Το πιο πρόσφατο κύμα που διατρέχει το φατσομπούκι είναι η «λίστα με τα δέκα βιβλία». Υποτίθεται ότι όποιος συμμετέχει δεν χρειάζεται να γράψει στη λίστα τα δέκα πιο αγαπημένα, ούτε και τα δέκα βιβλία που έχει διαβάσει και θεωρεί πιο σημαντικά, αλλά δέκα βιβλία που «με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τον βοήθησαν να σκεφτεί, να μάθει, να διαβάσει και να ψάξει ακόμα περισσότερα» [περισσότερα από τι, δεν λέει].
Στη συνέχεια, ο λίσταρχος πρέπει να κοινοποιήσει αυτή τη λίστα με τις περίεργες προδιαγραφές σε εκείνους που τον προσκάλεσαν να τη συντάξει και να προσκαλέσει με τη σειρά του από δέκα φίλους του να λιστολογήσουν και αυτοί.
Δυστυχώς (και ζητώ συγγνώμη από τους φίλους, κάποιοι είναι και μέλη στη Λεξιλογία) που με προσκάλεσαν, δεν μπορώ να καλύψω τις ασύμμετρες προδιαγραφές του παιχνιδιού. Δέκα πιο αγαπημένα πότε; Τώρα ή στα παιδικά μου χρόνια; Στα σχολικα ή στα φοιτητικά; Σε ποιον από τους άλλους κόσμους που έζησα μεγαλώνοντας; Βιβλία που αγόρασα, βιβλία που μου έφεραν, βιβλία που βρήκα στη βιβλιοθήκη των γονιών ή στις βιβλιοθήκες των συγγενών και φίλων που τάιζαν το σπασικλάκι από μικρό; Και πώς μπορεί να μην είναι σημαντικά (και πολύ μάλιστα) τα βιβλία που με βοήθησαν να σκεφτώ και να μάθω και όλα τα άλλα; Αφήνω κατά μέρος την όλη λογική, που μου θυμίζει κόλπο Πόνζι για τεχνητή αύξηση κίνησης και αεροπλανάκι συλλογής στοιχείων από το ΦΒ.
Ένα πράγμα που παρατήρησα, πάντως, είναι ότι οι συντριπτικά περισσότεροι (όχι όλοι, βέβαια) επικεντρώνονται σε λογοτεχνικά βιβλία. Λείπουν οι πραγματείες, τα δοκίμια, τα ειδικά ή τα πανεπιστημιακά βιβλία. Θεωρούμε, άραγε, ότι μόνο η λογοτεχνία μπορεί να μας προσφέρει τα ζητούμενα; Εμένα, το ομολογώ (και θα το δείτε, άλλωστε), η mainstream λογοτεχνία λειτούργησε (σχεδόν) πάντα επικουρικά.
Τέλος πάντων, για να μην πολυλογώ, είδα την εξαίρετη ιδέα μιας φβ-ικής φίλης που άρχισε να παρουσιάζει τα βιβλία της λίστας της και να διηγείται την ιστορία που τα έκανε ξεχωριστά για εκείνην. Και τη ζήλεψα. Την ιδέα. Και τη φίλη (που είχε την ιδέα). Και σκέφτηκα να χρησιμοποιήσουμε την ιδέα και εδώ, βελτιώνοντας το σύστημα.
Ορίστε λοιπόν η νέα εκφώνηση της «άσκησης»:
Γράψτε εδώ όποιο ή όποια βιβλία θεωρείτε σημαντικά για εσάς, για οποιονδήποτε λόγο. Γράψτε όμως και το γιατί. Και ας συζητήσουμε για όποια από αυτά τα βιβλία θέλουμε. Ή ό,τι σχετικό μας κατέβει. Όποιο βιβλίο αποκτά αυτόνομη δυναμική, θα αποκτά και το δικό του, αυτόνομο νήμα (χωρίς καν σκοτσέζικο δημοψήφισμα). Αν συμμετάσχατε ήδη στο παιχνίδι στο ΦΒ, φέρτε κι εδώ τη λίστα σας --τουλάχιστον θα μπορείτε να την εντοπίσετε εύκολα και στο μέλλον...
Για μαγιά, θα προσθέσω εδώ μία από τις λίστες που δεν μπόρεσα τελικά να ανεβάσω στο ΦΒ – επειδή εδώ μπορώ επίσης να γράψω δυο λόγια για το πώς και το γιατί. Επιφυλάσσομαι όμως να θυμηθώ και άλλα τόσα...
Ορίστε, λοιπόν:
Γεωργία Ταρσούλη: Σειρά βιβλίων «Ήμουν κι εγώ εκεί» (Θύμα της θεομηνίας «Σκασμένος θερμοσίφωνας στο πατάρι».) Τα παιδιά της ηλικίας μου, θα συμφωνήσετε μάλλον αμέσως. Οι υπόλοιποι μπορείτε να πάρετε μια ιδέα από τη Βικιπαίδεια.
Was ist Was: Σειρά παιδικών βιβλίων εκλαϊκευμένης επιστήμης, τα πρώτα βιβλία που διάβασα στα γερμανικά. Με μεγάλη δυσκολία, βέβαια, παιδικό και λεξικό δεν κάνουν καλό μείγμα...
Ιούλιος Βερν: Άπαντα (προφανώς...). Τέσσερα είναι όμως ακόμη καρφωμένα στη μνήμη (και όχι, οι 20.000 λεύγες δεν είναι ανάμεσά τους, ίσως δεν το είχα σε καλή μετάφραση):
Ο 15ετής πλοίαρχος, όχι για τις περιπέτειες των νεαρών ηρώων, αλλά κυρίως για τους γρίφους και το γλωσσικό μπέρδεμα του καθηγητή που έμαθε πορτογαλικά νομίζοντας ότι μαθαίνει ισπανικά
Ο Ροβύρος ο κατακτητής, για όλο το σκηνικό και για τα πάντα όλα που σήμερα θα το λέγαμε Glorious steampunk
Το ταξίδι στη Σελήνη, κάτι αυτονόητο για έναν πιτσιρικά που μεγάλωσε μέσα στον ανταγωνισμό για το πραγματικό πρώτο ταξίδι στη Σελήνη και (η έκπληξη στη λίστα του Τσάμπιον Σλιγκ !)
Καίσαρ Κασκαμπέλ, στη μαγική μετάφραση/διασκευή/γουοτέβερ του Νίκου Καζαντζάκη
Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια του Αθλητισμού, εκδ. Πρόοδος 1961, άλλο ένα από τα βιβλία που με πονάει ότι χάθηκαν σε κάποια από τις πλημμύρες του θερμοσίφωνα.
Ντέιλ Κάρνεγκι, Πώς να αποκτούμε φίλους και να επηρεάζουμε το περιβάλλον μας στη σπουδαία μετάφραση (τότε δεν ήξερα, βέβαια) του Κοσμά Πολίτη, που πρωτοδιάβασα σε κάποια από τις συγγενικές βιβλιοθήκες και ανακάλυψα ότι με επηρέαζε ακόμη και ύστερα από 40 χρόνια, όταν μετέφρασα ο ίδιος και επιμελήθηκα μια επανέκδοση του βιβλίου.
George Orwell, 1984, όχι όμως για τους συνήθεις λόγους, αλλά επειδή ήταν το πρώτο βιβλίο που διάβασα στα αγγλικά (με ιδρώτα και αίμα και ένα αρχαίο Divry’s στα χέρια).
Γεώργιος Ζούκης, Αρχαία Α’ Γυμνασίου, επειδή δεν ξεχνάς ποτέ ότι «πιστόν φίλον εν κινδύνοις γιγνώσκεις».
Αθανάσιος Φωτιάδης, Το λιβάδι με τους μαργαρίτες, επειδή υπήρξε εποχή όπου δεν υπήρχε ακόμη Λεξιλογία.
Isaac Asimov, The Gods Themselves, από τα τελευταία βιβλία ΕΦ που διάβασα, όταν διάβαζα μανιωδώς (και υπάρχουν κοντά 400 τίτλοι στα ράφια της βιβλιοθήκης μου) και που θεωρώ το καλύτερο του Μεγάλου Μάστορα. Το γιατί, να το συζητήσω με ειδικούς ασιμοφικούς...
Ελισαίος Γιαννίδης, Γλώσσα και ζωή, επειδή μου εξήγησε απλά και κατανοητά κάποια γλωσσικά θέματα και σημάδεψε βαθιά τις γλωσσικές μου απόψεις.
Ρεϊμόν Καρτιέ, Ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου Εδώ δεν υπάρχει καν εξήγηση. Υπάρχει μόνο ένα ολόκληρο καλοκαίρι με καθημερινό ανταγωνισμό με τον συνομήλικο ξάδελφο για το πού έγινε η τάδε απίθανη μάχη και πώς λεγόταν ο δείνα Νορβηγός συνταγματάρχης που αντιστάθηκε στην Αρκτική...
Βυζάντιος, Βαβυλωνία Το ανακάλυψα τυχαία στην πατρική βιβλιοθήκη και πέρασα αναρίθμητες ώρες μαθαίνοντας απέξω τους ιδιωματικούς διαλόγους του καβγά στην ταβέρνα. «Μα κουράδι λένε το αρνί στην Κρήτη; Και πώς συνεννοούνται οι Κρητικοί με εμάς;»(Ναι, ήμουν σε μονοψήφια ηλικία ακόμη...)
Στη συνέχεια, ο λίσταρχος πρέπει να κοινοποιήσει αυτή τη λίστα με τις περίεργες προδιαγραφές σε εκείνους που τον προσκάλεσαν να τη συντάξει και να προσκαλέσει με τη σειρά του από δέκα φίλους του να λιστολογήσουν και αυτοί.
Δυστυχώς (και ζητώ συγγνώμη από τους φίλους, κάποιοι είναι και μέλη στη Λεξιλογία) που με προσκάλεσαν, δεν μπορώ να καλύψω τις ασύμμετρες προδιαγραφές του παιχνιδιού. Δέκα πιο αγαπημένα πότε; Τώρα ή στα παιδικά μου χρόνια; Στα σχολικα ή στα φοιτητικά; Σε ποιον από τους άλλους κόσμους που έζησα μεγαλώνοντας; Βιβλία που αγόρασα, βιβλία που μου έφεραν, βιβλία που βρήκα στη βιβλιοθήκη των γονιών ή στις βιβλιοθήκες των συγγενών και φίλων που τάιζαν το σπασικλάκι από μικρό; Και πώς μπορεί να μην είναι σημαντικά (και πολύ μάλιστα) τα βιβλία που με βοήθησαν να σκεφτώ και να μάθω και όλα τα άλλα; Αφήνω κατά μέρος την όλη λογική, που μου θυμίζει κόλπο Πόνζι για τεχνητή αύξηση κίνησης και αεροπλανάκι συλλογής στοιχείων από το ΦΒ.
Ένα πράγμα που παρατήρησα, πάντως, είναι ότι οι συντριπτικά περισσότεροι (όχι όλοι, βέβαια) επικεντρώνονται σε λογοτεχνικά βιβλία. Λείπουν οι πραγματείες, τα δοκίμια, τα ειδικά ή τα πανεπιστημιακά βιβλία. Θεωρούμε, άραγε, ότι μόνο η λογοτεχνία μπορεί να μας προσφέρει τα ζητούμενα; Εμένα, το ομολογώ (και θα το δείτε, άλλωστε), η mainstream λογοτεχνία λειτούργησε (σχεδόν) πάντα επικουρικά.
Τέλος πάντων, για να μην πολυλογώ, είδα την εξαίρετη ιδέα μιας φβ-ικής φίλης που άρχισε να παρουσιάζει τα βιβλία της λίστας της και να διηγείται την ιστορία που τα έκανε ξεχωριστά για εκείνην. Και τη ζήλεψα. Την ιδέα. Και τη φίλη (που είχε την ιδέα). Και σκέφτηκα να χρησιμοποιήσουμε την ιδέα και εδώ, βελτιώνοντας το σύστημα.
Ορίστε λοιπόν η νέα εκφώνηση της «άσκησης»:
Γράψτε εδώ όποιο ή όποια βιβλία θεωρείτε σημαντικά για εσάς, για οποιονδήποτε λόγο. Γράψτε όμως και το γιατί. Και ας συζητήσουμε για όποια από αυτά τα βιβλία θέλουμε. Ή ό,τι σχετικό μας κατέβει. Όποιο βιβλίο αποκτά αυτόνομη δυναμική, θα αποκτά και το δικό του, αυτόνομο νήμα (χωρίς καν σκοτσέζικο δημοψήφισμα). Αν συμμετάσχατε ήδη στο παιχνίδι στο ΦΒ, φέρτε κι εδώ τη λίστα σας --τουλάχιστον θα μπορείτε να την εντοπίσετε εύκολα και στο μέλλον...
Για μαγιά, θα προσθέσω εδώ μία από τις λίστες που δεν μπόρεσα τελικά να ανεβάσω στο ΦΒ – επειδή εδώ μπορώ επίσης να γράψω δυο λόγια για το πώς και το γιατί. Επιφυλάσσομαι όμως να θυμηθώ και άλλα τόσα...
Ορίστε, λοιπόν:
Γεωργία Ταρσούλη: Σειρά βιβλίων «Ήμουν κι εγώ εκεί» (Θύμα της θεομηνίας «Σκασμένος θερμοσίφωνας στο πατάρι».) Τα παιδιά της ηλικίας μου, θα συμφωνήσετε μάλλον αμέσως. Οι υπόλοιποι μπορείτε να πάρετε μια ιδέα από τη Βικιπαίδεια.
Was ist Was: Σειρά παιδικών βιβλίων εκλαϊκευμένης επιστήμης, τα πρώτα βιβλία που διάβασα στα γερμανικά. Με μεγάλη δυσκολία, βέβαια, παιδικό και λεξικό δεν κάνουν καλό μείγμα...
Ιούλιος Βερν: Άπαντα (προφανώς...). Τέσσερα είναι όμως ακόμη καρφωμένα στη μνήμη (και όχι, οι 20.000 λεύγες δεν είναι ανάμεσά τους, ίσως δεν το είχα σε καλή μετάφραση):
Ο 15ετής πλοίαρχος, όχι για τις περιπέτειες των νεαρών ηρώων, αλλά κυρίως για τους γρίφους και το γλωσσικό μπέρδεμα του καθηγητή που έμαθε πορτογαλικά νομίζοντας ότι μαθαίνει ισπανικά
Ο Ροβύρος ο κατακτητής, για όλο το σκηνικό και για τα πάντα όλα που σήμερα θα το λέγαμε Glorious steampunk
Το ταξίδι στη Σελήνη, κάτι αυτονόητο για έναν πιτσιρικά που μεγάλωσε μέσα στον ανταγωνισμό για το πραγματικό πρώτο ταξίδι στη Σελήνη και (η έκπληξη στη λίστα του Τσάμπιον Σλιγκ !)
Καίσαρ Κασκαμπέλ, στη μαγική μετάφραση/διασκευή/γουοτέβερ του Νίκου Καζαντζάκη
Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια του Αθλητισμού, εκδ. Πρόοδος 1961, άλλο ένα από τα βιβλία που με πονάει ότι χάθηκαν σε κάποια από τις πλημμύρες του θερμοσίφωνα.
Ντέιλ Κάρνεγκι, Πώς να αποκτούμε φίλους και να επηρεάζουμε το περιβάλλον μας στη σπουδαία μετάφραση (τότε δεν ήξερα, βέβαια) του Κοσμά Πολίτη, που πρωτοδιάβασα σε κάποια από τις συγγενικές βιβλιοθήκες και ανακάλυψα ότι με επηρέαζε ακόμη και ύστερα από 40 χρόνια, όταν μετέφρασα ο ίδιος και επιμελήθηκα μια επανέκδοση του βιβλίου.
George Orwell, 1984, όχι όμως για τους συνήθεις λόγους, αλλά επειδή ήταν το πρώτο βιβλίο που διάβασα στα αγγλικά (με ιδρώτα και αίμα και ένα αρχαίο Divry’s στα χέρια).
Γεώργιος Ζούκης, Αρχαία Α’ Γυμνασίου, επειδή δεν ξεχνάς ποτέ ότι «πιστόν φίλον εν κινδύνοις γιγνώσκεις».
Αθανάσιος Φωτιάδης, Το λιβάδι με τους μαργαρίτες, επειδή υπήρξε εποχή όπου δεν υπήρχε ακόμη Λεξιλογία.
Isaac Asimov, The Gods Themselves, από τα τελευταία βιβλία ΕΦ που διάβασα, όταν διάβαζα μανιωδώς (και υπάρχουν κοντά 400 τίτλοι στα ράφια της βιβλιοθήκης μου) και που θεωρώ το καλύτερο του Μεγάλου Μάστορα. Το γιατί, να το συζητήσω με ειδικούς ασιμοφικούς...
Ελισαίος Γιαννίδης, Γλώσσα και ζωή, επειδή μου εξήγησε απλά και κατανοητά κάποια γλωσσικά θέματα και σημάδεψε βαθιά τις γλωσσικές μου απόψεις.
Ρεϊμόν Καρτιέ, Ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου Εδώ δεν υπάρχει καν εξήγηση. Υπάρχει μόνο ένα ολόκληρο καλοκαίρι με καθημερινό ανταγωνισμό με τον συνομήλικο ξάδελφο για το πού έγινε η τάδε απίθανη μάχη και πώς λεγόταν ο δείνα Νορβηγός συνταγματάρχης που αντιστάθηκε στην Αρκτική...
Βυζάντιος, Βαβυλωνία Το ανακάλυψα τυχαία στην πατρική βιβλιοθήκη και πέρασα αναρίθμητες ώρες μαθαίνοντας απέξω τους ιδιωματικούς διαλόγους του καβγά στην ταβέρνα. «Μα κουράδι λένε το αρνί στην Κρήτη; Και πώς συνεννοούνται οι Κρητικοί με εμάς;»(Ναι, ήμουν σε μονοψήφια ηλικία ακόμη...)
