affluenza = αφθονίτιδα — και άλλες ίτιδες

[nickel]

Ξεχάστηκε η λέξη. Να 'ναι που ξεχάσαμε την αφθονία;

Η λέξη υπάρχει στο OED:

affluenza, n. [æfluːˈɛnzə]
[Blend of affluen(ce n. or affluen(t a. + in)fluenza n.]
A psychological malaise supposedly affecting (esp. young) wealthy people, symptoms of which include a lack of motivation, feelings of guilt, and a sense of isolation.
1979 Washington Post 25 Oct. d1/6 A Boston paper even referred to the people she [sc. Ann Beattie] writes about, usually disenchanted orphans of Affluenza, as the Beattie Generation.    
1984 N.Y. Times 15 May c4/6 ‘Affluenza’ is the name coined by one researcher for the maladies wealth can bring.    
1986 Omni Jan. 28/2 Levy believes that affluenza is a peculiarly American affliction.
1990 Times 12 June 3/3 ‘Affluenza’ is defined as ‘that nauseous guilty feeling that creeps over people who make more money than they think they are worth’.    
1991 Mother Jones Sept.–Oct. 4/1 Stand up for children‥living in poverty and too many others the victims of ‘affluenza’, neglect, and alienation.​

Έψαξα να δω πώς έχει αποδοθεί. Βρήκα τρία-τέσσερα αφθονίτιδα και ένα ευμαρίτιδα, και ψήφισα το πρώτο.

Κι όμως, έστω και σαν ματαιοδοξία που υποδύεται την αλτρουιστική μεγαλοθυμία, έστω και σαν ενοχή κάποιων πολυεκατομμυριούχων που πάσχουν από «αφθονίτιδα» —το λογοπαίγνιο ανήκει στον δημοσιογράφο της εφημερίδας «The Guardian" Πίτερ Λένον που παραφθείρει τη λέξη influenza (γρίπη) σε affluenza, από το affluence (αφθονία, πλούτος)— η φιλανθρωπία θάλλει ακόμη.
Κατερίνα Σχινά, Καθημερινή 28/9/1997 (σελ. 32)

Η ΤΖΕΣΙ Ο' ΝΙΛ, 50, κληρονόμησε τουλάχιστον 8 εκατομμύρια δολάρια από τη μητέρα της που ήταν κόρη του Τσαρλς Ουίλσον, ενός εκ των προέδρων της Τζένεραλ Μότορς και υπουργός επί προεδρίας Αϊζενχάουερ. Είναι μια πολύ δυστυχισμένη γυναίκα η κ. Ο' Νιλ. Έχει δύο διαζύγια, έκανε δύο εκτρώσεις και υπεβλήθη πολλές φορές σε θεραπεία για να απεξαρτηθεί από το αλκοόλ και την κοκαΐνη. Δηλώνει άρρωστη. Και την ασθένειά της η ίδια τη βάφτισε «αφθονίτιδα». «Είχα και έχω ακόμη πολλά χρήματα», λέει σε μία αποκαλυπτική συνέντευξή της στη βρετανική «Ντέιλι Τέλεγκραφ». «Δεν είχα ποτέ όμως αγάπη και σημασία». Τώρα, έχοντας συνειδητοποιήσει ότι δεν είναι εξαίρεση και ότι η ασθένεια της «αφθονίτιδας» έχει πλήξει χιλιάδες, όπως λέει, εύπορους Αμερικανούς, έχει φτιάξει ένα σύλλογο για να τους βοηθήσει αλλά και να βοηθηθεί η ίδια. Φέρει το όνομα «Σύλλογος Δυστυχισμένων Πλουσίων» και ένα βιβλίο της που κυκλοφόρησε πρόσφατα υπό τον τίτλο «Το χρυσό γκέτο» γνωρίζει πρωτοφανή κυκλοφοριακή επιτυχία.
Χρήστος Μιχαηλίδης στην Ελευθεροτυπία, 8/1/2001

Επίσης:
Ελευθεροτυπία, 15/1/2005

Η Γεωργία Οικονομοπούλου παίρνει την πρώτη αποκλειστική συνέντευξη απ' τον ψυχολόγο Oliver James. Ο βρετανός συγγραφέας του βιβλίου Affluenza υποστηρίζει ότι εδώ και καιρό έχει προσβάλλει τον αναπτυγμένο κόσμο μια επιδημία, με πολύ περισσότερα θύματα από εκείνα της γρίπης των χοίρων. Η επιδημία αυτή οφείλεται στον Ιό της Αφθονίας, ονομάζεται Αφθονίτιδα, και διαβρώνει την ψυχή των πολιτών κάνοντάς τους μηχανές που αναζητούν το χρήμα, τα καταναλωτικά αγαθά και τη φήμη.
http://www.e-shop.gr/show_bks.phtml?id=BKS.0076301

(Για το ίδιο βιβλίο)
Η πλειοψηφία των κατοίκων του αναπτυγμένου δυτικού κόσμου είναι «μολυσμένοι» από τον ίδιο ιό. Είναι πολύ πιο επικίνδυνος απ’ τον «ιό των χοίρων», μακράν πιο ύπουλος από τον ιό της γρίπης. Στον σύγχρονο «θαυμαστό καινούργιο κόσμο» η πιο διαδεδομένη «ασθένεια» δεν είναι άλλη από την «Ευμαρίτιδα»· έχουμε όλοι προσβληθεί από τον Ιό του Πλούτου…
http://www.stinbriza.gr/index.asp?tab=themata&id=268&thema=1087​

 

[jmanveda†]

Κι εμένα μου ήρθε στο μυαλό το "αφθονίτιδα" όταν φίλος μού πρότεινε το "αφθονισμός"

Αλλά το -ίτιδα υπονοεί φλεγμονή που είναι συνήθως παροδική ενώ η affluenza μάλλον μακροχρονεί.

Ίσως να ταίριαζε και κάτι με "νόσο" όπως το "αφθονονοσία" ή "αφθονοσία" (όπως το "ελονοσία").

 

[nickel]

Δεν το επισημαίνουν τα λεξικά μας, αλλά το παραγωγικό –ίτιδα δεν φτιάχνει μόνο ιατρικούς όρους για φλεγμονές και ασθένειες του σώματος, αλλά χρησιμοποιείται με κάθε άνεση για να φτιάξει όποια άλλη ψυχική ή πολιτισμική ασθένεια βάζει ο νους μας. Το γεγονός και μόνο ότι αμέσως σκέφτηκα την αφθονίτιδα και βρήκα ότι ήδη κυκλοφορούσε δείχνει ότι το συγκεκριμένο επίθημα είναι το πρώτο που έρχεται στο μυαλό μας σ' αυτές τις περιπτώσεις. Ισχύει και στα αγγλικά (OED: —itis In irregular trivial use applied to a state of mind or tendency fancifully regarded as a disease), χωρίς να δηλώνει καμιά παροδικότητα — άλλο αν στη συγκεκριμένη περίπτωση έβγαινε ένα καλύτερο λογοπαίγνιο με την επίσης παροδική γρίπη.

Ερώτηση: Ποια είναι η αγαπημένη σας —ίτιδα;

Εμένα η οξεία τεμπελίτιδα (με συχνές κρίσεις λεξιλογίτιδας πλέον)

 

[jmanveda†]

Οπότε μένουμε "αφθονίτιδα".

 

[Costas]

Το αγγλικό affluenza είναι ψευδόφιλο με το ιταλικό affluenza, που σημαίνει απλά 'αφθονία'.

 

[SBE]

Ξεχάστηκε η λέξη. Να 'ναι που ξεχάσαμε την αφθονία;

Μπα, σύμφωνα με αυτόν τον ορισμό:

1990 Times 12 June 3/3 ‘Affluenza’ is defined as ‘that nauseous guilty feeling that creeps over people who make more money than they think they are worth’.

... δεν υπάρχει περίπτωση να πέρασε ποτέ η ασθένεια από την Ελλάδα.
Μόνιμο ρεφραίν από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου ήταν το "κάθε πέρσι και καλύτερα" (τώρα έχει κάποια βάση τουλάχιστον, αλλά τότε; ) και το πώς ο κάθε Έλληνας θεωρεί ότι αδικείται που δεν του στρώνουν το κόκκινο χαλί όπου πάει.

 

[Zazula]

Ας ρίξουμε κι έναν λίνκο για την ιατρική χρήση: Η παραγωγική κατάληξη -ῖτις/-ίτιδα στην ιατρική ορολογία.

Εδώ έχουμε παραιτησίτιδα, αρνησοπαραιτησίτιδα & καρεκλοκολλήτιδα: http://lexilogia.gr/forum/showthread.php?6633-Παραιτησίτιδα.

Και στα μουσικά, μεταξύ άλλων την εντεχνίτιδα και την μεταλλίτιδα: http://www.google.com/search?q=εντε...-us&ie=UTF-8&oe=UTF-8&startIndex=&startPage=1.

Μπα, σύμφωνα με αυτόν τον ορισμό: «‘Affluenza’ is defined as ‘that nauseous guilty feeling that creeps over people who make more money than they think they are worth’»... δεν υπάρχει περίπτωση να πέρασε ποτέ η ασθένεια από την Ελλάδα. Μόνιμο ρεφραίν από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου ήταν το "κάθε πέρσι και καλύτερα" (τώρα έχει κάποια βάση τουλάχιστον, αλλά τότε; ) και το πώς ο κάθε Έλληνας θεωρεί ότι αδικείται που δεν του στρώνουν το κόκκινο χαλί όπου πάει.

Μα, αν διαβάζω σωστά τον ορισμό, η αφθονίτιδα χτυπά εκείνους που θεωρούν ότι κερδίζουν περισσότερα απ' όσα εκείνοι πιστεύουν ότι πραγματικά αξίζουν — ενώ οι Έλληνες πράττουν ακριβώς το αντίθετο: κάτι σε κλαψουρίτιδα, γκρινιαρίτιδα, μεμψιμοιρίτιδα, κλαψαρχιδίτιδα, αυτοοικτιρμιδίτιδα κττ.

 

[Costas]

πολεμίτιδα

Η απειρία έκανε τους μαχητές να δυσκολεύονται εξαιρετικά να αντέξουν δύο από τα πλέον απεχθή χαρακτηριστικά των μαχών: το θόρυβο και τον καπνό. Ειδικά οι νεοστρατολογημένοι και άπειροι σε πόλεμο μαχητές πανικοβάλλονταν, έχαναν τον προσανατολισμό τους, έχωναν ασυνείδητα το κεφάλι ανάμεσα στα πόδια τους σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια αυτοπροστασίας τους. Πολλοί ακινητοποιούνταν από τον τρόμο που ένιωθαν και αρκετές φορές χρειαζόταν η παρέμβαση των εμπειρότερων, ειδικά σε υποχωρήσεις, για να μην πιαστούν αιχμάλωτοι από τον αντίπαλο. Η κατάσταση αυτή μάλιστα οδήγησε σε όλο και μεγαλύτερα κρούσματα μιας νόσου που οι μαχητές ονόμαζαν "πολεμίτιδα", που αποτελούσε μια σοβαρή μορφή νευρικής κατάρρευσης και είχε ως συνέπεια οι άνθρωποι να χάνουν την επαφή με την πραγματικότητα. Στις κρίσιμες μάχες του Γράμμου η πολεμίτιδα ταλαιπώρησε πολύ τις μονάδες του ΔΣΕ.

Νίκος Μαραντζίδης, Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας (ΔΣΕ), 1946-1949, εκδ. Αλεξάνδρεια (Αθήνα 2010), γ' έκδοση, σ. 98.

 

[MAKIS]

affluenza

On June 15, an intoxicated drive around town by several North Texas teens ended with four dead and at least two others critically injured. The driver, 16-year-old Ethan Couch, stole beer from a Wal-Mart before speeding his pick-up truck with seven passengers down a dark rural road, and ramming into four pedestrians attending to a broken down car...

But Couch’s behavior was explained by psychologist Gary Miller’s testimony as a consequence of an affliction known as “affluenza,” suffered by very wealthy individuals who do not take responsibility for their own actions.

Πως αποδίδεται στα ελληνικά η affluenza. Η αρρώστια από το πολύ χρήμα;

 

[MAKIS]

Η ''φυλακισμένη''(1) επικαλέστηκε ως λόγο αποφυλάκισής της ότι πάσχει από υπερβολική ωραιοπάθεια, μήπως έπρεπε να επικαλεστεί ότι πάσχει από αφθονίτιδα;
Αν και μου αρέσει και το αφθονισμός γιατί μου θυμίζει τη μέθη από όπιο, την εξάρτηση, αυτόν που καπνίζει αφιόνι, τον αφιονισμένο...
(1) Μια παροιμία λέει: όταν το άλογο είναι πεσμένο κάτω μην το κλοτσάς...
Τα ίτις ίτιδα δηλώνουν γενικώς φλεγμονή εκτός από την κυτταρίτιδα που είναι άλλο φρούτο, πορτοκάλι.

 

[Duke_of_Waltham]

Τα ίτις ίτιδα δηλώνουν γενικώς φλεγμονή εκτός από την κυτταρίτιδα που είναι άλλο φρούτο, πορτοκάλι.

Κι όμως... Η γνωστή κυτταρίτιδα (cellulite) μπορεί να μην είναι φλεγμονή, αλλά υπάρχει και η άλλη κυτταρίτιδα (cellulitis), που είναι:

http://www.loimoxeis.gr/wp-content/uploads/2017/10/Kefalaio14.pdf
http://www.uhl.gr/poal/1.8.html
https://www.iatronet.gr/iatriko-lexiko/kyttaritida.html