το φιλοσόφησα = ;

[Marinos]

Μια ακόμα αμετάφραστη ή δύσκολα μεταφράσιμη ελληνική έκφραση, εκτός αν η φαντασία μου με έχει εγκαταλείψει οριστικά. Πώς θα το λέγαμε στα αγγλικά;

ΛΝΕΓ: σκέφτομαι (κάτι) πιο ήρεμα και αναλυτικά και από άλλη οπτική γωνία, συνήθως πιο αισιόδοξη: Μη χάνεις την ψυχραιμία σου! Ας το φιλοσοφήσουμε λίγο!

ΛΚΝ: 1. σκέφτομαι συστηματικά ένα θέμα, ένα πρόβλημα, το εξετάζω πολύπλευρα, εμβαθύνω σε αυτό: Tο έχω φιλοσοφήσει το πράγμα κι έβγαλα ήδη τα συμπεράσματά μου. 2. αντιμετωπίζω τα πράγματα (κυρ. τα προβλήματα της καθημερινής ζωής) με φιλοσοφική διάθεση, χωρίς να παρασύρομαι από την αμεσότητα και την επιφανειακή τους όψη αλλά γενικεύοντας και θεωρητικοποιώντας: Έλα, καημένε, μην το παίρνεις κατάκαρδα, φιλοσόφησέ το λιγάκι.

 

[sarant]

Δύσκολο μου φαίνεται.
Let's look it from a different angle αλλά δεν καλύπτει καλά π.χ. το 2 του ΛΚΝ

 

[Marinos]

Επειδή στο ελληνικό η φιλοσοφία ανάγεται ουσιαστικά στο stoicism, τη Στοά.

 

[drsiebenmal]

Από τη στιγμή που υπάρχει όμως το λατινικό primum vivere, deinde philosophari, δεν μπορεί να μας χρησιμέψει σαν γέφυρα;
Ας πούμε, το γερμανικό philosophieren έχει εδώ ανάλογα παραδείγματα χρήσης (ή θα μπορούσε να γίνει κατανοητή η έννοια που το χρησιμοποιούμε στα ελληνικά).

 

[Marinos]

Το λατινικό, νομίζω, αναφέρεται σε άλλου είδους φιλοσοφία (κάπως κοντύτερα στη δική μας αμπελοφιλοσοφία*, ίσως)

* άλλο δυσκολομετάφραστο από κει --ή όχι;

 

[Hellegennes]

(step back and) look at the bigger picture;
Get a broader perspective;
Look at X from a broader perspective;
Put a positive spin on X;

 

[drsiebenmal]

Για τα γερμανικά (και μόνο), τα δείγματα από τα κόρπορα που λινκάρισα έχουν παραδείγματα που θα μπορούσαν να ταιριάζουν (σε κάθε μορφής φιλοσοφική αναζήτηση). Ίσως δεν πιάνουν 100% την αίσθηση του ελληνικού, αλλά αρκετά ικανοποιητικά. Αυτό συμβαίνει με πολλές λέξεις, όμως, όχι;

Για άλλες γλώσσες, τώρα...

 

[nickel]

Ωραία ερώτηση και ωραίες προτάσεις. Να καταθέσω τι έχει ο Κοραής:

φιλοσοφώ ρ αμ/μ φιλοσόφησα αορ φιλοσοφημένος μτχ πρκμ

• σκέπτομαι συστηματικά ένα θέμα = to think about
Φιλοσόφησα την πρότασή σου και είδα ότι δεν με συμφέρει. = I thought about your proposal and I came to the conclusion that there is nothing in it for me. | Το φιλοσόφησα πολύ και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι δεν άξιζε τον κόπο. = I thought about it quite a bit and I came to the conclusion that it was not worth the effort.

• αντιμετωπίζω τα πράγματα με φιλοσοφική διάθεση = to take it/to look at it philosophically
Τι κάθεσαι και σκας, καημένε! Φιλοσόφησέ το και λίγο! = Why drive yourself crazy, you poor thing! Look at it philosophically! | Καλό θα ήταν να μην τα παίρνετε όλα στα σοβαρά, αλλά να τα φιλοσοφείτε και λίγο. = It would be a good idea not to take everything so seriously, but rather look at it somewhat philosophically.​

Είναι προφανώς από τις περιπτώσεις που δεν αρκεί μια αντιστοιχία, αλλά θα πρέπει να στηριχτούμε πολύ στο ύφος των συμφραζομένων. (Σε καθημερινό αγγλικό λόγο, θα έμενα μακριά από το philosophically.)

 

[Marinos]

Στην πορεία μπορούμε να ασχοληθούμε και μ' αυτό:

τη δική μας αμπελοφιλοσοφία* [άλλο δυσκολομετάφραστο από κει --ή όχι;]

 

[nickel]

Για την αμπελοφιλοσοφία δεν θα αναφέρω τα λεξικά γιατί δεν με ενθουσιάζουν οι αποδόσεις τους:

Βρήκα:
empty pompous talk
nonsense
cracker-barrel philosophy (αυτό είναι η «λαϊκή φιλοσοφία», με θετική σημασία, δεν έχει σχέση με την αμπελοφιλοσοφία)

Το λεξικό του Γεωργαντά έχει «inferior or cheap philosophy». Ερμηνευτικό είναι, δεν κάνει για μετάφραση.
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/search.html?lq=αμπελοφιλο%&dq=

Σε κάποιες περιπτώσεις θα έβαζα idle philosophizing, αλλά και πάλι τα συμφραζόμενα θα επηρεάζουν την τελική επιλογή.

 

[nikosl]

Υπάρχει και η έκφραση pause to/and reflect. Ίσως αποδίδει κάποιες περιπτώσεις.

 

[cougr]

Μερικές ακόμη ιδέες:

Μια ακόμα αμετάφραστη ή δύσκολα μεταφράσιμη ελληνική έκφραση, εκτός αν η φαντασία μου με έχει εγκαταλείψει οριστικά. Πώς θα το λέγαμε στα αγγλικά;

ΛΝΕΓ: σκέφτομαι (κάτι) πιο ήρεμα και αναλυτικά και από άλλη οπτική γωνία, συνήθως πιο αισιόδοξη: Μη χάνεις την ψυχραιμία σου! Ας το φιλοσοφήσουμε λίγο!

Let's be (a bit) philosophical about it
Let's look at it (a bit/a bit more) philosophically

ΛΚΝ: 1. σκέφτομαι συστηματικά ένα θέμα, ένα πρόβλημα, το εξετάζω πολύπλευρα, εμβαθύνω σε αυτό: Tο έχω φιλοσοφήσει το πράγμα κι έβγαλα ήδη τα συμπεράσματά μου. 2. αντιμετωπίζω τα πράγματα (κυρ. τα προβλήματα της καθημερινής ζωής) με φιλοσοφική διάθεση, χωρίς να παρασύρομαι από την αμεσότητα και την επιφανειακή τους όψη αλλά γενικεύοντας και θεωρητικοποιώντας: Έλα, καημένε, μην το παίρνεις κατάκαρδα, φιλοσόφησέ το λιγάκι.

1. I've thought about it deep and hard
I've taken a good, hard look at it
I've deeply reflected (about/on it)
I've done some serious thinking
I've seriously thought (about it)

2. I'm being/be philosophical about it.

Στην πορεία μπορούμε να ασχοληθούμε και μ' αυτό:

τη δική μας αμπελοφιλοσοφία* [άλλο δυσκολομετάφραστο από κει --ή όχι;]

pseudo-philosophizing, crap/crappy philosophy, amateur/amateur's philosophy, armchair philosophy, flimsy philosophy, hogwash philosophy

 

[nickel]

Να μην ξεχάσουμε το wax philosophical (about).

Μια αρμαθιά παραδείγματα:

Cat And Bukowski Wax Philosophical About Life
You want a script where two people sit around and talk about their feelings for each other and wax philosophical about the mysterious forces of the universe.
But then he chose to wax philosophical about the reason, and waxing philosophical is not one of Romney's strengths.
They waxed philosophical on the insignificance of a few years of life before all eternity.
If someone is waxing philosophical about the market, you can say: "The great mistake made by the public is paying attention to prices instead of values."

(Θέλει ρέγουλα.)

 

[cougr]

Ξέχασα το contemplate

π.χ. I've contemplated on/over it

επίσης το deliberate.

 

[dominotheory]

Να προτείνω και το I've pondered over it αναφορικά με την πρώτη εκδοχή του ΛΚΝ (σκέφτομαι συστηματικά, εξετάζω πολύπλευρα κλπ.).

 

[CoastalFog]

φιλοσοφώ [filosofó] [...]
1. σκέφτομαι συστηματικά ένα θέμα, ένα πρόβλημα, το εξετάζω πολύπλευρα, εμβαθύνω σε αυτό: Tο έχω φιλοσοφήσει το πράγμα κι έβγαλα ήδη τα συμπεράσματά μου. [...]
ΛΚΝ

think through
to think about until a conclusion is reached; understand or solve by thinking [...]
The American Heritage® Dictionary of Idioms by Christine Ammer.

think through
to consider the facts about something in an organized and thorough way
Have you had time to think things through?
http://www.macmillandictionary.com/us/dictionary/american/think-through

 

[nickel]

Ναι, είναι καλή η αναλογία όταν το φιλοσόφησα συνδυάζεται με εξαγωγή συμπερασμάτων ή λέμε «έκατσα και το φιλοσόφησα (και αποφάσισα ότι... )».

 

[dominotheory]

Ναι, είναι καλή η αναλογία όταν το φιλοσόφησα συνδυάζεται με εξαγωγή συμπερασμάτων ή λέμε «έκατσα και το φιλοσόφησα (και αποφάσισα ότι... )».

Τώρα που το λες, συχνά σημαίνει (το φιλοσόφησα) ότι πρέπει να το πάρεις απόφαση (κάτι, οτιδήποτε, σχεδόν πάντα δυσάρεστο), να αποφασίσεις, δηλαδή, ότι έτσι έχουν τα πράγματα, ό,τι κι αν κάνεις εσύ.
Οπότε: You have to come to terms with it (πρέπει να το φιλοσοφήσεις).

 

[Zazula]

Τώρα που το λες, συχνά σημαίνει (το φιλοσόφησα) ότι πρέπει να το πάρεις απόφαση (κάτι, οτιδήποτε, σχεδόν πάντα δυσάρεστο), να αποφασίσεις, δηλαδή, ότι έτσι έχουν τα πράγματα, ό,τι κι αν κάνεις εσύ.
Οπότε: You have to come to terms with it (πρέπει να το φιλοσοφήσεις).

http://lexilogia.gr/forum/showthread.php?86-suck-it-up-χώνεψέ-το&p=53204&viewfull=1#post53204 κ.επ.

 

[cougr]

Τώρα που το λες, συχνά σημαίνει (το φιλοσόφησα) ότι πρέπει να το πάρεις απόφαση (κάτι, οτιδήποτε, σχεδόν πάντα δυσάρεστο), να αποφασίσεις, δηλαδή, ότι έτσι έχουν τα πράγματα, ό,τι κι αν κάνεις εσύ.
Οπότε: You have to come to terms with it (πρέπει να το φιλοσοφήσεις).

Σε αυτές τις περιπτώσεις ταιριάζει και το philosophical/philosophic

π.χ. you need to be philosophical about it

Philosophical or philosophic:

• of or relating to philosophy or philosophers
• reasonable, wise, or learned
• calm and stoical, esp in the face of difficulties or disappointments
  
• (formerly) of or relating to science or natural philosophy