Πάντως, και το
φρέαρ (
του φρέατος, τα φρέατα, των φρεάτων), ας μην το φοβόμαστε. Η γεώτρηση είναι υπερώνυμο, περιλαμβάνει σαν έννοια και το drilling και το αποτέλεσμα της εργασίας (το well / φρέαρ). Στο απόσπασμα αυτό από το λήμμα
Πετρέλαιο του Παπύρου φαίνονται καλά οι διαφορές στη χρήση:
Έρευνα πετρελαίου
Η έρευνα για πετρέλαιο αποσκοπεί στην αναζήτηση νέων κοιτασμάτων και διενεργείται σε δύο φάσεις: η πρώτη αποτελείται από τις γεωλογικές και γεωφυσικές μελέτες, που επιτρέπουν τον εντοπισμό τών θυλάκων πετρελαίου· η δεύτερη περιλαμβάνει μία ή περισσότερες ερευνητικές γεωτρήσεις, που συντελούν στην επιβεβαίωση τής ύπαρξης ή απουσίας υδρογονανθράκων. Μολονότι η γεωλογία και η γεωφυσική παρέχουν χρήσιμες πληροφορίες ως προς τις ευνοϊκότερες για έρευνα περιοχές, η γεώτρηση παραμένει το κύριο ερευνητικό εργαλείο και το μόνο που επιτρέπει ασφαλή διαπίστωση τής παρουσίας υδρογονανθράκων. Συνίσταται σε διάνοιξη φρέατος φθίνουσας διαμέτρου (συχνά από 90 εκατοστόμετρα στην επιφάνεια μέχρι 15 στον πυθμένα) μέχρι τα αναζητούμενα πετρελαιοφόρα στρώματα. Τα βάθη γεωτρήσεως υπερβαίνουν μερικές φορές τα 10.000 μέτρα (πρώην ΕΣΣΔ), συνήθως όμως κυμαίνονται μεταξύ 1.500 και 3.500 μέτρων.
Η διάνοιξη τού φρέατος επιτυγχάνεται συνήθως με περιστρεφόμενο εργαλείο, το γεωτρύπανο, στερεωμένο σε συρμό κοίλων ράβδων, η τελευταία τών οποίων, στο επίπεδο τού εδάφους, κινείται μέσω περιστρεφόμενου δίσκου από κινητήρα Ντήζελ (περιστροφική μέθοδος).
Το γεωτρύπανο μπορεί επίσης να κινείται από ηλεκτροκινητήρα ή υδροστρόβιλο (στροβιλογεώτρηση), που είναι εγκατεστημένα στο βάθος τού φρέατος, επάνω ακριβώς από το εργαλείο. Η ταχύτητα περιστροφής τού εργαλείου μπορεί να κυμαίνεται μεταξύ 30 και 500 στροφών ανά λεπτό και η ταχύτητα διείσδυσης στο έδαφος μεταξύ λίγων εκατοστομέτρων και πολλών μέτρων ανά ώρα, ανάλογα με την σκληρότητα τών διαπερωμένων στρωμάτων. Κατά την διάρκεια τής γεώτρησης, στην επιφάνεια τού φρέατος εκτελούνται δοκιμές ή καταγραφές, που προσδιορίζουν τα χαρακτηριστικά τών διαπερωμένων στρωμάτων· ειδικότερα, στην περίπτωση πετρελαιοφόρου στρώματος, συντελούν στον προσδιορισμό τού πορώδους και τής διαπερατότητας τού πετρώματος, στοιχείων χρήσιμων για τον υπολογισμό τών απολήψιμων αποθεμάτων τού κοιτάσματος. Πληροφορίες για την σύσταση τών διαπερωμένων στρωμάτων προσφέρει η ανάλυση τών περιεχομένων στην ιλύ τής γεωτρήσεως θραυσμάτων.
[…]
Εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου
Μόλις η ερευνητική γεώτρηση συναντήσει παραγωγικό στρώμα, το φρέαρ ενισχύεται με τοποθέτηση υποστήριξης από τσιμεντοκονίαμα, στο εσωτερικό τού οποίου εισάγεται κατόπιν στενός σωλήνας διαμέτρου 6-10 εκατοστομέτρων, μέσω τού οποίου θα εκρεύσει το πετρέλαιο. Αν το κοίτασμα αποδειχθεί εμπορικά εκμεταλλεύσιμο, διανοίγονται πολλά άλλα φρέατα, γνωστά ως φρέατα ανάπτυξης, ώστε να επιτευχθεί η μέγιστη δυνατή παροχή υδρογονανθράκων. Το πλήθος αυτών τών φρεάτων ποικίλλει, ανάλογα με το μέγεθος τού κοιτάσματος, από μια δεκάδα ώς πολλές εκατοντάδες. Μετά την τοποθέτηση βανών κεφαλής φρεάτων, στην κορυφή τής υποστήριξης μπορεί πλέον να αρχίσει η καθαυτό παραγωγική εκμετάλλευση. Στις υποθαλάσσιες γεωτρήσεις, οι κεφαλές τών φρεάτων, ο αναγκαίος παραγωγικός εξοπλισμός (διαχωριστήρες, δαυλός, δεξαμενή αποθήκευσης κ.λπ.) και τα καταλύματα τού προσωπικού εγκαθίστανται σε μια ή περισσότερες εξέδρες με σωληνωτό σκελετό από χάλυβα ή οπλισμένο σκυρόδεμα. Πρόκειται συνήθως για γιγαντιαίες κατασκευές, που φθάνουν μερικές φορές τα 200 μέτρα σε ύψος και υπερβαίνουν τους 400.000 τόννους σε βάρος (εξέδρες από σκυρόδεμα). Περισσότερα από 20.000 φρέατα αντλούν σήμερα περί τα 800 υποθαλάσσια κοιτάσματα και παράγουν ήδη το 1/4 τής παγκόσμιας παραγωγής αργού πετρελαίου.
