Ενδοδοντία ή ενδοδοντολογία είναι ο τομέας της Οδοντιατρικής και Στοματολογίας ο οποίος ασχολείται με τη διάγνωση και τη θεραπεία των βλαβών του πολφού, καθώς και των πολφικής αιτιολογίας βλαβών των περιοδοντικών και περιακρορριζικών ιστών. Πηγή για τον παραπάνω ορισμό είναι αυτή η ιστοσελίδα, όπου μπορείτε επίσης να διαβάσετε και για τα αίτια πρόκλησης ενδοδοντικών βλαβών και για τον τρόπο πραγματοποίησης της ενδοδοντικής θεραπείας (υπάρχει και δεύτερη σελίδα, για τις επιπλοκές κλπ). Ο οδοντίατρος που ειδικεύεται στην ενδοδοντία καλείται ενδοδοντίατρος.
Οι αποδόσεις των όρων θέματος σε άλλες γλώσσες είναι:
Για τους όρους αυτούς μπορούμε να κάνουμε τις ακόλουθες παρατηρήσεις:
Οι αποδόσεις των όρων θέματος σε άλλες γλώσσες είναι:
ενδοδοντία, ενδοδοντολογία [EL] = endodontics [EN] = endodontie [FR] = Endodontie, Endodontologie [DE]
ενδοδοντίατρος [EL] = endodontist [EN] = endodontiste [FR]
ενδοδοντικός [EL] = endodontic [EN] = endodontique [FR]
ενδοδοντίατρος [EL] = endodontist [EN] = endodontiste [FR]
ενδοδοντικός [EL] = endodontic [EN] = endodontique [FR]
Για τους όρους αυτούς μπορούμε να κάνουμε τις ακόλουθες παρατηρήσεις:
- Ο ενδοδοντίατρος είναι endodontist στα αγγλικά και όχι endodentist, παρότι είναι αναπόφευκτο η έλξη από τη λέξη dentist να παρασύρει αρκετούς. Ο όρος endodontist είναι αμιγώς ελληνογενής [<< ένδον "μέσα" + οδούς, οδόντος "δόντι"], ενώ η λέξη dentist πέρασε στην αγγλική γλώσσα από τα γαλλικά, με προέλευση από το λατινικό dēns, dēntis "δόντι". Το λατ. dēns προέρχεται από το ΠΙΕ *h3d-nt- (βλ. Michiel de Vaan), όπως και το ελληνικό οδούς, αλλά είπαμε ο όρος endodontist δεν είναι νόθη σύνθεση (ελληνική + λατινική ρίζα)· ωστόσο πουθενά δεν λέει ότι απαγορεύονται τα υβρίδια ή νόθα σύνθετα (πρβλ. television, telefacsimile, motocyclette κ.ά.). Τώρα βέβαια, όσο μια λέξη αρχίζει να χρησιμοποιείται περισσότερο από τους μη ειδικούς (τον "απλό κόσμο"), τόσο ευκολότερο είναι να παραφθείρεται ή να επικρατούν και λανθασμένοι σχηματισμοί, επομένως το αναμενόμενο είναι ότι αρχικά τα λαθολόγια της αγγλικής θα καταδικάζουν το endodentist, κατόπιν θα συμπεριληφθεί στα λεξικά ως non-standard τύπος, στη συνέχεια θα πάρει τις ευλογίες των λεξικογράφων, και μπορεί στο τέλος να είναι κι ο μοναδικός τύπος που θα επιβιώσει — τα γνωστά, δηλαδή, που ισχύουν σε όλες τις γλώσσες.
- Είναι πολύ πιθανόν, όσο αρχίζει να χρησιμοποιείται περισσότερο η λέξη ενδοδοντίατρος από τον απλό κόσμο, από κάποια στιγμή και μετά να αρχίσει να επενεργεί το φαινόμενο της απλολογίας, οπότε να έχουμε ενδοντολογία (που ήδη έχουμε, εδώ που τα λέμε), ενδοντίατρος και ενδοντιατρικός. Ωστόσο μια τέτοια εξέλιξη δεν είναι νομοτελειακά βέβαιη, διότι δίπλα από τον ενδοδοντίατρο υπάρχουν το οδοντίατρος και, κυρίως, το περιοδοντίατρος, τα οποία σχηματίζουν ένα αντίβαρο αναλογίας (άλλωστε ούτε η λ. απλολογία απλολογήθηκε). Θα πρέπει να τριφτούν αρκετά αυτές οι λέξεις στο γενικό λεξιλόγιο (ίσως ορισμένοι να χρειαστεί να τις λένε με σφιγμένα δόντια ώστε να αποκοπεί το δεύτερο -δο-, ενώ είναι πάλι βέβαιο ότι κάποιοι άλλοι θα το κρατάνε το δεύτερο -δο- με νύχια και με δόντια για να παραμείνει), προκειμένου να βγάλουμε τα σχετικά συμπεράσματα.
- Ο όρος ενδοδοντία έχει σχηματιστεί ως φαίνεται με βάση τους ξενικούς όρους (είναι δηλαδή κατ' ουσίαν μεταφραστικό δάνειο), όπως έγινε άλλωστε και με τον όρο περιοδοντία. Η λογική τού όρου ενδοδοντολογία είναι πολύ περισσότερο κοντά στον τρόπο δημιουργίας όρων που περιγράφουν οργανωμένους τομείς γνώσης (βλ. -λογία), κι έτσι έχουμε κατ' αναλογία και την περιοδοντολογία.
Last edited: