metafrasi banner

prion

MAKIS

New member
Prion είναι μια πρωτεΐνη υπεύθυνη για την πρόκληση της Σπογκιόμορφης Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών (τρελές αγελάδες) και άλλων παρόμοιων νοσημάτων.
Το ερώτημα είναι: Πώς αποδίδεται στα ελληνικά ο όρος prions σε ένα, πανεπιστημιακού επιπέδου, βιβλίο βιοχημείας;
 

nickel

Administrator
Staff member
Στην ΕΕ βλέπω να αγαπάνε το πρωτεΐνιο. Υπάρχει επίσης η φλύαρη μολυσματική πρωτεΐνη. Οι απλές μεταγραφές πρίον και πριόν. Και το αποτυχημένο πριόνιο (μα πώς να το πεις στον πληθυντικό, πριόνια;). Πάμε για πρωτεΐνιο;
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Βιοχημικός δεν είμαι, ούτε βιολόγος, κάτι λίγα σκαμπάζω όμως, όσα μου επιτρέπουν να ψάχνω και να σκαλίζω ως ένα σημείο:

Σπογγώδης εγκεφαλοπάθεια (323 γνήσια ευρήματα στον γκούγκλη από καλές πηγές), σπογγιόμορφη εγκεφαλοπάθεια (53 ευρήματα).

A prion (i/ˈpriːɒn/) in the Scrapie form (PrPSc) is an infectious agent composed of protein in a misfolded form. This is the central idea of the Prion Hypothesis, which remains debated. This would be in contrast to all other known infectious agents (virus/bacteria/fungus/parasite) which must contain nucleic acids (either DNA, RNA, or both). The word prion, coined in 1982 by Stanley B. Prusiner, is derived from the words protein and infection.
http://en.wikipedia.org/wiki/Prion


Η προέλευση της ΣΕΒ δεν είναι ακόμα γνωστή.
Σύμφωνα με μια θεωρία, ο παράγοντας αποτελείται από «μεταβιβάσιμα πρίον ("rogue")», τα οποία μπορούν να αλληλεπιδρούν με τα φυσιολογικά πρίον (πρωτεΐνες που βρίσκονται συνήθως στον εγκέφαλο αλλά και σε άλλους ιστούς των ανθρώπων και των ζώων) και να προκαλέσουν τον μετασχηματισμό τους σε «μεταβιβάσιμα πρίον». Η έρευνα σ’ αυτό το πεδίο συνεχίζεται, διότι ίσως να εμπλέκονται και άλλοι παράγοντες στην ανάπτυξη της ΣΕΒ.
European Food Information Council


26. Ποια ακριβώς είναι η αιτία της Σπογγώδους Εγκεφαλοπάθειας των Βοοειδών (Bovine Spongiform Encephalopathy - BSE);
Δεν υπάρχει ακόμη πλήρης συμφωνία μεταξύ των ερευνητών σχετικά με τον αιτιολογικό παράγοντα της BSE.
Οι περισσότεροι ειδικοί θεωρούν ότι προκαλείται από ένα είδος γλυκοπρωτεΐνης που ονομάζεται "πριόν" (prion). H πρωτεΐνη αυτή δεν έχει δικό της γενετικό υλικό αλλά με κάποιο τρόπο μπορεί να προκαλέσει την παραγωγή μιάς ουσίας στον εγκέφαλο των προσβεβλημένων ατόμων και αυτό οδηγεί στην χαρακτηριστική εικόνα.
http://panacea.med.uoa.gr/topic.aspx?id=743



1 Όπως προκύπτει από τις διάφορες επιστημονικές εκθέσεις και άρθρα που έχουν περιληφθεί στη δικογραφία [βλ., ιδίως, την έκθεση της Spongiform Encephalopathy Advisory Committee (Συμβουλευτικής Επιτροπής για την Σπογγώδη Εγκεφαλοπάθεια, στο εξής: ΣΕΣΕ) υπό τον τίτλο "Transmissible Spongiform Encephalopathies: A summary of Present Knowledge and Research", Σεπτέμβριος 1994, στο εξής: έκθεση της ΣΕΣΕ του 1994, καθώς και τις δημοσιεύσεις στις επιθεωρήσεις Nature, τεύχος 380, της 28ης Μαρτίου 1996, σ. 272 έως 274, και The Lancet, τεύχος 347, της 6ης Απριλίου 1996, σ. 921 έως 925], οι μεταδοτικές σπογγώδεις εγκεφαλοπάθειες αποτελούν μια κατηγορία ασθενειών που χαρακτηρίζονται από εκφυλισμό του εγκεφάλου και από αλλοιώσεις των εγκεφαλικών ιστών, προσλαμβάνουσες σπογγώδη μορφή κατά τη μικροσκοπική ανάλυση,
καθώς και από την παρουσία στους ιστούς αυτούς και, ενίοτε, σε άλλους ιστούς μιας ισόμορφης πρωτεΐνης * κατά την κρατούσα άποψη (The Lancet, σ. 916, Nature, σ. 273 και 274) πρόκειται για την πρωτεΐνη prion * η οποία ονομάζεται πρωτεΐνη προϊός PrP (Protease-resistant Protein).
http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=CELEX:61996TO0076:EL:HTML


Μερικοί ιοί που το γενετικό τους υλικό είναι διπλή αλυσίδα DNA, όπως π.χ. ο ιός του έρπητα, αναπαράγονται μέσα στον πυρήνα του κυττάρου - ξενιστή, χρησιμοποιώντας ένα συνδυασμό ενζύμων ιογενούς και κυτταρικής προέλευσης για το διπλασιασμό και την μεταγραφή του DNA τους. Ο μεμβρανοειδής φάκελλος αυτού του ιού προέρχεται από την πυρηνική και όχι την πλασματική μεμβράνη του κυττάρου. Όσο το DNA του ιού βρίσκεται μέσα στον πυρήνα μπορεί να ενσωματωθεί σε κάποιο χρωμόσωμα τον ξενιστή υπό μορφή προϊού και να παραμείνει σε λανθάνουσα κατάσταση.
http://el.wikipedia.org/wiki/Ιός
Viruses can be released from the host cell by lysis, a process that kills the cell by bursting its membrane and cell wall if present: This is a feature of many bacterial and some animal viruses. Some viruses undergo a lysogenic cycle where the viral genome is incorporated by genetic recombination into a specific place in the host's chromosome. The viral genome is then known as a "provirus" or, in the case of bacteriophages a "prophage".
http://en.wikipedia.org/wiki/Virus#Replication_cycle

A provirus is a virus genome that is integrated into the DNA of a host cell.
This state can be a stage of virus replication, or a state that persists over longer periods of time as either inactive viral infections or an endogenous retrovirus. In inactive viral infections the virus will not replicate itself but through replication of its host cell. This state can last over many host cell generations.

http://en.wikipedia.org/wiki/Provirus


Μια προεργασία έκανα, σκυτάλη στους πιο σχετικούς. Πονοκέφαλος.
Πάντως, εάν προϊός = provirus, βλέπω φάουλ ευρωπαϊκό, παλιό όμως, του 1996.
 
Σε αυτό το κλασικό πανεπιστημιακό εγχειρίδιο βιοχημείας, που πρέπει να είναι και το καλύτερο που κυκλοφορεί στην ελληνική αγορά, βλέπω να το έχουν αφήσει αμετάφραστο. Στη σελ. 13 του pdf, πάνω αριστερά, γράφει Ασθένειες prion. Στην ίδια σελίδα βέβαια αφήνουν αμετάφραστη και την ibuprofen, η οποία αποδίδεται ευρέως ιβουπροφαίνη (ή ιβουπροφένη).
Προσωπικά δεν μου φαίνεται κακή ιδέα το πρωτεΐνιο, αλλά έχει ακόμα λίγο δρόμο μπροστά του μέχρι να εδραιωθεί.
 
Μολυσματική πρωτεΐνη (αφού το prion βγαίνει από το protein και το infection, όπως λέει και η βίκη) ήταν η πρώτη μετάφραση του όρου. Μετά κυκλοφόρησε το πρωτεΐνιο. Από τις μεταγραφές, νομίζω ότι το πρίον είναι προτιμότερο. Μέχρι να επικρατήσει κάποιο από αυτά, εγώ κρατάω την πρώτη που χρησιμοποίησα: μολυσματική πρωτεΐνη, με το αγγλικό σε παρένθεση.
Α, ναι: ο προϊός δεν έχει σχέση με τα prions, πέρα από το ότι είναι και τα δύο μολυσματικοί παράγοντες. Ο προϊός είναι ένας κανονικός ιός που χάνει το περίβλημά του (δηλαδή ένα απλό μόριο DNA ή RNA) ενώ το prion είναι απλή πρωτεΐνη, χωρίς γενετικό υλικό.
Α, ναι υπ' αρ. 2: κι εγώ ψηφίζω σπογγώδη αντί για σπογγιόμορφη εγκεφαλοπάθεια!
 

daeman

Administrator
Staff member
[...]
Α, ναι: ο προϊός δεν έχει σχέση με τα prions, πέρα από το ότι είναι και τα δύο μολυσματικοί παράγοντες. Ο προϊός είναι ένας κανονικός ιός που χάνει το περίβλημά του (δηλαδή ένα απλό μόριο DNA ή RNA) ενώ το prion είναι απλή πρωτεΐνη, χωρίς γενετικό υλικό.

Μέχρι εκεί το κατάλαβα μέχρι κι εγώ. Αλλά βούλα δεν έχω, Ηarvatius, οπότε δεν τη βάζω κιόλας, δεν αποφαίνομαι αν δεν έχω μια άλφα σιγουριά. :)
Χάζευα διαβάζοντας, πόσταρα και μετά που είδα το πρωτεΐνιο σκέφτηκα: «Μωρέ μπράβο. Τόσα χρόνια έχουν περάσει, ακόμα δεν κατέληξαν;»
 

nickel

Administrator
Staff member
Η σχετική εγγραφή από το Elsevier's:

prion; proteinaceous infectious particle, prion protein
πράιον, πρίον, πρωτεϊνούχος μολυσματικός παράγοντας, πρωτεΐνιο, πρωτεΐνη πράιον
 
Το «α, ναι» πήγαινε στο τέταρτο link σου, που γράφει «πρόκειται για την πρωτεΐνη prion * η οποία ονομάζεται πρωτεΐνη προϊός PrP» και μπορεί να μπέρδευε κανέναν περαστικό :-)
 
Η σχετική εγγραφή από το Elsevier's:

prion; proteinaceous infectious particle, prion protein
πράιον, πρίον, πρωτεϊνούχος μολυσματικός παράγοντας, πρωτεΐνιο, πρωτεΐνη πράιον

Το «πρωτεϊνούχος» θα πρέπει μάλλον να γίνει «πρωτεϊνικός», αφού πρωτεΐνες περιέχουν σχεδόν όλοι οι μολυσματικοί παράγοντες!
 

daeman

Administrator
Staff member
Η σχετική εγγραφή από το Elsevier's:

prion; proteinaceous infectious particle, prion protein
πράιον, πρίον, πρωτεϊνούχος μολυσματικός παράγοντας, πρωτεΐνιο, πρωτεΐνη πράιον

Αυτό θα ήταν το επόμενο βήμα μου, τώρα έψαχνα να το βρω να δω τι γράφει, και χαίρομαι που έγινε προηγούμενο βήμα χωρίς να κουνήσω ρούπι. :up:
Ώρες ώρες δεν καταλαβαίνω αυτούς που λένε ότι δεν λειτουργούν τη νύχτα. Σπίθες βγάζουμε.
Τα ίδια θα λένε όμως κι εκείνοι για μας πριν τον τρίτο καφέ το μεσημέρι.
 
Έρμηνευτικο Λεξικό Κυτταρικής & Μοριακής Βιολογίας (Αγγλοελληνικό), εκδ.Πασχαλίδης 2002, 3η έκδοση

prions: πρίονς (πρωτεΐνια).
Στην ερμηνεία λέει ότι είναι "πρωτεϊνικά λοιμογόνα σωματίδια".

Τα έχω ακούσει και πριόνια (με το ι και το α της κατάληξης διακριτά, πρι-ό-νι-α, όχι πρι-ό-νια σαν το εργαλείο) αλλά μόνο προφορικά.
 
Έρμηνευτικο Λεξικό Κυτταρικής & Μοριακής Βιολογίας (Αγγλοελληνικό), εκδ.Πασχαλίδης 2002, 3η έκδοση

prions: πρίονς (πρωτεΐνια).

Ερώτηση γλωσσική:
το πρίον, τα πρίονς;;
 

nickel

Administrator
Staff member
Καλημέρα. Όλοι αναφέραμε τα πρωτεΐνια. Ας τα υποστηρίξουμε. Η πρώτη αναφορά σε αυτά μπορεί να συνοδεύεται και από τις άλλες αποδόσεις, δηλ.

τα πρωτεΐνια (prion, πρίον, μολυσματική πρωτεΐνη) είναι...

Όλα τα άλλα είναι προβληματικά για λόγους γνωστούς που βαριέμαι και να επαναλάβω. Επίσης, στα αγγλικά προφέρεται [πρίον], οπότε ας ξεχάσουμε τα πράιον, τα πριόν και τα πριόνια.
 

MAKIS

New member
Έψαξα στο λεξικό THE OXFORD ENGLISH REFERENCE DICTIONARY
---Prion a small saw=billed petrel of the genus Pachyptila found in southern seas… Greek prion saw (Broad-billed Prion, Pachyptila vittata)
---Prion a protein particle…

Αν γράφαμε μια βιολογία για το συγκεκριμένο είδος Broad-billed Prion, Pachyptila vittata του γένους Pachyptila πως θα το γράφαμε;
Αυτό είναι το πριονόφτερο πουλάκι

From wikipedia:
The Broad-billed Prion, Pachyptila vittata, is a small seabird, but the largest Prion, with grey upperparts plumage, and white underparts. It has many other names that have been used such as Blue-billed Dove-petrel, Broad-billed Dove-petrel, Long-billed Prion, Common Prion, Icebird, and Whalebird.[2]
Pachyptila, the word, comes from the Greek words pakhus and ptilon. Pakhus means thick or stout and ptilon means a feather. Also from the Greek language, Prion comes from the word priōn meaning a saw, which is in reference to its serrated edges of its bill.[5]
 
Βλέπω ότι είναι στην οικογένεια procellariidae, δηλαδή στους θυελλοδύτες (μάλιστα αρχικά είχε ονομαστεί Procellaria vittata).

Παχύραμφος θυελλοδύτης θα μπορούσε να είναι μια εκδοχή.
Πριονόφτερο πάντως με τίποτα, γιατί η παρομοίωση με πριόνι αφορά το ράμφος του και όχι τα φτερά του. Το πολύ πολύ Πριονόραμφος.

Πρόχειροι αυτοσχεδιασμοί τα παραπάνω, έτσι; Δεν τα έχω συναντήσει πουθενά.
 
Εχτές αφού έκλεισα τον υπολογιστή σκεφτομουν και το Πριονομύτης για το πουλάκι.
 
Top