Συγγνώμη που σας διακόπτω, αλλά η γαλλική Βίκι ξεκινάει σε απόλυτη συμφωνία με τις προτάσεις του Νίκελ:
L'une des caractéristiques traditionnelles de la diplomatie française des alliances a été l'« alliance de revers ». Elle consistait en une alliance avec des pays situés du côté opposé (ou dans le dos) d'un adversaire direct, permettant ainsi d'ouvrir un second front encerclant l'adversaire et donc de rétablir un équilibre des puissances.
Στη συνέχεια της αναζήτησης μάς προκύπτουν όμως χρήσεις που φαίνεται να θεμελιώνουν και την άποψη του Ρογήρου ότι πρόκειται για μια συμμαχία που (με τα δεδομένα της εποχής) είναι "μη αναμενόμενη", "απρόσμενη", "παρά φύσιν".
Έχω δύο απορίες:
1) Ποιά έννοια του "revers" είναι εκείνη που υπόκειται στη δημιουργία του όρου; Η γεωγραφική ή η άλλη (πολιτική/ πολιτιστική);
2) Υπάρχει κανένα νήμα που να συνδέει όλες τις χρήσεις του όρου, μέχρι και τις σημερινές (π.χ. παλαιότερα Αμερική και Κίνα εναντίον Ρωσίας, σήμερα Ινδία και Ιαπωνία εναντίον Κίνας κτλ.);
Στο πρώτο ερώτημα δεν έχω απάντηση, στο δεύτερο όμως τείνω να πιστέψω ότι το μόνο σίγουρο είναι η συμμαχία που γίνεται με μοναδικό κριτήριο την αντιμετώπιση του δεδομένου κύριου εχθρού. Ότι δηλαδή, σε όλες ανεξαιρέτως τις περιπτώσεις, πρόκειται για συμμαχία-αντίβαρο (συμμαχία αντίπραξης, αντισταθμιστική συμμαχία;;;). Μόνο αν έχει οριστεί ο εχθρός μπορεί να γίνει λόγος για alliance de revers, η οποία βέβαια αναφέρεται σε αυτόν που δεν είναι ήδη σύμμαχος ούτε ήταν κατά παράδοση σύμμαχος.
Πρόταση δεν έχω, απλώς σκέφτομαι κι εγώ φωναχτά. Μέχρι να κατακάτσει ο κουρνιαχτός, θα προτιμούσα προσωρινά τις εκδοχές "συμμαχία στα νώτα του εχθρού" ή "κυκλωτική συμμαχία". Νομίζω ότι, όπως ίσως και ο πρωτότυπος όρος, μπορούν κι αυτές εν ανάγκη να νοηθούν με διευρυμένο τρόπο. Αν βέβαια αναφερόμαστε σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, μπορούμε πάντα να προσαρμόσουμε την απόδοση.
Περιμένω τη συνέχεια, αν φυσικά δεν έχουμε το revers να μην υπάρξει συνέχεια...