Νομίζω ότι όλη η παραπάνω συζήτηση δείχνει πόσο ενδιαφέρον έχει το ζήτημα των «ορίων της επιμέλειας και του επιμελητή», που είναι και το θέμα της εκδήλωσης. Ο διάλογος προβλέπεται καυτός...
Να πω μόνο από τη σκοπιά ενός επιμελητή ότι η οπτική που αναφέρουν οι φίλοι μεταφραστές παραπάνω είναι πολύ αποσπασματική. Αν το μόνο που χρειάζεται ένα βιβλίο (και ιδίως μεταφρασμένο) είναι μια τυπογραφική διόρθωση, τότε τι θα έπρεπε να κάνει ένας επιμελητής αν συναντήσει μπροστά του τη φράση «οι άξονες της γης είναι κεκλιμένοι» ή διαβάσει κάπου για την παραγωγή «βενζοϊκoύ υδατάνθρακα»; Να αδιαφορήσει γιατί είναι σωστά ορθογραφημένα ή να παρέμβει; Και αν σε ένα κείμενο υπάρχουν ασυνταξίες, αθέλητοι ξενισμοί κλπ;
Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι οι επιμελητές δεν δουλεύουν μόνο με καλά βιβλία, καλούς συγγραφείς ή καλές μεταφράσεις, αλλά και με κακά ή πρόχειρα κείμενα.
Η πρακτική που αναφέρει παραπάνω ο newtonian (αντιπαρέρχομαι τη λαθροχειρία που επισημαίνει ο sarant), δηλαδή το ότι για λόγους κόστους οι εκδότες προσλαμβάνουν ανεπαρκείς επαγγελματίες (ή και καθόλου επαγγελματίες) δεν σημαίνει ότι τα επαγγέλματα του μεταφραστή και του επιμελητή δεν υφίστανται ή δεν έχουν κανόνες και όρια. Προφανώς ένας επιμελητής δεν πρέπει να «διορθώνει το ύφος επί το ομαλότερο (κι ας έχει ιδρώσει ο μεταφραστής, επιστρατεύοντας γνώση, πείρα, και έμπνευση, για να μεταφέρει το ύφος του πρωτοτύπου)», πρέπει όμως ενίοτε -επιστρατεύοντας κι αυτός γνώση, πείρα, και έμπνευση (φαντάζομαι να αναγνωρίζετε ότι κι εμείς έχουμε από αυτά)- να βάζει αιχμές σε ένα κείμενο που ο μεταφραστής (αν και ίδρωσε) το εξομάλυνε άνευ λόγου.
Άλλωστε, όπως λέει και ο Themis, αν ο ίδιος ήταν εκδότης θα έδινε όλα τα λεφτά στους μεταφραστές, θα απαιτούσε καλή μετάφραση, θα ήταν σε θέση να την ελέγχει, και θα τους έδινε οικονομικά κίνητρα για να το κάνουν. Αυτόν τον έλεγχο που αναφέρει, ποιος τον κάνει αν δεν μπορεί ο εκδότης (γιατί π.χ. δεν ξέρει ή γιατί βγάζει 500 βιβλία το χρόνο), και μέχρι πού φτάνει (αν π.χ. παρά τις απαιτήσεις του, η μετάφραση δεν είναι τόσο καλή όσο θα 'θελε);