Ο όρος judge στα ελληνικά και ο εν γένει χειρισμός κειμένων με νομική ορολογία

[Ambrose]

η απόδοση είναι κατά πάσα πιθανότητα «παρακολούθηση», ο δε judge θα ήταν σε ελληνικό περιεχόμενο ο εισαγγελέας, όχι ο δικαστής, π.χ. «ο εισαγγελέας απέρριψε το αίτημα του ενάγοντα για παρακολούθηση των τηλεφωνικών συνδιαλλέξεων του εναγόμενου» Από την άλλη, η π.χ. ΕΥΠ δεν θα κάνει παρακολούθηση αλλά μάλλον «υποκλοπή» ή ακόμα και «παγίδευση» τηλεφωνικών συνδιαλλέξεων.

Δεν έχω παρακολουθήσει όλη τη συζήτηση ελλείψει χρόνου, αλλά είναι αυτονόητο ότι εφόσον πρόκειται για υπότιτλο, ο μεταφραστής έχει το δικαίωμα να το προσαρμόσει και να πει εισαγγελέας (εξαρτάται κιόλας αν μας τον δείχνει ή όχι). Οπότε, δεν έχω καταλάβει προς τι η φασαρία. Ως προς αυτό που λέει η Αλεξάνδρα, συμφωνώ εν μέρει. Πολλές φορές λέξεις και όροι που είναι ψωμοτύρι για τους Αμερικάνους, στους Έλληνες δεν λένε τίποτα. Οπότε κι εκεί, ίσως να πρέπει να γίνεται προσαρμογή. Δεν μπορούμε να θεσπίσουμε απόλυτο κανόνα. Εδώ είναι που μπαίνει ο παράγοντας "τέχνη" (η μετάφραση ως τέχνη) και η κρίση του μεταφραστή.

 

[nickel]

Μερικά συμφωνημένα από τους παλιούς, να τα μαθαίνουν κι οι καινούριοι (όχι πως δεν τα ξεχνάμε οι παλιοί, πάνω στη φούρια / τα νεύρα / την κούραση της ημέρας — οπότε, καλή η επανάληψη):

• Οφτοπικίζουμε όσο γίνεται πιο λίγο, φροντίζουμε τα νήματα για απορίες να διαβάζονται με όσο γίνεται περισσότερο ενδιαφέρον. Το ενδιαφέρον μπορεί να συμπεριλάβει μια χιουμοριστική νότα, αλλά όχι πολλή γκρίνια ή ατέρμονες αναλύσεις για τους αγγέλους που χωρούν στην κεφαλή της καρφίτσας.
• Δεν επιβάλλεται να πείσουμε κανέναν. Γράφουμε χωρίς να βιαζόμαστε, τεκμηριώνουμε την άποψή μας και την καταθέτουμε για να κρίνουν οι αναγνώστες. Ο άλλος μπορεί να σχολιάσει και να κριτικάρει, χωρίς να προσβάλει. Πρέπει να υπάρχει τεράστια ανοχή στο λάθος, αλλά είναι περιορισμένη η ανοχή στην προχειρότητα, την τσαπατσουλιά, την εμμονή σε μια αστήρικτη άποψη.
• Ας κρίνουμε από τα γραφόμενα του άλλου, ας αναρωτιόμαστε μήπως έχει δίκιο, μήπως ξέρει κάτι παραπάνω. Κανένας δεν κυκλοφορεί στο διαδίκτυο με την πανεπιστημιακή του τήβεννο και καμιά αξία δεν έχουν οι τίτλοι του. Από τα γραπτά του κρίνεται. Όμως στον κάθε συνομιλητή μας πρέπει να επιφυλάσσουμε το σεβασμό που θα επιφυλάσσαμε στον πρύτανη της σχολής μας (άλλοτε, αν όχι σήμερα) — με τη μορφή του σεβασμού της προσωπικότητάς του. Στον συνομιλητή μας και στην προσωπικότητά του — όχι, κατ' ανάγκην, στις γνώσεις του.
• Είμαστε όμως μια κοινότητα ατόμων με αδυναμίες. Ο μεστός, βατός, ουσιαστικός και εν τέλει ελκυστικός λόγος κρατάει το ενδιαφέρον των αναγνωστών και προκαλεί τη συμμετοχή των άλλων. Ο κουραστικός λόγος διώχνει. Ας επιδιώξουμε περισσότερες δόσεις από τον πρώτο. Αν τα παραπάνω ανήκουν στη δεύτερη κατηγορία, θα κόψω τις φλέβες μου.

 

[Themis†]

Η συζήτηση αυτή φάνηκε να ξεφεύγει προς ορισμένες πολύ τολμηρές γενικεύσεις. Αυτή τουλάχιστον την εντύπωση αποκόμισα, και συγνώμη αν κάνω λάθος, δεν μπορώ να ξαναδιαβάσω όλα τα ποστ απ' την αρχή. Ας μου επιτραπεί να πω φωναχτά (που λέει ο λόγος) τις σκέψεις που μου προκάλεσε: Όλοι κατανοούμε την ιδιομορφία του άπαξ λεγομένου, τη λειτουργική ανάγκη κάποιων συμφραζομένων που μας επιβάλουν λύσεις ad hoc κτλ., αλλά ελπίζω να μην αμφισβητείται κάτι προφανές: ότι το ακριβέστερο αντίστοιχο του αμερικανού judge είναι ο έλληνας δικαστής, έστω κι αν ο πρώτος έχει κάποιες αρμοδιότητες που εν Ελλάδι είναι εισαγγελικές. Επίσης, ότι η περίπτωση αυτή δεν έχει καμία σχέση με το να πούμε, π.χ., τον Lord Chancellor υπουργό Δικαιοσύνης. Άλλο είναι να μεταφέρουμε την ονομασία στα καθ' ημάς και άλλο να προκαλούμε σύγχυση αξιωμάτων και αρμοδιοτήτων. Δεν είναι - κατ' αρχήν - δυνατόν να ξεκινάμε μετάφραση με τη διάθεση να πούμε τον λόρδο κοτζάμπαση, ούτε να κάνουμε καινούργια βαφτίσια στον Αγγλοσάξονα αξιωματούχο ανάλογα με την αρμοδιότητα που ασκεί στη συγκεκριμένη περίπτωση. Για να μην αναφερθούμε στη ματαιότητα της μεταφοράς του αγγλοσαξονικού δικαιικού συστήματος σε ελληνικά καλούπια. Επαναλαμβάνω ότι εδώ αναφέρομαι μόνο στο γενικότερο ζήτημα, το οποίο μου φάνηκε ότι πάει να μπει απ' το παράθυρο και, όσο και να 'ναι, με αποσταθεροποιεί.