στον και τον

fifini

Member
Λέμε: Έδωσε στον Κώστα, στον Μάριο και στην Ελένη ή Στον Κώστα , τον Μάριο και την Ελένη;

Σας ευχαριστώ.
 
Στην πρόταση που φέρνεις για παράδειγμα, νομίζω πως στέκουν και οι δύο επιλογές.
Ακριβώς. Εδώ δεν μπορεί να υπάρξει μπλέξιμο, άρα ουδέν πρόβλημα.

Αν μιλήσουμε γενικά για το "στον/τον", θεωρώ ότι το βασικό στοιχείο είναι η εξυπηρέτηση του νοήματος, και ειδικότερα η σημασιολογική δόμηση της περιόδου. Η επανάληψη του "στον" μπορεί να χρησιμεύσει σαν διαχωριστικό εκεί που οι αλλεπάλληλες μη εμπρόθετες αιτιατικές θα θόλωναν το νόημα.

Ένα αυθαίρετο παράδειγμα με το "δίνω": "Έδωσα τους χαιρετισμούς σας στον Γιώργο και την Κατερίνα, στον Αλέκο και τη Ράνια και στον Γιάννη και τη Βάσια". Εδώ η επανάληψη του "στον" στο κατάλληλο σημείο οριοθετεί τα ζευγάρια που αντιμετωπίζονται σαν ενιαία μονάδα. Αν έλειπε, θα ήταν υποχρεωτική η χρήση κόμματος πριν από το τελευταίο ζευγάρι ("Έδωσα τους χαιρετισμούς σας στον Γιώργο και την Κατερίνα, τον Αλέκο και τη Ράνια, και τον Γιάννη και τη Βάσια"), αλλά και πάλι θα είχαμε προβληματική προφορικότητα του λόγου. Στα αγγλικά τον αντίστοιχο ρόλο διαχωριστικού θα είχε το ''to" (''... to ..., to ..., and to ...") και στα γαλλικά το "à" (''... à ..., à ... et à ...").

Αν πούμε "Θα αναζητήσει συμμαχίες στη χώρα Α και τη χώρα Β ή τη χώρα Γ και τη χώρα Δ", δεν είναι ξεκάθαρο αν η διάζευξη αφορά τις χώρες Α και Β αφενός και τις χώρες Γ και Δ αφετέρου, ή αντίθετα τη χώρα Α, τη χώρα Β ή τη χώρα Γ (που είναι προαιώνιοι εχθροί και δεν μπορείς να τους έχεις φίλους και τους δύο) και τη χώρα Δ. Η κατάλληλη χρήση του "στον" μπορεί να άρει κάθε αμφισημία: "Θα αναζητήσει συμμαχίες στη χώρα Α και τη χώρα Β ή στη χώρα Γ και τη χώρα Δ". Το άλλο νόημα θα το εξυπηρετούσε η διατύπωση: "Θα αναζητήσει συμμαχίες στη χώρα Α, στη χώρα Β ή τη χώρα Γ και στη χώρα Δ".

Στο άλλο άκρο υπάρχουν και περιπτώσεις όπου, χωρίς να τίθεται ζήτημα νοήματος, μπορεί να λειτουργήσει ένα καθαρά αισθητικό κριτήριο. Αν έχεις αλλεπάλληλα "στον", δεν είναι άσκημη ιδέα να απογυμνώσεις από την πρόθεση κάποια που λειτουργούν μια χαρά και χωρίς αυτήν.
 

nickel

Administrator
Staff member
Στο άλλο άκρο υπάρχουν και περιπτώσεις όπου, χωρίς να τίθεται ζήτημα νοήματος, μπορεί να λειτουργήσει ένα καθαρά αισθητικό κριτήριο. Αν έχεις αλλεπάλληλα "στον", δεν είναι άσκημη ιδέα να απογυμνώσεις από την πρόθεση κάποια που λειτουργούν μια χαρά και χωρίς αυτήν.

Αυτό νομίζω είναι και το συνηθέστερο πρόβλημα των επιμελητών στη συγκεκριμένη υπόθεση: πολλά άχρηστα σ- στη σειρά.

Αλλά συμφωνώ με όλα τα χρήσιμα «μαθηματικά» παραπάνω. (Εμένα μου θυμίζουν πάντα τα παιχνίδια με τις παρενθέσεις στις περίπλοκες πράξεις.)
 
Top