναλύει το ντιμπέιτ των Βρυξελλών”; Εγώ, σε στρωτά ελληνικά, θα έλεγα “Πώς αναλύει ο ευρωπαϊκός τύπος το ντιμπέιτ”, και για να δούμε ποιος είναι ο στρωτός τρόπος ας πάρουμε μια πιο απλή φράση, ας πούμε “Πώς πήγε ο γιος σου στις εξετάσεις;” και όχι βέβαια “Πώς ο γιος σου πήγε στις εξετάσεις;” Ο τίτλος του Βήματος είναι θαρρώ μεταφορά της αγγλικής σύνταξης, ελληνικά δεν είναι. Το λάθος αυτό είναι συχνό σε μεταφράσεις, όχι τόσο σε πρωτότυπα κείμενα. Εκτός αν τους τα στέλνουν στα αγγλικά.
http://sarantakos.wordpress.com/2014/05/17/meze-117/
Έπιασα να κοιτάξω μερικά παραδείγματα σε τίτλους βιβλίων στη biblionet, να μη χάνομαι σε τίτλους εφημερίδων.
Σε περιπτώσεις τίτλων όπως οι παρακάτω παρατηρούμε την ερωτηματική σύνταξη (Πώς + ρήμα + υποκείμενο) και δύσκολα θα την αλλάζαμε:
Όμως στους παρακάτω τίτλους χάνεται η ερωτηματική σύνταξη.
Τι συμβαίνει; Είναι όλοι αυτοί οι τίτλοι της δεύτερης κατηγορίας επηρεασμένοι από αγγλικές συντάξεις; Παρατηρώ ότι σε όλες τις περιπτώσεις η σύνταξη είναι
Πώς + υποκείμενο (συχνά μακροσκελές) + ρήμα + άμεσο αντικείμενο
Έχω λοιπόν την εντύπωση ότι η σύνταξη αυτή επιδιώκει να βάλει το ρήμα εκεί που θα χωρίζει το υποκείμενο από το αντικείμενο, ιδίως αν ένα μακροσκελές υποκείμενο εξαντλεί την υπομονή μας («Μα πότε θα ’ρθει το αντικείμενο;»). Συμφωνείτε;
Πώς σας φαίνεται ο τίτλος ενός συναφούς άρθρου του Βήματος: “Πώς ο ευρωπαϊκός τύπος αναλύει το ντιμπέιτ των Βρυξελλών”; Εγώ, σε στρωτά ελληνικά, θα έλεγα “Πώς αναλύει ο ευρωπαϊκός τύπος το ντιμπέιτ”, και για να δούμε ποιος είναι ο στρωτός τρόπος ας πάρουμε μια πιο απλή φράση, ας πούμε “Πώς πήγε ο γιος σου στις εξετάσεις;” και όχι βέβαια “Πώς ο γιος σου πήγε στις εξετάσεις;” Ο τίτλος του Βήματος είναι θαρρώ μεταφορά της αγγλικής σύνταξης, ελληνικά δεν είναι. Το λάθος αυτό είναι συχνό σε μεταφράσεις, όχι τόσο σε πρωτότυπα κείμενα. Εκτός αν τους τα στέλνουν στα αγγλικά.
http://sarantakos.wordpress.com/2014/05/17/meze-117/
Έπιασα να κοιτάξω μερικά παραδείγματα σε τίτλους βιβλίων στη biblionet, να μη χάνομαι σε τίτλους εφημερίδων.
Σε περιπτώσεις τίτλων όπως οι παρακάτω παρατηρούμε την ερωτηματική σύνταξη (Πώς + ρήμα + υποκείμενο) και δύσκολα θα την αλλάζαμε:
- Chomsky, Noam. Πώς λειτουργεί ο κόσμος
- Κοίτα πώς τρέχει ο ουρανός
- Νηπιαγωγείον η Ελλάς : Πώς μπορεί να επιταχυνθεί η πορεία προς την πολιτικο-οικονομική ενηλικίωση
- It’s not Only Rock and Roll : Πώς ακούστηκε κάποτε η ροκ μουσική από τους νέους μιας τριτοκοσμικής χώρας
Όμως στους παρακάτω τίτλους χάνεται η ερωτηματική σύνταξη.
- Ο ερχομός στη ζωή: Πώς τα γονίδια κατευθύνουν την ανάπτυξη
http://biblionet.gr/book/191675/Nüsslein_-_Volhard,_Christiane/Ο_ερχομός_στη_ζωή - Η εξίσωση που δεν μπορούσε να λυθεί: Πώς η μαθηματική ιδιοφυία αποκάλυψε τη γλώσσα της συμμετρίας
http://biblionet.gr/book/192353/Livio,_Mario/Η_εξίσωση_που_δεν_μπορούσε_να_λυθεί - Λιτή επιχειρηματική εκκίνηση: Πώς οι σημερινοί επιχειρηματίες χρησιμοποιούν καινοτομίες για τη δημιουργία επιτυχημένων επιχειρήσεων
http://biblionet.gr/book/191792/Ries,_Eric/Lean_Startup - Η νονά: Πώς η Άνγκελα Μέρκελ αποδομεί τη Γερμανία και την Ευρώπη
http://biblionet.gr/book/190704/Höhler,_Gertrud/Η_νονά - Γιατί αρρωσταίνουν οι άνθρωποι;: Πώς οι σκέψεις και τα συναισθήματα επηρεάζουν την υγεία μας
http://biblionet.gr/book/190462/Leader,_Darian/Γιατί_αρρωσταίνουν_οι_άνθρωποι; - Δρόμοι της ζωής: Πώς οι εμπειρίες της παιδικής ηλικίας επηρεάζουν τη μετέπειτα ζωή μας:
http://biblionet.gr/book/189533/Miller,_Alice,_1923-2010/Δρόμοι_της_ζωής - Έγκλημα στο Πεντάγωνο: Πώς μια διαβρωμένη και εξωνημένη πολιτική ηγεσία ξεπούλησε μια χώρα στα άδυτα της μαφίας των εξοπλισμών
http://biblionet.gr/book/189139/Φράγκος,_Κωνσταντίνος_Π./Έγκλημα_στο_Πεντάγωνο - Πώς ο Γούντι Άλλεν μπορεί ν' αλλάξει τη ζωή σας
http://biblionet.gr/book/188384/Vartzbed,_Éric/Πώς_ο_Γούντι_Άλλεν_μπορεί_ν'_αλλάξει_τη_ζωή_σας
Τι συμβαίνει; Είναι όλοι αυτοί οι τίτλοι της δεύτερης κατηγορίας επηρεασμένοι από αγγλικές συντάξεις; Παρατηρώ ότι σε όλες τις περιπτώσεις η σύνταξη είναι
Πώς + υποκείμενο (συχνά μακροσκελές) + ρήμα + άμεσο αντικείμενο
Έχω λοιπόν την εντύπωση ότι η σύνταξη αυτή επιδιώκει να βάλει το ρήμα εκεί που θα χωρίζει το υποκείμενο από το αντικείμενο, ιδίως αν ένα μακροσκελές υποκείμενο εξαντλεί την υπομονή μας («Μα πότε θα ’ρθει το αντικείμενο;»). Συμφωνείτε;
