Πειραιάς, τότε και τώρα
- Thread starter crystal
- Start date
...
Πειραιάς, 1970-'71
Με τα εξωτερικά γυρίσματα στην Αθήνα, τον Πειραιά και την Κέρκυρα του τότε, και μουσική του Μορικόνε.
Le Casse (The Burglars, Οι Διαρρήκτες) του Ανρί Βερνέιγ. Εδώ η γαλλική βερσιόν με αγγλικούς υπότιτλους:
Πειραιάς, 1970-'71
Με τα εξωτερικά γυρίσματα στην Αθήνα, τον Πειραιά και την Κέρκυρα του τότε, και μουσική του Μορικόνε.
Le Casse (The Burglars, Οι Διαρρήκτες) του Ανρί Βερνέιγ. Εδώ η γαλλική βερσιόν με αγγλικούς υπότιτλους:
Πάντα από το εξαίρετο MLP-blogspot:
Το τραμ του Περάματος
φωτοδείγμα (μαζί με το παλιό τρόλεϊ της Καστέλλας):
Το τραμ του Περάματος
φωτοδείγμα (μαζί με το παλιό τρόλεϊ της Καστέλλας):
Attachments
-
deigmas.JPG
bernardina
Moderator
Έχω πολύ ζωντανές αναμνήσεις από το τραμ του Περάματος, αφού όταν καταργήθηκε οριστικά ήμουν ήδη στην εφηβεία. Σ' αυτό χρωστάω μερικές από τις πιο ευχάριστες στιγμές της παιδικής ηλικίας: κάτι καθαροδευτέρες στο εξοχικό (!) Πέραμα, για παράδειγμα. 
Επίσης είναι συνδεδεμένο με μια από τις χειρότερες εμπειρίες μου, μιας και εξαιτίας των γραμμών (που είχαν αφεθεί φυτεμένες στην άσφαλτο έως σχετικά πρόσφατα) κινδύνεψα ν' αφήσω τα όμορφα κοκαλάκια μου στο δρόμο μπροστά από το τελωνείο, όταν γλίστρησε η ρόδα της μηχανής όπου ήμουν συνεπιβάτης, πέσαμε μαλλιοκούβαρα και το λεωφορείο Πειραιάς-Πέραμα πέρασε, σφουίιιιννν, τριάντα πόντους από τα κεφάλια μας. :scared:
Ειλικρινά ποτέ δεν κατάλαβα γιατί κατάργησαν αυτό το τραμ. Άαααλα, η πρόοδος... που έλεγε και ο Χάρι Κλυνν.
Α, και τώρα που το θυμήθηκα: η παλιά πινακίδα στον σταθμό του ηλεκτρικού της Κηφισιάς έγραφε όλους τους ενδιάμεσους σταθμούς με τερματικό, όχι τον Πειραιά, αλλά το Πέραμα!
Επίσης είναι συνδεδεμένο με μια από τις χειρότερες εμπειρίες μου, μιας και εξαιτίας των γραμμών (που είχαν αφεθεί φυτεμένες στην άσφαλτο έως σχετικά πρόσφατα) κινδύνεψα ν' αφήσω τα όμορφα κοκαλάκια μου στο δρόμο μπροστά από το τελωνείο, όταν γλίστρησε η ρόδα της μηχανής όπου ήμουν συνεπιβάτης, πέσαμε μαλλιοκούβαρα και το λεωφορείο Πειραιάς-Πέραμα πέρασε, σφουίιιιννν, τριάντα πόντους από τα κεφάλια μας. :scared:
Ειλικρινά ποτέ δεν κατάλαβα γιατί κατάργησαν αυτό το τραμ. Άαααλα, η πρόοδος... που έλεγε και ο Χάρι Κλυνν.
Α, και τώρα που το θυμήθηκα: η παλιά πινακίδα στον σταθμό του ηλεκτρικού της Κηφισιάς έγραφε όλους τους ενδιάμεσους σταθμούς με τερματικό, όχι τον Πειραιά, αλλά το Πέραμα!
Πάει καιρός που δεν έχω αφιερώσει κάτι στον αγαπημένο μας Δόκτορα, γι’ αυτό του προσφέρω σήμερα κάτι που νομίζω πως θα τον συγκινήσει: μια ξεχασμένη λεπτομέρεια από την ιστορία του Πειραιά, που πάει πολύ πίσω στο παρελθόν, τότε που ο Πειραιάς δεν υπήρχε ως οικισμός και η μόνη ανθρώπινη παρουσία στην ερημιά ήταν η μονή του Αγίου Σπυρίδωνα. Είναι ένα ειδησάριο αλιευμένο από την Εφημερίδα των Αθηνών, έντυπο που κυκλοφορούσε στην Αθήνα στα χρόνια της επανάστασης, το 1824 και το 1825.
Το σπουδαίο ζήτημα ήταν πώς και πού θα γινόταν η αποκατάσταση των προσφύγων Ψαριανών μετά την καταστροφή των Ψαρών. (Τα Ψαρά και οι Ψαριανοί σήμερα γράφονται με ένα ρο). Το τζαμί του Παζαριού στην Αθήνα είναι αυτό που βρίσκεται στο Μοναστηράκι, αυτό εδώ, και η «Εθνική γη» είναι η ακίνητη περιουσία που ανήκε στους Τούρκους και η οποία περιήλθε επαναστατικώ δικαίω στο ελληνικό κράτος, με την προοπτική να διανεμηθεί στους αγωνιστές μετά το ελπιζόμενο νικηφόρο τέλος της Επανάστασης.
Τελικά οι Ψαριανοί δεν αποίκησαν τον Πειραιά αλλά πήγαν στην Ερέτρια, στην Εύβοια, και ίδρυσαν τα Νέα Ψαρά.
Το σπουδαίο ζήτημα ήταν πώς και πού θα γινόταν η αποκατάσταση των προσφύγων Ψαριανών μετά την καταστροφή των Ψαρών. (Τα Ψαρά και οι Ψαριανοί σήμερα γράφονται με ένα ρο). Το τζαμί του Παζαριού στην Αθήνα είναι αυτό που βρίσκεται στο Μοναστηράκι, αυτό εδώ, και η «Εθνική γη» είναι η ακίνητη περιουσία που ανήκε στους Τούρκους και η οποία περιήλθε επαναστατικώ δικαίω στο ελληνικό κράτος, με την προοπτική να διανεμηθεί στους αγωνιστές μετά το ελπιζόμενο νικηφόρο τέλος της Επανάστασης.
Τελικά οι Ψαριανοί δεν αποίκησαν τον Πειραιά αλλά πήγαν στην Ερέτρια, στην Εύβοια, και ίδρυσαν τα Νέα Ψαρά.
...
Πολλά μου άρεσε το «πολλά» ως επίρρημα (δις: «θα βλάψει πολλά τα συμφέροντα» και «απεκρίθησαν πολλά φρόνιμα»), τα «υποκείμενα» και η «λογοτριβή».
Πολλά μου άρεσε το «πολλά» ως επίρρημα (δις: «θα βλάψει πολλά τα συμφέροντα» και «απεκρίθησαν πολλά φρόνιμα»), τα «υποκείμενα» και η «λογοτριβή».
Αυτή πώς μου ξέφυγε; Ίσως επειδή το μάτι κι ο νους θεώρησαν δεδομένη την Τετάρτη, ίσως επειδή στην πρώτη ανάγνωση δεν κοιτάζω τόσο προσεκτικά τις ημερομηνίες και γενικά τα τυπικά ενός κειμένου.
Πολύ μ' άρεσε τώρα που την είδα, γιατί έτσι την έλεγε ο παππούς μου (γεν. 1898), μαζί με την Πέφτη και την Παρασκή. :)
Η λογοτριβή πάντως θα μπορούσε να 'ναι χρήσιμη και σήμερα, από μια απλή έντονη συζήτηση μέχρι και το debate ή τη λογομαχία, ιδίως εδώ που λογοτριβόμαστε καθημερινά.
Πολύ μ' άρεσε τώρα που την είδα, γιατί έτσι την έλεγε ο παππούς μου (γεν. 1898), μαζί με την Πέφτη και την Παρασκή. :)
Η λογοτριβή πάντως θα μπορούσε να 'ναι χρήσιμη και σήμερα, από μια απλή έντονη συζήτηση μέχρι και το debate ή τη λογομαχία, ιδίως εδώ που λογοτριβόμαστε καθημερινά.
...
Από την τουλούμπα, στην Τρούμπα:
Τρούμπα: Η καρδιά του Πειραιά και του ρεμπέτικου
Κείμενο: Τάσος Καραντής
«Σιγά – σιγά όμως ερχότανε στον Περαία η εξέλιξις. Οργανώθηκε το λιμάνι του Περαία που όλοι οι εργάτες του σχεδόν ήταν κλέφτες. Έγινε ο Οργανισμός, κυκλιδώματα γύρω στο λιμάνι, ατομική που μπαίνεις και που βγαίνεις, καταδότες εργάτες εν δράσει! Καταργηθήκανε οι βαρκάρηδες με αποζημίωση, τα καράβια πλευρίζουνε στο λιμάνι. Πάνε οι μαούνες(φορτηγίδες) που ήταν άσυλο για τους κλέφτες. Επεκτάθη η Αστυνομία Πόλεων!!! Βγήκανε άλλα επαγγέλματα, μηχανικοί, καπεταναίοι, ηλεκτρολόγοι κ.λπ. Τα παιδιά τους δουλεύανε την ημέρα και εσπούδαζαν το βράδυ.
Οι οίκοι ανοχής έκλεισαν. Οι ντεκέδες έσβησαν. Πήραν την σκυτάλη οι τουρίστες, οι αριστοκράτες μας κ.λπ. Οι ταβέρνες έκλεισαν. Αμανές δεν ακούγεται τα βράδια στους κοντινούς δρόμους γιατί είναι φωτισμένοι και μπεκρήδες δεν υπάρχουνε. Οι μπαράγκες των συνοικισμών χάθηκαν και έγιναν διώροφα και τριώροφα σπίτια! Τα κοτέτσια και τα καταγώγια της Δραπετσώνας γκρεμίστηκαν και υψώθηκαν οκταώροφες πολυκατοικίες. Το Κολωνάκι του Πειραιώς! Ο μαραγκός, ο σουβαντζής, ο κάθε εργάτης έχει το αυτοκίνητό του ή την βέσπα του. Και αντί για ούζο ή κρασί, η κόκα – κόλα και η πορτοκαλάδα έχει το λόγο …».[SUP](1)[/SUP]
Μ’ αυτό το, ας μας επιτραπεί ο όρος, “λαϊκό ρέκβιεμ”, περιγράφει, ήδη από το 1975, στα απομνημονεύματά του, ο στιχουργός του ρεμπέτικου κι άγριος μάγκας και νταής του Πειραιά Νίκος Μάθεσης - Τρελάκιας (1907-1975), το “τέλος μιας εποχής” για τον Πειραιά. Και πράγματι, ο Μάθεσης “θρηνεί” το τέλος των ημιπαράνομων χώρων του Πειραιά, της Δραπετσώνας αλλά και της Τρούμπας, και την εξαφάνιση των οίκων ανοχής, των τεκέδων, των καφέ αμάν, των καφέ κονσέρ και των καφωδείων. Η καρδιά του Πειραιά και του ρεμπέτικου, η Τρούμπα, είχε μεν πάψει πια να χτυπά, αλλά έμελλε να ζήσει για πάντα μέσα στα τραγούδια και στις λαϊκές αφηγήσεις των ρεμπετών.
Μια τρόμπα που έγινε η φημισμένη Τρούμπα
Σύμφωνα με την παράδοση, η Τρούμπα του Πειραιά πήρε την ονομασία της από μια τρόμπα (αντλία) που ήταν τοποθετημένη στην περιοχή, στη σημερινή οδό της Β΄ Μεραρχίας, κι από την οποία αντλούσαν νερό τα αγκυροβολημένα πλοία του λιμανιού του Πειραιά, αλλά κι οι αμαξάδες [SUP](2)[/SUP]. Όταν μιλάμε για Τρούμπα, εννοούμε ένα οικοδομικό τετράγωνο, που ξεκινά από την Ακτή Μιαούλη και περικλείεται από τις οδούς Φιλελλήνων, Κολοκοτρώνη και Σωτήρος Διός. Στη μέση αυτού του τετραγώνου της Τρούμπας βρίσκονται οι κεντρικοί της δρόμοι, οι οδοί Φίλωνος και Νοταρά.
Η Τρούμπα του Μάθεση και του Λαπαθιώτη
[...]
Χρόνια μες την Τρούμπα: Τραγούδια για την Τρούμπα
[...]
Κόκκινα φανάρια: Ταινίες για την Τρούμπα
[...]
Η Τρούμπα σήμερα
[...]
http://www.e-orfeas.gr/singing/tributes/352-article352.html
Από την τουλούμπα, στην Τρούμπα:
Τρούμπα: Η καρδιά του Πειραιά και του ρεμπέτικου
Κείμενο: Τάσος Καραντής
«Σιγά – σιγά όμως ερχότανε στον Περαία η εξέλιξις. Οργανώθηκε το λιμάνι του Περαία που όλοι οι εργάτες του σχεδόν ήταν κλέφτες. Έγινε ο Οργανισμός, κυκλιδώματα γύρω στο λιμάνι, ατομική που μπαίνεις και που βγαίνεις, καταδότες εργάτες εν δράσει! Καταργηθήκανε οι βαρκάρηδες με αποζημίωση, τα καράβια πλευρίζουνε στο λιμάνι. Πάνε οι μαούνες(φορτηγίδες) που ήταν άσυλο για τους κλέφτες. Επεκτάθη η Αστυνομία Πόλεων!!! Βγήκανε άλλα επαγγέλματα, μηχανικοί, καπεταναίοι, ηλεκτρολόγοι κ.λπ. Τα παιδιά τους δουλεύανε την ημέρα και εσπούδαζαν το βράδυ.
Οι οίκοι ανοχής έκλεισαν. Οι ντεκέδες έσβησαν. Πήραν την σκυτάλη οι τουρίστες, οι αριστοκράτες μας κ.λπ. Οι ταβέρνες έκλεισαν. Αμανές δεν ακούγεται τα βράδια στους κοντινούς δρόμους γιατί είναι φωτισμένοι και μπεκρήδες δεν υπάρχουνε. Οι μπαράγκες των συνοικισμών χάθηκαν και έγιναν διώροφα και τριώροφα σπίτια! Τα κοτέτσια και τα καταγώγια της Δραπετσώνας γκρεμίστηκαν και υψώθηκαν οκταώροφες πολυκατοικίες. Το Κολωνάκι του Πειραιώς! Ο μαραγκός, ο σουβαντζής, ο κάθε εργάτης έχει το αυτοκίνητό του ή την βέσπα του. Και αντί για ούζο ή κρασί, η κόκα – κόλα και η πορτοκαλάδα έχει το λόγο …».[SUP](1)[/SUP]
Μ’ αυτό το, ας μας επιτραπεί ο όρος, “λαϊκό ρέκβιεμ”, περιγράφει, ήδη από το 1975, στα απομνημονεύματά του, ο στιχουργός του ρεμπέτικου κι άγριος μάγκας και νταής του Πειραιά Νίκος Μάθεσης - Τρελάκιας (1907-1975), το “τέλος μιας εποχής” για τον Πειραιά. Και πράγματι, ο Μάθεσης “θρηνεί” το τέλος των ημιπαράνομων χώρων του Πειραιά, της Δραπετσώνας αλλά και της Τρούμπας, και την εξαφάνιση των οίκων ανοχής, των τεκέδων, των καφέ αμάν, των καφέ κονσέρ και των καφωδείων. Η καρδιά του Πειραιά και του ρεμπέτικου, η Τρούμπα, είχε μεν πάψει πια να χτυπά, αλλά έμελλε να ζήσει για πάντα μέσα στα τραγούδια και στις λαϊκές αφηγήσεις των ρεμπετών.
Μια τρόμπα που έγινε η φημισμένη Τρούμπα
Σύμφωνα με την παράδοση, η Τρούμπα του Πειραιά πήρε την ονομασία της από μια τρόμπα (αντλία) που ήταν τοποθετημένη στην περιοχή, στη σημερινή οδό της Β΄ Μεραρχίας, κι από την οποία αντλούσαν νερό τα αγκυροβολημένα πλοία του λιμανιού του Πειραιά, αλλά κι οι αμαξάδες [SUP](2)[/SUP]. Όταν μιλάμε για Τρούμπα, εννοούμε ένα οικοδομικό τετράγωνο, που ξεκινά από την Ακτή Μιαούλη και περικλείεται από τις οδούς Φιλελλήνων, Κολοκοτρώνη και Σωτήρος Διός. Στη μέση αυτού του τετραγώνου της Τρούμπας βρίσκονται οι κεντρικοί της δρόμοι, οι οδοί Φίλωνος και Νοταρά.
Η Τρούμπα του Μάθεση και του Λαπαθιώτη
[...]
Χρόνια μες την Τρούμπα: Τραγούδια για την Τρούμπα
[...]
Κόκκινα φανάρια: Ταινίες για την Τρούμπα
[...]
Η Τρούμπα σήμερα
[...]
http://www.e-orfeas.gr/singing/tributes/352-article352.html
...
Πειραιάς το 1956, από την ταινία Boy on a Dolphin (Το παιδί και το δελφίνι):
Μπόνους, το λιμάνι της Ύδρας με τη Φαίδρα-Σοφία Λόρεν:
και τον Αλέξη Μινωτή ως Milidas Nadapoulos (nada + -poulos, Τιποτόπουλος, ισπανοελληνικό):
το θέατρο στην Επίδαυρο:
και η ανάβαση στα Μετέωρα με γαϊδουράκια και στη Μονή Μεγάλου Μετεώρου μέσα σε καφάσι, πριν από 60 χρόνια: http://9dil.com/w-jQBUUPCsUKU.html
Πειραιάς το 1956, από την ταινία Boy on a Dolphin (Το παιδί και το δελφίνι):
Μπόνους, το λιμάνι της Ύδρας με τη Φαίδρα-Σοφία Λόρεν:
και τον Αλέξη Μινωτή ως Milidas Nadapoulos (nada + -poulos, Τιποτόπουλος, ισπανοελληνικό):
το θέατρο στην Επίδαυρο:
και η ανάβαση στα Μετέωρα με γαϊδουράκια και στη Μονή Μεγάλου Μετεώρου μέσα σε καφάσι, πριν από 60 χρόνια: http://9dil.com/w-jQBUUPCsUKU.html