Το πλήρες κείμενο της προγραμματικής συμφωνίας Σαμαρά–Βενιζέλου για την κυβερνητική συνεργασία έχει ως εξής:
Αθήνα, 23 Οκτωβρίου 2013
Ο Πρωθυπουργός και Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Αντώνης Σαμαράς και ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος συναντήθηκαν και ενέκριναν το τελικό κείμενο της Προγραμματικής Συμφωνίας που έχει ως εξής:
Το προγραμματικό πλαίσιο της κυβερνητικής συνεργασίας
Η διακήρυξη αυτή είναι συνέχεια, συμπλήρωση και επικαιροποίηση της προηγούμενης που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2012. Ορίζοντας διακυβέρνησης είναι πάντα η τετραετία, ενώ στο σύνολό της ή σε επιμέρους σημεία της είναι ανοικτή για συζήτηση με άλλες κοινοβουλευτικές δυνάμεις, πέρα από τα δύο κόμματα που στηρίζουν τη σημερινή κυβέρνηση.
1. Η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ παρά τις ιδεολογικές και πολιτικές τους διαφορές και τις διαφορετικές εκτιμήσεις τους για κρίσιμες περιόδους του παρελθόντος, συνεργάζονται στην παρούσα κυβέρνηση εθνικής ευθύνης έχοντας πλήρη αίσθηση της ιστορικής υποχρέωσής τους να διασφαλίσουν τη σταθερή πορεία της χώρας μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τη ζώνη του ευρώ και την οριστική έξοδό της από την κρίση.
2. Η πολιτική και πιο συγκεκριμένα η κυβερνητική σταθερότητα και η εξάντληση της τετραετούς κοινοβουλευτικής περιόδου είναι η πρώτη προϋπόθεση για την επίτευξη του εθνικού αυτού στόχου.
3. Έχουμε πλήρη συνείδηση της κατάστασης. Ξέρουμε πολύ καλά τι υφίσταται κάθε οικογένεια, κάθε επιχείρηση, κάθε πολίτης, κάθε άνεργος, κάθε νέος, μετά από έξι χρόνια ύφεσης και τριάμισι χρόνια σκληρών θυσιών.
Βασική μας αγωνία και επιδίωξή μας είναι η διαφύλαξη της κοινωνικής συνοχής, η ανάσχεση της ανεργίας και ιδίως της ανεργίας των νέων, η προστασία των ευπαθών ομάδων, η αποκατάσταση αδικιών που έγιναν πάνω στη μάχη να κρατηθεί η Πατρίδα μας όρθια.
Ξέρουμε την αγωνία της ελληνικής κοινωνίας να ξαναβρεί την ελπίδα και την προοπτική που της αξίζει μέσα σε έναν κόσμο ρευστό και ανταγωνιστικό.
4. Απάντηση στις αγωνίες αυτές μπορεί να δοθεί μόνο μέσα από την Ανάπτυξη και την ενίσχυση της Απασχόλησης. Γι' αυτό απαιτείται να κινητοποιηθούν όλες οι ζωντανές, παραγωγικές δυνάμεις της χώρας. Και να τεθούν στέρεες βάσεις ώστε να μην αντιμετωπίσει η χώρα τέτοια κρίση, ποτέ ξανά.
Η παραγωγή Εθνικού πλούτου μέσα από τη στήριξη της υγιούς επιχειρηματικότητας αποτελεί κορυφαία προτεραιότητά μας.
Πρέπει να περάσουμε:
— από την παρασιτική οικονομία στην πραγματική παραγωγή,
— από τη συσσώρευση υπερκερδών στις παραγωγικές επενδύσεις,
— από την οικονομία των «εισοδηματιών» στην οικονομία των καινοτόμων επιχειρηματιών,
— από τα εύκολα κέρδη στη σκιά του πελατειακού κράτους στις ίσες ευκαιρίες,
— από τα κλειστά συστήματα και την εσωστρέφεια στον δίκαιο ανταγωνισμό.
Με δύο λόγια, να απελευθερώσουμε τη δημιουργικότητα του Έλληνα και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.
5. Ένας δρόμος υπάρχει για την οριστική και πραγματική απαλλαγή της Πατρίδας μας από το μνημόνιο που αποτυπώνει την εξαιρετικά δύσκολη και άνιση διαπραγμάτευση με τους εταίρους και πιστωτές.
Ο δρόμος αυτός συνθέτει δυο παράλληλους στόχους:
— Πρώτον, την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, που επιτρέπουν στην Ελλάδα όχι απλά να έχει βιώσιμο δημόσιο χρέος, αλλά να είναι βιώσιμη, ανταγωνιστική και αξιόπιστη ως εθνική οικονομία. Και παράλληλα, τη συνεχή διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας, από την αναγνώριση των μεγάλων θυσιών του ελληνικού λαού ως την παραδοχή που πρέπει να επικρατήσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ότι ο φαύλος κύκλος της ύφεσης και της ανεργίας πρέπει να σπάσει άμεσα.
— Δεύτερον, τη συστηματική και σταθερή προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών, των μεταρρυθμίσεων, που επιτρέπουν στην Ελλάδα να αποκτήσει ένα σύγχρονο «κανονικό» ευρωπαϊκό κράτος στην υπηρεσία του πολίτη, της ανάπτυξης και του δημοσίου συμφέροντος, μια οικονομία ανοικτή, εξωστρεφή και ανταγωνιστική, μια αγορά χωρίς αγκυλώσεις.
6. Ξέρουμε πλέον όλοι στον τόπο αυτό ότι «σχέδιο Β», χωρίς θυσίες, εύκολο και ανώδυνο, δεν υπάρχει. Αν και αυτός ο δρόμος ήταν και είναι εξαιρετικά σκληρός και δύσκολος, κάθε άλλη επιλογή θα ήταν ένας δραματικά ανεύθυνος τυχοδιωκτισμός που θα οδηγούσε σε πλήρη εξανέμιση εισοδημάτων και περιουσιών και θα πήγαινε την Ελλάδα δεκαετίες πίσω, υπό συνθήκες διεθνούς οικονομικής και πολιτικής απομόνωσης και εσωτερικής διάλυσης.
Γι' αυτό ο διάλογος και η συνεννόηση με τις δημιουργικές δυνάμεις του τόπου είναι προτεραιότητά μας.
Στόχος μας είναι να δημιουργηθεί το «μέτωπο ευθύνης» που θα εγγυηθεί την επιτυχία των αλλαγών και των μεταρρυθμίσεων:
Πρέπει να αντιμετωπίσουμε, όλοι μαζί, πρακτικές και συμπεριφορές που καθήλωσαν τη χώρα: τη δημαγωγία, τη συνωμοσιολογία, το λαϊκισμό, τη μιζέρια, την ηττοπάθεια και λογικές του βολέματος, της ήσσονος προσπάθειας, της αδράνειας και της απάθειας.
7. Τώρα που η Ελλάδα, χάρις στις θυσίες των πολιτών της, παρουσιάζει ήδη διαρθρωτικό δημοσιονομικό πλεόνασμα και πετυχαίνει το στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος και σε ονομαστικούς όρους, είναι απολύτως αναγκαίο να διαμορφωθεί η μεγαλύτερη δυνατή κοινωνική συναίνεση γύρω από το Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης, που ξανακάνει την Ελλάδα αυτοδύναμη και ουσιαστικά ισότιμη μέσα στην Ευρώπη. Η προγραμματική συμφωνία που διέπει την Κυβέρνηση εθνικής ευθύνης είναι το πολιτικό πλαίσιο αυτού του Εθνικού Σχεδίου Ανασυγκρότησης. Απευθύνεται στο σύνολο του ελληνικού λαού, σε κάθε οικογένεια, κάθε πολίτη που θέλει να ξέρει την αλήθεια, θέλει οι θυσίες του να πιάνουν τόπο, θέλει οι θυσίες του να πάρουν τέλος, θέλει να έχει ασφαλές πλαίσιο πορείας.
8. Τώρα η Ελλάδα μπορεί να λέει διεθνώς με πειστικό τρόπο ότι νέα δημοσιονομικά μέτρα που περιορίζουν μισθούς και συντάξεις ούτε πρέπει ούτε μπορεί να ληφθούν. Δεν τα αντέχει ούτε η κοινωνία ούτε η εθνική οικονομία. Για να μειωθεί το κλάσμα χρέος προς ΑΕΠ, αλλά και το κλάσμα έλλειμμα προς ΑΕΠ, μόνη λύση είναι πλέον η ενίσχυση του παρονομαστή του κλάσματος, δηλαδή η αύξηση του εθνικού εισοδήματος, του ΑΕΠ! Η επάνοδος σε σταθερά θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ για όλα τα επόμενα χρόνια...
9. Αυτός είναι ο μόνος ασφαλής τρόπος:
— Πρώτον, για την κάλυψη οποιουδήποτε δημοσιονομικού κενού πέρα από τα συμφωνημένα, μέχρι την ολοκλήρωση του προγράμματος προσαρμογής το 2016, χωρίς να τροφοδοτείται η ύφεση και η ανεργία και
— Δεύτερον, για την ταχύτερη —και ασφαλέστερη— επάνοδο της χώρας στις αγορές για την κάλυψη των χρηματοδοτικών της αναγκών.
10. Η εντυπωσιακή μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος από το 2010 έως σήμερα,
η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος, η δραστική μείωση του δημοσίου χρέους —η μεγαλύτερη που έγινε ποτέ οπουδήποτε στον κόσμο— που επιτεύχθηκε το Μάρτιο του 2012 και συμπληρώθηκε το Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς,
η πολύ σημαντική βελτίωση των όρων εξυπηρέτησης του χρέους (επίσης η μεγαλύτερη που έγινε ποτέ),
η πλήρης ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών με κεφάλαια προερχόμενα από το πρόγραμμα προσαρμογής και συνεπώς η πλήρης προστασία των καταθέσεων (που στη συντριπτική τους πλειονότητα είναι μικρές),
είναι κρίσιμα επιτεύγματα, χωρίς προηγούμενο.
Τα επιτεύγματα αυτά μας επιτρέπουν τώρα να έχουμε τέσσερις σαφείς προτεραιότητες:
— την εκτέλεση του μεσοπρόθεσμου προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και των ετήσιων προϋπολογισμών της γενικής κυβέρνησης
— την εφαρμογή μέτρων ανάσχεσης της ανεργίας, προστασίας των ευπαθών ομάδων και διαφύλαξης της κοινωνικής συνοχής
— την προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών στο κράτος και στη σχέση κράτους και οικονομίας
— τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας, των επιχειρήσεων, της ανάπτυξης και της
απασχόλησης
11. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η εφαρμογή του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων που διαμορφώθηκε αρχικά τον Φεβρουάριο του 2010.
Ιδιωτικοποίηση δεν σημαίνει, σε καμία περίπτωση, «εκποίηση» της δημόσιας περιουσίας. Άλλωστε, τέτοια προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων έχουν γίνει παντού στον κόσμο, σε σύγχρονες δημοκρατίες, οδηγώντας σε μακροχρόνια Ανάπτυξη.
Αντιθέτως, ιδιωτικοποιήσεις σημαίνουν περιορισμό των ελλειμμάτων της γενικής κυβέρνησης, μείωση χρέους, άρα και της εξάρτησης από τους δανειστές, και κυρίως ενεργοποίηση επενδυτικών πεδίων, δημιουργία θέσεων απασχόλησης, αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών που προσφέρονται στον πολίτη, διαμόρφωση όρων ανταγωνισμού που μακροχρόνια συγκρατούν ή και μειώνουν τις τιμές, είσπραξη σημαντικών ποσών που προβλέπονται στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής.
Το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων προωθείται με βάση τα παραπάνω κριτήρια με εγγυήσεις απόλυτης διαφάνειας, τόσο δικαστικές όσο και κοινοτικές, και υπό τον αυστηρό και πλήρη έλεγχο της Βουλής.
12. Η επανεκκίνηση της πραγματικής οικονομίας μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από τη σταδιακή, αλλά όσο γίνεται ταχύτερη, επάνοδο των Επενδύσεων, ιδιωτικών και δημοσίων, στα προ κρίσης επίπεδα. Και αλλαγή της σύνθεσής τους, με έμφαση στις παραγωγικές επενδύσεις και στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Η Ελλάδα, με απόλυτο σεβασμό στην έννομη τάξη και το περιβάλλον, πρέπει να είναι μια εμφανώς φιλο-επενδυτική χώρα, γιατί μόνο έτσι μπορεί να είναι μια χώρα πραγματικά υποστηρικτική της απασχόλησης. Όπως έχει δείξει η πείρα πολλών χωρών με αναπτυξιακά επιτεύγματα σε όλο τον κόσμο, ευκαιρίες, απασχόληση, ποιοτικές θέσεις εργασίας, ευημερία και ανταγωνιστικότητα, μακροχρόνια πάνε μαζί.
13. Στο ενιαίο αυτό πλαίσιο εντάσσονται μεταξύ άλλων:
— Η μέγιστη δυνατή απορρόφηση και αξιοποίηση των πόρων του τρέχοντος και του νέου ΕΣΠΑ (2014-2020) συμπεριλαμβανομένων και των πόρων της ΚΑΠ. Άλλωστε οι πόροι αυτοί είναι πολύ αυξημένοι σε σύγκριση με τις αρχικές προτάσεις της Κομισιόν. Παρά την αναδιανομή που έγινε σε βάρος των παλαιών χωρών μελών και υπέρ των νέων, οι κοινοτικοί πόροι για την Ελλάδα στην επόμενη επταετία πλησιάζουν αυτούς που δόθηκαν την προηγούμενη.
— Η μέγιστη δυνατή ενίσχυση της ρευστότητας προς τις επιχειρήσεις με σύγχρονους διαφανείς, αναπτυξιακούς όρους μέσω του τραπεζικού συστήματος, με την πρόσθετη ενίσχυση των χρηματοδοτικών εργαλείων του ΕΣΠΑ και των μηχανισμών των Υπουργείων Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης, της ΕυρΤρΕπ κοκ.
— Η επανεκκίνηση των έργων των οδικών αξόνων, αλλά και άλλων, μεσαίας και μικρής κλίμακας, δημοσίων έργων, η προώθηση των έργων διαχείρισης απορριμμάτων με έμφαση πλέον στην ενεργειακή τους αξιοποίηση κοκ.
— Η προσέλκυση και διευκόλυνση ξένων και εγχώριων άμεσων επενδύσεων με την όσο γίνεται εντονότερη αξιοποίηση των υφιστάμενων διαδικασιών (fast track, αναπτυξιακός νόμος κλπ). Εδώ κεντρικός στόχος είναι το συστηματικό χτύπημα της γραφειοκρατίας.
— Η υποστήριξη επενδυτικών πρωτοβουλιών στους τομείς της πρωτογενούς παραγωγής και των τροφίμων, της ενέργειας και, βεβαίως, του τουρισμού. Αλλά και των νέων τεχνολογιών, όπου η Ελλάδα έχει μεγάλο διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό.
— Η συντονισμένη προσπάθεια επαναφοράς του κατασκευαστικού τομέα σε ασφαλή χρηματοοικονομική βάση.
14. Πρωταρχικοί στόχοι της κυβέρνησης είναι από την άποψη αυτή:
— η μείωση του κόστους του χρήματος
— η μείωση του κόστους ενέργειας
— η πλήρης εξόφληση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του δημοσίου προς τις επιχειρήσεις
— η ευέλικτη και δίκαιη χρήση του μηχανισμού του συμψηφισμού απαιτήσεων και οφειλών μεταξύ δημοσίου και επιχειρήσεων ή πολιτών.
— η διαρκής μάχη κατά της γραφειοκρατίας.
— στα πλαίσια μιας συνολικής σταδιακής μείωσης των φορολογικών βαρών σε όλη την κλίμακα, η φορολογική ελάφρυνση των επιχειρήσεων
Ασφαλώς, κύρια και συνεχής μέριμνα: να μη δημιουργηθούν ξανά ελλείμματα.
Κύριος στόχος: να υποστηριχθεί η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, αλλά και η στήριξη της μεσαίας τάξης και μέσα από τη φορολογία.
Γενική φιλοσοφία: να πληρώνουν λιγότερα όλοι, ο καθένας ανάλογα με τις δυνατότητές του. Και να αντιμετωπίζεται αυστηρά η φοροδιαφυγή.
Γιατί μια από τις αιτίες της δημοσιονομικής παράλυσης υπήρξε η εκτεταμένη φοροδιαφυγή. Και η κύρια αιτία των υπερβολικών φορολογικών βαρών των τελευταίων ετών, υπήρξε η αδυναμία σύλληψης της φοροδιαφυγής.
Αλλά η φοροδιαφυγή ήδη αντιμετωπίζεται πλέον. Και η εξάλειψή της θα βοηθήσει να υπάρξει ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα, που δεν εξουθενώνει την οικονομία συνολικά ούτε τους φορολογούμενους ατομικά.
15. Παράλληλος και ισότιμος στόχος είναι —όπως ήδη τονίστηκε— η διαφύλαξη της κοινωνικής συνοχής, η ενίσχυση των δικτύων και μηχανισμών αλληλεγγύης, η στήριξη των δομών του κοινωνικού κράτους.
16. Η αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων του ΕΣΥ και του ΕΟΠΥΥ και η πλήρης υγειονομική κάλυψη όλων των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των ανέργων και των ανασφάλιστων, είναι όχι απλώς πολιτική αλλά και ηθική υποχρέωσή μας. Στοχεύουμε παράλληλα στην ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων στον χώρο της Υγείας, που θα διευκολύνουν και την ποιοτική παροχή υπηρεσιών υγείας στους πολίτες.
17.Σταθερες προτεραιότητές μας είναι ο ορθός προσανατολισμός των πόρων και των δομών του προνοιακού συστήματος στις σημερινές ανάγκες, η αντιμετώπιση νέων μορφών φτώχειας, η σταδιακή εισαγωγή του εγγυημένου επιπέδου αξιοπρεπούς διαβίωσης, η ιδιαίτερη μέριμνα για τους αναπήρους, τους πολύτεκνους και τρίτεκνους, τις μονογονεϊκές οικογένειες, τους μοναχικούς υπερήλικες
18. Η ανάσχεση και ιδίως η μείωση της ανεργίας στα μέσα ευρωπαϊκά επίπεδα —και χαμηλότερα ακόμα— δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσα από την επάνοδο σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Απαιτούνται πρόσθετες παρεμβάσεις:
Πρώτον, με τη μορφή προγραμμάτων για τη δημιουργία προσωρινών θέσεων απασχόλησης για ανέργους (νέους, μέσης ηλικίας, γυναίκες) με τη συνεργασία της Τοπικής αυτοδιοίκησης (αυτεπιστασία και κοινωφελής εργασία), των επιχειρήσεων και συνεταιρισμών κοινωνικής οικονομίας, αλλά βεβαίως και των ιδιωτικών επιχειρήσεων. Με απολύτως διαφανή κριτήρια ως προς την επιλογή των εργαζομένων, υπό την εποπτεία του ΑΣΕΠ. Οι αναγκαίοι πόροι έχουν σε σημαντικό βαθμό διασφαλισθεί και θα συμπληρωθούν μέσα από τους αναγκαίους χειρισμούς σε εθνικό και κοινοτικό επίπεδο. Το πρώτο σχετικό πρόγραμμα για 50.000 θέσεις, λειτούργησε ήδη το 2013, ενώ προετοιμάζονται τα επόμενα και κυρίως για το 2014 με πρόβλεψη για 75.000 θέσεις.
Δεύτερον, με τη μορφή προγραμμάτων στήριξης υφιστάμενων θέσεων εργασίας μέσω της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών με νομοθετημένα, απλά και διαφανή
κριτήρια που εφαρμόζονται αυτόματα και χωρίς χρηματοοικονομικό κόστος για τα ασφαλιστικά ταμεία
19. Οι ρυθμίσεις των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, με ρεαλιστικό για τα δεδομένα τη αγοράς και χρήσιμο για το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία τρόπο, είναι σταθερή επιδίωξή μας στη διαπραγμάτευση με τους ευρωπαίους εταίρους και το ΔΝΤ. Οι ισχύουσες ρυθμίσεις επιδιώκουμε να βελτιωθούν, έτσι ώστε να διευκολύνουν στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τις επιχειρήσεις και όλους τους οφειλέτες που θέλουν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους.
20. Το ίδιο ισχύει και για τις ρυθμίσεις των δανείων από το τραπεζικό σύστημα, που πρέπει να είναι όσο γίνεται πιο φιλικές, ευέλικτες και ρεαλιστικές με όριο τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών που ανήκουν στο χαρτοφυλάκιο του δημοσίου και την απόλυτη προστασία των καταθέσεων.
21.Στο πλαίσιο αυτό η ενυπόθηκη ή προσημειωμένη πρώτη κατοικία του φτωχού ή μέσου νοικοκυριού που αγωνίζεται να ρυθμίσει και να εξυπηρετήσει τα δάνειά του ή βρίσκεται αποδεδειγμένα σε αντικειμενική αδυναμία είναι και θα είναι απολύτως διασφαλισμένη έναντι πλειστηριασμών.
(Συνεχίζεται)