Μετάφραση βιβλιογραφικών αναφορών από Αγγλικά σε Ελληνικά

lettoula

New member
Καλημέρα,

Θα ήθελα βοήθεια σχετικά με τη μετάφραση των πηγών.

Στο παρακάτω τι να μεταφράσω στα ελληνικά και τι να αφήσω αμετάφραστο;

Amabile, T., & Kramer, S. (2011). The progress principle: Using small wins
to ignite joy, engagement, and creativity at work. Boston: Harvard
Business Review Press.


Ευχαριστώ
 

Earion

Moderator
Staff member
Γενικά μιλώντας, τα βιβλιογραφικά πρότυπα λένε ότι το ampersand πρέπει να γράφεται ολογράφως. Οπότε, αν θες να είσαι ολόσωστη, κάνε το ένα ωραιότατο ελληνικό και.
 

nickel

Administrator
Staff member
Οπότε, και μετά από μια καλή πλαγιογραφή:

Amabile, T. και Kramer, S. (2011). The progress principle: Using small wins to ignite joy, engagement, and creativity at work. Βοστώνη: Harvard Business Review Press.

(Αν θεωρήσουμε τη Βοστώνη παραδοσιακό εξελληνισμό στο πρότυπο της Μεθώνης. Αλλιώς: Βοστόνη.)
 

Zann

Member
Φίλοι και φίλες, τα φώτα σας!

Όπως είδα παραπάνω, στις βιβλιογραφίες και στις παραπομπές δεν μεταφράζουμε τον συγγραφέα, τον τίτλο κλπ.
Αλλά στην παρακάτω φράση, μήπως είναι λάθος να αφήσουμε το όνομα αμετάφραστο, ή απλώς εμένα μου φαίνεται έτσι; Ο συγγραφέας τη βιβλιογραφία αντί για λίστα την έχει κάνει πρόζα, με σχόλια και παρατηρήσεις εμβόλιμα στους τίτλους.

"For the relevant books of Cassius Dio’s History of Rome, consult the Loeb Classical Library edition, Dio’s Roman History, with an English translation by Earnest Cary on the basis of the translation of Herbert Baldwin Foster (London: W. Heinemann; Cambridge, MA: Harvard University Press, 1914–27)."
α «Για τα σχετικά βιβλία του Cassius Dio, History of Rome, συμβουλευθείτε…»
β «Για τα σχετικά βιβλία του History of Rome από τον Cassius Dio, συμβουλευθείτε…»
γ «Για τα σχετικά βιβλία του History of Rome από τον Δίωνα τον Κάσσιο, συμβουλευθείτε…»

Ευχαριστώ.
 

toraki

New member
Στη βιβλιογραφία δεν μεταφράζουμε τα στοιχεία της πηγής (ούτε τον τόπο έκδοσης, ούτε τον συγγραφέα εάν στην πηγή δεν είναι στα ελληνικά).
Σας στέλνω μερικά παραδείγματα από το σχετικό ελληνικό πρότυπο ΕΛΟΤ 560:2014:

Parker, T.J. and W.A. Haswell. A text book of zoology. 6th ed. Vol. 1 revised by Otto Lowenstein; vol. 2 revised by C. Forster-Cooper. London: Macmillan, 1940.

Lindberg D.C., Οι απαρχές της δυτικής επιστήμης. Μετάφραση Η. Μαρκολέφας. Αθήνα: Παν/κές Εκδόσεις Ε.Μ.Π., 1997.

Andrews, M., et al. Growth of Chara Lispida II. Shack adaptation. Journal of Ecology. 1984, 72(3), 885-895. ISSN 0022-0477.
 
Δηλαδή σε μια επεξηγηματική υποσημείωση θα αφήσουμε σε εξαγγλισμένη μορφή (ασχέτως αν εν προκειμένω συμπίπτει και με τη λατινική) το όνομα ενός συγγραφέα της Αρχαιότητας που έγραφε στα ελληνικά; Γιατί η λύση μου μοιάζει εξόχως τυπολατρική;
 
[Για τα σχετικά βιβλία της Ρωμαϊκής Ιστορίας του Δίωνος Κάσσιου, συμβουλευθείτε την έκδοση της Loeb Classical Library...]
 

rogne

¥
Φίλοι και φίλες, τα φώτα σας!

Όπως είδα παραπάνω, στις βιβλιογραφίες και στις παραπομπές δεν μεταφράζουμε τον συγγραφέα, τον τίτλο κλπ.
Αλλά στην παρακάτω φράση, μήπως είναι λάθος να αφήσουμε το όνομα αμετάφραστο, ή απλώς εμένα μου φαίνεται έτσι; Ο συγγραφέας τη βιβλιογραφία αντί για λίστα την έχει κάνει πρόζα, με σχόλια και παρατηρήσεις εμβόλιμα στους τίτλους.

"For the relevant books of Cassius Dio’s History of Rome, consult the Loeb Classical Library edition, Dio’s Roman History, with an English translation by Earnest Cary on the basis of the translation of Herbert Baldwin Foster (London: W. Heinemann; Cambridge, MA: Harvard University Press, 1914–27)."
α «Για τα σχετικά βιβλία του Cassius Dio, History of Rome, συμβουλευθείτε…»
β «Για τα σχετικά βιβλία του History of Rome από τον Cassius Dio, συμβουλευθείτε…»
γ «Για τα σχετικά βιβλία του History of Rome από τον Δίωνα τον Κάσσιο, συμβουλευθείτε…»

Ευχαριστώ.

Κατ' αρχάς, εδώ δεν είναι καν βιβλιογραφική παραπομπή, είναι ρέον κείμενο με εμβόλιμη την παραπομπή (Dio's Roman History...). Το σωστό λοιπόν είναι κτγμ και το λογικό, να μεταφραστεί στο κείμενο και ο συγγραφέας και ο τίτλος, για να διαβάζεται κανονικά το κείμενο: "Για τα σχετικά βιβλία της Ιστορίας της Ρώμης του Δίωνα Κάσσιου, βλ. την έκδοση της Loeb Classical Library, Dio's Roman History, σε αγγλική μετάφραση του Earnest Cary, βάσει της μετάφρασης του Herbert Baldwin Foster (Λονδίνο: W. Heinemann, και Κέιμπριτζ, Μασ.: Harvard University Press, 1914-27)".

Συμφωνώ πάντως με τον Ρογήρο γενικότερα: οι αρχαίοι ελληνόφωνοι συγγραφείς θα προτιμούσα κι εγώ να εξελληνίζονται στις βιβλιογραφικές παραπομπές, όποια κι αν είναι η έκδοσή τους στην οποία παραπέμπουμε. (Σημείωση: "θα προτιμούσα" = δεκτό και το άλλο.) Το πρότυπο ΕΛΟΤ δεν το έχω υπόψη, μιλάω τώρα εκ πείρας.

ΥΓ. Βλέπω τώρα ότι με πρόλαβε ήδη ο Ρογήρος, γιατί το λακωνίζειν, κλπ. κλπ.
 

Zann

Member
Ευχαριστώ για τις απαντήσεις! Μου χτυπούσε άσχημα κι εμένα, γι' αυτό ρώτησα, παρ' όλο που στην αρχή του νήματος υπήρχε σύγκλιση απόψεων στο αμετάφραστο. Και θα υπήρχε μάλλον συσκότιση της πληροφορίας παρά πληροφόρηση.
 

nickel

Administrator
Staff member
"Για τα σχετικά βιβλία της Ιστορίας της Ρώμης του Δίωνα Κάσσιου, βλ. την έκδοση της Loeb Classical Library, Dio's Roman History, σε αγγλική μετάφραση του Earnest Cary, βάσει της μετάφρασης του Herbert Baldwin Foster (Λονδίνο: W. Heinemann, και Κέιμπριτζ, Μασ.: Harvard University Press, 1914-27)".

Μια μικρή αλλαγή, επειδή στη δική του αναφορά ο συγγραφέας χρησιμοποιεί τη γενική χαλαρά:
... της Loeb Classical Library, Dio Cassius Roman History, σε αγγλική μετάφραση...
http://www.hup.harvard.edu/catalog.php?isbn=9780674990364

Προτιμώ επίσης: Κέμπριτζ, Μασαχουσέτη (ή Κέιμπριτζ, πάντως τη Μασαχουσέτη ολογράφως)
 

Earion

Moderator
Staff member
Στη βιβλιογραφία δεν μεταφράζουμε τα στοιχεία της πηγής (ούτε τον τόπο έκδοσης, ούτε τον συγγραφέα εάν στην πηγή δεν είναι στα ελληνικά).
Σας στέλνω μερικά παραδείγματα από το σχετικό ελληνικό πρότυπο ΕΛΟΤ 560:2014:

Parker, T.J. and W.A. Haswell. A text book of zoology. 6th ed. Vol. 1 revised by Otto Lowenstein; vol. 2 revised by C. Forster-Cooper. London: Macmillan, 1940.

Lindberg D.C., Οι απαρχές της δυτικής επιστήμης. Μετάφραση Η. Μαρκολέφας. Αθήνα: Παν/κές Εκδόσεις Ε.Μ.Π., 1997.

Andrews, M., et al. Growth of Chara Lispida II. Shack adaptation. Journal of Ecology. 1984, 72(3), 885-895. ISSN 0022-0477.


Εννοείτε με το πρώτο παράδειγμα ότι σε βιβλιογραφία συνταγμένη στα ελληνικά (για ελληνική προφανώς διατριβή) απλά αντιγράφουμε την ξένη βιβλιογραφική εγγραφή; Ότι την αντιγράφουμε ως έχει; Με τις ξενόγλωσσες ενδείξεις (6th ed. — Vol. 1 — revised by) ;

Συγγνώμη, αλλά δεν μπορώ να το δεχτώ. Δεν αντιλαμβάνομαι καν τη λογική. Αν με βεβαιώνατε ότι στην αντίστροφη περίπτωση, αν έχει δηλαδή ο Εγγλέζος μπροστά του μια βιβλιογραφική εγγραφή στα ελληνικά, θα την αντιγράψει πλήρως στα ελληνικά ως έχει, ότι δηλαδή θα βάλει Athina, Nea ekd., tomos ή teuchos, αφού «Στη βιβλιογραφία δεν μεταφράζουμε τα στοιχεία της πηγής», να το καταπιώ. Αλλά επειδή υποψιάζομαι ότι κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει κι ούτε πρόκειται ποτέ να συμβεί, αφήστε με, σας παρακαλώ, να κάνω κι εγώ ό,τι κάνει κι εκείνος: να μεταφέρω στη γλώσσα μου τουλάχιστον τα δευτερεύοντα στοιχεία της εγγραφής (εννοώ τα πέραν του ονόματος του συγγραφέα, του τίτλου και του εκδότη). Ισοτιμία των γλωσσών δεν έχουμε;

Ό,τι λέω το λέω με σεβασμό, γιατί δεν είμαι κάποιος σπουδαίος και δεν μπορώ να συγκριθώ με τους (διακεκριμένους χωρίς άλλο) συντάκτες του προτύπου ΕΛΟΤ 560, αλλά και το σφάλλειν ανθρώπινο.
 

toraki

New member
Δεκτός και σεβαστός ο προβληματισμός σας, που δημιουργεί και σε μένα ανάλογους προβληματισμούς. Καταρχάς, στο πρότυπο προβλέπεται ότι παραμένουν ίδια τα όχι "δευτερεύοντα" όπως τα ονομάζετε στοιχεία της πηγής, άρα θα πρέπει να ορίσουμε ποια είναι τα πρωτεύοντα. Εφόσν μιλάμε για βιβλιογραφική αναφορά (και όχι οποιαδήποτε αναφορά , σημείωση κτλ.), πρωτεύοντα είναι τα στοιχεία που περιέχονται πάνω στο πρωτότυπο (συγγραφέας, εκδότης, τόπος έκδοσης, στοιχεία περιοδικού κτλ.). Στο πρότυπο που σας ανέφερα προβλέπεται ότι στα ελληνικά τίθενται στοιχεία όπως "Στο" (αντί In όταν υπάρχει εισήγηση συνεδρίου), "Πρόσβαση" (όταν πρόκειται να αναφερθεί η διεύθυνση και η ημερομηνία πρόσβασης σε ηλεκτρονική πηγή).
Η αλήθεια είναι ότι έχει διατυπωθεί και το αντίθετο από αυτό που υποστηρίζετε εσείς, ότι δεν πρέπει ούτε αυτά να μεταφράζονται. Πάντως, κρατώ τους προβληματισμούς σας και θα τους μεταφέρω.
Και να τονίσω πάλι ότι αυτά όλα αφορούν την βιβλιογραφική αναφορά ή παραπομπή, η οποία ακολουθεί συγκεκριμένα στυλ (κανόνες). Από κει και πέρα, μέσα στο κείμενο νομίζω καθορίζει ο μεταφραστής πώς θα το χειριστεί (με σημειώσεις κτλ., είναι έξω από τα χωράφια μου και σταματώ εδώ).
 

drsiebenmal

HandyMod
Staff member
Αν με βεβαιώνατε ότι στην αντίστροφη περίπτωση, αν έχει δηλαδή ο Εγγλέζος μπροστά του μια βιβλιογραφική εγγραφή στα ελληνικά, θα την αντιγράψει πλήρως στα ελληνικά ως έχει, ότι δηλαδή θα βάλει Athina, Nea ekd., tomos ή teuchos, αφού «Στη βιβλιογραφία δεν μεταφράζουμε τα στοιχεία της πηγής», να το καταπιώ. Αλλά επειδή υποψιάζομαι ότι κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει κι ούτε πρόκειται ποτέ να συμβεί, αφήστε με, σας παρακαλώ, να κάνω κι εγώ ό,τι κάνει κι εκείνος: να μεταφέρω στη γλώσσα μου τουλάχιστον τα δευτερεύοντα στοιχεία της εγγραφής (εννοώ τα πέραν του ονόματος του συγγραφέα, του τίτλου και του εκδότη). Ισοτιμία των γλωσσών δεν έχουμε;

Θα είχε ενδιαφέρον αν βλέπαμε ένα παράδειγμα όπου σε ξενόγλωσσο βιβλίο έχει γίνει παραπομπή σε ελληνική έκδοση. Οι παραπομπές που έχω δει ως τώρα είναι μόνο προς μεταφρασμένες εκδόσεις των ελληνικών βιβλίων, όπου υπάρχουν. Αλλά ας μην περιοριστούμε σε ελληνικές εκδόσεις. Τι ισχύει με παραπομπές προς εκδόσεις σε άλλες γλώσσες που δεν χρησιμοποιούν το επεκτεταμένο λατινικό αλφάβητο; Π.χ. προς βιβλία σε κυριλλική γραφή, στα αραβικά ή στα κινέζικα, π.χ.;
 
Top