Το όνομα του νήματος είναι το νήμα των ονομάτων

[Marinos]

@ Δρ., δεν έχω ιδέα από που βγαίνει (πάντως αυτός είναι ο βαφτιστικός του τύπος)

Θυμήθηκα επίσης ότι είχα συμμαθήτρια Ζαμπία.

Ζαμπία ήταν (ίσως και είναι) πολύ κοινό στην Κρήτη (Ισαβέλλα, αν δεν κάνω λάθος).

 

[SBE]

Η επιμονή, με κάποια ελαφριά ειρωνεία που είδα στα πιο πάνω μηνύματα, δεν μου άρεσε.

Πίσω στο θέμα μας: αφού θέλετε σπάνια ανδρικά ονόματα, εκ της Αχαΐας ορμώμενοι, ο Σπήλιος, ο Μεντζέλος κι ο Γκολφίνος.
Ο Γκολφίνος είναι ιταλικό, έμεινε από την ενετοκρατία.
Ο Μεντζέλος λέει η Βίκη είναι παραλλαγή του Μπενιζέλος (που έχει λέει μέσα τον Βενέδικτο κλπ κλπ)
Ο Σπήλιος δεν έχω ιδέα, δεν ξέρω αν παίζει κάποιο ρόλο η μονή Μεγάλου Σπηλαίου.

 

[Earion]

Εντάξει οι Αστυάνακτες (που δεν καταλαβαίνω τι το ηρωικό ή μεγαλοπρεπές έχουν, αφού ο κάτοχος του ονόματος ήταν ένα μωρό που βρήκε φριχτό τέλος), ας επανέλθουμε στις Δωδεκανήσιες (και όχι μόνο).

Cougr, το Βακίνα χαϊδευτικά είναι Βακώ (Βακώ Γεωργιάδου ήταν παλιά εκφωνήτρια της ΕΡΤ).
Από τα ονόματα που παραθέτεις αναρωτιέμαι για τα:

Βασιλικό (<Βασιλική)
Διασουνιό (<Διονυσία)
Καλλιό (<Καλλιόπη)
Κατερινιό (<Κατερίνα),
Πλουσό (<Πλουσία)
Σαβό (<Ελισάβετ)

αν θα πρέπει να γράφονται με τελικό ωμέγα, όπως το Μαλάμω,

αν και πάλι θα μπορούσε να πει υποστηρίξει κανείς ότι με τον υποκορισμό άλλαξαν γένος, έγιναν ουδέτερα, και γράφονται με όμικρον, π.χ. το Κατερινιό.

Το ίδιο και γι' αυτά που λήγουν σε --ούλι (Γιαννούλι, Κακούλι)

Το Σαβώ, από το Ελισάβετ, υφίσταται περαιτέρω υποκορισμό και γίνεται Σαβούλα.
Επιπλέον το Ελισάβετ δίνει και άλλο υποκοριστικό: Λισαβού.

Υ.Γ. 1. Ναι, SBE, ο Σπήλιος είναι ο ταγμένος στην Παναγία του Μεγάλου Σπηλαίου.

Υ.Γ. 2. Η Ιαβέλα > Ιζαμπέλα δίνει το χαϊδευτικό Ζαμπέλα. Υπάρχει και επώνυμο μητρωνυμικό Ζαμπέλας (< της Ζαμπέλας).
Το Ζαμπία και Ζαμπέα είναι παραφθορές του Ζαμπέτα (εξ ου και το μητρωνυμικό Ζαμπέτας) και αυτό από το Ελιζαμπέτα. Άρα πάλι στις Ελισάβετ πέφτουμε.

 

[SBE]

Cougr, το Βακίνα χαϊδευτικά είναι Βακώ (Βακώ Γεωργιάδου ήταν παλιά εκφωνήτρια της ΕΡΤ).

Πω, πω! Εγώ Μακώ το άκουγα. Όπως οι φανέλες.

 

[drsiebenmal]

Μακώ Γεωργιάδου (Μαρία Κωνσταντίνα)

 

[Earion]

Ωπ! Έχετε δίκιο. Εγώ βαριάκουγα.

 

[daeman]

[...]Από τα ονόματα που παραθέτεις αναρωτιέμαι για τα:

Βασιλικό (<Βασιλική)
Διασουνιό (<Διονυσία)
Καλλιό (<Καλλιόπη)
Κατερινιό (<Κατερίνα),
Πλουσό (<Πλουσία)
Σαβό (<Ελισάβετ)

αν θα πρέπει να γράφονται με τελικό ωμέγα, όπως το Μαλάμω,

αν και πάλι θα μπορούσε να πει υποστηρίξει κανείς ότι με τον υποκορισμό άλλαξαν γένος, έγιναν ουδέτερα, και γράφονται με όμικρον, π.χ. το Κατερινιό.
[...]

Ακριβώς.
To Καλλιοπό, το Ουρανιό, το Πολυμνιό [θείες μου· στη μάνα μου, την Κουάρτα, ο παππούς (κι ο παπάς) βαρέθηκε τις Μούσες (ευτυχώς, γιατί το Τερψιχορʒιό θα το 'στελναν σ' άλλο χωρʒιό) και μόνο τότε, η τέταρτη, η όχι μουσονομασμένη, του βγήκε με μουσικό αυτί]. Και το Ρηνιό, το Αριαδνιό, το Κατινιό, το Μαριό (Μαρʒιό), το Αννιό κλπ., κι από την άλλη το Νικολιό, το Γιωργιό (ʒιορʒιό), το Μανωλιό, το Γιαννιό (ʒιαννιό, ανδρικό και γυναικείο), το Σηφαλιό (του Σήφη < Ιωσήφ). Ε, ναι, στην Κρήτη το επίκοινο είναι συνήθως το ουδέτερο. Ήκουσές, Πελαʒία μου, ετούτα τα μαντάτα, τα ονόματα πώς γίνουνται σ' άλλων ανθρώπω στράτα;

 

[Earion]

Επιτέλους, Δαεμάνε, τι θέλεις να πεις συγκαλυμμένα; Ότι είσαστε τόσο φοβεροί τύποι εκεί κάτω στην Κρήτη, που έχετε τα πιο ασυνήθιστα ονόματα; :devil:

Ε, λοιπόν θα σε κοντράρω. Ανοίγω τα χαρτιά μου:

Έχετε Κερούκα (από το Αγγελού);
Έχετε Αληθινή; Αργέντα και Αργεντού;
Αμυγδάλω; Αρχοντού;
Αννού και Αννιώ και Αννέζα;
Ανάστα;
Αμερσούδα (απ' το Μυρσίνη);
Ελίκα (απ' το Ελένη);
Φημίκα (απ' το Ευφημία);
Πιπίνα και Πεπούκα (< Δέσποινα);
Σοβράνα, Σοβρανέτα και Σουβρού;

Γεστημανή; (σαν τη μάνα του Καζαντζίδη)
Περμαχούλα; (από την Παναγία Υπέρμαχο, τη Υπερμάχω...)
Εργίνη και Αργίνη και Αργίνα; (που ακούγονται στις οικογένειες Μπενάκη και Ζάννα)

Μπενού (από το Μπένος < Μπενέτος < Μπενεντέτος);
Βελισσού (από το Βελισαρού < Βελισάριος);

Ζωρζού και Ζουζού;
Σουσού; (όχι τη Μαντάμ, από το Σουσάνα)
Γιαγκού (από το Γιάγκος) και Γιαγκούλα (εξ ου και ο λήσταρχος Γιαγκούλας);

Και παραπάνω, που είπα ότι απ' το Ζαμπέλα, Ζαμπελού, βγαίνει ο Ζαμπέλας κι ο Ζαμπέλης, ξέχασα να πω και ο Ζαμπέλιος (ο Σπυρίδων)

 

[daeman]

...
Φοβεροί όι, όποιος φοβάται τζοι, δεν κατέει τα κουμπιά ντως.
Φοβερή όμως είναι μια ιστορία με μια γιαγιά Πιπίνα (Δέσποινα, μορφοδέσποινα στα νιάτα τζη, κρίνοντας από τις παλιές κιτρινοκαφετιές φωτογραφίες που είχαμε δει, πολλές απ' αυτές τυπωμένες στην πίσω όψη καρτ-ποστάλ) που πολύ πριν τα τελευταία τζη, η καημένη μούδε θώρειενε καλά μούδε γρικούσε.
Πάει μετά από χρόνια στο χωριό το μικρανίψι της ο Διονύσης. Κατεβαίνει ο Διονύσης από την πλατέα, ψηλά στο χωριό, και στον κατήφορο πετυχαίνει τη μεγαλοθειά του την Πιπίνα ν' ανεβαίνει τον ανηφορά ζάλο-ζάλο (μισή ώρα ήκαμε ν' ανεβεί μιαν κατοστή μέτρα, η κακομοίτσα). Τονε θωρεί καλά-καλά, ξύνει νοερά την κεφαλή τζη και με τα πολλά κάτι αστράφτει ξαφνικά στο παλιοκαιρισμένο τζη μνημονικό και του λέει: «Παάναζία μου! Ορέ συ, ο Παναζιώτης τση Δέσποινας είσαι; Ω χαρώ το γω τ' αντράκι μου, εμεγάλωσες, ομόρφυνες! Επρόκοψες, ναι; Καλοπαντρεύτηκες, ήκαμες κοπέλια; Κι ο αξάς σου ο Διονύσης ίντα κάνει, καλά 'ναι;» Πού να κάθεται να εξηγεί ο Διονύσης ότι δεν είναι αυτός που νόμισε η Πιπίνα, αλλά ο πρωτοξάδερφός του για τον οποίο τον ρωτούσε. «Καλά 'μαι, θεια, μόνο ναι. Να 'ρθώ θέλω τ' απόγεμα που θα 'χεις ανάψει τη φωτιά, να μου ψήσεις έναν καφέ οφτό στο τζισβέ, να με κεράσεις και πατούδο να σου τα πω όλα τα σούφερα», τση λέει και μολέρνει στον κατήφορο.
Μετά από λίγο, ξανανεβαίνει ο Διονύσης στην πλατέα από τον πίσω δρόμο να πάρει κάτι που 'χε ξεχάσει. Παίρνει πάλι τον κατήφορο και πετυχαίνει πάλι την Πιπίνα καμιά πενηνταρά μέτρα παραπάνω από κει που την άφησε την προηγούμενη φορά. Μόλις τονε θωρεί η Πιπίνα, ολόχαρη χιμά πάνω του και τον αγκαλιάζει: «Ω χαρώ το γω τ' αντράκι μου το Διονύση! Μούδε μισή ώρα δεν επέρασε που ήβρηκα παέ τον αξά σου τον Παναζιώτη!»
Ώρα της καλή εκεί που βρίσκεται.

 

[Zazula]

Εμένα πάντως τη (μικρασιάτισσα) γιαγιά μου τη Δέσποινα τη φωνάζανε και Νεσπούνκα. :)

 

[daeman]

...
Οντόπικ τώρα, και για να ξεφύγω από τις τοπικιστικές κόντρες ;-\, ονόματα γυναικών που γνώρισα εδώ, όπως μου 'ρχονται.
Εκτός από την Αγορή και τη Γραμματική, τη Σουλτάνα, τη Ματρόνα και τη Λελούδω: η Παγώνα, η Τρυγόνα, η Περιστέρα, η Ηώ, η Ανατολή και η Ευρώπη.

 

[cougr]

[...]Cougr, το Βακίνα χαϊδευτικά είναι Βακώ (Βακώ Γεωργιάδου ήταν παλιά εκφωνήτρια της ΕΡΤ).
Από τα ονόματα που παραθέτεις αναρωτιέμαι για τα:

Βασιλικό (<Βασιλική)
Διασουνιό (<Διονυσία)
Καλλιό (<Καλλιόπη)
Κατερινιό (<Κατερίνα),
Πλουσό (<Πλουσία)
Σαβό (<Ελισάβετ)

αν θα πρέπει να γράφονται με τελικό ωμέγα, όπως το Μαλάμω,

αν και πάλι θα μπορούσε να πει υποστηρίξει κανείς ότι με τον υποκορισμό άλλαξαν γένος, έγιναν ουδέτερα, και γράφονται με όμικρον, π.χ. το Κατερινιό.

Το ίδιο και γι' αυτά που λήγουν σε --ούλι (Γιαννούλι, Κακούλι) [...]

Με πρόλαβε ο daeman αλλά και στην Κω, στον καθημερινό λόγο τουλάχιστο, αντί του θηλυκού τύπου χρησιμοποιείται πιο συχνά το ουδέτερο αυτών των ονομάτων.

 

[Earion]

Cougr, (#24), για το Βακίνα και Βακώ διαφωνώ με τον κύριο Δ. Ζερβό. Μου φαίνονται πολύ τραβηγμένες οι ετυμολογήσεις του. Δεν μπορώ να καταλάβω τι σχέση έχει η Ρεγγίνα με τη Βακίνα, και χαμογελώ με την απίθανη σύνδεση γκαστριάς και βατσίνας. (Βατσίνα είναι ο εμβολιασμός, αυτό που κάνουμε στα δέντρα, αργότερα απέκτησε και την έννοια του εμβολιασμού στους ανθρώπους. Βατσινάρης είναι αυτός που το κάνειως επάγγελμα. Υπάρχει και ως επώνυμο).

Πιο πιθανό μου φαίνεται να είναι η Βακίνα το αντίστοιχο θηλυκό του Βάκης. Και το Βάκης είναι υποκοριστικό του Γιακωβάκης. (Αυτό το τελευταίο το θεωρούσα αυταπόδεικτο μέχρι κάποτε που έμαθα ότι Βάκης είναι το χαϊδευτικό του Σταύρου Ξαρχάκου. Ώστε υπάρχει και αυτή η πιθανότητα, Σταυράκης > Βάκης).

Γενικότερα ένα μεγάλο θέμα προς εξέταση είναι ο εκθηλυσμός των καταρχήν αντρικών βαφτιστικών και αντίστοιχα ο εξανδρισμός των κατεξοχήν θηλυκών. Διότι πρέπει να τιμούν και τα δύο φύλα τον επώνυμο άγιο, ή, με άλλη διατύπωση, πρέπει να μπορούν οι οικογένειες να βαφτίζουν με το τιμώμενο όνομα παιδιά και των δύο φύλων.

Έτσι υπάρχει για τον Ανδριανό το αντίστοιχο θηλυκό Ανδριανή ή Αντριάνα.
Για τον Στυλιανό η Στυλιανή, για τον Σπυρίδωνα η Σπυριδούλα. Για το Σταύρο η Σταυρούλα και η Σταυριανή, για τον Πέτρο η Πέτρα και Πετράντα.
Αντίστροφα, από την Παρασκευή βγήκε ο Παρασκευάς, από τη Βενετία ο Βενέτης.

Με αυτή τη λογική εξηγώ πρώτα πρώτα τη Θεολογία (θηλυκό του Θεολόγος, Θεολόγης), κι έπετα κατ' επέκταση τη Γραμματική και τη Νομική, και απαντώ έμμεσα στην παρατήρηση του Δόκτορα ότι

Η πρώτη Γραμματική θα βγήκε από την κολυμπήθρα της με τις ελπίδες κάποιων προοδευτικών ανθρώπων να σπουδάσει το κορίτσι τους, να γίνει γραμμάτισσα (ή γραμματικιά ή Γραμματική, πες την όπως είναι το σωστό παππούλη, την ευχή σου νάχει).... )

 

[JimAdams]

Το Βάκης σαν χαϊδευτικό του Σταύρος είναι συχνό στην Μεσσηνία (δεν ξέρω αν εκτείνεται σ'ολη την Πελοπόν.)
Για να παραμείνουμε στα ανδρικά, είχα γνωρίσει έναν Ρουσέτο (δεν ξέρω αν έγραφε διπλό κάποιο από τα σύμφωνα), όπως και Δρακούλη, αλλά για το δεύτερο έχει σίγουρα κάτι αναφέρει παλιότερα ο Σαραντ.

Ηω, είχα καθηγήτρια.

 

[sarant]

Τον ίδιο Ρουσέτο έχουμε γνωρίσει; Εγώ είχα έναν συμμαθητή στην Ιωνίδειο με το όνομα αυτό. Τον λέγαμε όλοι Ροσέτο, αλλά επισήμως ήταν Ρουσέτος. Μπορεί με διπλό σίγμα.

 

[AoratiMelani]

Ρουσ(σ)έτος είναι όνομα αλλά και επώνυμο.
Ως όνομα το έχω ακούσει στα Κουφονήσια, ως επίθετο (με δύο σίγμα) σε κάποια επιγραφή επί της λεωφόρου Κηφισίας.

 

[drsiebenmal]

Θα είναι από τον άγιο Ιωάννη τον Ρώσο, της Εύβοιας, μάλλον...

 

[JimAdams]

@Sarant

Χωρίς να σε χαρακτηρίζω μεγάλο (ηλικιακά), αυτός που λέω ήταν κάπως μικρότερος για να ήταν συμμαθητής σου! ;)

 

[bernardina]

Το Βάκης είναι υποκοριστικό και του Σάββα. Σαββάκης > Βάκης.

 

[cougr]

Εγώ πάλι γνωρίζω μερικούς Παρασκευάδες που το υποκοριστικό τους είναι Βάκης.

Έχω και μία πελάτισσα που λέγεται Διαλεχτή.