Ευπρεπισμός τοπωνυμίων

curry

New member
Σ.τ.Επιμ. Η συζήτηση ξεκίνησε από το νήμα Γουδή βλ. Γουδί

Εμένα μου φαίνεται γενικά γελοίο να αλλάζουν ετσιθελικά τα τοπωνύμια στην Ελλάδα: π.χ. κάτι χωριά που "βαλκανοφέρνουν" αποκτούν σε μια νύχτα κάτι αρχαιοπρεπή ονόματα (ή και κάτι χαζοχαρούμενα βλαχο-new age αισθητικής) να σου σηκώνεται η τρίχα! Ακόμα και αν κάποτε, 1.500 χρόνια πριν, το έλεγαν έτσι το μέρος, πλάκα μας κάνουν; Τύφλα να έχει η Μαντάμ Σουσού...

Π.χ. τα Αστυνομικά στην Ηλιούπολη εδώ και χρόνια προσπαθούν να μας πείσουν να τα λέμε Πανόραμα. Με τεράστια αποτυχία βέβαια, αφού το μόνο που καταφέρνουν είναι να μπερδεύουν τους ταξιτζήδες και τους μη σχετικούς με την περιοχή...
Πείτε με κι εμένα γραφική, αλλά θα προτιμούσα να ακούω Κιούρκα (Αφίδνες), Μαγκουφάνα (Πεύκη), Μπογιάτι (Άνοιξη) κλπ παρά τις νεοπλουτίστικες σάχλες. Στην τελική, βγάζουν και γέλιο βρε αδερφέ, όχι ξενερωσιά!
 
Από γλωσσική άποψη το θέμα έχει μάλλον εξαντληθεί.
Κάτι άλλο λοιπόν. Γιατί πείραξε εκείνη την κυριούλα το Γουδί, κι έτσι ξεκίνησαν όλα;
Νομίζω ότι, πέρα από τους γενικούς λόγους (ευπρεπισμός, ψευτοδιανοουμενισμός κλπ.), υπήρχε μια ειδικότερη αφορμή εδώ: ότι συμβαίνει να υπάρχει λέξη "γουδί" κι αυτή να σημαίνει "ένα μαγειρικό σκεύος" (όπως λέει το άρθρο της Λ.Γ., εδώ στο #2). Όμως τα ντετζερέδια και τα υπόλοιπα αντικείμενα της κουζίνας δεν έχουν υψηλό γόητρο, ιδιαίτερα αν είναι του παλιού καιρού (κάπως διαφορετικά έχουν τα πράγματα π.χ. με το γουόκ και τη συσκευή για το φοντύ). Επιπλέον, το γουδί φέρνει στο νου τους γουδοκόπανους.

Απεναντίας, π.χ. στο Περιστέρι, δεν έχουν κανένα λόγο να επαναφέρουν τον τύπο "του Περιστέρη". Το πετούμενο αυτό συμβολίζει, όχι μόνο την ειρήνη, αλλά ένα σωρό καλά πράματα. Μάλιστα, τώρα τελευταία που και οι ελληνικοί δήμοι απόχτησαν σημαίες και σύμβολα, ο Δήμος Περιστερίου χρησιμοποίησε ένα σκίτσο του πουλιού. (Στην εραλδική, νομίζω, ένα οικόσημο που προκύπτει μ' αυτό τον τρόπο λέγεται parlante). Αν υπήρχε κανένας Κοράκης στη μέση, μπορεί η κατάσταση να ήταν διαφορετική.
 

Alexandra

Super Moderator
Staff member
Σωστά. Γι' αυτό η Μαγκουφάνα μετονομάστηκε σε Πεύκη :D
 

Zazula

Administrator
Staff member
Συμφωνώ με το ότι το "εύηχο" και το εν γένει "αρεστό" ενός τοπωνυμίου μετρά στο αν θα επιδιωχθεί να αλλάξει. Έτσι το Γαλάτσι δεν άλλαξε (παρότι, αν και αβέβαιου ετύμου, δεν παύει να ακούγεται ξενικό, ομόηχο με ρουμανική πόλη) και η Κάντζα επανέκαμψε (παρότι ξενικό) — αλλά το Γουδί επιχειρούμε να το ευπρεπίσουμε, τη Λούτσα και την αρχαιοπρεπίσουμε κ.ο.κ. Εντελώς εν-δηκτικά: :D

Παλιό τοπωνύμιο > Εξευγενισμένη ονομασία

Δερβενοσάλεσι > Πύλη

Δουργούτι > Νέος Κόσμος

Καβάσιλα > Πράσινο

Κακονισκίρι > Πάνακτος

Κακοσάλεσι > Αυλώνας

Κάντζα (ανέκαμψε ως κύρια ονομασία) > Λεοντάρι

Κατσιπόδι > Δάφνη

Κερατιά > Κερατέα

Κιούρκα > Αφίδνες

Κουκουβάουνες > Μεταμόρφωση

Κούλουρη > Σαλαμίνα

Κούντουρα > Μάνδρα

Κουρσαλά, Κουρσαλάς > Κορωπί

Κουτσουκάρι > Κορυδαλλός

Κριεκούκι > Ερυθρές

Κρόρα > Στεφάνη

Λεψίνα (παραφθορά) > Ελευσίνα

Λιάτανι > Άγιος Θωμάς

Λιόπεσι > Παιανία

Λιοσάτι > Κοκκινόβραχος

Λούτσα (χρησιμοποιείται προφορικά) > Άρτεμις, Αρτέμιδα

Μαγκουφάνα > Πεύκη

Μάζι > Οινόη

Μάζι > Πολυδένδρι

Μενίδι (χρησιμοποιείται προφορικά) > Αχαρνές

Μούλκι > Αιάντειο

Μπογιάτι > Άνοιξη

Μπράτσι > Τανάγρα

Μπραχάμι (χρησιμοποιείται προφορικά) > Άγιος Δημήτριος

Νέα Κοκκινιά > Νίκαια

Νέα Λιόσια (προφ. Λιόσα ) > Ίλιον

Νέα Σφαγεία > Ταύρος

Πόρτο Γερμενό (χρησιμοποιείται προφορικά) > Αιγόσθενα

Χαρβάτι > Παλλήνη

Χασάνι > Άλιμος

Χασιά (προφ. Χασά ) > Φυλή
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Αφού έπιασες όλη την ευρύτερη περιοχή παραθερισμού μου (Πόρτο Γερμενό, Κριεκούκι, Οινόη, Μάντρα) να σημειώσω ότι και για τα Βί(λ)λια έγινε προσπάθεια ευπρεπισμού (Δήμος Ειδυλλίων), που αν και απέτυχε, διασώζεται στο μαρμάρινο ανώθυρο του Δημαρχείου. Επίσης, η επωνυμία Κούντουρα διασώζεται στα Παλ(α)ιοκούντουρα (τοποθεσία μεταξύ Μάντρας και Βιλίων).
 

nickel

Administrator
Staff member
Αυτό το κεφάλαιο είναι να μην ανοίξει. Όλοι κάτι θα έχουν να καταθέσουν. Αλλά πρώτα ένα «αντίστροφο». Από δήμο Αιξωνής στα αρχαία χρόνια και δήμο Ευρυάλης στα χρόνια της Κατοχής, επικράτησε τελικά η Γλυφάδα, που δεν είναι δα αρχαιοπρεπές.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Δηλαδή δεν υπάρχει αρχαία *Γλυφάς; :D Ήταν λάθος οι εισπράκτορες που ανακοίνωναν «Πρώτη στάση *Γλυφάδος;» :eek:
 
Υπήρξε μια αποτυχημένη προσπάθεια να γίνουν οι Τζιτζιφιές "Κεντρικό Φάληρο" (με τη λογική ότι βρίσκονται ανάμεσα στο Π. και το Ν. Φάληρο). Το μοναδικό απομεινάρι της είναι η ονομασία ενός μικρού αθλητικού συλλόγου της περιοχής (ΑΟΚΦ).
 
Νέα Σφαγεία Ταύρος
Όμως η γειτονική συνοικία Παλαιά Σφαγεία υπάρχει πάντα μ' αυτό το όνομα (Β.Καλλιθέα προς Κουκάκι). (Σφαγεία δεν υπάρχουν πια.)

"Γλυφάδα" είναι ονομασία ενός είδους παραλίας. Υπάρχουν πολλές Γλυφάδες σε διάφορα μέρη της Ελλάδας. Αλλά υπάρχει και ο Ζήνων Γλυφάδος, ε;
 

nickel

Administrator
Staff member
Υπήρξε μια αποτυχημένη προσπάθεια να γίνουν οι Τζιτζιφιές "Κεντρικό Φάληρο"
Υπήρξε και μια αποτυχημένη προσπάθεια να γίνουν τζιτζυφιές... :D
 

Earion

Moderator
Staff member
Η μεγαλοπρεπέστερη αρχοντοχωριατιά ήταν τα Νέα Λιόσια που απαρνήθηκαν το αρβανίτικο παρελθόν τους (από τη φάρα των Λιοσαίων) και έγιναν (όχι κανένα δευτερότριτο, πολυφορεμένο τοπωνύμιο, όπως Δάφνη, που έχει γεμίσει με τέτοια όλη η Ελλάδα, αλλά)
Ίλιον
Εδώ να δεις ομηρικές συμπαραδηλώσεις! Και με τη μετονομασία, παφ!, εν τω άμα, με το ραβδάκι της νεράιδας, εξαφανίστηκε η μπασκλασαρία και λύθηκαν όλα τα προβλήματα διαβίωσης των κατοίκων. Μικρό Παρίσι έγινε.
Έτσι δεν βαφτίζουν οι καλόγεροι το κρέας ψάρι στην Πάπισα Ιωάννα;
 
Ζαζ, ωραίος κατάλογος. Να προστεθεί και ο Βουρλοπόταμος που τώρα λέγεται Αμφιθέα (εκεί μένω). Τον ανέφερε πρόσφατα ο Καρατζαφέρ στο μελό "Ήμουν γιος ενός σανοπώλη", και πολλοί το άκουσαν (και το έγραψαν) "Φουρλοπόταμος"
 

nickel

Administrator
Staff member
Χα! Ο Βουρλοπόταμος μού θύμισε το Βατραχονήσι, λίγο πιο πέρα από το σημερινό Μετς. Το οποίο δεν ξέρω πώς λεγόταν, αλλά κάπου διάβασα για Παντρεμενάδικα.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Sarant, το απόλυτο (για τα γούστα μου) τοπωνύμιο στα μέρη σου είναι η Κοψαχείλα (σε χρήση και σήμερα). :)
 

nickel

Administrator
Staff member
Προσθήκη στο #4 από εδώ.
 

Attachments

  • apotis4stis5.com-Πώς λέγονταν παλιά οι γειτονιές της Αθήνας.pdf
    780.5 KB · Views: 178
Top