Καταρχάς, ευχαριστώ για την ανταπόκριση, Earion.
Και να διευκρινίσω ότι όταν έγραφα για «νοηματικό σενάριο, όπου το
αναγκαίο δεν είναι υποσύνολο του
επαρκούς«, αναφερόμουν στο συγκεκριμένο συγκείμενο, όχι γενικώς και αορίστως.
Σ' ένα γενικό, για ένα νοητό αποτέλεσμα μπορεί, πράγματι, να υπάρχει μια αιτία που 'ναι επαρκής, χωρίς να είναι αναγκαία:
Τσιμπάω ένα παράδειγμα από
βοήθημα για Έκθεση Γ΄ Λυκείου:
– Αιτιώδης σχέση επαρκής αλλά όχι αναγκαία = μη αποδεκτός συλλογισμός
π.χ. Πίνει πολύ, θα πάθει έλκος .
Αιτιώδης η σχέση: η αιτία είναι επαρκής (αρκεί δηλαδή και μόνο το πολύ ποτό για να προκαλέσει έλκος). Δεν είναι, όμως, αναγκαία (δεν είναι απαραίτητο να πίνει κανείς για να πάθει έλκος στομάχου). Άρα, πιθανολογικού χαρακτήρα το συμπέρασμα (όχι βέβαιο). Άρα, ατελής η επαγωγή.
Στο δικό μου συγκείμενο, το νοητό αποτέλεσμα είναι η επιτυχής εκτέλεση μιας παραγγελίας και όποιων εργασιών αυτό συνεπάγεται.
Ένα προσωπικό που θα 'ναι ικανό, κατατοπισμένο και καταρτισμένο, αποτελεί προφανώς
αναγκαία, αλλά όχι
επαρκής συνθήκη.
Κι ο λόγος που δεν είναι επαρκής είναι γιατί το αποτέλεσμα επηρεάζεται κι από άλλους παράγοντες.
Ναι, αλλά οι παράγοντες αυτοί θίγονται σε άλλα μέρη της σύμβασης, με αποκορύφωμα τη γνωστή ρήτρα περί ανωτέρας βίας (force majeure), που μας λέει με λίγα λόγια ότι αν όλα πάνε κατά διαόλου, με τρόπο που δεν έχει περιγραφεί στα υπόλοιπα μέρη της σύμβασης και που δεν μπορείς κιόλας να πεις ότι περνάει απ' το χέρι κανενός εκ των συμβαλλομένων, ε, τότε… χαλάλι.
Εδώ, όμως, βρισκόμαστε σε συγκεκριμένη ρήτρα που καταπιάνεται με συγκεκριμένο παράγοντα από αυτούς που δυνητικά επηρεάζουν το αποτέλεσμα: εν προκειμένω, το αρμόδιο προσωπικό του προμηθευτή. Και λέμε ότι τα προσόντα τους δεν πρέπει απλώς να 'ναι επαρκή, πρέπει να 'ναι κι αναγκαία; Τι σημαίνει αυτό; Εμένα μου φαίνεται σαν να κοτσάρουν εντελώς καταχρηστικά ένα κατά τ' άλλα μια χαρά δόκιμο ζευγάρι εννοιών.
Στο παράδειγμα για το έλκος δηλαδή, αν έστω περιοριστούμε στον παράγοντα «πιώμα» (υπό την προϋπόθεση ότι λοιποί παράγοντες έχουν, έστω, συζητηθεί αλλού), είναι σαν να λέμε ότι για να πάθεις έλκος απ' τα ξίδια, η κατανάλωσή σου πρέπει να 'ναι όχι μόνο επαρκής, αλλά και αναγκαία (ή
ικανή, αν προτιμάς). Προσωπικά, αποδώ το γυρνάω, αποκεί το γυρνάω, ταυτολογία το βλέπω.
Μου διαφεύγει κάτι;