Αν δεν το ξέρατε, σας το λέω ότι υπάρχει πρόβλημα σε σχέση με την ορθογραφία της ενανθρώπησης / ενανθρώπισης, που ίσως θυμίζει τη διαφορά καταχώρησης / καταχώρισης, αλλά καλύτερα να αποφύγουμε αυτή τη σύγκριση. Η ενανθρώπηση είναι λέξη θρησκευτική και αναφέρεται στην ενσάρκωση του Υιού του Θεού. Γράφεται με –η– (–ηση) επειδή προέρχεται από ρήμα ενανθρωπώ, αμετάβατο της ενεργητικής φωνής, που σημαίνει «ενσαρκώνομαι σε άνθρωπο». Το ξέρουμε όλοι από το Σύμβολο της Πίστεως: «Πιστεύω εις ένα Θεόν… Τον δι’ ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρίαν κατελθόντα εκ των ουρανών και σαρκωθέντα εκ Πνεύματος αγίου και Μαρίας της Παρθένου και ενανθρωπήσαντα».
Που σημαίνει ότι σε θεολογικά κείμενα θα βρείτε πολλά ενανθρώπησε:
ο Κύριος ήλθε στον κόσμο και ενανθρώπησε για να μας ανοίξει το δρόμο προς το Θείο ύψος.
Στο λήμμα ενανθρώπηση το ΛΝΕΓ λέει ότι το ορθό είναι με –η– και ότι η γραφή ενανθρώπιση και το ρήμα ενανθρωπίζομαι είναι εσφαλμένα.
Όμως ο πολύς ο κόσμος δεν μπορεί να επαναλαμβάνει ένα περίεργο ενεργητικό ενανθρωπεί τη στιγμή που το ενανθρωπίζεται εκφράζει τόσο πιο φυσιολογικά το μεσοπαθητικό: ενανθρωπίζεται, ενανθρωπίστηκε, να ενανθρωπιστεί. Άλλωστε μεσοπαθητικά είναι και τα ρήματα της παρέας του: ενσαρκώθηκε, θεώθηκε.
Μεσοπαθητικό το λένε σχολικά βιβλία:
ο Θεός ενανθρωπίζεται για να θεωθεί ο άνθρωπος.
Έτσι το έγραψε και ο μακαριστός Χριστόδουλος.
ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός ενανθρωπίστηκε ως ένας τυπικός και παραδοσιακός Εβραίος
Είναι λογικό και διαδεδομένο, άρα έχει έρθει για να μείνει, ενώ το ελληνιστικό θα παραμείνει λόγιο. Και είναι φυσιολογικό όποιος λέει ενανθρωπίζεται, να θέλει να γράψει ενανθρώπιση. Είναι και σωστό;
Είπαμε ότι το ΛΝΕΓ λέει ότι είναι εσφαλμένη η ενανθρώπιση, αλλά έχει ήδη βγάλει λάθος το ενανθρωπίζομαι. Έλα όμως που το ΛΚΝ δίνει μια μάλλον αντιφατική λύση!
ενανθρωπίζομαι : (θεολ.) αποκτώ σωματική, ανθρώπινη υπόσταση· ενσαρκώνομαι.
ενανθρώπηση η : (θεολ.) η ενσάρκωση του Yιού και Λόγου του Θεού και η παραμονή του μεταξύ των ανθρώπων: Στο μυστήριο της θείας ενανθρώπησης θεμελιώνεται όλη η διδασκαλία και η πίστη της χριστιανικής θρησκείας.
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/search.html?lq=ενανθρωπ%&sin=all
Στο μυαλό έρχεται το φαινόμενη του ζεύγους εξασθένηση / εξασθένιση: αν είμαστε αυστηροί όπως το ΛΝΕΓ, το εξασθενίζω είναι μεταβατικό (=μειώνω τη δύναμη κάποιου) και το εξασθενώ αμετάβατο (=χάνω δυνάμεις). Επομένως, εξασθένηση είναι η κατάπτωση των δικών μας δυνάμεων και εξασθένιση είναι η μείωση των δυνάμεων του αντιπάλου. Δεν ξέρω αν εσείς τηρείτε αυτή τη διαφορά, αλλά εμένα μου αρέσει και την εφαρμόζω.
Με την ίδια λογική, το ενανθρωπίζομαι μπορεί να είναι μέσο, μπορεί και παθητικό (δηλ. κάποιος άλλος ενανθρώπισε τον Ιησού). Η ενανθρώπηση είναι ιστορικά σωστή, είναι και θεολογικά σωστή; Ή μήπως η ενανθρώπιση είναι θεολογικά απαράδεκτη; (Θα περάσει κανένας θεολόγος και θα με κάνει με τα κρεμμυδάκια, με αυτά που κάθομαι και συζητάω...)
Μια λύση θα ήταν, αντί να κάνουμε σύγκριση με το ζευγάρι της εξασθένησης – εξασθένισης, να δούμε το ζευγάρι άνθηση – άνθιση. Εκεί είχαμε αρχαίο ανθώ (αμετάβατο) και ουσιαστικό άνθηση, ήρθε αργότερα το ανθίζω (αμετάβατο κι αυτό) και από το ανθίζω η άνθιση. Δεκτές είναι σήμερα και οι δύο ορθογραφίες.
Να πούμε το ίδιο και για την ενανθρώπηση – ενανθρώπιση; Ή θα δημιουργήσουμε θεολογικό ζήτημα;
Στις ρομανικές γλώσσες υπάρχει το λατινικό inhumanatio, το οποίο όμως δεν πέρασε σε άλλες δυτικές γλώσσες, όπου η ενανθρώπηση γίνεται «ενσάρκωση» (incarnation, incarnazione, encarnación).
http://books.google.gr/books?id=4u9...Q6AEwBQ#v=onepage&q="inhumanatus est"&f=false
Που σημαίνει ότι σε θεολογικά κείμενα θα βρείτε πολλά ενανθρώπησε:
ο Κύριος ήλθε στον κόσμο και ενανθρώπησε για να μας ανοίξει το δρόμο προς το Θείο ύψος.
Στο λήμμα ενανθρώπηση το ΛΝΕΓ λέει ότι το ορθό είναι με –η– και ότι η γραφή ενανθρώπιση και το ρήμα ενανθρωπίζομαι είναι εσφαλμένα.
Όμως ο πολύς ο κόσμος δεν μπορεί να επαναλαμβάνει ένα περίεργο ενεργητικό ενανθρωπεί τη στιγμή που το ενανθρωπίζεται εκφράζει τόσο πιο φυσιολογικά το μεσοπαθητικό: ενανθρωπίζεται, ενανθρωπίστηκε, να ενανθρωπιστεί. Άλλωστε μεσοπαθητικά είναι και τα ρήματα της παρέας του: ενσαρκώθηκε, θεώθηκε.
Μεσοπαθητικό το λένε σχολικά βιβλία:
ο Θεός ενανθρωπίζεται για να θεωθεί ο άνθρωπος.
Έτσι το έγραψε και ο μακαριστός Χριστόδουλος.
ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός ενανθρωπίστηκε ως ένας τυπικός και παραδοσιακός Εβραίος
Είναι λογικό και διαδεδομένο, άρα έχει έρθει για να μείνει, ενώ το ελληνιστικό θα παραμείνει λόγιο. Και είναι φυσιολογικό όποιος λέει ενανθρωπίζεται, να θέλει να γράψει ενανθρώπιση. Είναι και σωστό;
Είπαμε ότι το ΛΝΕΓ λέει ότι είναι εσφαλμένη η ενανθρώπιση, αλλά έχει ήδη βγάλει λάθος το ενανθρωπίζομαι. Έλα όμως που το ΛΚΝ δίνει μια μάλλον αντιφατική λύση!
ενανθρωπίζομαι : (θεολ.) αποκτώ σωματική, ανθρώπινη υπόσταση· ενσαρκώνομαι.
ενανθρώπηση η : (θεολ.) η ενσάρκωση του Yιού και Λόγου του Θεού και η παραμονή του μεταξύ των ανθρώπων: Στο μυστήριο της θείας ενανθρώπησης θεμελιώνεται όλη η διδασκαλία και η πίστη της χριστιανικής θρησκείας.
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/search.html?lq=ενανθρωπ%&sin=all
Στο μυαλό έρχεται το φαινόμενη του ζεύγους εξασθένηση / εξασθένιση: αν είμαστε αυστηροί όπως το ΛΝΕΓ, το εξασθενίζω είναι μεταβατικό (=μειώνω τη δύναμη κάποιου) και το εξασθενώ αμετάβατο (=χάνω δυνάμεις). Επομένως, εξασθένηση είναι η κατάπτωση των δικών μας δυνάμεων και εξασθένιση είναι η μείωση των δυνάμεων του αντιπάλου. Δεν ξέρω αν εσείς τηρείτε αυτή τη διαφορά, αλλά εμένα μου αρέσει και την εφαρμόζω.
Με την ίδια λογική, το ενανθρωπίζομαι μπορεί να είναι μέσο, μπορεί και παθητικό (δηλ. κάποιος άλλος ενανθρώπισε τον Ιησού). Η ενανθρώπηση είναι ιστορικά σωστή, είναι και θεολογικά σωστή; Ή μήπως η ενανθρώπιση είναι θεολογικά απαράδεκτη; (Θα περάσει κανένας θεολόγος και θα με κάνει με τα κρεμμυδάκια, με αυτά που κάθομαι και συζητάω...)
Μια λύση θα ήταν, αντί να κάνουμε σύγκριση με το ζευγάρι της εξασθένησης – εξασθένισης, να δούμε το ζευγάρι άνθηση – άνθιση. Εκεί είχαμε αρχαίο ανθώ (αμετάβατο) και ουσιαστικό άνθηση, ήρθε αργότερα το ανθίζω (αμετάβατο κι αυτό) και από το ανθίζω η άνθιση. Δεκτές είναι σήμερα και οι δύο ορθογραφίες.
Να πούμε το ίδιο και για την ενανθρώπηση – ενανθρώπιση; Ή θα δημιουργήσουμε θεολογικό ζήτημα;
Στις ρομανικές γλώσσες υπάρχει το λατινικό inhumanatio, το οποίο όμως δεν πέρασε σε άλλες δυτικές γλώσσες, όπου η ενανθρώπηση γίνεται «ενσάρκωση» (incarnation, incarnazione, encarnación).
http://books.google.gr/books?id=4u9...Q6AEwBQ#v=onepage&q="inhumanatus est"&f=false