κοσμοσκίαση = global dimming

[Zazula]

Ο όρος κοσμοσκίαση για την απόδοση του global dimming προτείνεται στο Δελτίο Επιστημονικής Ορολογίας και Νεολογισμών (ΔΕΟΝ), τ. 11 (Ακαδημία Aθηνών, Αθήνα 2012), και συγκεκριμένα στο μέρος «Ξενόγλωσσοι νεολογισμοί προς αντικατάσταση».

Μέχρι σήμερα χρησιμοποιείται συμβατικά ο όρος «παγκόσμιο σκοτείνιασμα» (με ~40 πραγματικά-μοναδικά διαδικτυακά ευρήματα σε ονομαστική+γενική.

Ορισμός του φαινομένου από http://en.wikipedia.org/wiki/Global_dimming:
Global dimming is the gradual reduction in the amount of global direct irradiance at the Earth's surface that was observed for several decades after the start of systematic measurements in the 1950s.

 

[drsiebenmal]

Για να γίνει ίσως σαφέστερη η επιλογή του όρου σκίαση (πού είναι η σκιά; ποιος φωτίζει; κ.λπ.), προσθέτω ακόμη ένα απόσπασμα από τη συνέχεια του πιο πάνω άρθρου της γουίκη:

It is thought that global dimming is probably due to the increased presence of aerosol particles in the atmosphere caused by human action. Aerosols and other particulates absorb solar energy and reflect sunlight back into space. [...]

Με άλλα λόγια, η σκιά και η σκίαση προέρχονται από τα σωματίδια που προκαλούν τη μόλυνση της ατμόσφαιρας. Η οπτική γωνία είναι διαφορετική. Η άμεση απόδοση του αγγλικού θα ήταν ίσως *κοσμο(συ)σκότιση...

 

[nickel]

Τη συσκότιση πώς την καταλαβαίνουμε ακριβώς; Παραθέτω ορισμούς της κυριολεκτικής σημασίας:

το σκοτείνιασμα ενός χώρου με ελάττωση της έντασης του φυσικού ή του τεχνητού φωτισμού: Κατά τη διάρκεια του πολέμου είχε επιβληθεί ~ όλων των κτιρίων. β. μπλακ άουτ. (ΛΚΝ)
το να συσκοτιστεί κάτι εντελώς, να βυθιστεί στο σκοτάδι ΣΥΝ. μπλακ-άουτ (ΛΝΕΓ)
το να γίνεται κάτι εντελώς σκοτεινό (ΠαπΛεξ)

Το dimming, από την άλλη, είναι making or becoming less bright or distinct. Αυτή η μείωση της έντασης του φωτισμού μπορεί να αποδοθεί με τη συσκότιση όταν κάποιοι πιστεύουν ότι σημαίνει το ολοκληρωτικό σκοτείνιασμα; Και βέβαια, για τον dimmer μείναμε στον ροοστάτη.

Μπορεί να μην είναι ακριβής η κοσμοσκίαση, αλλά έχει αρχίσει να μου αρέσει κιόλας.

 

[drsiebenmal]

Μπορεί να μην είναι ακριβής η κοσμοσκίαση, αλλά έχει αρχίσει να μου αρέσει κιόλας.

Για να είμαι ειλικρινής, αρχικά τσίνησα. Μα ποιος ρίχνει τη σκιά του στον κόσμο; Μπήκε κάτι ανάμεσα στον ήλιο και τη Γη; Όταν διάβασα όμως το γουικιάρθρο καλύτερα, και διαπίστωσα ότι πρόκειται για το φαινόμενο που οφείλεται στη συνολική σκιά από τα σωματίδια, έπαψα να έχω επιφυλάξεις.

 

[Hellegennes]

Εμένα κάτι δεν μου αρέσει στην κοσμοσκίαση. Μπορεί να θεωρήσετε ακραίες τις επιλογές μου αλλά εγώ θα προτιμούσα μια φωτομείωση ή φωτοελάττωση (με ένα παγκόσμια από μπροστά).

 

[nickel]

Εμένα κάτι δεν μου αρέσει στην κοσμοσκίαση. Μπορεί να θεωρήσετε ακραίες τις επιλογές μου αλλά εγώ θα προτιμούσα μια φωτομείωση ή φωτοελάττωση (με ένα παγκόσμια από μπροστά).

Στην αναζήτηση εναλλακτικών όρων ξεκίνησα με τη φωτομείωση! Στη συνέχεια έφτασα μέχρι το μούχρωμα. :)

 

[Zazula]

Αυτό πάντως που συμβαίνει δεν είναι μείωση του φωτός (αφού ο ήλιος το ίδιο φως συνεχίζει να στέλνει), αλλά η αύξηση της σκίασης (καθότι μπαίνουν στη μέση τα σωμάτια που λειτουργούν σαν σκίαστρο)· επομένως εύλογα η σύνθεση με τη -σκίαση (σημείο αναφοράς: η σκιά) είναι προτιμότερη της σύνθεσης με το φωτο- (σημείο αναφοράς: το φως).

 

[Hellegennes]

Ναι, αλλά δεν μιλάμε για φωτομείωση του Ήλιου αλλά για φωτομείωση στην Γη. Όταν λέμε ότι μια μέρα είναι πολύ φωτεινή, δεν εννοούμε ότι ξαφνικά ο ήλιος λάμπρυνε από μόνος του, με την αστρονομική έννοια. Σκέψου ότι χρησιμοποιούμε ακόμα και εκφράσεις όπως "ο ήλιος ήταν πολύ λαμπρός" ή "ο ήλιος έστεκε ολόλαμπρος εκείνη την μέρα", λες και άλλαξε κάτι στην εγγενή του φωτεινότητα. Πάντα το σημείο αναφοράς μας είναι το φως που φτάνει σε εμάς. Πάντως έκφραση με σκίαση δεν ξέρω. Δηλαδή όταν μια μέρα δεν είναι πολύ φωτεινή, εκτός κι αν είναι νεφελώδης, δεν λέμε ποτέ ότι είναι σκιώδης ή σκιερή ή σκιασμένη ή κάτι ανάλογο.

 

[Zazula]

Μα αφού στις εκλείψεις έχουμε σκιά και παρασκιά! :)

 

[Hellegennes]

Ναι, αλλά στην έκλειψη είναι η σκιά της Σελήνης και είναι πολύ πραγματική σκιά και όχι απλώς αντανάκλαση του φωτός από σωματίδια. Εξάλλου η σκιά της Σελήνης εμποδίζει το φως να φτάσει στην Γη, όχι να διαπεράσει την ατμόσφαιρα. Αν είναι έτσι, ακόμα και η νύχτα είναι σκίαση (η ίδια η σκιά της Γης).

 

[Zazula]

Μα 'σύ είπες ότι δεν σ' ενδιαφέρει η διαδικασία, αλλά το πώς αυτή γίνεται αντιληπτή από τον επίγειο παρατηρητή — μην μου τα γυρνάς τώρα!

 

[drsiebenmal]

Χέλλε, κι εγώ στην αρχή έτσι μπερδεύτηκα. Φύγε λίγο όμως από τον αγγλικό όρο και σκέψου το ίδιο το φαινόμενο: Η ατμόσφαιρα γεμίζει με διάφορα μόρια που η σκιά τους πέφτει στον κόσμο.

 

[nickel]

Τη φωτοσκίαση να μη μου πειράξετε...

 

[SBE]

Περιττό να πω ότι επειδή αγγλιστί dim είναι κι ο χαζός, η έκφραση αρχικά με έκανε να σκεφτώ ότι αναφερόταν στο ότι γινόμαστε πιο χαζοί, κάτι σαν το dumbing down.

 

[nickel]

Περιττό να πω ότι επειδή αγγλιστί dim είναι κι ο χαζός, η έκφραση αρχικά με έκανε να σκεφτώ ότι αναφερόταν στο ότι γινόμαστε πιο χαζοί, κάτι σαν το dumbing down.

Μας ψεκάζουν! Η σκίαση οφείλεται στις ψεκάδες. Και η συσκότιση του νου!

 

[Hellegennes]

Χέλλε, κι εγώ στην αρχή έτσι μπερδεύτηκα. Φύγε λίγο όμως από τον αγγλικό όρο και σκέψου το ίδιο το φαινόμενο: Η ατμόσφαιρα γεμίζει με διάφορα μόρια που η σκιά τους πέφτει στον κόσμο.

Ένα μέρος ναι, αλλά αυτό που κυρίως συμβαίνει είναι αντανάκλαση. Για global dimming κάναμε στο πανεπιστήμιο. Αυτού του είδους η αντανάκλαση είναι ο λόγος που βλέπεις π.χ. ακτίνες λέιζερ, όταν δεν χτυπάνε στα μάτια σου. Χωρίς σωματίδια -σκόνης, στην περίπτωση του λέιζερ- δεν πρόκειται να δεις τίποτα.