VickyN
¥
Κάθε οικογένεια έχει τους δικούς της μύθους. Στη δική μου, οι πιο ενδιαφέροντες ήταν γλωσσικού περιεχομένου.
Ο παππούς μου έλεγε ότι το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο είναι να μάθεις γλώσσες, με μοναδικό όπλο τα λατινικά. Και δεν το έλεγε μόνο, αλλά το είχε εφαρμόσει στη πράξη. Μιλούσε, ο αθεόφοβος, οκτώ ξένες γλώσσες, σχεδόν όλες εξαιρετικά. Άλλες τις είχε μάθει παιδί στην Ανατολική Ρωμυλία, μα τις πιο πολλές τις έμαθε μεγάλος, διαβάζοντας λογοτεχνία.
Σπούδασε γιατρός κι έτσι τον ήξερε ο πολύς κόσμος, αλλά ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του πρώτα απ’ όλα μεταφραστή και διερμηνέα.
Όπως συμβαίνει συχνά στο σινάφι μας, δεν την κυνήγησε τη δουλειά – αυτή ήρθε και τον βρήκε. Βρέθηκε στην Ήπειρο όταν εμφανίστηκε η ανάγκη να δοθούν επίσημα ελληνικά ονόματα σ’ όλα αυτά τα μέρη που είχαν απελευθερωθεί πρόσφατα. Μια λοιπόν που ήξερε τούρκικα και σλάβικα και βουλγάρικα, του ’πεσε ο κλήρος να γυρίζει από χωριό σε χωριό, να ρωτά τα τοπωνύμια που επικρατούσαν, να τα συγκρίνει με όσα έβλεπε γύρω του και να τα προσαρμόζει. Κι έτσι από γλωσσομαθής έγινε μεταφραστής.
Μου έκανε εντύπωση η θηριώδης μνήμη του, που την εξασκούσε συστηματικά. Ήξερε να απαγγέλλει ποταμούς στίχων – αρχαίους, σύγχρονους και πολλές φορές δικούς του. Η βιβλιοθήκη του δεν κάλυπτε τοίχους, είχε όμως τον Ήλιο και μπόλικα δίγλωσσα λεξικά. Κι ήταν εκείνος που αποφάσιζε πότε εμείς, τα εγγόνια του, ήμασταν έτοιμοι για το επόμενο βιβλίο, τον επόμενο συγγραφέα.
Ήταν 85 –μόλις είχα μπει στη γερμανική σχολή– όταν μου έφερε με ενθουσιασμό ένα δώρο που πίστευε ότι θα μου φανεί πολύτιμο, ένα καινούριο γερμανοελληνικό λεξικό. Αν και είχε τον Τσουκανά για ευαγγέλιο, αναγνώριζε ότι δεν κάλυπτε τις εξελίξεις στην επιστημονική και τεχνική ορολογία. Μου χάρισε λοιπόν το, ολοκαίνουργιο τότε, λεξικό του Χάρη Πάτση, για να με βοηθήσει μ’ εκείνη τη διαβολεμένη βιολογία της πρώτης γυμνασίου που, αν τυχόν έχετε αναμετρηθεί μαζί της, ξέρετε γιατί με παίδευε.
Ο παππούς μου ο Γιάννης συνέχισε να δουλεύει ως τεχνικός μεταφραστής μέχρι τα 90 του. Ήτανε θεόκουφος και χρειαζόταν μεγεθυντικό φακό για να διαβάσει. Είχε όμως τους πελάτες του, και τους επισκεπτόταν τακτικά, με τα πόδια όσους ήταν στο κέντρο της Αθήνας και με το λεωφορείο όσους ήταν πιο μακριά. Ήταν γεμάτος ζωντάνια και τα ’χε τετρακόσια.
Κι αν έχω κάτι να ευχηθώ σε όλους μας, είναι στα ενενηνταφεύγα μας να γυρνάμε στα βιβλιοπωλεία ή όπου αλλού και να ψάχνουμε για καινούρια, ακόμα καλύτερα λεξικά.
VickyN