Το τραγούδι αυτό για τη καταστροφή της Νάουσας, που κατά τον Earion έγινε λίγο πιο γύφτικο (υποθέτω ότι εννοεί «λιγότερο βαρύ και πένθιμο») ....
Δεν έγινα κατανοητός, και μου είναι δύσκολο να περιγράψω με λόγια κάτι που συνίσταται κυρίως σε αίσθηση —μουσική αίσθηση—, χωρίς μάλιστα να παρεξηγηθώ που μεταχειρίστηκα ένα επίθετο που μπορεί να με εκθέσει. Θα επιχειρήσω:
Δεν είναι ζήτημα μουσικών οργάνων ή ενορχήστρωσης, είναι ζήτημα ήθους, μουσικού ήθους. Δηλαδή, με τι διάθεση γίνεται η επιτέλεση του μουσικού κομματιού, με ποιο ύφος εκπέμπεται. Από τα επίθετα που έδωσες, Νίκελ (βαρύ και πένθιμο), κρατώ το πρώτο. Ναι, το συγκεκριμένο τραγούδι, που μιλά για μια καταστροφή, εκφέρεται με ύφος βαρύ και αυστηρό, τελετουργικό θα τολμούσα να πω. Οι εκτελεστές, οργανοπαίκτες και τραγουδιστές, δονούμενοι από το μέγεθος της συμφοράς, (δέον να) επιδιώκουν να μεταδώσουν στο κοινό αυτή την αίσθηση, με συγκέντρωση και εσωστρέφεια, όχι με ακκισμούς (και υπόνοιες σεξουαλικότητας) και χαμόγελα επίδειξης, όπως η Μαρίνα Σάττι και οι κοπέλες που συντραγουδούν. Οι μουσικοί —εδώ κορυφώνεται η αντίρησή μου— (δέον να) παίζουν τις νότες "στρωτά" , όχι με τρίλιες και τσαλίμια που μεταδίδουν λαγνεία και λυγμό.
Πραγματικά κι εγώ αναρωτιέμαι ποιο είναι το γύφτικο ύφος που δεν υπάρχει και άλλη λέξη να το περιγράψει. Η λιτή ενορχήστρωση με παραδοσιακά όργανα σε αντίθεση με την ενορχήστρωση πίστας με πλήκτρα, ντραμς, βιολιά και ηλεκτρικές κιθάρες;
Με νταούλι και ζουρνά δεν παίζεται αυτό το τραγούδι;
Όντως το τραγούδι αυτό παιζόταν με νταούλι και ζουρνά. Αλλά, όπως είπα, δεν είναι ζήτημα ενορχήστρωσης, είναι ζήτημα εκφοράς.
Ιδού ακριβώς εκτέλεση με νταούλι και ζουρνά (εδώ:
), όπου ο ζουρνάς, με τον ήχο του, τον εγγενώς "φασαριόζικο", έως και ενοχλητικά διαπεραστικό (ακριβώς γι' αυτό το λόγο ο ζουρνάς με τον οξύ του ήχο αντικαταστάθηκε από το κλαρίνο με τον "γλυκύτερο" ήχο του) παίζει λιτά.
Ορίστε μάλιστα —για να διώξω από πάνω μου την υποψία στερεοτυπικού φυλετισμού— άλλη εκτέλεση, από μουσικό που θα περίμενε κανείς —λόγω καταγωγής— να αναπαράγει "γύφτικο" λυγμό και κλάψα, και που όμως αντιστέκεται στον πειρασμό να κάνει επίδειξη δεξιοτεχνίας γλιστρώντας σε ποικίλματα υπερβολής.
(Αυτός που είναι εντελώς οφ, και θέλει σφαλιάρες είναι ο τραγουδιστής).