μασλάτι

Τί θα πει ακριβώς «μασλάτι», και πώς ετυμολογείται;

Σύμφωνα με ένα παλιό μου φίλο στην Ελασσόνα, παλιότερα έλεγαν «Πες μας κανένα μασλάτι».
 

crystal

Moderator
Στο χωριό της μητέρας μου στην Κοζάνη, με το ''μασλάτι'' εννοούν το αστείο, το χωρατό.
 
Στα τούρκικα maslahat σημαίνει «ζήτημα, θέμα» και επίσης «ενδεδειγμένος τρόπος δράσης». Πιο κοντινό στη μακεδονίτικη σημασία μου φαίνεται το masal, «παραμύθι». Νομίζω σε κάποιες διαλέκτους έχει μείνει και ως "μασάλι".
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Έχει μείνει στην Ξάνθη, Κοζάνη και στα πέριξ, από ό,τι ξέρω, με την έννοια «κουτσομπολιά» (το μασάλι, εννοώ).
 

daeman

Administrator
Staff member
Εν Τρίκκη, μασλάτι σημαίνει κουβεντολόι (small talk, Simon :-) και κατ' επέκταση κουτσομπολιό.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Δεν γνωρίζω (ούτε μπορώ να πω) αν το μασλάτι και το μασάλι σχετίζονται. Όντως στα κοζανίτικα μασλάτι είναι το καλαμπούρι, το αστείο που είπε κι η crystal (αυτήν τη σημασία ήξερα εγώ). Αγνοώ όμως με ποια σημασία χρησιμοποιείται σε άλλες τοπικές διαλέκτους (όπως είπε ο daeman).

Για το μασάλι τα πράγματα είναι (τουλάχιστον για μένα) απλούστερα, διότι στα Σέρρας το χρησιμοποιούσαμε πολύ. Και πάντα με τη σημασία "παραμύθι, (κ. κατ' επέκτ.) ψέμα, υπερβολή κλπ". Αφού όταν ήμουν παιδί, κι άκουγα συχνά τη φράση "αυτά είναι μασάλια!" όταν κάποιος αμφισβητούσε το αληθές των λόγων κάποιου (συνήθ. κάποιου φιδέμπορα), έκανα τη σύνδεση με τη λέξη μούσι στη σημασία "ψέμα" διότι τα μασάλια και τα μούσια μού ακούγονταν λέξεις κοντινές.

Στο Πρωίας (1933) το μασάλι λημματογραφείται με σήμανση ότι πρόκειται για αραβική λέξη (και με σημασία "παραμύθι"), ανάμεσα στα επίσης αραβικά μασαλάς "πυρσός" και μάσαλλα "εύγε, μπράβο, να μη βασκαθείς!".
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Στο Πρωίας (1933) το μασάλι λημματογραφείται με σήμανση ότι πρόκειται για αραβική λέξη (και με σημασία "παραμύθι"), ανάμεσα στα επίσης αραβικά μασαλάς "πυρσός" και μάσαλλα "εύγε, μπράβο, να μη βασκαθείς!".
Χμ... Το maşallah είναι αραβικής προέλευσης, όντως (Masha'Allah), αλλά δε νομίζω ότι έχει καμία σχέση με το μασάλι. Σημαίνει κάτι σε Αλλάχ θέλοντος (αραβικά δε γνωρίζω, οπότε θα πρέπει να περιμένουμε κάποιον που να ξέρει :)) και στα τουρκικά χρησιμοποιείται κατά κόρον εκεί όπου εμείς θα λέγαμε φτου σου (μη σε βασκάνω).
 

mariaak

New member
http://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/search.html?lq=%CE%BC%CE%B1%CF%83%CE%B1&sin=all

μάσαλα [másala] επιφ. : (λαϊκότρ., παρωχ.) για να εκφράσουμε θαυμασμό, επιδοκιμασία, επιβράβευση ή για αποτροπή βασκανίας: ~ το παιδί, πόσο ψήλωσε!
[τουρκ. maşallah (από τα αραβ.)]


μασάλι το [masáli] Ο44 : (προφ., σπάν.) ψέμα ή σαχλαμάρα.
[τουρκ. masal `παραμύθι, ψέμα΄ (αραβ. mesel) -ι]
 

Zazula

Administrator
Staff member
Palavra, δεν υπονόησα ότι το μασάλι σχετίζεται ετυμολογικώς με το μάσαλα (πού το είδες;!). :) Έγραψα όμως ότι και τα τρία (μασαλάς, μασάλι, μάσαλλα / μάσαλα) το Πρωίας τα αναφέρει ως λέξεις αραβικής προέλευσης, οι οποίες όμως ξέρουμε ότι μας ήρθαν μέσω της τουρκικής.
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Πουθενά, δήαρ, απλώς δεν μπόρεσα να αντισταθώ αφού ήβρα το αρθράκι της Βίκι.
 

Zazula

Administrator
Staff member
Χε χε, θυμάμαι τη (μικρασιάτισσα) γιαγιά μου να μου λέει μάσαλα με πολύ παχύ το /sh/. Κρίμα που δεν έχουμε σχετικό γράμμα να δηλώνουμε αυτόν τον φθόγγο. :)
 

Palavra

Mod Almighty
Staff member
Εγώ πάλι, από την ώρα που διάβασα αυτό το μάσαλα σιγοτραγουδάω νοερά Çadırımın üstüne şıp dedi damladı (Allah canımı almadı almadı, Hey rampi rampi!, Rampi rampi rampi rampi maşallah κτλ κτλ :D) και όχι τίποτ' άλλο, δεν βλέπω και βιντεάκια απο 'δω να βάλω και το κατάλληλο γιουτουμπάκι :(
 

Elsa

¥
Άσε κάτω τον Κλάιβ :mad:, πάρε το θωρηκτό ...
Δες και τα π.μ. σου, αφού δεν βλέπεις γιουτουμπάκια! :)
 
Ουχί μόνον εν Τρίκκη όπως λέγει ο Daeman αλλά και εν Λαρίση μασλάτι σημαίνει "κους κους, μπίρι μπίρι σε καφετέρια". Γιατί ειδικά σε καφετέρια; Αντιγράφω από την τοπική εφημερίδα :
"Αποκέντρωση στην πόλη του καφέ!
Η πόλη του καφέ έχει χαρακτηριστεί στο πρόσφατο παρελθόν η Λάρισα και όχι άδικα.Ως αποτέλεσμα του τρόπου ζωής των κατοίκων της πόλης και των συνηθειών τους, οι καφετέριες αυξάνονται και πληθύνονται και παρά το γεγονός ότι διανύουμε μία δύσκολη οικονομικά περίοδο, δεν τίθεται θέμα βιωσιμότητας των συγκεκριμένων επιχειρήσεων, τουναντίον μάλιστα. Τον τελευταίο καιρό όμως παρατηρείται μία επιθυμία για "αποκέντρωση" των καφετεριών της πόλης που ολοένα και κερδίζει έδαφος αλλά και υποστηρικτές."
Η συνέχεια του άρθρου αφορά τους λόγους για τους οποίους οι καινούριες καφετέριες ανοίγουν εκτός του κέντρου της πόλης.

Δεν είναι αστείο ότι η Λάρισα θεωρείται η πόλη της καφετέριας. Το διαπιστώνει κανείς και με τα μάτια του αλλά η διαβεβαίωση έγινε από τις εταιρείες που εισάγουν και πωλούν καφέ. Αυτές ξέρουν.
 
Ευχαριστώ πολύ!

Πρώτα-πρώτα, τί θα πει φιδέμπορας; Κάποιος που πουλάει «φιδίσιο λάδι» ("snake oil"); Δηλαδή «κομπογιαννίτης»;

Ζαζούλα, πού είναι τα Σέρρας; Πώς ετυμολογείται; Μορφολογικά με εκπλήσσει – ουδέτερο πληθυντικό σε –ας!

Και τί θα πει δήαρ;

Εδώ ακούγονται συνέχεια inşallah και maşallah. Στα αραβικά το inşallah είναι إن شاء الله in shā’a l-lāh (αν θέλει ο Θεός) και το maşallah είναι ما شاء الله‎ mā shā’a l-lāh (ό, τι θέλει ο Θεός, δηλ. όχι ό, τι θέλει ο Σατανάς, ίσως). Στην κυριολεξία شاء = ήθελε.

Αν επαινήσεις κανένα παιδί είναι σχεδόν υποχρεωτικό να πεις maşallah. Νομίζω ότι έσεις λέγετε «να μη βασκαθείς!», έτσι δεν είναι;
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Καλημέρα Σίμων

Να σου απαντήσω σε μερικά, για τα άλλα (τα αραβοτουρκικά) υπάρχουν ειδικότερες και ειδικότεροι.

«Φιδέμπορας» είναι αυτός που λέει ψέματα, παραμύθια, μούσια. Δες και εδώ, στο slang.gr. Υποθέτω ότι προέρχεται από τη σκέψη ότι (σχεδόν) κανείς δεν θα ήθελε να αγοράσει φίδια, άρα δεν μπορεί να είναι σοβαρό επάγγελμα.

Τα Σέρρας είναι οι Σέρρες, όπως τις λένε οι ντόπιοι. Ο Ζάζουλας, που κατάγεται από την περιοχή, χρησιμοποιεί σκοπίμως αυτή τη μορφή. Έχει γράψει σχετικά εδώ.

«Δήαρ» δεν είναι παρά:) το dear σε φιλική ή ειρωνική, κατά περίπτωση, ιντερνετική χρήση, για να μην αλλάζουμε πληκτρολόγιο (ελληνικό > αγγλικό).

Και ναι, λέμε «(φτου) να μη βασκαθείς» ή «(φτου) να μη σε ματιάσουν» (να μη σε κοιτάξει κακό ή βάσκανο μάτι).
 

Zazula

Administrator
Staff member
Καλημέρα, Σάιμον. :)

Φιδέμπορας είναι, στη σύγχρονη σλανγκ, αυτός που λέει ψέματα, μούσια, μασάλια.

Για τα Σέρρας: http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?t=3262. Για την προέλευση του Σέρραι: αποτελεί παραφθορά τού παλαιότερου Σίρις ή Σίρρα, αρχαίο όνομα τής παιονικής πόλης. Τα αρχαία αυτά ονόματα είναι αγνώστου ετύμου, αλλά θα διαπιστώσεις ψάχνοντας ότι πολλοί τα συνδέουν με το επίσης αρχ. Σείριος — το οποίο είναι κι αυτό αβέβαιου ετύμου.

Δήαρ είναι τρόπος μεταγραφής τής αγγλ. λ. dear, διαποτισμένος με υπεραστισμό και τρυφερότητα. :D

Για το κακό μάτι και το σχετικό φτύσιμο: http://www.lexilogia.gr/forum/showthread.php?t=3046.

Αλλά απ' ό,τι είδα με πρόλαβε και τα είπε καλύτερα από μένα ο Δρ7χ. :)
 
Top