Διάβασα το
American Dirt προτού περάσει βδομάδα. Υπό ιδανικές συνθήκες, θα το είχα διαβάσει μονορούφι, σε μία μέρα. Είναι, δηλαδή, το βιβλίο που
θέλεις να διαβάσεις μονορούφι, το καλογραμμένο αφήγημα που συνέχεια σε κάνει να θέλεις να δεις τι θα συμβεί παρακάτω. Ταυτόχρονα με ενδιέφερε το πληροφοριακό κομμάτι, είχα την επιθυμία να μάθω περισσότερα για τη διακίνηση των μεταναστών από το Μεξικό προς τις ΗΠΑ, μια και η προσωπική μου ενημέρωση προέρχεται κυρίως από ταινίες.
Η πολεμική κάποιων Λατινοαμερικανών εναντίον της συγγραφέως με εξίταρε ακόμα περισσότερο, επειδή πρόσθετε μια διάσταση μυστηρίου από την πραγματική ζωή. Δηλαδή, έπεσαν η Όπρα, ο Στίβεν Κινγκ, ο Τζον Γκρίσαμ, θύματα κάποιας λογοτεχνικής απάτης;
Όπως κάνω και με τις ταινίες, διάβασα ελάχιστα σχόλια πριν ξεκινήσω το βιβλίο και αρκετά αφού το τέλειωσα. Κυρίως διάβασα τις αρνητικές κριτικές — για αρκετές υπάρχουν παραπομπές στο σχετικό λήμμα της Wikipedia.
https://en.wikipedia.org/wiki/American_Dirt
Δεν θεωρώ ότι με επηρέασαν αρνητικά. Η μοναδική αρνητική κριτική που μέτρησε μέσα μου περιέχεται στην
πρώτη αρνητική κριτική που γράφτηκε και έχει να κάνει με plagiarism (
λογοκλοπή).
Perhaps Cummins fascination with borders explains Dirt’s similarity to other works about México and migration: her novel is so similar to the works she used for research that some might say it borders on the P word.
https://tropicsofmeta.com/2019/12/1...onca-with-fake-ass-social-justice-literature/
Αυτό, ωστόσο, είναι ένα ζήτημα συγγραφικής ηθικής που αξίζει να ερευνηθεί (όχι, βέβαια, από εμένα) αλλά δεν κάνει το βιβλίο λιγότερο αξιόπιστο — το αντίθετο.
Εμένα με ενδιέφερε να παίρνω
αξιόπιστες πληροφορίες, ενώ ταυτόχρονα καταλάβαινα ότι δεν διαβάζω άρθρο της εγκυκλοπαίδειας. Ιδού ένα παράδειγμα των αποδεκτών ορίων της συγγραφικής άδειας· έγραφε το μυθιστόρημα:
The first time a head turned up by itself on the street in Acapulco, it was a big deal. […] By the time the head count reached a dozen, a shameful, self-protective apathy began to spread in the gut of the city so that, in the mornings, when a call would come in that a head had been found, on the beach or at el zócalo or on the green of the ninth hole at el club de golf, the dispatcher answering the phone would sometimes make a joke.
Έβαλα κάτω το κιντλάκι μου και έπιασα την ταμπλέτα. Wikipedia > Acapulco. Εκεί διάβασα:
Gang violence continued to plague Acapulco through 2010 and into 2011, most notably with at least 15 dying in drug-related violence on March 13, 2010, and another 15 deaths on January 8, 2011. Among the first incident's dead were six members of the city police and the brother of an ex-mayor. In the second incident, the headless bodies of 15 young men were found dumped near the Plaza Senderos shopping center. On August 20, 2011, Mexican authorities reported that five headless bodies were found in Acapulco, three of which were placed in the city's main tourist area and two of which were cut into multiple pieces.
https://en.wikipedia.org/wiki/Acapulco#21st_century
Καταλαβαίνουμε ότι η συγγραφέας δεν αντιγράφει τις πληροφορίες, αλλά μας μεταφέρει το κλίμα. Νομίζω
αξιόπιστα.
Μια άλλη επίκριση που διατυπώθηκε αναφερόταν σε
στερεότυπα. Δεν μπορούν να λείπουν τα στερεότυπα από ένα μυθιστόρημα που θέλει να έχει κάποιον ρυθμό. Ωστόσο, η επίκριση είναι απολύτως άστοχη. Η αλήθεια είναι ότι η ηρωίδα σκέφτεται συχνά με στερεότυπα και έρχεται η πλοκή (δηλαδή, η συγγραφέας) να τη διαψεύσει. Μάλιστα, η μοναδική δική μου ένσταση στην αρχή του βιβλίου είναι ότι πολλά κεντρικά πρόσωπα της ιστορίας είναι εντελώς εξαιρετικές περιπτώσεις: η ηρωίδα, ο γιος της, ο αρχηγός του καρτέλ, μόνο στερεότυπα δεν είναι.
Το επιχείρημα της προσωπικής εμπειρίας, της «
προσωπικής φωνής», δεν το συζητάω καθόλου — είναι ίσως το λιγότερο πειστικό.
Η πιο αξιοσημείωτη αρνητική κριτική προέρχεται από ομότεχνους και δημοσιεύτηκε εδώ:
https://lithub.com/dear-oprah-winfrey-82-writers-ask-you-to-reconsider-american-dirt/
Κάπου 140 συγγραφείς με ρίζες σε χώρες εκτός ΗΠΑ ζήτησαν από την Όπρα Γουίνφρι να αφαιρέσει το βιβλίο από τον κατάλογο της λέσχης βιβλίου που έχει εντάξει στην εκπομπή της (ένα βιβλίο κάθε μήνα, κάπου 70 από το 1996). Δεν με έπεισαν τα επιχειρήματά τους. Και, ναι, καλά έβαλε ο Αθανασιάδης τον τίτλο «Η αθάνατη λογοκρισία» — διότι μόνο σαν
λογοκρισία μπορεί να θεωρηθεί η παρέμβασή τους με τα επιχειρήματα που κομίζουν, κι ας λένε «This is not a letter calling for silencing, nor censoring».
Μπορώ να καταλάβω την αντίδραση των τραμπικών, επειδή το βιβλίο δημιουργεί
θετικό προβληματισμό για τη μοίρα των μεταναστών. Οι συγγραφείς με τις ξένες ρίζες γιατί να αντιδρούν με τόση σφοδρότητα; Μήπως γιατί το βιβλίο δεν είναι αρκετά πολιτικό, δεν καταδικάζει (ή δεν καταδικάζει αρκετά) τους στόχους που θα ήθελαν οι ίδιοι να καταδικάσουν;
Δεν ξέρω, αλλά δεν νομίζω ότι έχουν επιπτώσεις στις πωλήσεις. Το βιβλίο παραμένει πρώτο στη Λίστα των New York Times, τρίτο στην Amazon. Εγώ θα περιμένω να δω και την ταινία.
Θετικές κριτικές δεν έχασα χρόνο να διαβάσω πολλές. Με βρήκε σύμφωνο, ωστόσο, το θετικό σχόλιο του Τζον Γκρίσαμ, που μου αρέσουν τα βιβλία του για τον ρυθμό τους και την έρευνα που έχει προηγηθεί για κάποιο διαφορετικό ζήτημα κάθε φορά.
«I strive to write page-turners because I love to read them, and it’s been a long time since I turned pages as fast as I did with American Dirt. Its plot is tight, smart, and unpredictable. Its message is important and timely, but not political. Its characters are violent, compassionate, sadistic, fragile, and heroic. It is rich in authenticity. Its journey is a testament to the power of fear and hope and belief that there are more good people than bad.» ―John Grisham