metafrasi banner

thermal runaway

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Thermal runaway refers to a situation where an increase in temperature changes the conditions in a way that causes a further increase in temperature, often leading to a destructive result. It is a kind of uncontrolled positive feedback.

In other words, the term "thermal runaway" is used whenever a process is accelerated by increased temperature, in turn releasing energy that further increases temperature. In chemistry (and chemical engineering), this risk is associated with strongly exothermic reactions that are accelerated by temperature rise. In electrical engineering, thermal runaway is typically associated with increased current flow and power dissipation, although exothermic chemical reactions can also occur under some conditions. Thermal runaway can occur in civil engineering, notably when the heat released by large amounts of curing concrete is not controlled. In the science of astrophysics, thermal runaway of thermonuclear fusion in the cores of massive stars can cause violent supernova explosions.
http://en.wikipedia.org/wiki/Thermal_runaway

Βρίσκω θερμική διαφυγή, θερμική απόκλιση και θερμική αγωγιμότητα. Και επειδή είμαι άσχετη με τα τεχνικά, υπάρχει κανείς να βοηθήσει; Ευχαριστώ :)
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Λοιπόν: θερμική αγωγιμότητα (thermal conductivity) σίγουρα δεν είναι. Δεν βρήκα την προέλευση της θερμικής απόκλισης αλλά θα ήμουν ιδιαίτερα επιφυλακτικός και με αυτή την απόδοση.

Στην IATE θα βρεις τρεις αποδόσεις: θερμική φυγή και θερμική αστάθεια (πηγή: ΤΕΕ) και θερμική διαφυγή (πηγή: ΕΛΕΤΟ).

Η θερμική αστάθεια επίσης δεν μου φαίνεται πολύ σταθερή απόδοση [αστάθεια προς τα πού;] αν και μπορεί να είναι απόλυτα κατάλληλη σε συγκεκριμένο κείμενο. Για τις άλλες δύο αποδόσεις, η ΙΑΤΕ έχει παραδείγματα χρήσης που μπορεί να ταιριάζουν περισσότερο ή λιγότερο στο κείμενό σου. Προσωπικά μου αρέσει λίγο καλύτερα η διαφυγή της ΕΛΕΤΟ επειδή έχει το πλεονέκτημα της αμεσότερης αντιστοιχίας με το πρωτότυπο, αλλά και επειδή η φυγή έχει επίσης κάπως μεγαλύτερο ποσοστό ασάφειας.

Edit (μετά τις από κάτω δύο σωστές παρεμβάσεις): Τα παραπάνω αφορούν ηλεκτρολογικά κείμενα.
 

daeman

Administrator
Staff member
Καλησπέρα.

Την αγωγιμότητα την ξεχνάμε, γιατί μετά πώς θα πούμε το thermal conductivity;

Για τη χρήση του όρου στη χημεία τουλάχιστον, η Γουικιπίντια επιβεβαιώνει ότι είναι συνώνυμος με το runaway reaction, την ανεξέλεγκτη αντίδραση ή πιο αναλυτικά την ανεξέλεγκτη εξώθερμη χημική αντίδραση, που ήταν και η αιτία για δυο από τα σοβαρότερα βιομηχανικά ατυχήματα, στο Μποπάλ και στο Σεβέζο. Βασικές αρχές και μέτρα προστασίας, εδώ.

Σε τομείς άλλους τη χρήση του για, αναρμόδιος δηλώνω.
Γιόντα ο χημικός ;-\
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Το κείμενό μου μιλάει για μια μπαταρία και αν σας πω περισσότερα θα πρέπει να σας σκοτώσω :p
 

Cadmian

New member
Θερμική διαφυγή το' χω εγώ σε ηλεκτρονικό κόντεξτ, αλλά αφού δε λες αν μιλάμε για μπαταρία αυτοκινήτου, μπαταρία σε γουόκμαν ή μπαταριά σε γάμο...
 
Ο άσχετος με τα τεχνικά ρωτάει: η διαφυγή δεν θα μπορούσε να νοηθεί με τρόπο εντελώς αντίθετο από εκείνον που θέλουμε, δηλαδή σαν απώλεια θερμότητας; Δεν ξέρω βέβαια αν πρόκειται για καθιερωμένο όρο, αλλά από την περιγραφή που αναφέρθηκε εγώ καταλαβαίνω ότι έχουμε να κάνουμε με μιαν ανεξέλεγκτη (και αυτοτροφοδοτούμενη) κλιμάκωση, για να μην πω αποχαλίνωση. Από τους τρεις όρους που αναφέρθηκαν θα προτιμούσα τη θερμική φυγή, ίσως και λόγω της έκφρασης φυγή προς τα εμπρός.
 

daeman

Administrator
Staff member
...
Άμα είναι για μπαταρία, Μποπάλ, Παλ Αύρα. :scared:
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Πραγματικά δεν μπορώ να δώσω περισσότερες λεπτομέρειες, αλλά δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο είναι διαφορετικό το thermal runaway αν μιλάμε για μπαταρία αυτοκινήτου και διαφορετικό αν μιλάμε για μπαταρία κινητού. :confused:
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Ο άσχετος με τα τεχνικά ρωτάει: η διαφυγή δεν θα μπορούσε να νοηθεί με τρόπο εντελώς αντίθετο από εκείνον που θέλουμε, δηλαδή σαν απώλεια θερμότητας; Δεν ξέρω βέβαια αν πρόκειται για καθιερωμένο όρο, αλλά από την περιγραφή που αναφέρθηκε εγώ καταλαβαίνω ότι έχουμε να κάνουμε με μιαν ανεξέλεγκτη (και αυτοτροφοδοτούμενη) κλιμάκωση, για να μην πω αποχαλίνωση. Από τους τρεις όρους που αναφέρθηκαν θα προτιμούσα τη θερμική φυγή, ίσως και λόγω της έκφρασης φυγή προς τα εμπρός.
Η απώλεια θερμότητας είναι δεδομένη σε κάθε θερμοδυναμικό σύστημα, κλειστό ή ανοιχτό. Εδώ υπάρχει διαφυγή από το σύστημα (την μπαταρία, π.χ.) προς το περιβάλλον του, η οποία διαφεύγουσα θερμότητα προκαλεί αντίδραση που προκαλεί με τη σειρά της νέα αντίδραση υπερθέρμανσης, επιπρόσθετης διαφυγής και προκαλείται η αποχαλίνωση που περιγράφεις.

(Επιπλέον, το απόσπασμα με τη θερμική διαφυγή που ανέφερα πιο πάνω, παραπέμπει σε γλωσσάρι μπαταριών Βάρτα.) :whistle:
 

nickel

Administrator
Staff member
Ευτυχώς που δεν μου πέφτει λόγος γιατί εγώ θα σκεφτόμουν να διαλέξω ανάμεσα σε θερμικό εκτροχιασμό και ανεξέλεγκτη θερμοδιαφυγή (πρωτολογισμοί).
 

daeman

Administrator
Staff member
Ε, αφού έγραψες και τον εκτροχιασμό, Νικέλ, ήρθε κι έδεσε. :)

Από τους τίτλους τέλους του εξαιρετικού Runaway Train, του Τρένου της μεγάλης φυγής του Κοντσαλόφσκι, το Gloria in D Major - Et In Terra Pax του Βιβάλντι.

The USSR Academic Russian Chorus & The Moscow Conservatoire Students Orchestra
 
Last edited:

nickel

Administrator
Staff member
Ανεξέλεγκτη γιατί; Μπορεί να έχουμε controlled thermal runaway και uncontrolled thermal runaway (και, με αυτή την έννοια, το άρθρο της γουίκη είναι ελαφρώς ανακριβές).
Η έννοια τού runaway είναι ότι μας ξέφυγε, εδώ από τον έλεγχο. Και αρχή αρχή στον ορισμό γράφει «often leading to a destructive result. It is a kind of uncontrolled positive feedback». Πολύ θέλω να βάλω «ανεξέλεγκτο»;
 

Zazula

Administrator
Staff member
Για το πεδίο τού ηλεκτρισμού κι εγώ «θερμική διαφυγή» το έχω.
 
Με μόνη την διαφορά ότι εδώ δεν αναφερόμαστε στον ηλεκτρισμό αλλά στην χημεία, έστω, θερμοχημεία.
Πράγματι έχει χρησιμοποιηθεί ο όρος θερμική διαφυγή για να περιγράψει το φαινόμενο που μας ενδιαφέρει και θα δώσω και το παρακάτω παράδειγμα:

Ο κίνδυνος ανάφλεξης των μπαταριών Λιθίου-ιόντων (Li-ion) οφείλεται στη χημική τους σύσταση. Στη μικρή συσκευασία αυτή, κρύβονται όλα τα αναγκαία συστατικά εντυπωσιακής φωτιάς: άνθρακας, οξυγόνο και εύφλεκτο υγρό. Η μπαταρία αποτελείται από λεπτή στρώση οξειδίου του λιθίου και του κοβαλτίου, που λειτουργεί ως κάθοδος, καθώς και λωρίδα γραφίτη, που επιτελεί ρόλο ανόδου. Τα συστατικά αυτά χωρίζονται από πορώδες μονωτικό υλικό και περιβάλλονται από υγρό και ιδιαίτερα εύφλεκτο ηλεκτρολύτη αλάτων λιθίου.

Όταν η μπαταρία φορτιστεί, τα ιόντα λιθίου της καθόδου μετακινούνται προς την άνοδο. Καθώς η μπαταρία αποφορτίζεται, τα ιόντα επιστρέφουν, απελευθερώνοντας ενέργεια. Σε κατάσταση πλήρους φόρτισης, η κάθοδος, από την οποία τα ιόντα έχουν αποχωρήσει, είναι ιδιαίτερα ασταθής. Εάν δημιουργηθεί σπινθήρας, η θερμοκρασία της ανόδου μπορεί να ξεπεράσει τους 135 βαθμούς Κελσίου.

Η θερμοκρασία αυτή είναι αρκετά υψηλή, ώστε να προκαλέσει την αποσύνθεση της καθόδου και την απελευθέρωση οξυγόνου από αυτήν. Καθώς η φωτιά ξεκινά, η μπαταρία πραγματοποιεί αυτό που οι επιστήμονες ονομάζουν «θερμική διαφυγή». Στην περίπτωση των μπαταριών Sony που αποσύρθηκαν από την Dell, μικροσκοπικό μεταλλικό σωματίδιο μόλυνε στο στάδιο κατασκευής τον ηλεκτρολύτη, προκαλώντας το μοιραίο σπινθήρα.


Εδώ ο όρος θερμική διαφυγή μπαίνει σε εισαγωγικά και πράγματι ο μεταφραστής καλά κάνει και κρατάει τις επιφυλάξεις του. Όπως και αυτός φοβάμαι και εγώ ότι το φαινόμενο που περιγράφεται δεν πρόκειται για φαινόμενο θερμικής διαφυγής αλλά για αλυσιδωτή έκλυση θερμότητας. Δεν ξέρω εάν μπορεί να αποδοθεί διαφορετικά αλλά νομίζω ότι έτσι υπάρχει πληρότητα: ο όρος περιλαμβάνει την θερμότητα, περιγράφει το εξώθερμο της αντίδρασης και η λέξη αλυσιδωτή δείχνει την ραγδαία κλιμάκωση του φαινομένου ανεξαρτήτως εάν αυτό ελέγχεται ή όχι (συνήθως όχι). Αντίλογος για την απόδοση του όρου θερμική διαφυγή αποτελεί η χρήση του στις μονώσεις των κουφωμάτων, όπου εκεί βρίσκει μια πιο λογική και πρόσφορη χρήση.
 

pontios

Well-known member
Μπορεί να θεωρηθεί και θερμική ανακύκλωση η θερμική (θετική) ανάδραση ;
η θερμική ανατροφοδότηση ;

Συμφωνώ ο Tsigonias νομίζω έχει δίκαιο
η διαφυγή μπορεί να ταιριάζει με το runaway .. άλλα έχει το δυστύχημα να υπονοεί και κάτι αντίθετο - ότι φεύγει η θερμοκρασία (υπονοώντας ότι η αντίδραση γίνετε μέσα σε ένα ανοιχτό σύστημα - δηλαδή να αποκλιμακώνετε με αρνητική ανάδραση) αντί να κλιμακώνετε (μέσα σε κλειστό σύστημα και με θετική ανάδραση).
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Έχω την εντύπωση ότι στο κείμενο που τσιτάρει ο Tsigonias, ο όρος θερμική διαφυγή μπήκε σε εισαγωγικά για να τονιστεί. Νομίζω πως η ερμηνεία ότι μπήκε εκεί επειδή ο όρος δεν επαρκούσε στον μεταφραστή χωρίς να είναι απίθανη (ιδιαίτερα αν γνωρίζει κανείς προσωπικά τον μεταφραστή ή την άποψή του), δεν είναι και η μοναδική. Όλοι έχουμε δει παραδείγματα όπου η χρήση εισαγωγικών δεν δικαιολογείται εύλογα.

Επίσης, έχω την εντύπωση (το ανέφερα και πιο πριν) ότι προκαλείται μια σύγχυση από τις συνέπειες της θερμικής διαφυγής. Ναι, είναι πιθανό (αρκετά πιθανό μάλιστα) να οδηγήσει σε αλυσιδωτή αντίδραση, δεν είναι όμως το μοναδικό ενδεχόμενο (γι' αυτό και τα εκατοντάδες άρθρα και συγγράμματα περί ελέγχου της θερμικής διαφυγής). Συνεπώς, κάθε απόδοση που συμπεριλαμβάνει μία από τις πιθανές εξελίξεις (έστω και την πιθανότερη) ορολογικά δεν είναι απόλυτα ακριβής.

Ανάλογα ισχύουν κτγμ με τις τελευταίες προτάσεις που κάνει ο Pontios. Η θερμική ανακύκλωση (thermal recycling) θα παρέπεμπε (με τη χρήση του όρου ανακύκλωση) σε εκ νέου χρησιμοποίηση θερμότητας (πράγμα έτσι κι αλλιώς προβληματικό λόγω της εντροπίας) και άρα δεν μπορεί (πάντα κτγμ) να είναι σωστή απόδοση. Η θερμική ανάδραση (thermal feedback) μπορεί να είναι, ενδεχομένως, ένα επιμέρους μόνο στοιχείο της διαδικασίας που προκαλείται και ορίζεται ως θερμική διαφυγή, αφού συνήθως χρησιμοποιούμε τον όρο της ανάδρασης κυρίως (αν και όχι αποκλειστικά) για την αναμετάδοση στοιχείων, δεδομένων αλλά και αντιδράσεων.

Για την παρατήρηση (του Tsig.) ως προς την πιο πρόσφορη χρήση του όρου θερμική διαφυγή στις μονώσεις των κουφωμάτων, προσωπικά θα θεωρούσα ότι εκεί θα ήταν προτιμότερο να χρησιμοποιούμε την παθητική ορολογία των θερμικών απωλειών (αφού τα κουφώματα δεν προκαλούν ενεργητικά αυτή τη διαφυγή θερμοκρασίας) ή έστω, το πολύ, τη θερμική φυγή.
 

pontios

Well-known member
Τελευταία προσπάθεια

Ανεξέλικτη Κλιμάκωση της Θερμοκρασίας ;
Ανεξέλικτη θερμική κλιμάκωση ;
Ανεξέλικτη Θερμική ανάπτυξη ;
 
Top