metafrasi banner

sequel | prequel = σίκουελ, συνέχεια | πρίκουελ, προοίμιο, προσυνέχεια

Bear

¥
Σου κάνει το προοίμιο στο context που έχεις;

έλεγα κι εγώ, γιατί δεν μου αρέσει στο μάτι...
 
Κι εγώ αυτό θα έλεγα, νομίζω όμως ότι γράφεται "προοίμιο".
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Όχι, αναφέρεται σε αυτές τις ταινίες όπως, π.χ. το X-Men Origins: Wolverine και σου εξηγεί την ιστορία που προηγήθηκε πριν από μια ταινία που ήδη έχεις δει.

Έντιτ: εκτός και αν λέγονται έτσι και μου έχει διαφύγει. Ναι, συμφωνώ για προοίμιο και όχι προΐμιο.
 
Σε αυτό το συγκείμενο νομίζω ότι μπορείς να το αφήσεις και αμετάφραστο χωρίς πρόβλημα. Είναι οικείος όρος για τους περισσότερους.
 
Ως κλασσικός γκρινιάρης, θα πω ότι το προοίμιο δεν μου φαίνεται ότι μπορεί να αποδώσει σημασιολογικά το prequel. Ας δούμε τί δίνει για το "προοίμιο", λ.χ. το ΛΝΕΓ: "1. η εισαγωγή σε κείμενο ή λόγο... 2. ΜΟΥΣ η εισαγωγική σύνθεση μουσικού έργου... 3. (μτφ.) το προμήνυμα, το προάγγελμα...". Πιστεύεται ότι κάτι από αυτά μπορεί να αποδώσει τη σημασία του "prequel", το οποίο εν προκειμένω δηλώνει ταινία με υπόθεση γεγονότα προγενέστερα από αυτά της αρχικής της σειράς ταινίας; Μου φαίνεται πως μάλλον όχι (άλλωστε το προοίμιο, τουλάχιστον κατά τις σημασίες 1 και 2 είναι κάτι ενσωματωμένο στο κείμενο/ έργο που αποτελεί σημείο αναφοράς· σε ένα νομοθέτημα λ.χ., προηγείται του κυρίως κειμένου παραθέτοντας αιτιολογικές σκέψεις ή αποτελώντας την αιτιολογική έκθεση του νομοθετήματος). Μου φαίνεται ότι χρειαζόμαστε ένα νεολογισμό (δυστυχώς, όμως, η φτωχή φαντασία μου δεν μου επιτρέπει να προτείνω κάποιον).
 
Επειδή χρονικά τέτοιου είδους ταινίες αποτελούν ουσιαστικά την αρχή της ιστορίας, έστω και αν έρχονται τελευταίες εξαργυρώνοντας την επιτυχία των άλλων... θα έριχνα στο τραπέζι προς συζήτηση τη λέξη 'πρελούδιο' αντί για 'προοίμιο'. Τι λέτε οι υπόλοιποι;
 

nickel

Administrator
Staff member
Μου φαίνεται ότι χρειαζόμαστε ένα νεολογισμό (δυστυχώς, όμως, η φτωχή φαντασία μου δεν μου επιτρέπει να προτείνω κάποιον).
Όλα αυτά είπε και ο επιμελητής που πρώτος βρέθηκε αντιμέτωπος με την πρόταση προοίμιο για το prequel, αλλά, επειδή κατέληξε με τον ίδιο τρόπο, άρχισε να επικρατεί το «προοίμιο» στην πιάτσα, με τη νέα σημασία «προοίμιο = prequel». :)

Η οποία πιάτσα χρησιμοποιεί σε καταλυτικό βαθμό το πρίκουελ...
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Μου φαίνεται ότι χρειαζόμαστε ένα νεολογισμό (δυστυχώς, όμως, η φτωχή φαντασία μου δεν μου επιτρέπει να προτείνω κάποιον).

Κρίμα δεν είναι να είναι μόνο του το επιμύθιο; Και αφού δεν είναι ακριβώς ούτε προοίμιο, ούτε συνέχεια, να τα λέγαμε προμήθειο προμύθιο και μεταμύθιο; :D
 

Earion

Moderator
Staff member
Μου αρέσει η πρόταση του Δόκτορα: προμύθιο - μεταμύθιο και θα τη χρησιμοποιώ.

Επισημαίνω όμως ένα σκόπελο: η έκφραση "τα μεταμύθια του Πολέμου των Άστρων", στον πληθυντικό, εύκολα θα μπορούσε να διαδοθεί. Όχι όμως το ίδιο εύκολα και η αντίστοιχή της: "τα προμύθια του Πολέμου των Άστρων" (θα τα μπερδεύουμε με την προμήθεια).
 

daeman

Administrator
Staff member
Κι εμένα μ' αρέσει το ζευγάρι προμύθιο - μεταμύθιο, αλλά επειδή συμμερίζομαι τους ενδοιασμούς του Εάριον για τα προμύθια - προμήθεια και κττμγ υπάρχει και μια κάποια διαφορά ύφους ανάμεσα σε prequel (το κινηματογραφικό τουλάχιστον) και προμύθιο, να ρίξω επικουρικά στο τραπέζι (το μεταφραστικό, όχι το ορολογικό) και το πρόδρομο έργο (ΛΚΝ: 2. (για πργ.) αυτό που η ύπαρξη ή η δημιουργία του προετοιμάζει, οδηγεί στην εμφάνιση, στη δημιουργία ενός νέου πράγματος: H πτητική μηχανή του Λεονάρντο Nτα Bίντσι υπήρξε ο ~ του αεροπλάνου. O διθύραμβος ήταν ο ~ της τραγωδίας.)

Ναι, ξέρω, τα prequel συνήθως ούτε προϋπάρχουν ούτε προετοιμάζουν τον δρόμο για τα κυρίως έργα, όμως νομίζω ότι η λέξη πρόδρομος είναι μια στάλα πιο κατανοητή από το προοίμιο και το προμύθιο (αν μη τι άλλο, λόγω του Ιωάννου-Ιωάννη του Προδρόμου, πλατωνικώς ή απλώς). Και ναι, έχω γράψει και πρίκουελ και προοίμιο στις πάμπολλες εμφανίσεις του prequel που έχω πετύχει σε ντοκιμαντέρ, σχολιασμούς από συντελεστές και τέτοια, αναλόγως ποιο πίστευα ότι θα γινόταν πιο εύκολα αντιληπτό από τον θεατή και ταίριαζε καλύτερα στο ύφος. Στο sequel, προτιμώ τη συνέχεια, τη δεύτερη-τρίτη κ.ο.κ. ταινία, όπου δεν δημιουργεί ασάφεια βέβαια.

Όσο για τον Πόλεμο των Άστρων, με τη σειρά που βγήκαν και το επακόλουθο μπέρδεμα (πρώτα τα IV, V και VI, μετά τα Ι, ΙΙ, ΙΙΙ και δεν ξέρω αν θα βγουν ποτέ τα VII, VIII και IX· πας στο βιντεάδικο και θες κάνα μισάωρο να συνεννοηθείς ποιο απ' όλα ζητάς), δεν ξέρω μήπως και ο ίδιος ο Λούκας έχει χάσει την μπάλα.
 

Earion

Moderator
Staff member
Δαεμάνε, το «πρόδρομο έργο» υπάρχει ήδη στη γραμματολογία και σημαίνει ένα έργο που εμφανίζεται σε χρόνο προηγούμενο σε σχέση με κάποιο άλλο, το οποίο είναι το θέμα της μελέτης ή της συζήτησης, και το οποίο εκλαμβάνεται ως κύριο. Πρόδρομο έργο είναι αυτό που πραγματεύεται, ας πούμε, ένα θέμα το οποίο ο συγγραφέας θα επεξεργαστεί ξανά αργότερα, με μεγαλύτερη επιμέλεια, με ωριμότερη σκέψη, ίσως και σε μεγαλύτερη έκταση. (Το ίδιο ισχύει, για παράδειγμα, στην επιστήμη, όπου ένας μελετητής, προτού ολοκληρώσει τα πειράματά του ή την εκτεταμένη διατριβή του, κάνει μία ή περισσότερες «πρόδρομες ανακοινώσεις» σε συνέδρια, ακριβώς πάνω στο θέμα που μελετά). «Πρόδρομο» μπορεί να ονομαστεί και ένα έργο που δίνει την έμπνευση σε κάποιον άλλο συγγραφέα να συνεχίσει πάνω στα ίδια χνάρια, ίσως στην ίδια πλοκή, αλλά με το δικό του τρόπο. Ας πούμε, όταν ο Ιούλιος Βερν εντυπωσιασμένος από την «Αφήγηση του Άρθουρ Γκόρντον Πυμ», του Πόε, γράφει τη «συνέχειά» του, τη «Σφίγγα των πάγων», το έργο του Πόε είναι πρόδρομο του έργου του Βερν.

Αυτό που χρειαζόμαστε στην απόδοση του πρίκουελ είναι κάτι που να δηλώνει την αντινομική, την παράλογη ουσιαστικά σχέση, του έργου που έπεται χρονικά (στη δημιουργία) αλλά προηγείται λογικά (στην αφήγηση), μια σχέση που αντιστρέφει το βέλος του χρόνου (πράγματα που μόνο η λογοτεχνία --ίσως καλύτερα να πω η τέχνη-- μπορεί να κάνει). Κάτι που να περιέχει την έννοια του «υστερόπρωτου», το ότι ο δημιουργός αναδρομικά επινοεί προγενέστερη αφετηρία της πλοκής, εργαζόμενος ίσως υπό την επήρεια της ψυχικής κατάστασης που στα νομικά ονομάζουν «εκ των υστέρων πρόγνωση»!

Τώρα, επειδή τα προμύθιο και μεταμύθιο του Δόκτορα είναι μεν ωραία αλλά --δεν ξέρεις ποτέ-- μπορεί να τα χρειάζονται στην αφηγηματολογία, και να μας κατηγορήσουν οι τερατολόγοι ναρατολόγοι (!) ότι μπαίνουμε στα χωράφια τους, σκαρφίστηκα κάτι άλλο που το υποβάλλω στην κρίση σας και που (δυστυχώς για την παγκόσμια αναγνώριση της ανυπέρβλητης ευφυΐας μου :cheek:) βρίσκω στο Διαδίκτυο, δηλαδή το ζεύγος:

προσυνέχεια - μετασυνέχεια

Την προσυνέχεια επινόησε πριν μια δεκαετία ακριβώς κάποιος μεταφραστής της Καθημερινής (10.11.2002)

Πώς σας φαίνεται; Σας ξενίζει;
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
προσυνέχεια - μετασυνέχεια

Την προσυνέχεια επινόησε πριν μια δεκαετία ακριβώς κάποιος μεταφραστής της Καθημερινής (10.11.2002)

Πώς σας φαίνεται; Σας ξενίζει;

Δεν με ξενίζει καθόλου, και μου φαίνεται πολύ πετυχημένο, αν και είμαι σίγουρη ότι αν τολμούσα να το γράψω σε υπότιτλο και έπεφτα στα νύχια κάποιων συναδέλφων που κάνουν επιμέλεια για λογαριασμό μεγάλων εταιρειών υποτιτλισμού, όχι μόνο θα μου το διέγραφαν μετά βδελυγμίας, αλλά θα δήλωναν κιόλας ότι είμαι κακή μεταφράστρια. Εν ολίγοις, το βλέπω να χρησιμοποιείται πρώτα σε είδη κειμένων όπου ο συγγραφέας έχει περιθώριο να βάλει και μια επεξήγηση για τον νεολογισμό του, και όταν καταφέρει με το καλό να καθιερωθεί, θα το βάλω και στον υπότιτλο.
 
Εμένα μου αρέσει πολύ και μπράβο στον Εάριον, αλλά... θα παίξω λίγο τον ρόλο του ψείρα και θα πω ότι επειδή η συνέχεια σημαίνει κάτι που πάντα έπεται του γεγονότος, της σκηνής και ούτω καθεξής, το πρόθεμα προ- δημιουργεί μια αντίφαση. Πώς είναι δυνατόν να έπεται και να προηγείται κιόλας; Κινηματογραφικά ή συγγραφικά μπορεί να συμβαίνει κάλλιστα αφού η ταινία ή το βιβλίο βγήκαν μετά και απλώς αναφέρονται σε γεγονότα πριν, αλλά σαν λέξη σε άλλα κείμενα ευσταθεί;

Τονίζω ότι δεν διαφωνώ, απλώς εκφράζω προβληματισμό προς συζήτηση.
 

nickel

Administrator
Staff member
Δεν έχω πρόβλημα με την προσυνέχεια, δίνει αυτή την αίσθηση της αντιφατικότητας και του πρωθύστερου. Αλλά η μετασυνέχεια σε τι διαφέρει από τη συνέχεια; Είναι σαν να έχουμε το Rocky II σαν συνέχεια και το Rocky III σαν μετασυνέχεια, αλλά έτσι θα μας τελειώσουν οι λέξεις πριν από τα λατινικά νούμερα. (Και στο Urban, βέβαια, έχουν καταχωρήσει ένα postquel, αλλά ούτε αυτό φαίνεται να έχει κάποιο λόγο ύπαρξης δίπλα στο sequel.)
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Βέβαια, αν θέλαμε να ακολουθήσουμε ακριβώς το αγγλικό, ίσως θα έπρεπε να το πούμε συ-νέχεια και προ-νέχεια.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Κι εγώ με τη μετασυνέχεια έχω πρόβλημα, αλλά από άλλη οπτική: Όλα αυτά τα μετα- της πληροφορικής με οδηγούν να καταλαβαίνω τη μετασυνέχεια σαν κάποια ιδιότυπη συνέχεια, π.χ. σε άλλο χωροχρόνο ή τελοσπάντων, με διάφορα ασυνήθιστα περιεχόμενα.
 
Top