Themis†
¥
Παρατηρώ εδώ και αρκετό καιρό μια επεκτεινόμενη χρήση του or με καθόλου διαζευκτική σημασία – στην πραγματικότητα αντί του and. Οι έλληνες μεταφραστές βέβαια ακολουθούν και, όταν απαιτείται αυστηρή νοηματική ακρίβεια (όπως στη νομοθεσία), γίνεται μύλος. Οι αναζητήσεις μου στα λεξικά (συμπεριλαμβανομένου του OED) ουδέν απέδωσαν.
Σήμερα έπεσα πάνω σε μια περίπτωση όπου το or χρησιμοποιείται, σε εντελώς παρόμοια συμφραζόμενα, πρώτα με προσθετική και ύστερα με διαζευκτική σημασία. Η πρώτη φράση λέει (παραθέτω από μνήμης): Contractors should comply with national and Union legislation, applicable collective agreements, or relevant provisions in international instruments. Πέραν της απλής λογικής, τα συμφραζόμενα δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία ότι απαιτείται συμμόρφωση με όλα τα παραπάνω: και με το πρώτο, και με το δεύτερο, και με το τρίτο. Λίγο πιο κάτω το κείμενο λέει ότι η σύμβαση καταγγέλλεται αν διαπιστωθεί ότι ο contractor does not comply with national and Union legislation, applicable collective agreements, or relevant provisions in international instruments. Και πάλι, τόσο η απλή λογική όσο και τα συμφραζόμενα δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία: η σύμβαση καταγγέλλεται αν διαπιστωθεί μη συμμόρφωση ή με το πρώτο, ή με το δεύτερο, ή με το τρίτο (όχι αναγκαστικά και με τα τρία μαζί!). Φυσικά, η τριπλή διάζευξη εμπεριέχει και το λογικό σχήμα εκ του μείζονος το έλασσον: αν η σύμβαση καταγγέλλεται για μη συμμόρφωση προς οποιοδήποτε από τα τρία, κατά μείζονα λόγο καταγγέλλεται για μη συμμόρφωση προς δύο ή και προς τα τρία, δεν χρειάζεται να μπαίνει παντού το καταπιεστικής μηχανιστικής λογικής «and/or».
Και η μετάφραση στα ελληνικά; Το πρώτο το διόρθωσα σε και, το δεύτερο το άφησα στον μακάριο διαζευκτικό ύπνο του.
Τι λέτε, καλά έκανα; Την έχετε συναντήσει αυτή την περίπτωση, σας έχει ποτέ προβληματίσει; Ή έχω παραισθήσεις και χρειάζομαι επειγόντως διακοπές, τρέλες στις Σεϊχέλες και λοιπά ηλιόλουστα;
Έδιτ: Μήπως έπρεπε να το βάλω στο English language queries; Αν το νομίζετε, μετακινήστε το.
Σήμερα έπεσα πάνω σε μια περίπτωση όπου το or χρησιμοποιείται, σε εντελώς παρόμοια συμφραζόμενα, πρώτα με προσθετική και ύστερα με διαζευκτική σημασία. Η πρώτη φράση λέει (παραθέτω από μνήμης): Contractors should comply with national and Union legislation, applicable collective agreements, or relevant provisions in international instruments. Πέραν της απλής λογικής, τα συμφραζόμενα δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία ότι απαιτείται συμμόρφωση με όλα τα παραπάνω: και με το πρώτο, και με το δεύτερο, και με το τρίτο. Λίγο πιο κάτω το κείμενο λέει ότι η σύμβαση καταγγέλλεται αν διαπιστωθεί ότι ο contractor does not comply with national and Union legislation, applicable collective agreements, or relevant provisions in international instruments. Και πάλι, τόσο η απλή λογική όσο και τα συμφραζόμενα δεν αφήνουν καμιά αμφιβολία: η σύμβαση καταγγέλλεται αν διαπιστωθεί μη συμμόρφωση ή με το πρώτο, ή με το δεύτερο, ή με το τρίτο (όχι αναγκαστικά και με τα τρία μαζί!). Φυσικά, η τριπλή διάζευξη εμπεριέχει και το λογικό σχήμα εκ του μείζονος το έλασσον: αν η σύμβαση καταγγέλλεται για μη συμμόρφωση προς οποιοδήποτε από τα τρία, κατά μείζονα λόγο καταγγέλλεται για μη συμμόρφωση προς δύο ή και προς τα τρία, δεν χρειάζεται να μπαίνει παντού το καταπιεστικής μηχανιστικής λογικής «and/or».
Και η μετάφραση στα ελληνικά; Το πρώτο το διόρθωσα σε και, το δεύτερο το άφησα στον μακάριο διαζευκτικό ύπνο του.
Τι λέτε, καλά έκανα; Την έχετε συναντήσει αυτή την περίπτωση, σας έχει ποτέ προβληματίσει; Ή έχω παραισθήσεις και χρειάζομαι επειγόντως διακοπές, τρέλες στις Σεϊχέλες και λοιπά ηλιόλουστα;
Έδιτ: Μήπως έπρεπε να το βάλω στο English language queries; Αν το νομίζετε, μετακινήστε το.
