Πιθανόν, πιθανότατα, πιθανότητα

unique

Member
α) Παρατήρησα ότι σε ένα κείμενό μου χρησιμοποιώ αρκετές φορές το "κατά πάσα πιθανότητα". Μήπως θα έπρεπε να το αντικαταστήσω με κάτι άλλο ή είναι ok;
β) εξ' ίσου συχνά χρησιμοποιώ και το "πιθανότατα". Μήπως υπάρχει κάποιο πρόβλημα;
γ) Το "πιθανόν" συντάσσεται με το "πως", με το "ότι" ή και με τα δύο; (φαίνεται πολύ πιθανό ότι ο Πύρρων [...])
 

nickel

Administrator
Staff member
Φαντάζομαι ότι θέλεις να αποφεύγεις το μπορεί, ιδίως εκεί που μπορεί να παρεξηγηθεί (ουπς).
Αν κάτι σου φαίνεται ότι το χρησιμοποιείς πολύ συχνά, άλλαζέ το. Δεν έχει σημασία ποιο είναι αυτό. Ποιες άλλες διατυπώσεις έχουμε για την πιθανότητα; (Ρίξτε ιδέες, παλικάρια.) Τι κάνεις με το ίσως και το ενδέχεται ή και το πιθανώς, ας πούμε;

Σε δοκίμιο προτιμώ το ότι από το πως. Αλλά να μην ξεχνάς και τη σύνταξη τού πιθανό(ν) με το να: Είναι πολύ πιθανό να μην το ήξερε ο Πύρρων.
 

unique

Member
Δεν μιλάω για πρόβλημα συχνότητας αλλά για το κατά πόσο είναι ορθό να χρησιμοποιώ σε ένα σύγχρονο κείμενο το "κατά πάσα πιθανότητα" ή το πιθανότατα. Είναι αποδεκτά σήμερα αυτά τα δύο; (χρησιμοποιώ επίσης συχνά τα "πιθανώς" και "πιθανό να" αλλά προσπαθώ να αποφεύγω το ίσως και το μπορεί γιατί μάλλον δεν ταιριάζουν γενικότερα με το (κάπως λόγιο) ύφος του κειμένου.
 
Εγώ χρησιμοποιώ χωρίς πρόβλημα το "κατά πάσα πιθανότητα" και το "πιθανότατα". Προσωπικά όμως, το "πιθανώς" το έχω σε πιο χαμηλό σκαλί πιθανότητας, όπως και το ενδέχεται. Όταν είναι πιο πιθανό, βάζω το κ.π.π. και όταν είναι ακόμα πιο πιθανό το "πιθανότατα". Φυσικά, αυτό είναι υποκειμενικό.
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Όταν ήρθε στα χέρια μου για διόρθωση ένα κείμενο γεμάτο με "πιθανά" ως επίρρημα, πραγματικά ήθελα να ρωτήσω τη μεταφράστρια αν ποτέ στον προφορικό της λόγο λέει π.χ. "Πιθανά να έρθω μαζί σας". Κι αν δεν το λέει, γιατί το γράφει;
 

nickel

Administrator
Staff member
Εγώ χρησιμοποιώ χωρίς πρόβλημα το "κατά πάσα πιθανότητα" και το "πιθανότατα". Προσωπικά όμως, το "πιθανώς" το έχω σε πιο χαμηλό σκαλί πιθανότητας, όπως και το ενδέχεται. Όταν είναι πιο πιθανό, βάζω το κ.π.π. και όταν είναι ακόμα πιο πιθανό το "πιθανότατα". Φυσικά, αυτό είναι υποκειμενικό.

+1 στο «χωρίς πρόβλημα». Και τα σκαλάκια πρέπει να τα έχουν όλοι, λίγο πολύ. Το «πάσα» από τη μια, ο υπερθετικός από την άλλη, κάποιο ρόλο πρέπει να παίξουν.
 

unique

Member
Σας ευχαριστώ πολύ!

Αλεξάνδρα ήθελα να σε ρωτήσω (μια και νομίζω ότι είσαι ειδική στον υποτιτλισμό) αν ο μεταφραστής διαθέτει τους διαλόγους σε γραπτή μορφή ή περιορίζεται σ' αυτά που ακούει. Επίσης, αν υπάρχει κάποιο σχετικό πρόγραμμα στο PC, ή κάποιος άλλος τρόπος που σε βοηθάει να συγχρονίζεις τη σκηνή με τον υπότιτλο και ταυτόχρονα σε ειδοποιεί αν έχεις ξεπεράσει το μέγιστο αριθμό των επιτρεπομένων χαρακτήρων. Ρωτάω και από περιέργεια αλλά και επειδή διαπιστώνω καθημερινά σοβαρά λάθη, που δεν έχουν να κάνουν τόσο με αποχρώσεις λέξεων όσο με πλήρη αναστροφή του νοήματος.
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Ο μεταφραστής έχει συνήθως στη διάθεσή του το σενάριο -- το οποίο όμως μπορεί να μην είναι πλήρες ή μπορεί να περιέχει λάθη. Άρα, σενάριο, ακοή (και εικόνα φυσικά) είναι ο καλύτερος συνδυασμός. Δυστυχώς, πολλές φορές τα κανάλια δεν δίνουν σενάριο στις εταιρείες υποτιτλισμού. Τότε, ο υποτιτλιστής (αν δεν βρει υποτίτλους στο Διαδίκτυο) αναγκάζεται να δουλέψει μόνο με το αυτί. Αν πρόκειται δε για ντοκιμαντέρ, το εγχείρημα είναι σχεδόν αδύνατο.
Όλα τα επαγγελματικά προγράμματα υποτιτλισμού, με εξαίρεση τα δωρεάν, όπως το Subtitle Workshop, σε ειδοποιούν πότε έχεις ξεπεράσει τον αριθμό επιτρεπομένων χαρακτήρων για τον χρόνο που σου διατίθεται. Βάζεις στο πρόγραμμα την επιθυμητή ταχύτητα ανάγνωσης, π.χ. 15 χαρακτήρες ανά δευτερόλεπτο που είναι η ταχύτητα του μέσου τηλεθεατή, και το πρόγραμμα σε προειδοποιεί αν έχεις γράψει πολλά και δεν διαβάζονται.
Η πλήρης αναστροφή του νοήματος, την οποία συναντάω κι εγώ συχνά, συμβαίνει όταν ο μεταφραστής είναι είτε άπειρος, οπότε δεν καταλαβαίνει, είτε πολύ βιαστικός και γράφει όσο πιο γρήγορα μπορεί και, το σημαντικότερο, χωρίς να το ξανακοιτάξει άλλη μια φορά, υποτίτλους και βίντεο μαζί για να μπορέσει να εντοπίσει τέτοια λάθη κατανόησης.
Ελπίζω να σε φώτισα λίγο.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Κοιτάζοντας στο διαδίκτυο για να διαπιστώσω εάν η διάκριση βαθμών πιθανότητας που θυμόμουν (πως είχα διδαχθεί) παλιά μεταξύ may και might συνεχίζει να υφίσταται διαπίστωσα ότι οι φιλόλογοι επιμένουν ότι το may δηλώνει μεγαλύτερη πιθανότητα από το might, αλλά οι χρήστες τής γλώσσας συχνά τα χειρίζονται σαν να είναι συνώνυμα (αυτό το παραδέχονται ότι συμβαίνει και ορισμένοι φιλόλογοι, ιδίως για τον προφορικό λόγο), ενώ κάποιες φορές τα ιεραρχούν ανάποδα στην κλίμακα πιθανολόγησης. Επίσης να προσθέσουμε τα επιτατικά εκατέρωθεν του δίπολου maymight : Ισχυρότερη πιθανότητα από το απλό may δηλώνεται με το may well/easily, ενώ ισχνότερη πιθανότητα από το might δηλώνεται με το might just. Στους παρακάτω συνδέσμους υπάρχει σχετικό με το θέμα υλικό, ενώ χρήσιμη τροφή για σκέψη είναι και τα σχόλια των αναγνωστών:
Macmillan Dictionary: may και might
May Versus Might
Modality and Evidentiality
The “may” and “might” follow-up
May / might
Usage of may and might in context of possibility
May, might and could when talking about possibility
Άλλες 875.000.000 γκλουγκλιές (:p) εδώ.
 
Top