metafrasi banner

academic και ακαδημαϊκός

nickel

Administrator
Staff member
Ακαδημαϊκός (το επίθετο) δεν είναι μόνο αυτός που σχετίζεται με την Ακαδημία αλλά και αυτός που σχετίζεται με την ανώτατη εκπαίδευση και το πανεπιστήμιο. Μια από τις γνωστές ψευδόφιλες ή ψευδοφίλιες λέξεις είναι το ουσιαστικό academic (university teacher), που δεν πρέπει να μεταφράζεται ακαδημαϊκός.

Αποδεκτές μεταφράσεις:
ακαδημαϊκός δάσκαλος
ακαδημαϊκός διδάσκαλος
πανεπιστημιακός δάσκαλος
πανεπιστημιακός διδάσκαλος
πανεπιστημιακός

(OXI πανεπιστημιακός καθηγητής, ο academic δεν είναι απαραιτήτως professor)

Ο ακαδημαϊκός είναι το πλήρες μέλος της Ακαδημίας και η αγγλική λέξη γι’ αυτόν είναι academicianmember of the Academy). Και οι δύο λέξεις προέρχονται από το γαλλικό académicien.

Στη δική μου έκδοση του ΛΝΕΓ (2006, και μόνο εκεί, όχι σε νεότερες, όχι σε άλλα λεξικά του Κέντρου, και σε κανένα άλλο λεξικό) αναφέρει ότι ο ακαδημαϊκός είναι και κάθε πανεπιστημιακός καθηγητής. Ελπίζω να έχει διορθωθεί στη νέα έκδοση, γιατί δημιουργεί μεγάλο μπέρδεμα.


Να προσθέσω ότι είναι επίκοινο ουσιαστικό (η ακαδημαϊκός). Το λεξικό θα έπρεπε να γράφει «(ο/η)», όπως π.χ. στο λήμμα «δικαστής».

Ας δούμε και κάποιες άλλες αντιστοιχίες για το επίθετο academic:

ακαδημαϊκό έτος = academic year

ακαδημαϊκή περίοδος = academic term

ακαδημαϊκό τέταρτο = academic quarter

ακαδημαϊκός πολίτης = university student (ΟΧΙ academic citizen. Στο βιβλίο Academic Citizen, ο όρος χρησιμοποιείται για τους διδάσκοντες και όχι για τους φοιτητές.)

ακαδημαϊκός όρκος = graduation oath

ακαδημαϊκό απολυτήριο = high school leaving certificate, upper secondary school leaving certificate (ίσχυσε τα χρόνια 1965-66, για την εισαγωγή στα πανεπιστήμια)

ακαδημαϊκές ελευθερίες = academic freedom(s)

ακαδημαϊκή συζήτηση = (purely) academic discussion, theoretical discussion (βάζουμε το purely μπροστά όταν θέλουμε να φανεί ότι έχει τη σημασία τού «θεωρητικός», «χωρίς πρακτική αξία»)

ακαδημαϊκή καριέρα = academic career​

Για το αγγλικό επίθετο academic:

academic title = ακαδημαϊκός τίτλος σπουδών, πανεπιστημιακός τίτλος σπουδών, πτυχίο

Academic art = ακαδημαϊκή τέχνη, ακαδημαϊσμός

academic dress, academicals = ακαδημαϊκή περιβολή / ενδυμασία, ακαδημαϊκή τήβεννος, επίσημη στολή πανεπιστημίου

academic publishing / publications = ακαδημαϊκές εκδόσεις, πανεπιστημιακές εκδόσεις

academic awards = ακαδημαϊκές διακρίσεις
Academy Awards = τα βραβεία της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, τα Όσκαρ​


η Ακαδημία Αθηνών = the Academy of Athens
η Ακαδημία του Πλάτωνα = Plato’s Academy, the Academy of Plato, the Platonic Academy (Ακαδήμεια τότε)

Academia όμως (από το λατινικό) είναι η ακαδημαϊκή κοινότητα, η ακαδημαϊκή ζωή, ο ακαδημαϊκός κόσμος (και όχι η ακαδημία).

Η έκφραση in the groves of academe, με την ίδια σημασία, προέρχεται από επωδή του Οράτιου:
Atque inter silvas Academi quærere verum, Hor. Ep. ii. ii. 45
(…and seek after truth in the groves of Academus)

που αναφέρεται στο ιερό άλσος του Ακάδημου, ἐν εὐσκίοις δρόμοισιν Ἀκαδήμου θεοῦ, όπως έγραψε ο Εύπολις.

Για την ετυμολογία της Ακαδημίας / Ακαδήμειας υπάρχει εκτενές σημείωμα στο ΛΝΕΓ.
 
Θαυμάσιο!
Το μόνο που βρίσκω να προσθέσω, κι αυτό δεν ξέρω καν αν πρέπει να προστεθεί, είναι το 'ακαδημαϊκός' με την (ελαφρώς μειωτική) έννοια των έργων τέχνης που χαρακτηρίζονται από ακαδημαϊσμό.
 
Στη δική μου έκδοση του ΛΝΕΓ (2006, και μόνο εκεί, όχι σε νεότερες, όχι σε άλλα λεξικά του Κέντρου, και σε κανένα άλλο λεξικό) αναφέρει ότι ο ακαδημαϊκός είναι και κάθε πανεπιστημιακός καθηγητής. Ελπίζω να έχει διορθωθεί στη νέα έκδοση, γιατί δημιουργεί μεγάλο μπέρδεμα.
Δεν το περίμενα. Να πούμε ότι καταγράφει την πραγματικότητα της χρήσης, αλλά χωρίς ένα "εσφαλμένως";
 
Η έκφραση in the groves of academe, με την ίδια σημασία, προέρχεται από επωδή του Οράτιου:
Atque inter silvas Academi quærere verum, Hor. Ep. ii. ii. 45
(…and seek after truth in the groves of Academus)

που αναφέρεται στο ιερό άλσος του Ακάδημου, ἐν εὐσκίοις δρόμοισιν Ἀκαδήμου θεοῦ, όπως έγραψε ο Εύπολις.

Αυτό λέει και το σχετικό άρθρο της Wikipedia (μήπως την είχα παρεξηγήσει τελικά; ) Τώρα, όσον αφορά όλα τα άλλα, θυμάμαι στο πανεπιστήμιο ότι ήταν από τα πρώτα ψευδόφιλα που μας είχαν διδάξει στο Α' εξάμηνο (μαζί με τα ψευδόφιλα του Ζολώτα). Κλασική περίπτωση...
 
Ωχ, εδώ τσουβαλιάζει το γράψιμο για έρευνα, άρθρα κλπ με τη σημασία αισθητικής όπως το κάνει μέσα από την έμπειρη, αλλά λιγάκι ακαδημαϊκή γραφή του, χωρίς να πετυχαίνει τα ίδια δραματουργικά αποτελέσματα , Οι «δαίμονες» του Πολάνσκι υποχώρησαν σε μια ευπρόσωπη ακαδημαϊκή γραφή....
"pandemic" use.
 

nickel

Administrator
Staff member
Θα βρεις πάντως και «συγγραφή ακαδημαϊκών κειμένων».

Για το «ακαδημαϊκή συγγραφή», που επίσης κυκλοφορεί, μάλλον thumbs down.
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
My first academic debt is to Dr. XYZ. He showed me my future.

Υποθέτω ότι το ακαδημαϊκό χρέος είναι επαρκώς σαφές. :confused:
 

nickel

Administrator
Staff member
Αν μάλιστα το πεις «Το πρώτο ακαδημαϊκό μου χρέος οφείλεται στον δόκτορα ΦΧΨ». Δεν είναι το σύνηθες «ακαδημαϊκό χρέος», αλλά πιστεύω ότι γίνεται σαφές.
 

pidyo

New member
Υπάρχει και το ακαδημεικός, όταν το academic χρησιμοποιείται με την αρχική τεχνική σημασία (για πλατωνικούς φιλοσόφους).
 

nickel

Administrator
Staff member
Ειδικά για το ζήτημα του διδακτορικού (όχι της μετάφρασης), το καλύτερο που έχω διαβάσει μέχρι τώρα, που τα λέει όπως είναι:
The Disposable Academic

Καλό το άρθρο του Economist, αλλά καθόλου δεν επεκτάθηκε πάνω στο πιο ουσιώδες σημείο του:
There is an oversupply of PhDs. Although a doctorate is designed as training for a job in academia, the number of PhD positions is unrelated to the number of job openings. Meanwhile, business leaders complain about shortages of high-level skills, suggesting PhDs are not teaching the right things.

Γι' αυτή την περίφημη αναντιστοιχία σπουδών με ζήτηση δεξιοτήτων τι λένε οι έξω μελετητές;

Προς το παρόν:
The Disposable Academic. Μετάφραση; Παρότι θα ήθελα να δω έναν τίτλο του είδους «Ακαδημαϊκοί για πέταμα», είπαμε ότι academic είναι ο πανεπιστημιακός (τρία άψογα κεφάλαια μιας μετάφρασης διάβασα και σκόνταψα μόνο πάνω σ' έναν τέτοιο «ακαδημαϊκό») και εδώ θα το απέδιδα μάλλον σαν Διδακτορικά / Ντοκτορά στα αζήτητα.
 

SBE

¥
Γι' αυτή την περίφημη αναντιστοιχία σπουδών με ζήτηση δεξιοτήτων τι λένε οι έξω μελετητές;

Μακάρι να'ξερα, αλλά μπορώ να σου πω τι μου είπε συνάδερφός μου όταν κάποτε δούλευα σα μηχανικός και το ζήτημα που είχε προκύψει ήταν ότι η εταιρεία ζητούσε εξειδικευμένο προσωπικό και μας είπαν αν έχουμε κανέναν γνωστό να τον ενημερώσουμε πριν βάλουν αγγελία. Κι η αθώα και ιδεαλίστρια ακόμα τότε υπογράφουσα είχε πει ότι θα ενημέρωνε τους πρώην συμφοιτητές της.
If we wanted people who can't do the job, we'd hire academics.
Το ότι είχα φάει τα νιάτα μου να φτιάχνω κυκλώματα που ήταν 100 φορές πιο προχωρημένα από αυτά που έφτιαχνε η εταιρία ήταν ένδειξη ανικανότητας, σύμφωνα με τον απόφοιτο δευτεροβάθμιου τεχνικού σχολείου.

Μετά κατάλαβα πώς προσλαμβάνουν οι επιχειρήσεις και πλέον ακούω βερεσέ τη δικαιολογία δεν έμαθε στο πανεπιστήμιο αυτά που ζητάμε.

Αλλά για να επιχειρήσω να απαντήσω στο θέμα σου, το διδακτορικό δεν είναι προετοιμασία για δουλειά έξω από το πανεπιστήμιο στους πιο πολλούς κλάδους, αλλά σε πολλούς κλάδους περιλαμβάνει την εκμάθηση δεξιοτήτων που δεν αποκτάς εύκολα αλλού. Πολλοί συμφοιτητές από το διδακτορικό δούλευαν μετά σαν προγραμματιστές C σε μεγάλες τράπεζες γιατί το διδακτορικό τους ήταν όλο προγραμματισμός και χρειάζεται μια τόσο γερή απόδειξη ότι ξέρεις προγραμματισμό για να πάρεις τη δουλειά.

Σπουδές μιας χρήσεως, θα τα έλεγα εγώ, τις χρησιμοποιείς μόνο για να πάρεις το διδακτορικό.
 

nickel

Administrator
Staff member
Τι καταλαβαίνετε (ή δεν καταλαβαίνετε) από αυτή την εισαγωγή στο λήμμα της Βικιπαίδειας για τον Θεοδόση Τάσιο;

Ο Θεοδόσης Τάσιος (γεν. Καστοριά, 22 Ιανουαρίου 1930) είναι Έλληνας ακαδημαϊκός, πολιτικός μηχανικός, αρθρογράφος και συγγραφέας.
http://el.wikipedia.org/wiki/Θεοδόσης_Τάσιος
 
Ήμουνα έτοιμος να πω ότι είναι μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, αλλά ο φόβος φυλάει τα έρμα και έκανα αναζήτηση. Τελικά φαίνεται ότι έχω δει πολλές φορές το "ακαδημαϊκός" (χωρίς περαιτέρω διευκρίνιση περί Τορίνου) και θεώρησα ότι σημαίνει αυτό που θα ήταν φυσιολογικό να σημαίνει. Κι όμως, η Λεξιλογία με είχε προειδοποιήσει...
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Νομίζω πάντως ότι αυτό το παιχνίδι έχει χαθεί και το ακαδημαϊκός = πανεπιστημιακός έχει εδραιωθεί. Τι λένε οι νεότερες εκδόσεις λεξικών;
 

Zazula

Administrator
Staff member
ΛΝΕΓ (2012): ακαδημαϊκός σημ. 4β = κάθε πανεπιστημιακός καθηγητής
 

nickel

Administrator
Staff member
Νομίζω πάντως ότι αυτό το παιχνίδι έχει χαθεί και το ακαδημαϊκός = πανεπιστημιακός έχει εδραιωθεί.

Μάχη δίνεται, ακόμα. Η διατύπωση της Βικιπαίδειας που δίνει το ακαδημαϊκός (αν και ο Τάσιος δεν είναι μέλος της Ακαδημίας) και δεν αναφέρει ότι είναι καθηγητής του Πολυτεχνείου δεν θα ήθελα να γίνει πρότυπο διατύπωσης. Όταν, δόκτορα, λες ότι το παιχνίδι έχει χαθεί, εννοείς ότι θα σου ερχόταν για επιμέλεια η διατύπωση της Βικιπαίδειας και θα την άφηνες αδιόρθωτη;
 
Top