Ἀντίληψη τοῦ πολυτονικοῦ

[azimuthios]

Ως ένας άνθρωπος που το πρώτο του βιβλίο βγήκε στο πολυτονικό, θα πω φυσικά ότι δεν με ενοχλεί να διαβάζω πολυτονικό και απορώ ειδικά με τους μεγαλύτερους που το διδάχτηκαν κιόλας, γιατί δηλώνουν ότι δεν μπορούν να το διαβάσουν, λες και τα γράμματα άλλαξαν. Όσο για το πώς και πού, θα πω ότι με εκπλήσσει άνθρωποι τόσο μορφωμένοι να το θεωρούν πρόβλημα. Μάλλον για ιδεολογική αντίθεση πρόκειται και όχι τόσο για δυσκολία ανάγνωσης. Αλλά πάντα περί ορέξεως...

Και ακούστε και κάτι: επειδή μας προέκυψαν τα Χρυσά Αυγά δεν σημαίνει ότι ο καθένας που χρησιμοποιεί έναν τρόπο γραφής είναι αυτόματα και ακροδεξιός, Ναζί, εθνικιστής. Νομίζω ότι καλά θα κάνετε να σβήσετε από το μυαλό σας αυτόν τον συνειρμό. Μην ξεχνάτε ότι υπήρχε και ζωή πριν από το 7% της Χρυσής Αυγής, δεν γεννηθήκαμε τον Μάιο, ε;

Συγγνώμη για το έντονο του ύφους, αλλά δεν αντέχω μερικές φορές να ακούω ανόητους συνειρμούς.

Τέλος, να πω ότι ο λόγος που συμπαθώ αλλά δεν υιοθετώ το πολυτονικό είναι ότι σε αυτό έγραψαν οι περισσότεροι μεγάλοι ποιητές και είναι αυτό που πρωταντίκρυσα διαβάζοντας τα σπουδαία λόγια τους και κατά κάποιον τρόπο έχει μια συναισθηματική χροιά η συμπάθειά μου. Δεν αλλάζει τίποτα στο νόημα από μονοτονικό σε πολυτονικό παρά μόνο η πρώτη εντύπωση.

 

[drsiebenmal]

Για να μη σας ενοχλεί η γραμματοσειρά στο φόρουμ κατά τη χρήση πολυτονικού, χρησιμοποιήστε τη γραμματοσειρά Palatino Linotype. Όπως εδώ:

Ὅταν βλέπετε ἕνα κείμενο στὰ νέα ἕλληνικα γραμμένο μὲ τὸ πολυτονικὸ σύστημα, τί ἐντύπωση σᾶς δίνει; Θεωρεῖτε ἀμέσως τὸν συγγραφέα ὡς ἐθνικιστὴ ὀρθόδοξο; Ἢ φαίνεται ἁπλὰ σὰν κάτι παλιὸ καὶ περίεργο; Σᾶς ἐμποδίζει οὐσιαστιακὰ τὸ διάβασμα; Παρατηρεῖτε λάθη στὸν τονισμὸ καὶ στὰ πνεύματα;

Να πω και κάτι επί της ουσίας. Θεωρώ το μονοτονικό σημαντική πρόοδο και το πολυτονικό απίστευτο χάσιμο χρόνου, ανούσιο, ιδεολογικό κόλλημα, προσκόλληση σε αραχνιασμένες καταστάσεις κ.λπ. Δεν είχα ποτέ προβλήματα ορθογραφίας με το πολυτονικό (μάλιστα, ήμουν μάλλον καλός). Έχω κάνει μερικούς γερούς καβγάδες με τον Αζιμούθιο γι' αυτό το θέμα εδώ μέσα.

Όμως, δεν με ενοχλεί, πουθενά, στον βαθμό που θα παρατήσω κάτι και δεν θα το διαβάσω. Ούτε θεωρώ όποιον το χρησιμοποιεί εξ ορισμού ακροδεξιό, χρυσαυγίτη, εθνικιστή κ.λπ (τον θεωρώ όμως αναίτια συντηρητικό και παράλογο, και προσπαθώ να του εξηγήσω το γιατί).

 

[SBE]

Παρεμπιπτόντως, αληθεύει ότι την εποχή του πολυτονικού τα λάθη στους τόνους σου έχαναν τρεις μονάδες στη βαθμολογία στην έκθεση; Φρικτό, ειδικά αφού ήμουνα πολύ καλή στην ορθογραφία αλλά από τόνους έβαζα ό,τι μου κάπνιζε, και στα πνεύματα το μόνο που ήξερα είναι ότι το Υ δασύνεται. Και στα υπόλοιπα μπαίνει ό,τι προαιρείσθε. Είχα καταλήξει να βάζω κάτι αόριστες τελείες αντί για πνεύματα, για να έιμαι μέσα. Κι έτσι φυσικά δεν μου λείπει το πολυτονικό.

 

[SBE]

Πέστα ρε Άζι!
Δεν ξέρω γιατί υπάρχει τόση ιδεολογική χροιά στο ζήτημα και τόση καχυποψία. Και διαφωνώ με τις υστερίες ή με το δούλεμα όσων γράφουν σε πολυτονικό (όπως π.χ με τον χαρακτηρισμό καλικαντζαράκια ή μουτζούρες). Αλλά ορισμένοι μάλλον πάσχουν από μανία καταδίωξης και βλέπουν εχθρούς παντού.

 

[Alexandra]

Ὅταν βλέπετε ἕνα κείμενο στὰ νέα ἕλληνικα γραμμένο μὲ τὸ πολυτονικὸ σύστημα, τί ἐντύπωση σᾶς δίνει; Θεωρεῖτε ἀμέσως τὸν συγγραφέα ὡς ἐθνικιστὴ ὀρθόδοξο; Ἢ φαίνεται ἁπλὰ σὰν κάτι παλιὸ καὶ περίεργο; Σᾶς ἐμποδίζει οὐσιαστιακὰ τὸ διάβασμα; Παρατηρεῖτε λάθη στὸν τονισμὸ καὶ στὰ πνεύματα;

Να διορθώσουμε τουλάχιστον το τυπογραφικό λάθος στα "έλληνικα";

 

[drsiebenmal]

Να διορθώσουμε τουλάχιστον το τυπογραφικό λάθος στα "έλληνικα";

Αν ήξερα πώς να πληκτρολογήσω το σωστό, ευχαρίστως... :)

 

[bernardina]

Συγγνώμη για το έντονο του ύφους, αλλά δεν αντέχω μερικές φορές να ακούω ανόητους συνειρμούς.
Τέλος, να πω ότι ο λόγος που συμπαθώ αλλά δεν υιοθετώ το πολυτονικό είναι ότι σε αυτό έγραψαν οι περισσότεροι μεγάλοι ποιητές και είναι αυτό που πρωταντίκρυσα διαβάζοντας τα σπουδαία λόγια τους και κατά κάποιον τρόπο έχει μια συναισθηματική χροιά η συμπάθειά μου. Δεν αλλάζει τίποτα στο νόημα από μονοτονικό σε πολυτονικό παρά μόνο η πρώτη εντύπωση.

Άζι, κι εγώ με το πολυτονικό μεγάλωσα, και στα διαβάσματα και στα γραψίματά μου, και ήμουν πολύ καλή σ' αυτό γιατί είχα πιάσει από νωρίς το "κλειδί" της λειτουργίας του. Και τα πρώτα χρόνια της εφαρμογής του μονοτονικού ομολογώ ότι μου έλειπαν οι τόνοι. Αναγκαστικά όμως, και κυρίως λόγω δουλειάς (διδασκαλία και μετάφραση), προσαρμόστηκα. Και τώρα μού είναι αδύνατον να πολυτονίσω. Ωστόσο δεν μ' ενοχλεί να τον βλέπω σε ένα βιβλίο -εννοώ δεν με εμποδίζει στην ανάγνωση. Στην οθόνη του υπολογιστή, όμως, τι λόγο ύπαρξης έχει;
Σκέψου ότι ακόμη κι αν στον γραπτό λόγο (εννοώ με χαρτί και μολύβι) είναι εύκολο να υποτροπιάσεις, στο πληκτρολόγιο πώς να το κάνεις αν δεν καταβάλεις ιδιαίτερο κόπο και προσπάθεια; Και γιατί να το κάνεις αν δεν έχεις συγκεκριμένο σκεπτικό;
Ε, λοιπόν, αυτό το υποκρυπτόμενο σκεπτικό είναι που κάνει πολλούς να στέκονται καχύποπτοι απέναντι στους πολυτονιστές. Και μην κοιτάς τη Μελάνη -είναι η εξαίρεση. ;);)

 

[Palavra]

Θα ήθελα πάντως να πω ότι οι συνειρμοί συχνά δεν γίνονται επίτηδες. Επίσης, ότι στην Ελλάδα του σήμερα κάλλιστα μπορεί κανείς να είναι ακροδεξιός και/ή εθνικιστής και να μην είναι χρυσαυγίτης. Νομίζω μάλιστα ότι κάτι τέτοιοι τύποι, λέγε με Άδωνη, έχουν κάνει τη ζημιά, έχουν δηλαδή συνδέσει στο μυαλό πολλών το «πολυτονιστής = ακροδεξιός και/ή εθνικιστής», γιατί αυτοί ωρύονται ζερβά και δεξά ότι το πολυτονικό θεραπεύει τα πάντα, από τη δυσλεξία και την αμορφωσιά ως τη φαλάκρα.

Εγώ είπα πάντως ότι σημασία έχει γιατί χρησιμοποιεί κανείς πολυτονικό, όχι η χρήση από μόνη της. Είναι θέμα αισθητικής; Περί ορέξεως κολοκυθόπιτα. Αν είναι όμως θέμα ιδεολογίας, που υποκρύπτει θέσεις όπως «η κατάργηση του πολυτονικού ευθύνεται για όλα τα δεινά της παιδείας», η οποία με τη σειρά της υποκρύπτει θέσεις όπως «η καθαρεύουσα ήταν καλύτερη από τη δημοτική» και «τότε που είχαμε "πατρίς-θρησκεία-οικογένεια" τι καλά πού 'τανε», τότε δεν απαλλάσσεται αυτόματα ο πολυτονιστής από τη ρετσινιά του ακροδεξιού και/ή εθνικιστή. Υπάρχει λόγος δηλαδή που υπάρχει ιδεολογική διάσταση στο ζήτημα, δεν είναι εμμονή των μη πολυτονιστών.

 

[azimuthios]

Μπέρνι, δεν μίλησα πουθενά για το διαδίκτυο. Κι εμένα μου χτυπάει η γραμματοσειρά.

Παρόλα αυτά δείτε αυτό και όποιος μου πει ότι δεν μπορεί να διαβάσει τα καταπληκτικά κείμενα που έχουν αναρτηθεί εκεί επειδή είναι στο πολυτονικό, τότε θα τον πω κι εγώ με τη σειρά μου αναίτια κολλημένο και παράλογο, για να δανειστώ λίγο τη φράση του δόκτορα.

http://bonsaistoriesflashfiction.wordpress.com/category/%CE%BC%CE%B5%CF%84%CE%B1%CF%86%CF%81%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B5%CF%83/%CE%BC%CF%80%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B7-%CE%BD%CE%AF%CE%BD%CE%B1/


Και το βάζω γιατί είναι καθαρά διαδικτυακό.

 

[drsiebenmal]

Άζι, από περιέργεια, πόση ώρα χρειάζεται για να πολυτονιστεί ένα μονοτονικό κείμενο π.χ. 1000 λέξεων;

Και πόσο θλιβερό, αυτή ήταν η 15.000ή ανάρτησή μου στη Λεξιλογία. Μια ανάρτηση για τον καβγά μονοτονικό vs πολυτονικό...

 

[bernardina]

Και πόσο θλιβερό, αυτή ήταν η 15.000ή ανάρτησή μου στη Λεξιλογία. Μια ανάρτηση για τον καβγά μονοτονικό vs πολυτονικό...

Και, δηλαδή, τι θα ήθελες να σχολιάζεις αντί γι' αυτό; :devil:

Άντε, και στις επόμενες δεκαπεντεχιλιάδες! :wub::wub:

 

[azimuthios]

Εξαρτάται ποιος το κάνει. Αν το κάνει κάποιος πολυτονιστής ή κάποιος με εμπειρία και ευχέρεια στη χρήση του, όχι παραπάνω από 30-40 λεπτά νομίζω. Αλλά έχω την αίσθηση πως υπάρχει και εργαλείο. Θα ρωτήσω και θα σου πω αν ενδιαφέρεσαι. Από περιέργεια και μόνο θα μπορούσαμε να το ξέρουμε.

 

[drsiebenmal]

Φυσικά και με ενδιαφέρει. Αλλιώς γιατί να ρωτήσω;

 

[SBE]

Πάντως, πολυτονικό σε υπολογιστή μπορεί να χρειαστείς άμα γράφεις μικτό κείμενο νέα και αρχαία ελληνικά.
Πριν μερικά χρόνια έφτιαξα το πρόγραμμα μιας συναυλίας βυζαντινής μουσικής που είχε τους στίχους στο πρωτότυπο και αγγλική μετάφραση δίπλα. Κι επειδή έναν ύμνο δεν μπορούσα να τον βρω πουθενά χωρίς τόνους κι όταν σε πιέζουν εκατό υστερικές καρακάξες* που χορηγούν την εκδήλωση και θέλουν γκλαμουριά στην υμνολογία, δεν κάθεσαι να δακτυλογραφήσεις πενήντα σειρές αρχαία μονοτονικά και να ρισκάρεις να είναι κανένας φιλόλογος στο κοινό και να στείλει γράμμα με παράπονο (ναι, έχει πολλούς τέτοιος), οπότε το έκανα όλο πολυτονικό κι επειδή δεν ήξερα πως βάζεις πνεύματα κλπ έκανα κλόπι-πέιστ από άλλα θρησκευτικά σάιτ.

ΥΓ Ναι, παραδέχομαι την προχειροδουλειά. Το αποτέλεσμα όμως έσκιζε, είχαμε και βελουδένια κορδέλα για σελιδοδείκτη, και τώρα συγχίστηκα γιατί θυμήθηκα ότι έβαζα στα καθίσματα προγράμματα και ένας #@$^^& καθόταν στο κάθισμά του και του έδωσα το πρόγραμμα και μερικά ακόμα να τα δώσει στους διπλανούς του που δεν έφτανα, κι ο διπλανός του δεν πήρε και μετά πήγε και με κατηγόρησε για ρατσισμό γιατί λέει δεν του έδωσα πρόγραμμα επειδή ήταν μαύρος. Η δε (λευκή) σύζυγος του μαύρου, που τραγουδούσε στη χορωδία και δεν είχε δει το περιστατικό, προσεβλήθη σφόδρα και ζήτησε την άμεση απόλυσή μου από τους διοργανωτές, μέχρι που της είπαν ότι δεν γίνεται να απολύσεις εθελοντές, ειδικά άμα φτιάχνουν και προγράμματα. Δυστυχώς αντί για την πνευματική ανάταση κλπ ανταλλάξαμε φιλοφρονήσεις με την χορωδό.

* αυτό, ναι, είναι ρατσιστικός χαρακτηρισμός, αλλά τους πήγαινε γάντι.

 

[azimuthios]

Κι επειδή ελαφρώς θίχτηκα από τον συνειρμό που δεν είναι διόλου τιμητικός, θα ρωτήσω: σε τι διαφέρει αυτός ο συνειρμός και η στάση απέναντι στους πολυτονιστές ή τους συμπαθούντες όπως εγώ, από το "πας μετανάστης, εγκληματίας", "δεν θέλουμε τα παιδιά Ρομά στο σχολείο γιατί είναι βρόμικα" και λοιπά κουραφέξαλα; Επειδή είναι μικρή και χαμηλών τόνων (ως επί το πλείστον) ομάδα; Και γιατί δηλαδή γενικεύετε τον χαρακτηρισμό χωρίς να ξέρετε ποιος γράφει με πολυτονικό και γιατί; Τι εύκολη κρίση είναι αυτή τέλος πάντων;

Και θα πω και άλλα παραδείγματα: κάποιοι είναι λάτρεις του βινυλίου και δεν μπορούν τη μαζικοποίηση και κονσερβοποίηση της μουσικής που γίνεται στο youtube και MP3; Είναι και αυτοί συντηρητικοί και παράλογοι;

Ή οι λάτρεις του βιβλίου που θέλουν να έχουν 10.000 τίτλους στο σπίτι τους να τους καμαρώνουν και δεν γουστάρουν το Kindle τι είναι; Παράλογοι, αναχρονιστικοί και εν δυνάμει εθνικιστές;

Oh, please!

Για μένα είναι θέμα ρομαντισμού, αισθητικής ή καλλιγραφίας αν θέλετε. Και απ' όσο ξέρω δεν υπάρχει νόμος που να απαγορεύει την αισθητική άποψη του καθενός.

Και για να μην έρθει ο νίκελ τώρα... προλαβαίνω και λέω ότι δεν μιλάω για περιπτώσεις που οι πολυτονιστές, βινυλιστές, βιβλιολάτρεις επιβάλλουν την άποψή τους, αλλά για τις περιπτώσεις που κάθονται ήσυχα ήσυχα και διαβάζουν τον Καβάφη τους στο πρωτότυπο από βιβλίο γεμάτο αρώματα χαρτιού και σκόνης και ξύλου και ακούνε σε βινύλιο τη μουσική που τους αρέσει από ΜΚ 2... :)

 

[Palavra]

Μα βρε Άζι, αυτό έλειπε να θεωρούμε τους συνειρμούς μας άνωθεν εντολή! Εγώ παλιότερα πράγματι, έβλεπα πολυτονικό και αμέσως σκεφτόμουν Άδωνις. Επειδή όμως αυτός ο συνειρμός, όπως λες κι εσύ, δεν είναι σωστός και πράγματι αδικεί κάποιους, τώρα βλέπω πολυτονικό και σκέφτομαι απλώς ότι μ' ενοχλεί, χωρίς να κάνω αξιακή κρίση για τον συγγραφέα προτού μάθω γιατί χρησιμποιεί το πολυτονικό, όπως έγραψα και πριν. Δεν ήταν αρκετά ξεκάθαρο;

 

[drsiebenmal]

Άζι: Επειδή ήμουν στα τυπογραφεία από την εποχή του πολυτονικού και των λινοτυπικών, το παράλογο του πράγματος θα το συνειδητοποιήσεις όταν υπολογίσεις τη χρονική επιβάρυνση για τον πολυτονισμό των 1000 λέξεων και όσα σημαίνει αυτό. Λιγότερες ώρες ουσιαστικών μαθημάτων στα σχολεία, περισσότερο κόστος σε κάθε τομέα της ζωής κ.λπ. κ.λπ., τα γνωστά και μη εξαιρετέα (τα έχουμε πει χιλιάδες φορές).

Το συντηρητικό του πράγματος (σε συνδυασμό και με το ρομαντικό που αναφέρεις) δεν είναι υποχρεωτικά κακό. Βέβαια, οι μεγάλοι αρχαίοι δεν έγραφαν με πολυτονικό, αλλά φυσικά, το ξέρεις αυτό. Τους πολυτόνισαν κάποιοι άλλοι, πολύ αργότερα. Κάποιοι μεγάλοι, όμως, πραγματικά έγραψαν με πολυτονικό. Είμαι βέβαιος, όμως, ότι θα υπάρξουν και στο μέλλον κάποιοι μεγάλοι της ελληνικής γλώσσας, που θα γράψουν στο μονοτονικό.

Για το αισθητικό, κάθε άποψη είναι σεβαστή, φυσικά.

 

[pidyo]

Άζι, από περιέργεια, πόση ώρα χρειάζεται για να πολυτονιστεί ένα μονοτονικό κείμενο π.χ. 1000 λέξεων;

Όταν έχεις υπάρχον ψηφιακό κείμενο, να το πολυτονίσεις χειροκίνητα είναι παράλογο: το περνάς από τον πολυτονιστή (όταν δεν πρόκειται για είδος κειμένου που ο πολυτονιστής θα σου τα κάνει μαντάρα) και τελειώνει η ιστορία (έστω, τελειώνει μετά τον έλεγχο).

Το πιο ενδιαφέρον ερώτημα είναι πόσο γρήγορη είναι η δακτυλογράφηση πολυτονικού κειμένου. Εγώ, θέλοντας και μη, είμαι αρκετά γρήγορος, αλλά φαντάζομαι πως η σχέση είναι τουλάχιστον ένα προς δύο, ακόμη κι όταν γράφει κανείς πολυτονικό σε τυφλό σύστημα.

 

[Alexandra]

Εγώ στο πολυτονικό έμαθα τυφλό σύστημα και μάλιστα έγραφα πολύ γρήγορα, αλλά από τη στιγμή που το γύρισα στο μονοτονικό, όχι απλώς δεν μπορώ πλέον να πολυτονίσω στο πληκτρολόγιο, αλλά ούτε καν με το χέρι. Έχω ξεχάσει ακόμα και τους κανόνες, δεν θυμάμαι ποιες λέξεις έπαιρναν δασεία και ποιες ψιλή.

 

[nickel]

δεν θυμάμαι ποιες λέξεις έπαιρναν δασεία και ποιες ψιλή.

Αυτές δεν πειράζει να τις θυμόμαστε. Αντιγράφω από τους πολυτονιστές:

Παίρνουν δασεία ὅλες οἱ λέξεις ποὺ ἀρχίζουν ἀπὸ υ ἢ υι: ὑγεία, υἱικός, καὶ οἱ ἀκόλουθες, μὲ ἀλφαβητικὴ σειρὰ —(καὶ τὰ παράγωγὰ τους):
ἁβρός, ἅγιος, ἁγνός, Ἅδης, ἁδρός, αἷμα, Αἷμος, αἵρεση, αἱρετός, ἅλας -άτι, Ἁλιάκμονας, ἁλιεία, Ἁλικαρνασσός, ἁλίπαστος, ἁλίπεδο, ἅλμα, ἅλμη, ἁλμυρός, Ἁλόννησος, ἁλτῆρες, ἁλυκή, ἁλυσίδα, ἁλώνι, ἅλωση, ἅμα, Ἁμαδρυάδα, ἅμαξα, ἁμαρτάνω, ἅμιλλα, ἁπαλός, ἁπλός, ἅρμα (διαφορετικὸ ἀπὸ τὰ ἄρματα = ὅπλα, ποὺ παίρνουν ψιλὴ < λατ. arma), ἅρμη, ἁρμόζω, ἁρμός, ἁρπάζω, ἁφή, ἁψίδα, ἁψίθυμος, ἁψίκορος, ἁψὺς
ἑαυτός, ἑβδομάδα, ἔβδομος, Ἑβραῖος, Ἕβρος, ἕδρα, εἵλωτας, εἱμαρμένη, εἱρκτή, εἱρμός, Ἑκάβη, Ἑκάτη, ἑκατόν, Ἕκτορας, ἕκτος, Ἑλένη, ἕλικας, Ἑλικώνας, ἕλκος, έλκύω, Ἑλλάδα, Ἕλλη, Ἕλληνας, ἕλος, ἕνας, ἕνεκα, ἑνικός, ἕντεκα, ἑνώνω, ἑξήντα, ἑξῆς, ἕξι, ἑπτὰ (ἑφτά), ἕρμαιο, ἑρμαφρόδιτος, ἑρμηνεύω, Ἑρμής, έρμητικός, Ἑρμιόνη, ἑρπετό, ἕρπω, ἑσμός, ἑσπερινός, ἑστία, ἑστιατόριο, έταιρεία, ἑταῖρος, ἕτοιμος, εὑρίσκω, εὑρετήριο, ἕως (ὥς).
ἡ, ἥβη, ἡγεμόνας, ἡγήτορας, ἡγούμενος, ἡδονή, ἡλικία, ἥλιος, ἡμέρα, ἥμερος, ἡμι(-σφαίριο, -τονο, κ.ἄ.), ἡνία, ἡνίοχος, ἥπατα, Ἥρα, Ἡρακλής, Ἡρόδοτος, ἥρωας, Ἡσίοδος, ἥσυχος, ἧττα, Ἥφαιστος.
ἱδρύω, ἱδρώνω -ώτας, ἱερός, Ἱερουσαλήμ, ἱκανός, ἱκετεύω, ἱλαρὰ (ἵλερη), ἱλαρός, ἵλεως, ἱμάτιο, ἵππος -ικό, ἱστορία, ἱστίο, ἱστός.
ὁ, ὁδηγῶ, ὁδός, ὅλμος, ὁλόκληρος, ὅλος, ὁμάδα, ὁμαλός, ὅμηρος, Ὅμηρος, ὁμιλία, ὅμιλος, ὁμιλῶ, ὁμίχλη, ὁμο- (-λογῶ, -τεχνος, -φυλος), ὅμοιος, ὅμως, ὁπλή, ὅπλο, ὅποιος, ὁποῖος, ὅποτε, ὁπότε, ὅπου, ὅπως, ὅραμα, όραση, ὁρίζω, ὅριο, ὅρκος, ὅρμος, ὁρμῶ, ὅρος, ὁ (= περιορισμός ἀλλὰ ὄρος, τὸ =βουνό), ὅσιος, ὅσος, ὅταν, ὅτι, ὅ,τι.
υἱοθεσία, υἱοθετῶ, υἱός (ὁ κ. Τάδε καὶ Υἱός).
ὥρα, ὡραῖος, ὥριμος, ὡς, ὣς (βλ. ἕως).
Παίρνουν δασεία καὶ οἱ παράγωγες καὶ οἱ σύνθετες λέξεις ποὺ ἔχουν μιὰν δασυνόμενη ὡς πρῶτο συνθετικό: ἅμαξα -ἁμάξι -άκι -ιτός, ἁμαξοστοιχία, ἁμαξοστάσιο, ἁπλὸς -ότητα -οποιῶ, κτλ.
Ὅλες οἱ λέξεις ποὺ δὲν δασύνονται εἶναι φυσικὸ νὰ παίρνουν ψιλή.
Δὲν παίρνουν δασεία μερικὲς νεοελληνικὲς λέξεις ποὺ σχηματίσθηκαν ἀπὸ ἀρχαῖες δασυνόμενες μὲ φωνητικὴ μεταβολή: άμάδα (< ὁμάδα), ἀρμίδι (< ὃρμ-), ἐμεῖς (< ἡμ-), ἴσκιος (< ὴ-σκιά). Οὔτε τὰ άθροίζω (-σμα).
Δὲν παίρνουν πιὰ δασεία καὶ ὀσες λέξεις ἀρχίζουν μὲ ρ.
Δὲν παίρνουν δασεία ξένες λέξεις ποὺ γράφονται στὴν γλώσσα τους μὲ ἀρχικὸ h (δασὺ πνεῦμα): Ἀδριανός, -ούπολη, Ἀμβοῦργο, Ἄμλετ (-έτος), Ἀννίβας, Ἀψβοῦργος, Ἔγγελος, ἐκτάριο, Ἐλβετία, Ἐλιγολάνδη, Ἐλσίνκι, ἐραλδική, ἐρραρτιανός, Ἐρζεγοβίνη, Ἐρρίκος, Ἰνδοστάν, Ἰσπανία, Ὀλλανδία, Ὀράτιος, όρδή, ὀρτανσία, ὄστια, Οὐγγαρία, οὐγενότος, οὐμανισμός, Οὐμβέρτος, Οὐμβόλδος, Οὗννοι, Οὐσσάροι.

(Διορθώθηκαν κάποια λαθάκια.)