Η μεταγραφή των ξένων κύριων ονομάτων και η φενάκη της αντιστρεψιμότητας

[Thanasis_P]

Σου φτιάχνει η γυναίκα σου φαγητά με τις συνταγές της Νταϊάνα Κόχυλα;

Σου φτιάχνει η γυναίκα σου φαγητά με τις συνταγές της Νταϊάνας Κόχυλα;

Ακριβώς αυτό με προβληματίζει. Μελέτησα (και μελετώ) προσεκτικά το νήμα που προανέφερε ο Zazula και βλέπω ότι τα όρια είναι θολά. Όταν σχηματίσω μια πιο ολοκληρωμένη γνώμη, θα αποπειραθώ να επιχειρηματολογήσω εκεί.

 

[drsiebenmal]

Αν κλίνω το ξένο "Άννα" θα πρέπει να κλίνω και το "Νταϊάνα", ενδεχομένως και το "Παύλοβα". Μου είναι δύσκολο να καθορίσω τα όρια, γι' αυτό θα προτιμούσα να τα αφήσω όλα άκλιτα. Το "θα μπορούσε" είναι εντελώς υποκειμενικό.

Πάντως, «της Κόχυλας» δεν θα γράψεις ποτέ, άρα ούτε και «της Παύλοβας».

 

[Thanasis_P]

Κι απ' ότι αναφέρθηκε στο άλλο νήμα ούτε "της Βουγιουκλάκης". Κάποια βέβαια δεν τα γνωρίζω, πιθανότατα να είναι στην ονομαστική, αλλά με τα επώνυμα ποτέ δεν ξέρεις...

 

[nickel]

Περιέργως, κανένας δεν έχει ρωτήσει ακόμα: Πάβλοβα ή Παύλοβα;

 

[Thanasis_P]

Αν και προηγουμένως έγραψα "Παύλοβα", νομίζω ότι το "Πάβλοβα" υπακούει περισσότερο στους κανόνες.

 

[Alexandra]

Πάντως, «της Κόχυλας» δεν θα γράψεις ποτέ, άρα ούτε και «της Παύλοβας».

Χμμ... Η Κόχυλα είναι ήδη γενική, είναι η κόρη του Κόχυλα, ενώ η Πάβλοβα είναι ονομαστική, γιατί να μην έχει γενική;

 

[drsiebenmal]

Και η Παύλοβα/Πάβλοβα γενική είναι, είναι η γυναίκα/κόρη του Παβλόφ. :)

 

[Alexandra]

Δεν νομίζω ότι είναι γενική. Είναι όπως λέμε εμείς η Γιώργαινα, η Κώσταινα. Αυτά έχουν κανονική γενική. Έτσι νομίζω ότι είναι και η Πάβλοβα.

 

[drsiebenmal]

Το Γιώργαινα θα ήταν το Πάβλοβνα: Павлова, Анна Павловна

 

[nickel]

Δεν έχει σημασία αν είναι ή δεν είναι γενική. Αν θα κλίνει ο Έλληνας το όνομα, θα το κάνει επειδή έχει την κατάληξη -α, -η, -ο (Μεξικό, Μεξικού) που του θυμίζουν ελληνική κατάληξη. Δεν θα κάνει γλωσσολογική έρευνα για να βρει την προέλευση της λέξης.

 

[drsiebenmal]

Που σημαίνει τι ακριβώς για το παράδειγμα της Πάβλοβα;

 

[nickel]

Ότι, αν ακολουθήσει την τάση εξελληνισμού της κλίσης, θα λέγαμε «της Πάβλοβας».

 

[Philip]

Στα ρωσικά Павлова (δηλ. η Μίσσιζ/Μις Πάβλοφ) είναι ονομαστική, και έχει γενική Павловой. Δεν καταλαβαίνω για ποιο λόγο θα πρέπει να είναι γενική στα Ελληνικά.

 

[Thanasis_P]

Πάντως η γενική του Павлов είναι Павлова. Ίσως αυτό μπερδεύει λίγο τα πράγματα.

 

[drsiebenmal]

Ότι, αν ακολουθήσει την τάση εξελληνισμού της κλίσης, θα λέγαμε «της Πάβλοβας».

Μα τότε δεν θα έπρεπε να μας ενοχλούν όσοι λένε «της Κόχυλας».

Για την Πάβλοβα (θα έπρεπε κτγμ να) ισχύει ό,τι ακριβώς για την Κόχυλα. Είναι τύπος ονομαστικής που προέρχεται από τη γενική του αρσενικού --αλλά αυτό δεν μας ενδιαφέρει για το θηλυκό επώνυμο. Σημασία έχει ότι όπως η Κόχυλα μένει άκλιτη, έτσι θα πρέπει να μένει και η Πάβλοβα (αφού αυτόν τον τύπο μεταφέραμε στα ελληνικά). Όποιος δει το Παβλοβόι, θα πρέπει να ξέρει οτι στα ελληνικά μεταφέρεται ως της Πάβλοβα. Άκλιτο.

Το Πάβλοβνα, πάλι, είναι άλλο πράγμα. Ισχύει ό,τι για τη Γιώργαινα, επομένως: Της Άννας Πάβλοβνας Πάβλοβα. Νομίζω. Εκτός αν έχω μπερδευτεί πέρα από κάθε ελπίδα ξεμπερδέματος.

 

[Hellegennes]

Εμένα δεν μου φαίνεται περίεργη η γενική "Πάβλοβας" αλλά θα με προβλημάτιζε η γενική της σαιξπηρικής Τιτάνια. Βασικά το θέμα κάνει κύκλους. Η Αλάσκα της Αλάσκας, αλλά η Αριζόνα και η Φλόριντα; To Κολοράντο του Κολοράντου; Η Ιντιάνα της Ιντιάνας; Το Τέξας του Τέξαντος;

 

[nickel]

Όταν λέμε «της Αλίκης Βουγιουκλάκης» κάνουμε ένα φυσιολογικό λάθος, επειδή ξεχνάμε για μια στιγμή ότι η «Βουγιουκλάκη» είναι ήδη στη γενική. Είναι ένα λάθος που δεν (μπορούμε να) κάνουμε π.χ. με το «ου» του «Γιώργου Ευθυμίου». Ωστόσο, στην περίπτωση της Πάβλοβας δεν έχουμε καμιά υποχρέωση να ξέρουμε ότι το -α είναι γενική αρσενικού ονόματος. Για μας θα πάρει το ρόλο της κατάληξης του θηλυκού όπως και το -α της Γκάνας.

Εμένα δεν μου φαίνεται περίεργη η γενική "Πάβλοβας" αλλά θα με προβλημάτιζε η γενική της σαιξπηρικής Τιτάνια. Βασικά το θέμα κάνει κύκλους. Η Αλάσκα της Αλάσκας, αλλά η Αριζόνα και η Φλόριντα; To Κολοράντο του Κολοράντου; Η Ιντιάνα της Ιντιάνας; Το Τέξας του Τέξαντος;

Δεν γίνεται με κανόνες. Με την προσωπική μας αισθητική γίνεται και εξελίσσεται.

 

[Zazula]

Όταν λέμε «της Αλίκης Βουγιουκλάκης» κάνουμε ένα φυσιολογικό λάθος, επειδή ξεχνάμε για μια στιγμή ότι η «Βουγιουκλάκη» είναι ήδη στη γενική. Είναι ένα λάθος που δεν (μπορούμε να) κάνουμε π.χ. με το «ου» του «Γιώργου Ευθυμίου». Ωστόσο, στην περίπτωση της Πάβλοβας δεν έχουμε καμιά υποχρέωση να ξέρουμε ότι το -α είναι γενική αρσενικού ονόματος. Για μας θα πάρει το ρόλο της κατάληξης του θηλυκού όπως και το -α της Γκάνας.

Ένα τέτοιο ζήτημα είχα αντιμετωπίσει με το γυναικείο επώνυμο Μοίρα (υπάρχουν λ.χ. στη Βιβλιονέτ δύο Ελληνίδες συγγραφείς και μία μεταφράστρια με αυτό το επώνυμο)· πώς κάνει στη γενική;

 

[nickel]

πώς κάνει στη γενική;

Αφού υπάρχουν και πέντε άνδρες με επώνυμο Μοίρας...

 

[Philip]

Είναι τύπος ονομαστικής που προέρχεται από τη γενική του αρσενικού

νομίζω ότι συμπίπτει, όχι ότι προέρχεται. Αν δεν κάνω λάθος, που δεν είναι απίθανο να κάνω:)