Tom Selleck, Magnum PI, Zeus and Apollo

[drsiebenmal]

Ο ηθοποιός Τομ Σέλεκ είχε γυρίσει τη δεκαετία του 1980 την αστυνομική σειρά Μάγκνουμ που παίχτηκε με επιτυχία και στην Ελλάδα. Στη σειρά παρουσιάζονταν τακτικά και δύο ντόμπερμαν, ο Ζευς και ο Απόλλων (Zeus and Apollo). Η σειρά πρέπει να είχε αφήσει ισχυρές εντυπώσεις στον (έφηβο τότε) μυθιστοριογράφο που μεταφράζω, επειδή δεν παραλείπει να κάνει μια-δυο αναφορές στη σειρά σε κάθε βιβλίο του.

Η ερώτησή μου αφορά τη φράση: Ξαφνικά είδα τα σκυλιά, ήταν δύο ντόμπερμαν που έμοιαζαν με τον Δία και τον Απόλλωνα από τη σειρά “Μάγκνουμ”, απλώς αυτά εδώ έμοιαζαν λίγο πιο άγρια.

Ποια είναι η γνώμη σας:

α) Μήπως υπάρχει κανένα πιο πρόσφατο, πιο γνωστό (τηλεοπτικό ή μη) ζευγάρι ντόμπερμαν για να τ' αντικαταστήσω;

β) Αν διατηρήσω την αναφορά, πιστεύετε ότι χρειάζεται και μια λιτή υποσημείωση (όπως π.χ. στην εισαγωγή) ή εκτιμάτε ότι η σειρά είναι αρκετά γνωστή και στον σημερινό αναγνώστη;

γ) Ή μήπως θεωρείτε ότι δεν αξίζει τον κόπο ο συνδυασμός «παρωχημένη παρομοίωση + υποσημείωση» για να διακόψετε τη ροή της αφήγησης στο μυθιστόρημα και θα μεταφράζατε αλλάζοντας την περιγραφή, π.χ. «... ήταν δύο ντόμπερμαν που έμοιαζαν πιο άγρια από οτιδήποτε είχα δει ως τότε στη ζωη μου» και θα ησυχάζατε από αυτό το τρομερό δίλημμα;

Ευχ! :)

 

[Alexandra]

Η δική μου αντίδραση, ως αναγνώστρια, όχι ως μεταφράστρια, είναι ότι θα το ήθελα ακριβώς όπως το είπες: "Ο Δίας και ο Απόλλωνας, δυο ντόμπερμαν από τη σειρά Μάγκνουμ". Κάποιοι αναγνώστες είναι αρκετά παλιοί για να καταλάβουν για ποια σειρά μιλάς -- προφανώς ο συγγραφέας σ' αυτούς απευθύνεται, γιατί να του το χαλάσεις; Ακόμα κι αν το βιβλίο γράφτηκε πριν από 20 χρόνια, πάλι πρέπει να διατηρήσεις το κλίμα του, κατά την ταπεινή μου γνώμη, φυσικά. Και χωρίς υποσημείωση. Και αφού λες ότι έχεις διαπιστώσει ότι ο συγγραφέας μάλλον πρέπει να ήταν φαν αυτής της σειράς, γιατί να του στερήσεις το δικαίωμα να το δείχνει στα βιβλία του;

 

[azimuthios]

Συμφωνώ με την Αλεξάνδρα. Το κοινό που θα διαβάσει αυτό το βιβλίο ας ψάξει και λίγο. Δεν είναι όλα μασημένη τροφή πια! Είναι τόσο μα τόσο εύκολο να βρει κάποιος ποια είναι η σειρά Μάγκνουμ και τα δύο σκυλιά. Όλη μέρα το ίντερνετ ανοιχτό είναι.

Παράδειγμα: μερικοί φοιτητές μου δεν ξέρουν ποιοι είναι οι Rolling Stones (αλήθεια!). Θα έπρεπε να το αλλάξω και να το κάνω Justin Bieberman;;;;; Με τίποτα όμως!!!

 

[drsiebenmal]

Όλα αυτά, βέβαια, τα σκέφτηκα. Όμως, ούτε καν μια μικρή υποσημείωση; Δεν μοιάζει αλαζονική αυτή η στάση προς ένα κοινό που διαβάζει ένα χαλαρό (όπως προφανώς, καταλάβατε) κείμενο; Στο εξωτερικό υπάρχουν τόσα κανάλια που παίζουν επαναλήψεις σειρών, που ακόμη και ένας σημερινός αναγνώστης κάπου θα πετύχει παλιές πετυχημένες σειρές, ακόμη και των 50s. Στην Ελλάδα, όμως;

Εδώ έχω (στο ίδιο βιβλίο) αν πασάν αναφορές σε σύγχρονους συγγραφείς όπως η Στέφενι Μάιερ και ο Τζόναθαν Φράνζεν, με βιβλία τους να κυκλοφορούν στα ελληνικά σήμερα και προβληματίζομαι αν πρέπει να βάλω μια μικρή υποσημείωση ή όχι (που στο πρωτότυπο δεν υπάρχει) --τού τύπου διάσημος συγγραφέας στο τάδε είδος, βιβλία του κυκλοφορούν και στα ελληνικά (μήπως και τα αναζητήσει κιόλας κανείς...).

 

[Alexandra]

Στη συγκεκριμένη περίπτωση θεωρώ περιττή την υποσημείωση για τους εξής λόγους:

Αν ο αναγνώστης ξέρει περί τίνος πρόκειται, δεν τη χρειάζεται.

Αν δεν ξέρει ακριβώς ποια σειρά είναι, του δίνεις αρκετές πληροφορίες: Είναι τηλεοπτική σειρά που λεγόταν Μάγκνουμ, και έπαιζαν δύο ντόμπερμαν που τα έλεγαν Δία και Απόλλωνα. Τι τον ενδιαφέρει αν η σειρά παίχτηκε και στην Ελλάδα και τι τον νοιάζει που πρωταγωνιστής ήταν ο Τομ Σέλεκ; Αν δεν ξέρει την τηλεοπτική σειρά, εξίσου άγνωστο θα του είναι και το όνομα του ηθοποιού.

Αν το ανάγνωσμα είναι ελαφρύ, δεν χρειάζονται τέτοιες υποσημειώσεις, κατά τη γνώμη μου.

 

[Themis†]

Συμφωνώ απολύτως με την Αλεξάνδρα, τον Αζ και την πρώτη σκέψη του Δόκτορα ( ο οποίος βέβαια τι 7Χ θα ήταν αν σταματούσε εκεί; ).

 

[Zazula]

Συμφωνώ μ' αυτά που είπε η Αλεξάνδρα.