You should have done > Θα έπρεπε να έχεις κάνει ή Θα έπρεπε να είχες κάνει;

[nickel]

(Το νήμα θα μπορούσε να ανήκει στην ελληνική ενότητα.)

Το σκέφτηκα κι εγώ όταν διάβασα τη λίστα. Η Αργώ τουλάχιστον θα έπρεπε να είχε μπει.

Βλέποντας το παραπάνω θυμήθηκα το πρόβλημα με αυτού του είδους τις διατυπώσεις που δεν ξέρω αν έχουν όνομα.

Έχουμε γενικότερο πρόβλημα με τους χρόνους των υποθετικών. Ενώ δηλαδή η αγγλική κάνει σαφέστατη διάκριση ανάμεσα σε δεύτερο και τρίτο είδος, στα ελληνικά δεν είναι εξίσου σαφής η διαφορά:
I would come with you if I didn’t have to finish this job / but I have to finish this job.
Θα ερχόμουν μαζί σου αν δεν είχα να τελειώσω αυτή τη δουλειά / αλλά έχω να τελειώσω....
που αφορά παρόν και μέλλον, και:
I would have come with you if I hadn’t had to finish that job / but I had to finish that job.
Θα ερχόμουν μαζί σου αν δεν είχα να τελειώσω αυτή τη δουλειά / αλλά είχα να τελειώσω…
ή
Θα είχα έρθει μαζί σου αν δεν είχα να τελειώσω αυτή τη δουλειά / αλλά είχα να τελειώσω…

Το «θα πρέπει να έχει έρθει» εκφράζει συμπέρασμα, όχι υποχρέωση.

Πόσο σαφείς και ξεκαθαρισμένες είναι ωστόσο οι παρακάτω διατυπώσεις;

Θα έπρεπε να έρθει.
Θα έπρεπε να έχει έρθει.
Θα έπρεπε να είχε έρθει.

Τι θα λέγατε στην περίπτωση του τίτλου ή της Αργώς;

 

[Alexandra]

"Θα έπρεπε να έχει."

 

[drsiebenmal]

Διαφορετική απόχρωση πιάνει το καθένα, κτγμ:

Η Αργώ τουλάχιστον ...
...θα έπρεπε να έχει μπει: Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι θα έπρεπε, αλλά δεν βάζω και το χέρι στη φωτιά. Άλλωστε, γίνεται και τώρα.
... θα έπρεπε να μπει: Από χτες. Αδιαπραγμάτευτο. Τεράστια παράλειψη. Δεν λέω ότι πρέπει να μπει τώρα επειδή θα έπρεπε να έχει μπει. Τελεία.
...θα έπρεπε να είχε μπει: Ποιος ξέρει γιατί δεν μπήκε. Ίσως μπει όμως στο μέλλον. Εγώ θα έλεγα να μπει. Μάλλον.

 

[dharvatis]

Θα έπρεπε να έρθει. - Δεν νομίζω ότι το λέμε αυτό, πιο φυσικό είναι το «...να έχει έρθει».
Θα έπρεπε να έχει έρθει. - Αυτό κτγμ χρησιμοποιείται όταν οι συνέπειες του ότι δεν ήρθε συνεχίζονται αυτή τη στιγμή.
Θα έπρεπε να είχε έρθει. - Και αυτό το λέμε όταν το ότι δεν ήρθε είχε κάποια συνέπεια στο παρελθόν (εννοείται δηλαδή «...όταν συνέβη εκείνο.»).



Nickel says:
Το λάθος κοπιπαστώματος διορθώθηκε και ευχαριστώ!

 

[nickel]

Θα έπρεπε να έρθει. - Δεν νομίζω ότι το λέμε αυτό, πιο φυσικό είναι το «...να έχει έρθει».

Δεν το έβαλα για να δείξει κάτι στο παρελθόν. Μπορούμε να το πούμε για το παρόν και το μέλλον.

 

[drsiebenmal]

Θα έπρεπε να έρθει. - Δεν νομίζω ότι το λέμε αυτό, πιο φυσικό είναι το «...να έχει έρθει».

Κρίμα που δεν ήταν μαζί και ο Χαρβ στην επίδειξη για την ψυχρή σύντηξη. Του το είπα· δεν ήθελε. Θα έπρεπε να έρθει. Να το δει με τα μάτια του.

 

[dharvatis]

Όχι, εδώ θα λέγαμε «Θα έπρεπε να έχει έρθει» (αλλά δεν ήρθε). Θα μπορούσες να πεις Αύριο θα πάμε στην εκδήλωση, θα πρέπει να έρθεις αλλά νομίζω ότι πιο εύκολα λέμε σκέτο πρέπει να έρθεις.

Edit: Καλύτερα να μην μπλέκουμε το «θα πρέπει» με το «θα έπρεπε», άκυρο.

 

[drsiebenmal]

Κρίμα που δεν ήταν μαζί και ο Χαρβ στην επίδειξη για την ψυχρή σύντηξη. Του το είπα· δεν ήθελε. Θα έπρεπε να έρθει. Να το δει με τα μάτια του.

Όχι, εδώ θα λέγαμε «Θα έπρεπε να έχει έρθει» (αλλά δεν ήρθε).

Εδώ μπορείς να πεις και τα δύο, σε τρεις συνδυασμούς, πάλι με διαφορετικές αποχρώσεις:

Θα έπρεπε να έρθει. Να το δει με τα μάτια του. Ο ενεστώτας δίνει εδώ, κτγμ, ένταση, αμεσότητα και μεγάλη έμφαση.
Θα έπρεπε να έχει έρθει. Να το έχει δει με τα μάτια του. Εδώ τα πράγματα είναι λιγότερο έντονα.
Θα έπρεπε να έχει έρθει. Να το δει με τα μάτια του. Κι εδώ έχουμε φυσικά κάτι το ενδιάμεσο...

 

[dharvatis]

Μπορεί τελικά να ισχύουν όλα αυτά, και να είναι θέμα προτίμησης. Θα πρέπει να κάνουμε μια ψηφοφορία (αύριο θα λέμε «Θα έπρεπε να έχουμε κάνει μια ψηφοφορία, και πριν βγάλουμε συμπέρασμα θα έπρεπε να είχαν πει και άλλοι τη γνώμη τους» ).

 

[Hellegennes]

Εγώ στο σχολείο διδάχτηκα ότι το πρώτο αφορά κάτι που (δεν) γίνεται στο παρόν, το δεύτερο κάτι που (δεν) γίνεται στο παρόν, αμέσως μετά από κάτι άλλο που συνέβη στο παρελθόν, και το τρίτο κάτι που (δεν) έγινε στο παρελθόν, αμέσως μετά από κάτι άλλο που προηγήθηκε. Δηλαδή:

Θα έπρεπε να έρθει = αυτήν την στιγμή θα έπρεπε να ήταν εδώ, ξέρουμε ότι δεν είναι εδώ και ότι δεν θα έρθει.
Θα έπρεπε να έχει έρθει = αυτήν την στιγμή θα έπρεπε να ήταν εδώ, αφού έχει περάσει το γνωστό χρονικό όριο.
Θα έπρεπε να είχε έρθει = σε περασμένη στιγμή θα έπρεπε να ήταν εκεί αλλά δεν ήταν.

Θα έπρεπε να έρθει, δεν μπορεί να λείπει από κάθε συνάντηση // δεν πληρώθηκε ακόμα γιατί θα έπρεπε να τελειώσει με την δουλειά πρώτα.
Η ώρα έχει πάει τέσσερις, θα έπρεπε να έχει έρθει // θα τον πάρω τηλέφωνο, θα πρέπει να έχει τελειώσει με την δουλειά του.
Περάσαμε πολύ ωραία στο μουσείο, θα έπρεπε να είχε έρθει // η δουλειά θα έπρεπε να είχε τελειώσει από χθες κι ακόμα παλεύουμε.

Επίσης και:

Θα έπρεπε να τον απολύσω, μετά απ' αυτό που έκανε, αλλά δεν θα το κάνω.
Θα έπρεπε να τον έχω απολύσει, ήδη.
Θα έπρεπε να τον είχα απολύσει εδώ και καιρό (τον απέλυσα).

Ωστόσο νομίζω ότι αυτού του είδους οι προτάσεις έχουν γίνει πολύ ελεύθερες και χαλαρές στην ΚΝΕ και τείνουν να χρησιμοποιούνται η μία αντί της άλλης, χωρίς ιδιαίτερη συνέπεια.

Στο παράδειγμα της Παλάβρας, προτιμώ την δική της επιλογή, γιατί δίνει την εντύπωση ότι πάει, τέλειωσε, τώρα δεν γίνεται τίποτα. Θα έπρεπε να είχε μπει. Μου δίνεται η εντύπωση ότι αν πούμε "θα έπρεπε να έχει μπει" υπάρχει περιθώριο αλλαγής, είναι κάτι που τρέχει ακόμα, όχι κάτι που έγινε στο παρελθόν και δεν αλλάζει πια.

 

[SBE]

Ανεκδοτάκι που μου θύμησε ο τίτλος του νήματος.
Ερώτηση: Πως λέγεται ο μετανοημένος Άραβας τρομοκράτης στο Λονδίνο;
Απάντηση: Ασούντ Χεβντάν

Για όποιον δεν το έπιασε: I shouldn't have done
Καλά ντε, μη βαράτε, δεν υποσχέθηκα ότι θα γελάσετε...