uther

[drsiebenmal]

Καλημέρα :)

Το 1491, ο βασιλιάς Ιάκωβος ο Δ' της Σκωτίας εξέδωσε το εξής διάταγμα:

It is statute and oradained that in on place of the Realme there be used Fute-ball, Golf, or uther unprofitable sports.​

Ψάχνω μια ανάλογα παλαιική μορφή του άλλα για την απόδοση του uther (για το Fute-ball θα χρησιμοποιήσω το Ποδών-σφαίρα). Θα πρέπει όμως να γίνεται εξίσου άμεσα κατανοητή με το uther, καθώς δεν έχω χώρο για υποσημειώσεις, εξηγήσεις κλπ.

Έτερα;

 

[Alexandra]

Καλημέρα!
Στο "έτερα" πήγε αμέσως το μυαλό μου, αλλά δεν θα έπρεπε να είναι και με διαφορετική ορθογραφία;

 

[drsiebenmal]

Χμμμ, νομίζω όμως το uther δεν ήταν ανορθόγραφο και έτσι γραφόταν τότε, ενώ το έτερα γραφόταν πάντα έτερα.

 

[Alexandra]

Ναι, δεν λέω ότι ήταν ανορθογραφία, όμως κάποιος που το βλέπει σήμερα, βλέπει μια διαφορετική ορθογραφία. Μήπως θα μπορούσε να βρεθεί κάτι με διαφορετική ορθογραφία και στα ελληνικά; Εντάξει, λέω τώρα.

 

[drsiebenmal]

Αναρωτιέμαι αν υπήρξε ποτέ τύπος παντέτερον από παν (το) έτερον...

 

[sarant]

Δεν υπήρξε παντέτερον ούτε πανθέτερον (δασεία πρέπει να έπαιρνε δαύτο).
Τίποτε με παντοία δες.
Παντοία άλλα όμως.

 

[nickel]

Καλημέρα. Το συγκεκριμένο απόσπασμα κυκλοφορεί με διάφορες ορθογραφίες σε βιβλία για την ιστορία του ποδοσφαίρου ή του γκολφ ή των σπορ στο Βασίλειο, αλλά χοντρικά αυτό που λέει είναι: «It is statut and ordainit that in na place of the realme there be usit Fute-ball, Golfe, or uther sik unprofitabill sportis». Υπάρχει δηλαδή άρνηση, κάτι σαν «ουδαμού του βασιλείου / της επικρατείας». Αλλά μια και όλο πρέπει να είναι σε αρχαΐζουσα, παρελθέτω απ' εμού το ποτήριον τούτο. Υπάρχει κι ο Θέμης, άλλωστε.

Ωστόσο, δεν καταλαβαίνω γιατί δεν αρκεί να το δώσεις σε μια αρχαΐζουσα καθαρεύουσα με όποιο άλλο απαραίτητο πασπάλισμα μούχλας. Γιατί και με περίεργη ορθογραφία; Δεν έχει σημασία ότι οι Βρετανοί άλλαξαν πολλαπλώς την ορθογραφία τους μέσα σε 600 χρόνια, δεν μπορείς να το αποτυπώσεις αυτό στη γλώσσα της μετάφρασης. Εκτός αν υπάρχουν άλλες σκοπιμότητες που δεν φαντάστηκα.


Υ.Γ. Επίσης, οι ορθογραφικές παραλλαγές τελειωμό δεν έχουν. Στο OED: «1491 Sc. Acts Jas. IV (1814) II. 226/2 Fut bawis gouff or vthir sic vnproffitable sportis».

 

[drsiebenmal]

Μα δεν ψάχνω περίεργη ορθογραφία :), ούτε πολύ βαριά καθαρεύουσα (αφού και στο πρωτότυπο δεν έχουν επιλέξει τις πιο βαριές εκδοχές)... Κάτι πιο ασυνήθιστο σήμερα από το έτερον έψαχνα... Τα παντοία μια χαρά είναι... :)

Και παρεμπ, ισχύει ότι στα πρώτα βιβλία χρησιμοποιούσαν σκόπιμα ποικίλες ορθογραφίες των λέξεων, ακόμη και στην ίδια σελίδα, για «να μην κουράζεται ο αναγνώστης» ή πρόκειται για μύθο;

 

[nickel]

Να το ψάξω αν θες αλλά πρέπει να πρόκειται για μύθο. Απλώς δεν είχαν καμιά αίσθηση αυτού που λέμε σήμερα ορθογραφία. Τους αρκούσε να γράφουν με κάποιον τρόπο που προσέγγιζε αυτό που θα έλεγαν προφορικά. Δεν υπήρχε σωστό και λάθος, άρα δεν μπορεί και να κάθονταν να θυμούνται πώς είχαν γράψει κάτι προηγουμένως για να γράψουν στη συνέχεια κάτι διαφορετικό. Άλλωστε, είχαν και στα ονόματά τους αυτή την ποικιλία, όπως ξέρουμε κι από τις δύο ντουζίνες διαφορετικές γραφές του ονόματος του Σέξπιρ.

 

[drsiebenmal]

Όχι, μια απορία btw ήταν... Αρκούν και αυτά, Ευχ!

 

[Themis†]

Μπαίνω πολύ αργά στη συζήτηση (εξοντωτική υπερωρία χτες, ταξίδι σήμερα). Η πρώτη μου εντύπωση είναι ότι δεν χρειάζεται τόσο καθαρεύουσα όσο παλαιικός αέρας. Κάτι του είδους: Είναι νόμος και προσταγή οπού ουδαμού του βασιλείου ήθελον ασκηθεί ποδοσφαίρα, γκολφ και άλλαι αθλήσεις οχληραί.

 

[nickel]

...ποδοσφαίρα, γκολφ και άλλαι αθλήσεις οχληραί.

Όχι «γόλφη»;

Καλώς τον στα πάτρια.

 

[Themis†]

Όχι «γόλφη»;

Δεν είχα κουράγιο να αντιμετωπίσω το πρόβλημα. Άλλωστε τι σχέση έχω με το γκολφ; Εμείς ένα τόπι κλωτσούσαμε. Ούτε την πρότασή μου την επεξεργάστηκα καθόλου. Το ουσιαστικό ζήτημα είναι μήπως τυχόν προτιμηθεί μια τέτοιου τύπου απόδοση. Νομίζω ότι το παλαιικό στοιχείο δεν συμβιβάζεται με την άψογη καθαρεύουσα του 19ου-20ού αιώνα.