Γνωστή και συνηθισμένη είναι η πρώτη λέξη, η απομυθοποίηση. Πώς την ορίζουν τα λεξικά;
Υπάρχει λήμμα της Wikipedia για το γερμανικό Entmythologisierung, και το αγγλικό Demythology.
Μια γρήγορη ματιά στο demythologize (στο ODE):
Το demythologise είναι λόγιο, χρειάζεται συχνά κάτι πιο καθημερινό, όπως debunk, cut down to size, deflate. Π.χ.
Βλέπω σε λεξικά να ταυτίζεται το απομυθοποιώ με το demystify, αλλά δεν είναι ίδια. Στο πρώτο αφαιρείς τα μυθικά στοιχεία, στο δεύτερο τα μυστικά, τα δυσνόητα στοιχεία. Φωτίζεις και αποκρυπτογραφείς.
Μπορούμε να πούμε ότι καταχρηστικά χρησιμοποιείται η απομυθοποίηση για αυτό που πολλοί έχουν αρχίσει να αποδίδουν με τον νεολογισμό απομυστικοποίηση.
Είχα γράψει εδώ:
Το βιβλίο έχει να κάνει με την αποδόμηση, την απομυθοποίηση, την απομυστικοποίηση των «μαγικών» (άλλοτε ανεξήγητων) φυσικών φαινομένων.
Αντιγράφω από το διαδίκτυο:
ΛΚΝ:
απομυθοποιώ : αφαιρώ τη μυθική διάσταση, το μυθικό περίβλημα και ανάγω κπ. ή κτ. στο επίπεδο της πραγματικότητας, των πραγματικών διαστάσεων: Σήμερα απομυθοποιείται όλο και περισσότερο ο μύθος της φυσικής ανωτερότητας του άντρα σε σχέση με τη γυναίκα. H τέχνη απομυθοποιεί τον εαυτό της και αποκτάει νέες σχέσεις με την πραγματικότητα. Στις μέρες μας έχει απομυθοποιηθεί τελείως ο ρόλος του πολιτικού και της πολιτικής. [λόγ. απο-μυθοποιώ μτφρδ. γερμ. entmythologisieren (< αρχ. μυθολογῶ «διηγούμαι μύθους»)]
ΛΝΕΓ:
απομυθοποίηση (η) {-ης κ. -ήσεως | -ήσεις, -ήσεων} η αφαίρεση των μυθικών στοιχείων (διήγησης, αντίληψης κ.ά.), η παρουσίαση (προσώπου, γεγονότος κ.λπ.) στις πραγματικές τους διαστάσεις (χωρίς τα πλασματικά ή εξιδανικευτικά στοιχεία που τα περιβάλλουν): η ~ των μεγάλων ανδρών | η ~ τής εικόνας που είχαν σχηματίσει για τον πολιτικό ηγέτη. [ΕΤΥΜ Απόδ. τού ελληνογενούς αγγλ. demythologisation (νόθο συνθ.)].
απομυθοποιώ ρ. μετβ. παρουσιάζω (πρόσωπο, γεγονός, διήγηση κ.λπ.) στις πραγματικές τους διαστάσεις, αφαιρώντας τα μυθικά, πλασματικά ή εξιδανικευτικά στοιχεία που τα περιβάλλουν: είναι ένα βιβλίο που ~ δυο μεγάλους αστέρες τού Χόλλυγουντ | η αποκάλυψη τής παραποιήσεως των γεγονότων στη Ρουμανία τού Τσαουσέσκου απομυθοποίησε τον ρόλο τού Τύπου. [ΕΤΥΜ Απόδ. τού ελληνογενούς αγγλ. demythologise].
απομυθοποιώ : αφαιρώ τη μυθική διάσταση, το μυθικό περίβλημα και ανάγω κπ. ή κτ. στο επίπεδο της πραγματικότητας, των πραγματικών διαστάσεων: Σήμερα απομυθοποιείται όλο και περισσότερο ο μύθος της φυσικής ανωτερότητας του άντρα σε σχέση με τη γυναίκα. H τέχνη απομυθοποιεί τον εαυτό της και αποκτάει νέες σχέσεις με την πραγματικότητα. Στις μέρες μας έχει απομυθοποιηθεί τελείως ο ρόλος του πολιτικού και της πολιτικής. [λόγ. απο-μυθοποιώ μτφρδ. γερμ. entmythologisieren (< αρχ. μυθολογῶ «διηγούμαι μύθους»)]
ΛΝΕΓ:
απομυθοποίηση (η) {-ης κ. -ήσεως | -ήσεις, -ήσεων} η αφαίρεση των μυθικών στοιχείων (διήγησης, αντίληψης κ.ά.), η παρουσίαση (προσώπου, γεγονότος κ.λπ.) στις πραγματικές τους διαστάσεις (χωρίς τα πλασματικά ή εξιδανικευτικά στοιχεία που τα περιβάλλουν): η ~ των μεγάλων ανδρών | η ~ τής εικόνας που είχαν σχηματίσει για τον πολιτικό ηγέτη. [ΕΤΥΜ Απόδ. τού ελληνογενούς αγγλ. demythologisation (νόθο συνθ.)].
απομυθοποιώ ρ. μετβ. παρουσιάζω (πρόσωπο, γεγονός, διήγηση κ.λπ.) στις πραγματικές τους διαστάσεις, αφαιρώντας τα μυθικά, πλασματικά ή εξιδανικευτικά στοιχεία που τα περιβάλλουν: είναι ένα βιβλίο που ~ δυο μεγάλους αστέρες τού Χόλλυγουντ | η αποκάλυψη τής παραποιήσεως των γεγονότων στη Ρουμανία τού Τσαουσέσκου απομυθοποίησε τον ρόλο τού Τύπου. [ΕΤΥΜ Απόδ. τού ελληνογενούς αγγλ. demythologise].
Υπάρχει λήμμα της Wikipedia για το γερμανικό Entmythologisierung, και το αγγλικό Demythology.
Μια γρήγορη ματιά στο demythologize (στο ODE):
demythologize (also demythologise)
verb [with object]
• reinterpret (a subject) so that it is free of mythical elements: the biographer undertakes to demythologize a man who is for many a modern saint
• reinterpret what are considered to be mythological elements of (the Bible).
verb [with object]
• reinterpret (a subject) so that it is free of mythical elements: the biographer undertakes to demythologize a man who is for many a modern saint
• reinterpret what are considered to be mythological elements of (the Bible).
Το demythologise είναι λόγιο, χρειάζεται συχνά κάτι πιο καθημερινό, όπως debunk, cut down to size, deflate. Π.χ.
debunk
verb [with object]
expose the falseness or hollowness of (an idea or belief): she debunks all the usual rubbish about acting
reduce the inflated reputation of (someone): comedy takes delight in debunking heroes.
verb [with object]
expose the falseness or hollowness of (an idea or belief): she debunks all the usual rubbish about acting
reduce the inflated reputation of (someone): comedy takes delight in debunking heroes.
Βλέπω σε λεξικά να ταυτίζεται το απομυθοποιώ με το demystify, αλλά δεν είναι ίδια. Στο πρώτο αφαιρείς τα μυθικά στοιχεία, στο δεύτερο τα μυστικά, τα δυσνόητα στοιχεία. Φωτίζεις και αποκρυπτογραφείς.
demystify
verb (demystifies, demystifying, demystified) [with object]
make (a difficult subject) clearer and easier to understand: this book attempts to demystify technology.
verb (demystifies, demystifying, demystified) [with object]
make (a difficult subject) clearer and easier to understand: this book attempts to demystify technology.
Μπορούμε να πούμε ότι καταχρηστικά χρησιμοποιείται η απομυθοποίηση για αυτό που πολλοί έχουν αρχίσει να αποδίδουν με τον νεολογισμό απομυστικοποίηση.
Είχα γράψει εδώ:
Το βιβλίο έχει να κάνει με την αποδόμηση, την απομυθοποίηση, την απομυστικοποίηση των «μαγικών» (άλλοτε ανεξήγητων) φυσικών φαινομένων.
Αντιγράφω από το διαδίκτυο:
- Ουσιαστικά θα πρέπει να λάβει χώρα μια απομυστικοποίηση, μια αποκρυπτογράφηση των κοινωνικών μορφών, ώστε να έρθει στην επιφάνεια το ανθρώπινο περιεχόμενό τους.
- Για την απομυστικοποίηση του κινηματογραφικού ντοκιμαντέρ, είναι απαραίτητο να αναλυθεί το αντικείμενο του.
- Aποσκοπώντας στην απομυστικοποίηση και στον εξορθολογισμό της εποχής τους, οι εισηγητές μετέτρεψαν την ποιητική σύνθεση σε ανθρώπινη δεξιότητα και άρχισαν να υποβάλλουν τα προϊόντα της σε ανάλυση όπως και κάθε άλλη μορφή λόγου.
- Η διαλεκτική της αλληλεπίδρασης απομυστικοποιήθηκε και αναπτύχθηκε από τον Μαρξ και τον Έγκελς.
- …για να απομυστικοποιήσουμε την οικονομική κρίση…
- …στο σοσιαλισμό, όπου ο κόσμος θα ζει ανέμελα κι οι ανθρώπινες σχέσεις θα είναι απομυστικοποιημένες…
