Though this be madness, yet there is method in it.
μαντήλι ή μαντίλι — και άλλες απλοποιήσεις
- Thread starter azimuthios
- Start date
Though this be madness, yet there is method in it.
Ρούσβελτ ή Ρούζβελτ; ένα νήμα που έχει και Σβέικ (και Ζβέικ) και Σβετλάνες (και Ζβετλάνες) και καλάσνικοφ (και καλάζνικοφ), και κομπιούτερ (και κομπγιούτερ· και κομπʒιούτερ) και άλλα πολλά.
Για όποιον δεν βαριέται να διαβάζει έχω παρακάτω τον προβληματισμό για τον τρόπο που γράφουν τη Φινλανδία στην ΕΕ, από τον Οδηγό για τη σύνταξη κτλ (σελ. 286):
Φινλανδία
Αρκετές συζητήσεις έχει προκαλέσει και η γραφή της χώρας αυτής, για την οποία υπάρχουν τρεις εκδοχές: Φινλανδία, Φιλλανδία (με αφομοίωση και μετατροπή του νι σε λάμδα) και Φιλανδία (με αποβολή του νι). Ωστόσο, η πρώτη γραφή έχει σαφέστατα επικρατήσει {Οι στατιστικές συχνότητας στο διαδίκτυο είναι συντριπτικά υπέρ της (αναλογία άνω του δέκα προς ένα). Στα κοινοτικά κείμενα η υπεροχή της είναι ακόμη μεγαλύτερη.} και, κατά μια άποψη, είναι και ορθότερη, αφού διατηρεί την αυθεντική έρρινη προφορά της ξένης λέξης.
Πρέπει, πάντως, να επισημανθεί το γεγονός ότι στο λεξικό του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη και στο εμπεριστατωμένο βιβλίο του Γ. Παπαναστασίου Νεοελληνική ορθογραφία η λέξη γράφεται Φιλανδία {Το λεξικό Μπαμπινιώτη γράφει Φινλανδία κ. Φιλανδία, μερικές φορές Φιλλανδία και το λεξικό Κριαρά Φινλανδία}. Η γραφή αυτή είναι ίσως γλωσσολογικά ορθότερη, αφού δεν περιέχει το καταρχήν ανεπίτρεπτο στα ελληνικά συμφωνικό σύμπλεγμα <νλ> και συνάδει με την αρχή της απλογράφησης (ένα λάμδα αντί δύο). Παρατηρείται, εξάλλου, ότι το νι δεν υπάρχει στη φινλανδική ονομασία της χώρας, αφού στη φινλανδική γλώσσα η χώρα ονομάζεται Suomi. Η προσθήκη του νι στα ελληνικά γίνεται απλώς και μόνο για να αποδοθεί ο έρρινος φθόγγος που υπάρχει στις γλώσσες από τις οποίες ήρθε στα ελληνικά η λέξη Φινλανδία (Finland). Και τίθεται το ερώτημα: δικαιολογείται εκτροπή από το φθογγολογικό σύστημα της γλώσσας μας σε μια τέτοια περίπτωση; Προφανώς, κατά την άποψη των υποστηρικτών του τύπου Φιλανδία, όχι.
Επιπλέον, επισημαίνεται ότι η γλώσσα μας αντιμετώπισε ήδη παρόμοιο πρόβλημα στη λέξη Greenland (γαλλικά: Groenland• δανικά: Grønland) και το έλυσε με τον τρόπο που προκρίνει η άποψη αυτή, δηλαδή με αποβολή του νι: Γροιλανδία και όχι Γροινλανδία (το <οι> είναι άλλη υπόθεση). Επομένως, υπάρχει και προηγούμενο. Και προστίθεται ότι, αντίθετα, το νι διατηρείται όταν η λέξη δεν εξελληνίζεται, αλλά διατηρείται στην ξένη της μορφή. Για παράδειγμα, η λέξη Vinland (η ονομασία που έδωσε στη βόρεια Αμερική ο Νορβηγός Λέιφ Έριξον, όταν την ανακάλυψε πριν από χίλια περίπου χρόνια) μεταγράφεται στα ελληνικά Βίνλαντ, δηλαδή διατηρεί το νι, γιατί μένει στην ξένη της μορφή. Φαίνεται δηλαδή ότι ρόλο στη διατήρηση ή μη του νι παίζει η θέση του τόνου. Όταν τον τόνο φέρει η συλλαβή που έχει το νι, είναι πιο εύκολο να προφερθεί η συλλαβή αυτή διακριτά, με δυνατή ηχητική παρουσία του φθόγγου [n] (Βίνλαντ, Φίνλαντ, Φίνλεϊ, Κόνλεϊ). Όταν, όμως, κατά τον εξελληνισμό της λέξης ο τόνος μεταφέρεται σε άλλη (επόμενη) συλλαβή, η τάση για αποβολή του νι είναι πολύ έντονη. Για παράδειγμα, οι Έλληνες στον προφορικό λόγο λένε σχεδόν πάντα φιλανδός και φιλανδικός και όχι φινλανδός ή φινλανδικός.
Ωστόσο, παρά την αξιόλογη επιχειρηματολογία που στηρίζει την άποψη αυτή, δεν μπορεί, κατά τη γνώμη των συντακτών του παρόντος Οδηγού, να παραβλεφθεί η αναμφισβήτητα συντριπτική υπεροχή του τύπου Φινλανδία και, ως εκ τούτου, αποφασίστηκε να προταθεί η χρήση του τύπου αυτού. Εξάλλου, το γεγονός ότι το γράφημα <νλ> δεν επιτρέπεται καταρχήν στα ελληνικά δεν δημιουργεί πρόβλημα, διότι ο κανόνας αυτός δεν ισχύει για τις ξένες λέξεις που έχουν μπει στη γλώσσα μας (π.χ., μάνλιχερ), ιδίως όταν πρόκειται για ανθρωπωνύμια (π.χ., Στάνλεϊ, Φίνλεϊ) ή τοπωνύμια (π.χ. Μπούργκενλαντ). Ο κανόνας δεν ισχύει ούτε καν για τα ελληνικά ανθρωπωνύμια (π.χ. Καραμανλής, Τερκενλής, Κεσσανλής κ.τ.ό., αν και τα ανθρωπωνύμια αυτού του είδους έχουν επίσης ξενική καταγωγή). [Ανάλογη περίπτωση είναι το γράφημα <νκ> που επίσης δεν επιτρέπεται καταρχήν στα ελληνικά, αλλά χρησιμοποιείται κατ’ εξαίρεση σε ξένες ή ξενικής καταγωγής λέξεις (δονκιχωτισμός, Ελσίνκι, Ανκόνα, Φρανκφούρτη κ.λπ.), το γράφημα <τγ> (Στουτγάρδη, Γκάτγουικ) κ.λπ.] Επομένως, με βάση το κριτήριο της συντριπτικής υπεροχής: Φινλανδία.
Earion: Έριξον!
Φινλανδία
Αρκετές συζητήσεις έχει προκαλέσει και η γραφή της χώρας αυτής, για την οποία υπάρχουν τρεις εκδοχές: Φινλανδία, Φιλλανδία (με αφομοίωση και μετατροπή του νι σε λάμδα) και Φιλανδία (με αποβολή του νι). Ωστόσο, η πρώτη γραφή έχει σαφέστατα επικρατήσει {Οι στατιστικές συχνότητας στο διαδίκτυο είναι συντριπτικά υπέρ της (αναλογία άνω του δέκα προς ένα). Στα κοινοτικά κείμενα η υπεροχή της είναι ακόμη μεγαλύτερη.} και, κατά μια άποψη, είναι και ορθότερη, αφού διατηρεί την αυθεντική έρρινη προφορά της ξένης λέξης.
Πρέπει, πάντως, να επισημανθεί το γεγονός ότι στο λεξικό του Ιδρύματος Τριανταφυλλίδη και στο εμπεριστατωμένο βιβλίο του Γ. Παπαναστασίου Νεοελληνική ορθογραφία η λέξη γράφεται Φιλανδία {Το λεξικό Μπαμπινιώτη γράφει Φινλανδία κ. Φιλανδία, μερικές φορές Φιλλανδία και το λεξικό Κριαρά Φινλανδία}. Η γραφή αυτή είναι ίσως γλωσσολογικά ορθότερη, αφού δεν περιέχει το καταρχήν ανεπίτρεπτο στα ελληνικά συμφωνικό σύμπλεγμα <νλ> και συνάδει με την αρχή της απλογράφησης (ένα λάμδα αντί δύο). Παρατηρείται, εξάλλου, ότι το νι δεν υπάρχει στη φινλανδική ονομασία της χώρας, αφού στη φινλανδική γλώσσα η χώρα ονομάζεται Suomi. Η προσθήκη του νι στα ελληνικά γίνεται απλώς και μόνο για να αποδοθεί ο έρρινος φθόγγος που υπάρχει στις γλώσσες από τις οποίες ήρθε στα ελληνικά η λέξη Φινλανδία (Finland). Και τίθεται το ερώτημα: δικαιολογείται εκτροπή από το φθογγολογικό σύστημα της γλώσσας μας σε μια τέτοια περίπτωση; Προφανώς, κατά την άποψη των υποστηρικτών του τύπου Φιλανδία, όχι.
Επιπλέον, επισημαίνεται ότι η γλώσσα μας αντιμετώπισε ήδη παρόμοιο πρόβλημα στη λέξη Greenland (γαλλικά: Groenland• δανικά: Grønland) και το έλυσε με τον τρόπο που προκρίνει η άποψη αυτή, δηλαδή με αποβολή του νι: Γροιλανδία και όχι Γροινλανδία (το <οι> είναι άλλη υπόθεση). Επομένως, υπάρχει και προηγούμενο. Και προστίθεται ότι, αντίθετα, το νι διατηρείται όταν η λέξη δεν εξελληνίζεται, αλλά διατηρείται στην ξένη της μορφή. Για παράδειγμα, η λέξη Vinland (η ονομασία που έδωσε στη βόρεια Αμερική ο Νορβηγός Λέιφ Έριξον, όταν την ανακάλυψε πριν από χίλια περίπου χρόνια) μεταγράφεται στα ελληνικά Βίνλαντ, δηλαδή διατηρεί το νι, γιατί μένει στην ξένη της μορφή. Φαίνεται δηλαδή ότι ρόλο στη διατήρηση ή μη του νι παίζει η θέση του τόνου. Όταν τον τόνο φέρει η συλλαβή που έχει το νι, είναι πιο εύκολο να προφερθεί η συλλαβή αυτή διακριτά, με δυνατή ηχητική παρουσία του φθόγγου [n] (Βίνλαντ, Φίνλαντ, Φίνλεϊ, Κόνλεϊ). Όταν, όμως, κατά τον εξελληνισμό της λέξης ο τόνος μεταφέρεται σε άλλη (επόμενη) συλλαβή, η τάση για αποβολή του νι είναι πολύ έντονη. Για παράδειγμα, οι Έλληνες στον προφορικό λόγο λένε σχεδόν πάντα φιλανδός και φιλανδικός και όχι φινλανδός ή φινλανδικός.
Ωστόσο, παρά την αξιόλογη επιχειρηματολογία που στηρίζει την άποψη αυτή, δεν μπορεί, κατά τη γνώμη των συντακτών του παρόντος Οδηγού, να παραβλεφθεί η αναμφισβήτητα συντριπτική υπεροχή του τύπου Φινλανδία και, ως εκ τούτου, αποφασίστηκε να προταθεί η χρήση του τύπου αυτού. Εξάλλου, το γεγονός ότι το γράφημα <νλ> δεν επιτρέπεται καταρχήν στα ελληνικά δεν δημιουργεί πρόβλημα, διότι ο κανόνας αυτός δεν ισχύει για τις ξένες λέξεις που έχουν μπει στη γλώσσα μας (π.χ., μάνλιχερ), ιδίως όταν πρόκειται για ανθρωπωνύμια (π.χ., Στάνλεϊ, Φίνλεϊ) ή τοπωνύμια (π.χ. Μπούργκενλαντ). Ο κανόνας δεν ισχύει ούτε καν για τα ελληνικά ανθρωπωνύμια (π.χ. Καραμανλής, Τερκενλής, Κεσσανλής κ.τ.ό., αν και τα ανθρωπωνύμια αυτού του είδους έχουν επίσης ξενική καταγωγή). [Ανάλογη περίπτωση είναι το γράφημα <νκ> που επίσης δεν επιτρέπεται καταρχήν στα ελληνικά, αλλά χρησιμοποιείται κατ’ εξαίρεση σε ξένες ή ξενικής καταγωγής λέξεις (δονκιχωτισμός, Ελσίνκι, Ανκόνα, Φρανκφούρτη κ.λπ.), το γράφημα <τγ> (Στουτγάρδη, Γκάτγουικ) κ.λπ.] Επομένως, με βάση το κριτήριο της συντριπτικής υπεροχής: Φινλανδία.
Earion: Έριξον!
Μια ελάχιστη λογιοτατική παρατήρηση για αυτό εδώ:
(α) Το συγκεκριμένο επιχείρημα θυμίζει έντονα τα τύπου «κι εσείς γιατί βασανίζετε τους μαύρους». Με την ίδια λογική, δεν υπάρχει ούτε φι, ούτε λάμδα, ούτε δέλτα, ούτε καν άλφα.
(β) Το όνομα Φινλανδία προέρχεται από το (επίσης παλαιότατο) όνομα της χώρας που διατηρείται σήμερα στην άλλη από τις δύο επίσημες γλώσσες της, τα σουηδικά.
(α) Το συγκεκριμένο επιχείρημα θυμίζει έντονα τα τύπου «κι εσείς γιατί βασανίζετε τους μαύρους». Με την ίδια λογική, δεν υπάρχει ούτε φι, ούτε λάμδα, ούτε δέλτα, ούτε καν άλφα.
(β) Το όνομα Φινλανδία προέρχεται από το (επίσης παλαιότατο) όνομα της χώρας που διατηρείται σήμερα στην άλλη από τις δύο επίσημες γλώσσες της, τα σουηδικά.
LOL. Επίσης δεν έχει σημασία αν θα γράψετε Graecian ή Grecian αφού κανονικά είναι Hellenic, που προφέρεται [gri:k].
I don't think so. Εμένα ο γκούγκλης με πληροφορεί ότι η Φιλανδία υπερτερεί της Φινλανδίας με 52%-48% (704 έναντι 646 -καθαρά αποτελέσματα).
