Χθες ανακοινώθηκε από επιστήμονες του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια και του πανεπιστημίου της Χαβάης ότι σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξαν από το διαστημικό τηλεσκόπιο Κέπλερ, της ΝΑΣΑ, και από το παρατηρητήριο Κεκ, στην Χαβάη, ένα στα πέντε (22%) αστέρια σαν τον Ήλιο ίσως έχει πλανήτες που μοιάζουν με την Γη.
Τι σημαίνει σαν τον Ήλιο και σαν την Γη; Αστέρια σαν τον Ήλιο είναι αυτά που βρίσκονται στο φάσμα μεταξύ K0V και G9V, έχουν δηλαδή περίπου ίδια θερμοκρασία, μέγεθος, ηλικία και φωτεινότητα με το δικό μας άστρο. Αυτά αποτελούν περίπου το 10% των αστεριών στον γαλαξία μας. Πλανήτες σαν την Γη, στην συγκεκριμένη περίπτωση και έρευνα, είναι αυτοί που έχουν περίπου ίδια σύσταση με την Γη, είναι δηλαδή βραχώδεις/συμπαγείς πλανήτες με δυνατότητα φιλοξενίας νερού σε υγρή μορφή, έχουν μέγεθος ίσο με μία-δύο φορές την διάμετρο της Γης* και προσλαμβάνουν απ' το άστρο τους από 1/4 ως και 4 φορές το φως που προσλαμβάνει η Γη απ' τον Ήλιο. Αυτοί είναι αρκετά αυστηροί περιορισμοί, με στόχο να μειωθεί το δείγμα που μελετήθηκε ώστε να ομοιάζει στην δική μας περίπτωση. Το θέμα με το φως που δέχεται ο πλανήτης έχει να κάνει με την κατοικήσιμη ζώνη, γνωστή και ως "Ιδανική Ζώνη" (Goldilocks Zone), δηλαδή την απόσταση εκείνη -από το άστρο- που το νερό μπορεί να διατηρηθεί σε υγρή μορφή. Αυτό βέβαια εξαρτάται και από την ατμόσφαιρα. Π.χ. η Αφροδίτη και ο Άρης είναι στα όρια της ηλιακής ιδανικής ζώνης αλλά η μεν έχει πολύ πυκνή ατμόσφαιρα που αυξάνει τρομερά την θερμοκρασία επιφανείας, ο δε Άρης έχει πολύ λεπτή ατμόσφαιρα για να διατηρηθεί αρκετά ψηλά η θερμοκρασία και κατ' επέκταση να έχει νερό σε υγρή μορφή.
Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι η μεγάλη συχνότητα εμφάνισης πλανητών που ταιριάζουν στην παραπάνω περιγραφή. Το 22% είναι πολύ υψηλό ποσοστό που σημαίνει ότι τέτοιοι πλανήτες μπορεί να βρίσκονται στην αστρική γειτονιά μας. Ακόμα περισσότερο, αυτά είναι προϋποθέσεις για την ζωή όπως την ξέρουμε στην Γη, είναι πάρα πολύ πιθανό η ζωή να μπορεί να αναπτυχθεί σε πολύ διαφορετικές συνθήκες, πολλαπλασιάζοντας την πιθανότητα να υπάρχουν εξωγήινες μορφές ζωής στον γαλαξία μας (και στο σύμπαν, γενικότερα). Ακόμα όμως κι έτσι, 22% του 10% των 100-400 δισ. αστεριών του γαλαξία μας, σημαίνει χοντρικά 2 με 8 δισεκατομμύρια πλανήτες σαν την Γη μας, μόνο στον δικό μας γαλαξία. Κι αυτό χωρίς να συμπεριλαμβάνουμε ουράνια σώματα που μοιάζουν με την Γη και βρίσκονται στην κατάλληλη ζώνη αλλά είναι δορυφόροι μη συμπαγών πλανητών (όπως ο Δίας). Η έρευνα επικεντρώθηκε σε αστέρια που είναι σαν τον Ήλιο, όμως έχει επιβεβαιωθεί από προηγούμενες έρευνες ότι μικρότερα αστέρια έχουν επίσης πολύ συχνά πλανήτες σαν την Γη κι αυτά είναι πολύ συχνότερα στον Γαλαξία. Κοινώς, ο παραπάνω υπολογισμός είναι μάλλον συντηρητικός.
Εκτός κι αν έχουμε πιτσιρίκια στο φόρουμ, όλοι μεγαλώσαμε σε μια εποχή που υπήρχαν ακριβώς 9 γνωστοί πλανήτες στο σύμπαν**. Σήμερα γνωρίζουμε τουλάχιστον χίλιους από άμεσες παρατηρήσεις και την ύπαρξη δισεκατομμυρίων υποψηφίων. Δεν ξέρω για εσάς, εγώ πάντως νιώθω δέος.
* δηλαδή ως και 8 φορές μεγαλύτεροι σε όγκο και μάζα (αν υποθέσουμε ότι έχουν ίδια μέση πυκνότητα).
** η πρώτη επιβεβαιωμένη παρατήρηση εξωπλανήτη έγινε το 1992.
Τι σημαίνει σαν τον Ήλιο και σαν την Γη; Αστέρια σαν τον Ήλιο είναι αυτά που βρίσκονται στο φάσμα μεταξύ K0V και G9V, έχουν δηλαδή περίπου ίδια θερμοκρασία, μέγεθος, ηλικία και φωτεινότητα με το δικό μας άστρο. Αυτά αποτελούν περίπου το 10% των αστεριών στον γαλαξία μας. Πλανήτες σαν την Γη, στην συγκεκριμένη περίπτωση και έρευνα, είναι αυτοί που έχουν περίπου ίδια σύσταση με την Γη, είναι δηλαδή βραχώδεις/συμπαγείς πλανήτες με δυνατότητα φιλοξενίας νερού σε υγρή μορφή, έχουν μέγεθος ίσο με μία-δύο φορές την διάμετρο της Γης* και προσλαμβάνουν απ' το άστρο τους από 1/4 ως και 4 φορές το φως που προσλαμβάνει η Γη απ' τον Ήλιο. Αυτοί είναι αρκετά αυστηροί περιορισμοί, με στόχο να μειωθεί το δείγμα που μελετήθηκε ώστε να ομοιάζει στην δική μας περίπτωση. Το θέμα με το φως που δέχεται ο πλανήτης έχει να κάνει με την κατοικήσιμη ζώνη, γνωστή και ως "Ιδανική Ζώνη" (Goldilocks Zone), δηλαδή την απόσταση εκείνη -από το άστρο- που το νερό μπορεί να διατηρηθεί σε υγρή μορφή. Αυτό βέβαια εξαρτάται και από την ατμόσφαιρα. Π.χ. η Αφροδίτη και ο Άρης είναι στα όρια της ηλιακής ιδανικής ζώνης αλλά η μεν έχει πολύ πυκνή ατμόσφαιρα που αυξάνει τρομερά την θερμοκρασία επιφανείας, ο δε Άρης έχει πολύ λεπτή ατμόσφαιρα για να διατηρηθεί αρκετά ψηλά η θερμοκρασία και κατ' επέκταση να έχει νερό σε υγρή μορφή.
Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι η μεγάλη συχνότητα εμφάνισης πλανητών που ταιριάζουν στην παραπάνω περιγραφή. Το 22% είναι πολύ υψηλό ποσοστό που σημαίνει ότι τέτοιοι πλανήτες μπορεί να βρίσκονται στην αστρική γειτονιά μας. Ακόμα περισσότερο, αυτά είναι προϋποθέσεις για την ζωή όπως την ξέρουμε στην Γη, είναι πάρα πολύ πιθανό η ζωή να μπορεί να αναπτυχθεί σε πολύ διαφορετικές συνθήκες, πολλαπλασιάζοντας την πιθανότητα να υπάρχουν εξωγήινες μορφές ζωής στον γαλαξία μας (και στο σύμπαν, γενικότερα). Ακόμα όμως κι έτσι, 22% του 10% των 100-400 δισ. αστεριών του γαλαξία μας, σημαίνει χοντρικά 2 με 8 δισεκατομμύρια πλανήτες σαν την Γη μας, μόνο στον δικό μας γαλαξία. Κι αυτό χωρίς να συμπεριλαμβάνουμε ουράνια σώματα που μοιάζουν με την Γη και βρίσκονται στην κατάλληλη ζώνη αλλά είναι δορυφόροι μη συμπαγών πλανητών (όπως ο Δίας). Η έρευνα επικεντρώθηκε σε αστέρια που είναι σαν τον Ήλιο, όμως έχει επιβεβαιωθεί από προηγούμενες έρευνες ότι μικρότερα αστέρια έχουν επίσης πολύ συχνά πλανήτες σαν την Γη κι αυτά είναι πολύ συχνότερα στον Γαλαξία. Κοινώς, ο παραπάνω υπολογισμός είναι μάλλον συντηρητικός.
Εκτός κι αν έχουμε πιτσιρίκια στο φόρουμ, όλοι μεγαλώσαμε σε μια εποχή που υπήρχαν ακριβώς 9 γνωστοί πλανήτες στο σύμπαν**. Σήμερα γνωρίζουμε τουλάχιστον χίλιους από άμεσες παρατηρήσεις και την ύπαρξη δισεκατομμυρίων υποψηφίων. Δεν ξέρω για εσάς, εγώ πάντως νιώθω δέος.
* δηλαδή ως και 8 φορές μεγαλύτεροι σε όγκο και μάζα (αν υποθέσουμε ότι έχουν ίδια μέση πυκνότητα).
** η πρώτη επιβεβαιωμένη παρατήρηση εξωπλανήτη έγινε το 1992.