metafrasi banner

dystopia = δυστοπία

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Ορισμός από την αγγλική γουίκη:

A dystopia (from Ancient Greek: δυσ-: bad-, ill- and Ancient Greek: τόπος: place, landscape) (alternatively, cacotopia, or anti-utopia) is, in literature, an often futuristic society that has degraded into a repressive and controlled state, though under the guise of being utopian. Dystopian literature has underlying cautionary tones, warning society that if we continue to live how we do, this will be the consequence. A dystopia is, thus, regarded as a sort of negative utopia and is often characterized by an authoritarian or totalitarian form of government. Dystopias usually feature different kinds of repressive social control systems, a lack or total absence of individual freedoms and expressions and constant states of warfare or violence. Dystopias often explore the concept of technology going "too far" and how humans individually and en mass use technology. A dystopian society is also often characterized by mass poverty for most of its inhabitants and a large military-like police force. Real dystopias such as Nazi Germany have existed in history.

Και από την ελληνική βίκι:
Δυστοπία ονομάζεται η περιγραφή ενός φανταστικού κόσμου απόλυτης δυστυχίας. Όπως οι ουτοπίες, έτσι και οι δυστοπίες αποτελούν προϊόν φαντασίας και χρησιμοποιήθηκαν με τη πάροδο του χρόνου εκτός λογοτεχνίας για να περιγράψουν ένα αρνητικά θεωρούμενο κοινωνικό ή πολιτικό σύστημα.
Η δυστοπία στην τέχνη
Οι δυστοπίες στην τέχνη υπερτονίζουν συγκεκριμένα αρνητικά γνωρίσματα των υπαρχουσών κοινωνιών για να καταδείξουν το ενδεχόμενο κακό, χωρίς ωστόσο να αντιπροτείνουν ένα αρνητικό πρότυπο. Γνωστά παραδείγματα αυτού του είδους είναι «Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ» του Τζόναθαν Σουίφτ (1726), ο «Θαυμαστός Καινούριος Κόσμος» του Άλντους Χάξλεϊ, το «1984» του Τζορτζ Όργουελ (1949), το Blade Runner καθώς και η κινηματογραφική τριλογία του Μάτριξ.​

Στον γκούγκλη, μπόλικα ευρήματα: 20.000+. Πολλά ευρήματα (2500+) και στην αλταβίστα.

Όμως: δεν υπάρχει σε ΛΚΝ, ΛΝΕΓ06, Μείζον, Δημητράκο και δύο EN-EL: Magenta και G-Word,
ενώ ο Πάπυρος δίνει:
δυστοπία
η· η ανώμαλη θέση ενός οργάνου
,​
άρα μια υποψήφια ψευδόφιλη (γι' αυτήν τουλάχιστον τη σημασία).

Επομένως; Να φύγει το ερωτηματικό από τον τίτλο ή όχι; Ποια είναι η γνώμη σας;
 
Last edited by a moderator:
Να φύγει ασυζητητί. Το πραγματικό ερώτημα δεν αφορά τη δυστοπία, αλλά το ουτοπία/ ευτοπία.
 

daeman

Administrator
Staff member
Εγώ θα έλεγα να φύγει.
Με τόσο διαδεδομένη χρήση μ' αυτή τη σημασία - και δείγματα που όσο πάνε και πληθαίνουν, ευνόητα - είναι σωστό τα λεξικά να σφυρίζουν αδιάφορα;

Edit: Θέμη, πιάσε κόκκινο.
Μια κι έβαλε ο Θέμης τον εύστοχο προβληματισμό για την ουτοπία / ευτοπία και η Γουίκι έχει το παράδειγμα του Θαυμαστού Καινούργιου Κόσμου, έναν κόσμο σαν αυτόν που περιγράφει πάλι ο Χάξλεϊ στο τελευταίο του έργο, το Νησί, θα τον χαρακτηρίζαμε ουτοπία ή ευτοπία;
 

Earion

Moderator
Staff member
Ασφαλώς και να φύγει το ερωτηματικό. Εδώ ολόκληρο λογοτεχνικό είδος με αυτό τον τίτλο έχει απλώσει κλαδιά και θάλλει (άσε και το ότι η λέξη είναι ελληνογενής). Το αντίθετο, μάλιστα, η άλλη σημασία που δίνει ο Πάπυρος χρειάζεται επανεκτίμηση. Εγώ τουλάχιστον δεν την έχω ακούσει ποτέ.
 

daeman

Administrator
Staff member
-Μουσικό διάλειμμα.
-Τόσο νωρίς, θείο;
-Ναι, γιατί αν δεν το βάλω, θα το ξεχάσω, κι αν το ξεχάσω, θα σκάσω!


Brazil - Geoff Muldaur
 
Last edited:
Να προσθέσω ότι το Ουτοπία/δυστοπία δεν είναι δίπολο. Το δίπολο είναι Ουτοπία/Αντιουτοπία. Υπάρχουν δυστοπίες ιδιαίτερα αυτές που στη λογοτεχνία ονομάζονται κριτικές δυστοπίες με έντονα ουτοπικά χαρακτηριστικά. Ο ορισμός της Βίκι είναι ιδιαίτερα προβληματικός γιατί τα κάνει όλα αχταρμά: τη σάτιρα (Σουίφτ) την κλασική δυστοπία (Χάξλεϊ) και την κριτική δυστοπία (Μέιτριξ).
Επίσης, τα ουτοπία/ευτοπία είναι αποδόσεις των utopia/eutopia αντίστοιχα.
 

nickel

Administrator
Staff member
Συμβολή από OED:

Eutopia
(juːˈtəʊpɪə) [ναι, προφέρεται όπως το utopia, οπότε δεν έχει μέλλον στον προφορικό λόγο]
[f. Gr. εὐ- (see eu-) + τόπος place. First used by Sir T. More or his friend Peter Giles (see quot. 1516), with a play on Utopia (f. Gr. οὐ τόπος, and hence = ‘no place, land of nowhere’), the name of the imaginary country described in More's famous book with that title. Some later writers have misused the word for Utopia, imagining the latter to be an incorrect spelling; others have correctly used the two words in an antithesis.]
A region of ideal happiness or good order.
[1516 Sir T. More or P. Giles Hexastichon Anemolii Poete Laureati, prefixed to Utopia, Vtopia priscis dicta ob infrequentiam, Nunc ciuitatis æmula Platonicæ‥Eutopia merito sum vocanda nomine.]    1556 R. Robinson tr. Hexastichon in More's Utopia (ed. 2) S vij a, Wherfore not Utopie, but rather rightely My name is Eutopie, a place of felicitie.    1595 Sidney Apol. (1891) 19 Sir Thomas Moore's Eutopia.    1610 Th. Th[orpe] Ded. Healey's St. Augustine's City of God, Then [when Healey translated Hall's Mundus Alter et Idem, he treated] of a deuised Country scarse on earth, now of a desired Citie sure in heauen; then of Vtopia, now of Eutopia.    a 1613 Overbury A Wife (1638) 255 Certain edicts from a Parliament in Eutopia.    1638 Featley Strict. Lyndom. ii. 23 No more‥than it will prove there is a Commonwealth in Eutopia.

(Μη ζητήσετε από μένα να μεταφράσω τα λατινικά.)

Και μια και χωθήκαμε στην αυτοαναφορικότητα ας προσθέσουμε και ένα ακόμα παράγωγο να βρίσκεται: δυστοπικιστής. Χρησιμοποιήστε κατά το δοκούν.
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Γιατί δυστοπικιστής και όχι δυστοπιστής, κατά το ουτοπία - ουτοπιστής;
 

nickel

Administrator
Staff member
Δυστοπιστής είναι ο Χάξλεϊ, ας πούμε, ή ο Όργουελ. Δυστοπικιστής είναι άλλο πράγμα. :D
 

daeman

Administrator
Staff member
Δυστοπικιστής δεν είναι ο δύστυχος τοπικιστής; :p
 

daeman

Administrator
Staff member
Η δυστοπία προς την οποία βαδίζουμε έχει άλλο όνομα, marketopia.

Από το σημερινό ηλεδελτίο του Κουίνιον:
Marketopia was created by Professor Terence Ball of Arizona State University in an article in the magazine Dissent in 2001. He formed it from marketing and utopia to identify and satirise a world in which social responsibility has been lost, all public services have been privatised and market forces rule absolutely. The quality of life experienced by those living in his imagined world is so poor that a better root would be dystopia.
It has a small continuing circulation among left-leaning liberal commentators on economics, with its adjective marketopian. It’s perhaps best known from Peter Lunn’s book of 2009, Basic Instincts: Human Nature and the New Economics, in which Lunn invents the city of Marketopia, where everybody is as rational and selfish as conventional economic theory holds.
A US provider of warranties for home equipment has adopted the term marketopia as a service mark, presumably in ignorance of its origin and associations.
The main shortcoming of marketopia is its massive and systematic violation of a fundamental sense of fairness. Marketopians who cannot afford health care, education, police protection, and other of life’s necessities are denied a fair (or even minimally sufficient) share of social goods.
The Abandoned Generation, by Henry A Giroux, 2003.

Mistrust ... is evident in marketopian reforms which treat public servants as knaves to be slapped into line by the self-interested whack of the invisible hand.
The Guardian, 1 Jan. 2011.
Εδώ το πολύ ενδιαφέρον άρθρο του Τέρενς Μπολ στο Dissent, απ' όπου παραθέτω μόνο την τελευταία παράγραφο:
Why does Marketopia strike most of us as a dystopia? Surely it is because in this context market relations become the totality of human relations. Where everything is for sale, nothing is sacred. Where value is equated with price, nothing is intrinsically valuable. Marketopians may be rich in material ways, but they live impoverished lives.

Πέφτει βαρύ για σαββατόβραδο; Δεν πειράζει· μόλις ανοίξουμε την τιβί, θα μας περάσει:
Marketopians love to be entertained. Most television stations do not broadcast depressing programs; there isn’t much of a market. This means that reports about floods, famines, airplane crashes, and Middle Eastern politics are not featured on the most widely watched news programs (although they are shown again and again on the Catastrophe Channel). The news and entertainment divisions within broadcasting were merged long ago and the former made a minor part of the latter. One of the most popular shows is “The Happy News Hour” on PBS, the Private Broadcasting Service.


 
Δυστοπία: μια λέξη που χρησιμοποιείται κατά κόρον πλέον στη λογοτεχνία του σήμερα. Τη μεταμοντέρνα λογοτεχνία και δη αυτή που παρουσιάζουν κάποια έργα επιστημονικής φαντασίας.

Ενδεικτικά αναφέρω το Ηλεκτρικό Πρόβατο και τη μεταφορά του στην οθόνη με το Bladerunner, τις ιστορίες της ΛεΓκεν, όπως τη Γάτα του Σρέντιγκερ και τα Γενέθλια του Κόσμου, τον κόσμο που παρουσιάζεται στο The Crow, τις ιστορίες του Pynchon, όπως το Entropy και άλλα πολλά.

Εξαιρετικά ενδιαφέρον είδος που προσωπικά με συνεπαίρνει, ομολογώ...
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Να προσθέσω ένα ερώτημα για την ευτοπία-ουτοπία; Μου προέκυψε από τον εξής διάλογο στο Mad Men:

Don Draper: Utopia.
Rachel Menken: They taught us at Barnard about that word, utopia. The Greeks had two meanings for it: eu-topos, meaning the good place, and u-topos meaning the place that cannot be.


Η έννοια και η λέξη δεν είναι αρχαίες, σωστά; Είναι σωστό να τις αποδίδει στους (αρχαίους) Έλληνες;
Και όντως έχει καμιά σχέση το eu-topos με το u-topos ή είναι εφεύρημα του σεναριογράφου;
 

nickel

Administrator
Staff member
Θεωρείται ότι ο Τόμας Μορ, που έφτιαξε τη λέξη utopia, έκανε λογοπαίγνιο λέγοντας ότι ο ευ-τόπος είναι ου-τόπος. Όλα δικά του.
 

daeman

Administrator
Staff member
...
2 + 2 = .4. 5

[video=youtube;3eTjftyAtIc]http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=3eTjftyAtIc#![/video]

2 + 2 = .5. 4
 
Top