deterritorialization - reterritorialization = απεδαφικοποίηση - επανεδαφικοποίηση

[unique]

Reterritorialization is the restructuring of a place or territory that has experienced deterritorialization. Deterritorialization is a term created by Deleuze and Guattari in their philosophical project Capitalism and Schizophrenia (1972-1980). They distinguished that relative deterritorialization is always accompanied by reterritorialization. It is the design of the new power. For example, when the Spanish (Hernando Cortez) conquered the Aztecs, and after the Spanish deterritorialized by eliminating the symbols of the Aztecs' beliefs and rituals, the Spanish then reterritorialized by putting up their own beliefs and rituals. This form of propaganda established their takeover of the land. Propaganda is an attempted to reterritorialize by influencing people's ideas through information distributed on a large scale. For example, during World War I, the U.S. put up posters everywhere to encourage young men to join the war.

 

[nickel]

Καταθέτω τις αποδόσεις που κυκλοφορούν, για να αναρωτηθούμε ποιες προτιμάμε:

deterritorialization

αποεδαφικοποίηση
απεδαφικοποίηση
αποεδαφοποίηση
απεδαφοποίηση​

reterritorialization

επανεδαφικοποίηση
επανεδαφοποίηση​

 

[drsiebenmal]

Ξέρω ότι σήμερα είμαι κάτι σαν πνεύμα αντιλογίας, αλλά τι σχέση έχουν τα εδάφη με τους ορισμούς που παραθέτει ο Γιουνίκ; Μήπως να ξεκινάγαμε από territory=επικράτεια {αυτό με τα κρατικά σύμβολα του Κορτέζ κττ, πώς θα το συνδέσουμε με εδάφη;} και να ρίχναμε μια ματιά στα (my) territory = δικαιοδοσία (μου);

Βέβαια, ούτε τα εδάφη, ούτε οι επικράτειες, ούτε οι δικαιοδοσίες εφαρμόζονται σε εκείνο με την προπαγάνδα του α' ππ...

 

[rogne]

Κατανοητές οι ενστάσεις του Δρ7χ, αλλά δεν βλέπω να το γλιτώνουμε το "έδαφος", έχει επικρατήσει πια στις αποδόσεις αυτών των όρων. Άλλωστε είναι τόσες οι χρήσεις τους από τους D&G που δεν γίνεται να καλυφθούν όλες ικανοποιητικά με έναν τρόπο. Το "έδαφος" δίνει, νομίζω, τις περισσότερες δυνατότητες, και παραμένει επίσης κοντύτερα στη γενικότερη εμμονή των συγγραφέων (ιδίως του Ντελέζ) με τον χώρο.

Εγώ θα διάλεγα το ζεύγος "απεδαφικοποίηση"-"επανεδαφικοποίηση", που το έχω χρησιμοποιήσει κιόλας στο παρελθόν.

 

[Rogerios]

Μολονότι κατανοώ απολύτως τις, ως συνήθως, εύστοχες επισημάνσεις του rogne, συμμερίζομαι τις ενστάσεις τού Δρα και εξακολουθώ να πιστεύω ότι η χρήση της λέξης "έδαφος" και των παραγώγων της ενέχει εν προκειμένω κάποια αστοχία. Κατ' ουσίαν, αναφερόμαστε σε παύση ασκήσεως/ εκ νέου άσκηση κρατικής κυριαρχίας επί ορισμένου εδάφους (ή σε "διάλυση και ανασύσταση κρατικής κυριαρχίας σε ορισμένη επικράτεια", ή κάτι καλύτερο που θα σκεφτούν οι αγαπητοί συλλεξιλόγοι). Πρβλ. και territorial = relating to the ownership of land or sea...

 

[somnambulist]

Σε αυτήν την περίπτωση πολύ φοβάμαι ότι οι ορισμοί οδηγούν σε παρανοήσεις. Για την ακρίβεια δεν είναι ορισμοί, αλλά απλά παραδείγματα. Οι έννοιες είναι αμιγώς φιλοσοφικές και έχουν ευρύ πεδίο εφαρμογών, όπως ανέφερε παραπάνω κι ο Rogne, άρα είναι δύσκολο να οριστούν. To territory αναφέρεται σε οριοθετημένο έδαφος (θα μπορούσαμε να το ονομάσουμε και πλαίσιο αναφοράς) και το deterritorialisation ουσιαστικά περιγράφει διαφοροποίηση. Όταν δηλαδή κάτι διαφοροποιείται από το πλαίσιο αναφοράς του απεδαφικοποιείται. Επανεδαφικοποιείται διαφοροποιημένο είτε στο ίδιο πλαίσιο είτε ορίζει νέο πλαίσιο αναφοράς. Οι έννοιες έχουν να κάνουν με το χώρο στην ευρύτερη σημασία του. Ας πάρουμε για παράδειγμα τη γλώσσα: Οι πίτζιν είναι γλωσσικές μορφές που απεδαφικοποιούνται από τις κυρίαρχες γλώσσες και επανεδαφικοποιούνται όταν αποκτούν σταθερά δομικά χαρακτηριστικά που καταγράφονται και αποτυπώνονται σε λεξικά και γραμματικές, όταν δηλαδή γίνονται
Άλλο παράδειγμα απεδαφικοποίησης (για να φανεί το ευρύτατο πλαίσιο εφαρμογών) είναι ο διάσημος παγοκόφτης στο Βασικό ένστικτο. Αποσπάται από το έδαφός του (να κόβει πάγο) και μετατρέπεται σε φονικό όπλο. Επανεδαφικοποιείται, αλλά διαφοροποιημένος, γιατί πλέον ένας παγοκόφτης δεν είναι ένας απλός παγοκόφτης, αλλά και ένα εν δυνάμει φονικό όπλο.
Αυτά σε αρκετά απλουστευμένη μορφή, γιατί αλλιώς θα χαθούμε τελείως:)

 

[unique]

somnambulist συμφωνώ απόλυτα μαζί σου. Ωστόσο πού μας οδηγεί αυτή η διαπίστωση; Ποιος όρος θα μπορούσε να αποδώσει καλύτερα την έννοια του οριοθετημένου "εδάφους" ή της οριοθετημένης περιοχής;

Θα ήθελα την άποψή σας αν η θρησκεία και η φιλοσοφία μπορούν να υπαχθούν στην κατηγορία των ριζωμάτων. Υπάρχουν σχετικές αναφορές;

 

[somnambulist]

Συμφωνώ με τον Rogne ότι δεν μπορούμε να αποφύγουμε το έδαφος, έχει καθιερωθεί. Το μόνο εναλλακτικό που θα μπορούσα να σκεφτώ είναι το πλαίσιο. Την ερώτησή σου δεν είμαι σίγουρος αν την καταλαβαίνω. Το ρίζωμα είναι τρόπος οργάνωσης ή τρόπος σκέψης. Στο Μιλ Πλατό θα βρεις τα 6, αν δεν κάνω λάθος, γιατί δεν το έχω πρόχειρο, χαρακτηριστικά του ριζώματος. Οι θρησκείες είναι ιεραρχικές και νομίζω ότι η έκφραση ριζωματική θρησκεία είναι από μόνη της αντιφατική. Για τη φιλοσοφία τώρα τι σ' ενδιαφέρει, αν κάποιος φιλόσοφος έχει ριζωματική σκέψη, αν κάποια θεωρία αποτελεί ρίζωμα ή τι;

 

[rogne]

Έχει σημασία, νομίζω, η διαφορά που επισήμανε ο somnambulist, μεταξύ παραδείγματος και ορισμού. Όντως, η απεδαφικοποίηση και η επανεδαφικοποίηση "σηκώνουν" παραδείγματα, όχι ορισμούς. Ένα παράδειγμα απεδαφικοποίησης έχουμε κι εδώ.

Για τα ριζώματα, ας διακινδυνεύσω κι εγώ να πω πολύ γενικά ότι μια φιλοσοφία μπορεί να είναι "ριζωματική", όπως και μια θεολογία (φαντάζομαι), μια θρησκεία όμως δεν βλέπω πώς.

 

[unique]

Όταν λέω θρησκεία δεν εννοώ κάποια συγκεκριμένη, αλλά τη γενική έννοια της θρησκείας.
Ριζωματική, με την έννοια μιας πνευματικής οντότητας που σχηματίζεται σε ένα δεδομένο τόπο δεχόμενη πολλαπλά inputs και έχοντας ταυτόχρονα πολλαπλά outputs. Στη συνέχεια διάφορες εκφάνσεις της "εξάγονται" εδώ κι' εκεί και εμφανίζονται με παραλλαγμένες μορφές, που κάποτε επιστρέφουν στον "γενέθλιο" τόπο τους και εκτοπίζουν την αρχική εκδοχή κλπ. Τελικά, στη μετανεωτερική εποχή, σχηματίζεται ένα παγκόσμιο δικτύωμα δοξασιών ή ιδεών με πολλαπλά loops, άπειρες αναδράσεις εξόδους και εισόδους όπου δεν διακρίνεται κάποιο κύριο κέντρο κλπ. (ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η κατάσταση στην Αμερική όπου ξεφυτρώνουν συνέχεια πάμπολλες σέκτες, σα να υπάρχει κάποιο υπόγειο ρίζωμα που τις τροφοδοτεί, που εμφανίζονται και εξαφανίζονται γρήγορα και τροφοδοτούν άλλες σέκτες κλπ.).
Βέβαια, σ' αυτή την άποψη μπορεί και πρέπει να υπάρχει αντίλογος, εξ' ου και η αρχική μου ερώτηση.

 

[unique]

Τελικά κατέληξα στο συμπέρασμα ότι η επιλογή των όρων απεδαφικοποίηση - επανεδαφικοποίηση είναι απόλυτα ατυχής γιατί δεν περιλαμβάνει την έννοια του ορίου ή του σύνορου που είναι απαραίτητη εν προκειμένω. Ως αρχή μου θυμίζει την έννοια του "μπαλώματος", του μέρους μιας εικόνας, μιας οριοθετημένης περιοχής που μπορεί να μετακινηθεί αλλού με το Photoshop και να ενταχθεί σε ένα άσχετο Patchwork. Μιλάμε για εκ-τοπισμό και επανα-τοπο-θέτηση, μια μεταφορά «τόπων» ή «τοπίων». Το αρχικό κενό μπορεί να καλυφθεί από ένα άλλο «τόπο» με τελείως διαφορετικά χαρακτηριστικά.